قراضة الذهب في علمي النحو و الأدب: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۴۴: خط ۴۴:
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:مقالات شهریور 01 حسینی هاشمی]]
    [[رده:مقالات شهریور 01 حسینی هاشمی]]
    [[رده:مقالات برگشتی حسینی هاشمی]]
    [[رده:مقالات اصلاحی حسینی هاشمی]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده1]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1401]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1401]]
    [[رده:فاقد تصویر روی جلد1]]
    [[رده:فاقد تصویر روی جلد1]]

    نسخهٔ ‏۱۶ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۵۲

    قراضة الذهب في علمي النحو و الأدب
    قراضة الذهب في علمي النحو و الأدب
    پدیدآورانعثمان زاده، احمد تائب بن عثمان ‏ (نويسنده) تونجی، محمد (محقق)
    ناشردار صادر
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1998م
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    قراضة الذهب في علمي النحو و الأدب، نوشتۀ احمد تائب عثمان‌زاده(1136ق) از سرآمدان دانشمندان ترک‌زبان، شاعر و مورخ عصر پایانی عثمانی است که با تحقیق و پاورقی‌های محمد تونجی چاپ شده است. این کتاب شرحی بر معناهای برخی حروف، ادات و اصطلاح‌های زبان عربی است که مؤلف آن‌ها را به ترتیب الفبا آورده است. البته، واژه اللهم را (تیمناً به ذکر الهی) پیش انداخته است. وی اداتی را که شهرت بیشتری دارند به تفصیل بحث کرده است. [۱]

    آنچه اطمینان خواننده را با خواندن این کتاب نسبت به وثاقت و اتقان مطالبش و توانایی مصنف در دانش نحو بالا می‌برد، این است که وی بسیار از منابع درجه یک بهره برده است؛ کتاب‌های مغنی اللبیب از ابن هشام، المفضل از زمخشری، رصف المبانی از مالقی، المصباح از مطرزی در کنار المکمل، الضوء، المفتاح، التلخیص و مانند این‌ها در شمار این متون‌اند. البته چهار کتاب اول به ترتیب، منابعی هستند که مصنف بسیار به آن‌ها تکیه کرده است. همچنین، نام دانشمندان بزرگ و اشاره به دیدگاه‌هایشان مانند اصمعی، سیبویه، ابن عصفور، مبرد، ابن جنی، ابن مالک، ابن خروف، سیرافی، ابن حاجب و دیگران در کتاب به چشم می‌آید.

    تازگی هایی نیز در این اثر دیده می‌شود؛ نویسنده برخی از اصطلاحهای لغویان و نحویان را (مانند تسامُح، ثمانی‌عشر، حسّ و لابسّ، خلافاً، ضمیرالشأن، لله درّه، هلم جرا و ...) شرح کرده است. مصنف -هرچند که مغنی ابن هشام را راهنمای کارش قرار داده است اما در تعداد شواهد شعری و اداتی که شرح می‌دهد، از ابن هشام پیروی نکرده است.[۲]

    عثمان‌زاده خود، صاحب‌نظر است و در آرایی که از بزرگان دانش نحو نقل می‌کند، مناقشه می‌ورزد؛ برخی را می‌پذیرد و برخی را با عباراتی مانند «مصنف خیال‌پردازی کرده است»  کنار می‌نهد.[۳] او برخی از شواهد شعری را ترکیب کرده است و غالباً نام منبعی را که از آن نقل کرده، آورده است. البته، گاهی نیز چنین نکرده است. همچنین، گاهی مطلبی را کوتاه از یک منیع نقل کرده و ارجاع به آن منبع نداده است. این نکته‌سنجی‌ها، بر شخصیت فرهنگی، لغوی، نحوی و ادبی عثمان‌زاده گواهی داده و گسترۀ روش تألیفی و پژوهشی او را نشان می‌دهد[۴]و اسلوب مصنف را از سطح روش‌های مؤلفان عصر عثمانی ممتاز می‌کند؛ چیرگی او به دانش نحو و توجهش به کاربرد روش علمی در نگارش، قراضة الذهب را از سطح صنعت سست و ضعیف تألیفات آن عصر جدا کرده است.[۵]

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه کتاب، ص 11
    2. همان، ص12
    3. همان، ص10
    4. همان،ص11
    5. همان، ص10

    منابع مقاله

    1. مقدمه کتاب
    2. متن کتاب.

    وابسته‌ها