۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'یا' به 'یا'
جز (جایگزینی متن - 'ها' به 'ها') |
جز (جایگزینی متن - 'یا' به 'یا') |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
از برای تبصرة المتعلمین شرحها و حاشیهها و ترجمهها نوشته و حتی آن را به نظم کشیده‌اند. در میان شروح متعدد تبصرة المتعلمین، یکی از شروح مقبول افتاده و کارآمد، اثر حاضر میباشد. این اثر باآنکه (در اصل) به زبان فارسی تنظیم و تحریر شده (هماکنون این اثر به زبان عربی برگردانده شده است)، در کمال تعجبانگیزی، مرزهای زبان فارسی را درنوردیده و تا حوزه ارجاعات و پژوهشهای محققان عرب دامن گسترده است؛ چنانکه بهعنوانمثال، عمر عبدالسلام تَدْمُری در تحقیق تاریخ الاسلام ذَهَبی به آن ارجاع میدهد! <ref>ر.ک: جهانبخش، جویا و دیگران، ص98</ref>. | از برای تبصرة المتعلمین شرحها و حاشیهها و ترجمهها نوشته و حتی آن را به نظم کشیده‌اند. در میان شروح متعدد تبصرة المتعلمین، یکی از شروح مقبول افتاده و کارآمد، اثر حاضر میباشد. این اثر باآنکه (در اصل) به زبان فارسی تنظیم و تحریر شده (هماکنون این اثر به زبان عربی برگردانده شده است)، در کمال تعجبانگیزی، مرزهای زبان فارسی را درنوردیده و تا حوزه ارجاعات و پژوهشهای محققان عرب دامن گسترده است؛ چنانکه بهعنوانمثال، عمر عبدالسلام تَدْمُری در تحقیق تاریخ الاسلام ذَهَبی به آن ارجاع میدهد! <ref>ر.ک: جهانبخش، جویا و دیگران، ص98</ref>. | ||
کفایة المحصلین نشان میدهد که آن فقید چه مهارت و تتبع گسترده‌ای در فقه داشته و چگونه از باریکیهای آرای فقهی علامه حلی و چموخم تبصرة المتعلمین او با خبر بوده است. این کتاب را مدرس بهقصد «تنقیح مقاصد و مبانی» و «توضیح الفاظ و معانی» تبصرة المتعلمین نوشته و -چنانکه خود یادآور گردیده از ایجاز مخل و اطناب ممل در آن پرهیز کرده است. مقصود عمده او «تفسیر» و «تقریر» سخن ماتن بوده و نه رد و نقد که نمودار آرای فقهی شارح باشد<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص36</ref>. وی | کفایة المحصلین نشان میدهد که آن فقید چه مهارت و تتبع گسترده‌ای در فقه داشته و چگونه از باریکیهای آرای فقهی علامه حلی و چموخم تبصرة المتعلمین او با خبر بوده است. این کتاب را مدرس بهقصد «تنقیح مقاصد و مبانی» و «توضیح الفاظ و معانی» تبصرة المتعلمین نوشته و -چنانکه خود یادآور گردیده از ایجاز مخل و اطناب ممل در آن پرهیز کرده است. مقصود عمده او «تفسیر» و «تقریر» سخن ماتن بوده و نه رد و نقد که نمودار آرای فقهی شارح باشد<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص36</ref>. وی حتی‌المقدور به مقصود خود وفادار مانده و بدینترتیب شرحی منضبط و پر اطلاع فراهم ساخته که «فایده آموزشی» دارد<ref>ر.ک: جهانبخش، جویا؛ و دیگران، ص98</ref>. | ||
مدرس خیابانی در شرح خود از فرهنگ فارسی آنندراج گفتاوردهایی آورده بیآنکه به عربی ترجمه کند؛ مانند توضیح «ربیثا» که نوعی ماهی کوچک است و یا «اربیان» که ملخ آبی است که عربها آن را جراد البحر و شیرازیها میگو میگویند<ref>ر.ک: متن کتاب، ج2، ص261</ref>. پنداری، وی اگرچه کتابش را به زبان عربی تحریر کرده، ایرانیان را مخاطب اصلی آن میدانسته و از همین رو ترجمه گفتاوردهای فارسی را لازم ندیده است<ref>ر.ک: جهانبخش، جویا؛ و دیگران، ص99</ref>. | مدرس خیابانی در شرح خود از فرهنگ فارسی آنندراج گفتاوردهایی آورده بیآنکه به عربی ترجمه کند؛ مانند توضیح «ربیثا» که نوعی ماهی کوچک است و یا «اربیان» که ملخ آبی است که عربها آن را جراد البحر و شیرازیها میگو میگویند<ref>ر.ک: متن کتاب، ج2، ص261</ref>. پنداری، وی اگرچه کتابش را به زبان عربی تحریر کرده، ایرانیان را مخاطب اصلی آن میدانسته و از همین رو ترجمه گفتاوردهای فارسی را لازم ندیده است<ref>ر.ک: جهانبخش، جویا؛ و دیگران، ص99</ref>. | ||
کفایة المحصلین «شرح مزجی» است و شرح مزجی دو زبانه اگر هم پدید آید، بهغایت بارد و | کفایة المحصلین «شرح مزجی» است و شرح مزجی دو زبانه اگر هم پدید آید، بهغایت بارد و بی‌انسجام خواهد بود. شارح در این شیوه باید به زبان ماتن روی بیاورد تا بتواند الفاظ و عبارات خویش را در میان الفاظ و عبارات متن بگذارد و درعینحال به نظم و سامان اصلی اثر لطمهای نزده باشد<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
از ویژگیهای قابل عنایت کتاب، دقتهای زبانی و ادبی آن مرحوم است که در جایجای اثر چهره مینماید و نشانگر باریکبینی شارح در توضیح لغات و ربط آنها است<ref>ر.ک: ر.ک: متن کتاب، جلد1، ص43</ref>. آبشخور این ویژگی، جنبه بارز ادبی و لغوی در شخصیت مدرس خیابانی و پختگی و سرآمدگی او در فنون ادب است<ref>ر.ک: جهانبخش، جویا؛ و دیگران، ص99</ref>. | از ویژگیهای قابل عنایت کتاب، دقتهای زبانی و ادبی آن مرحوم است که در جایجای اثر چهره مینماید و نشانگر باریکبینی شارح در توضیح لغات و ربط آنها است<ref>ر.ک: ر.ک: متن کتاب، جلد1، ص43</ref>. آبشخور این ویژگی، جنبه بارز ادبی و لغوی در شخصیت مدرس خیابانی و پختگی و سرآمدگی او در فنون ادب است<ref>ر.ک: جهانبخش، جویا؛ و دیگران، ص99</ref>. | ||