أسس النظام السياسي عند الإمامية (انتشارات مدین): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۳ اکتبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'يك' به 'یک'
جز (جایگزینی متن - '(عليهم‌السلام)' به ' عليهم‌السلام')
جز (جایگزینی متن - 'يك' به 'یک')
خط ۳۶: خط ۳۶:
ايشان ابتدا محورهاى اساسى نظام سياسى را به سه محور مهم تقسيم بندى مى‌كند كه محور اول درباره عناصر اساسى در حاكميت تشريع الهى و صلاحيت‌هاى حاكمى كه حكم به وى تفویض گرديده مى‌باشد.
ايشان ابتدا محورهاى اساسى نظام سياسى را به سه محور مهم تقسيم بندى مى‌كند كه محور اول درباره عناصر اساسى در حاكميت تشريع الهى و صلاحيت‌هاى حاكمى كه حكم به وى تفویض گرديده مى‌باشد.


در ذيل اين محور مباحثى مطرح شده‌اند از قبيل اختياراتى كه شريعت برای يك حاكم در امور سياسى و اجتماعى مشخص نموده و مصدر ولايت‌ها، قدرت‌ها و سلطه‌ها را ذات اقدس الهى معرفى كرده و در مرحله بعد از او به پيامبر(ص) تفویض نموده است كه از پيامبر(ص) به ائمه معصوم عليهم‌السلام تا امام زمان (عجل‌الله‌تعالى‌فرجه‌الشريف) رسيده و در زمان غيبت به فقيه و مجتهد جامع الشرايطى منتقل شده كه شرايط و مختصات چنين شخصى در قرآن و روايت آمده است، آيه 59 نساء مى‌فرمايد: '''«أطيعوا الله و أطيعوا الرسول و أولى الأمر منكم'''، در آيه 44 سوره مائده نيز آمده: '''«إنا أنزلنا التوراة فيها هدى و نور يحكم بها النبيون الذين أسلموا للذين هادوا و الربانيون و الأحبار بما استحفظوا من کتاب الله»'''.
در ذيل اين محور مباحثى مطرح شده‌اند از قبيل اختياراتى كه شريعت برای یک حاكم در امور سياسى و اجتماعى مشخص نموده و مصدر ولايت‌ها، قدرت‌ها و سلطه‌ها را ذات اقدس الهى معرفى كرده و در مرحله بعد از او به پيامبر(ص) تفویض نموده است كه از پيامبر(ص) به ائمه معصوم عليهم‌السلام تا امام زمان (عجل‌الله‌تعالى‌فرجه‌الشريف) رسيده و در زمان غيبت به فقيه و مجتهد جامع الشرايطى منتقل شده كه شرايط و مختصات چنين شخصى در قرآن و روايت آمده است، آيه 59 نساء مى‌فرمايد: '''«أطيعوا الله و أطيعوا الرسول و أولى الأمر منكم'''، در آيه 44 سوره مائده نيز آمده: '''«إنا أنزلنا التوراة فيها هدى و نور يحكم بها النبيون الذين أسلموا للذين هادوا و الربانيون و الأحبار بما استحفظوا من کتاب الله»'''.


مؤلف در ادامه به تفویض ولايت‌هايى كه از سوى خداوند متعال به انبيا صورت گرفته، اشاره مى‌نمايد و حجت الله را تشريح نموده، ویژگى‌ها و مختصات حجت الهى را مشخص مى‌نمايد؛ از جمله اين ویژگى‌ها ارائه مقدرات امور يك سال آينده در شب قدر به محضر ولى الله است؛ آيه 4 سوره دخان راجع به اين شب مى‌فرمايد: '''«فيها يفرق كل أمر حكيم»''' و آيه 2 سوره نحل نيز اشاره مى‌نمايد به رسيدن امور مذكور به محضر حجت الهى '''«ينزل الملائكة بالروح من أمره على من يشاء من عباده»'''.
مؤلف در ادامه به تفویض ولايت‌هايى كه از سوى خداوند متعال به انبيا صورت گرفته، اشاره مى‌نمايد و حجت الله را تشريح نموده، ویژگى‌ها و مختصات حجت الهى را مشخص مى‌نمايد؛ از جمله اين ویژگى‌ها ارائه مقدرات امور یک سال آينده در شب قدر به محضر ولى الله است؛ آيه 4 سوره دخان راجع به اين شب مى‌فرمايد: '''«فيها يفرق كل أمر حكيم»''' و آيه 2 سوره نحل نيز اشاره مى‌نمايد به رسيدن امور مذكور به محضر حجت الهى '''«ينزل الملائكة بالروح من أمره على من يشاء من عباده»'''.


محور دوم كه از چند بعد تشكيل شده به اين صورت مى‌باشد: 1- عمليات انتخاب حاكم كه در واقع توكيل است برای حاكم و نه توليت، بلكه صلاحيت حاكم منشعب از ولايت و صلاحيت امام(ع) مى‌باشد الا اينكه در غير امام مردم عهده‌دار پيدا كردن شخص واجد شرايط ذكر شده مى‌باشند، اما چون مردم همگى امكان و توان چنين انتخابى را ندارند فلذا به حجيت قول اهل خبره در موضوعات تمسك مى‌گردد تا عده‌اى كار شناس اين امر به دنبال فرد داراى صلاحيت و ویژگى باشند. بعد دوم تأكيدى است دوباره بر حجيت قول اهل خبره و در بعد سوم مراقبت مردم را از حاكم و حكومت مورد بررسى قرار داده و مى‌فرمايد: چنان‌كه مردم درباره انبياى الهى وظيفه طلب معجزه و ادله كافى برای اثبات نبوت را بر عهده دارند، در مورد ديگر حكومت‌ها هم مردم وظيفه نظارتى و مراقبتى را بايد به درستى انجام دهند. آيه 71 سوره توبه مى‌فرمايد: '''«المؤمنون و المؤمنات بعضهم أولياء بعض يأمرون بالمعروف و ينهون عن المنكر»'''.
محور دوم كه از چند بعد تشكيل شده به اين صورت مى‌باشد: 1- عمليات انتخاب حاكم كه در واقع توكيل است برای حاكم و نه توليت، بلكه صلاحيت حاكم منشعب از ولايت و صلاحيت امام(ع) مى‌باشد الا اينكه در غير امام مردم عهده‌دار پيدا كردن شخص واجد شرايط ذكر شده مى‌باشند، اما چون مردم همگى امكان و توان چنين انتخابى را ندارند فلذا به حجيت قول اهل خبره در موضوعات تمسك مى‌گردد تا عده‌اى كار شناس اين امر به دنبال فرد داراى صلاحيت و ویژگى باشند. بعد دوم تأكيدى است دوباره بر حجيت قول اهل خبره و در بعد سوم مراقبت مردم را از حاكم و حكومت مورد بررسى قرار داده و مى‌فرمايد: چنان‌كه مردم درباره انبياى الهى وظيفه طلب معجزه و ادله كافى برای اثبات نبوت را بر عهده دارند، در مورد ديگر حكومت‌ها هم مردم وظيفه نظارتى و مراقبتى را بايد به درستى انجام دهند. آيه 71 سوره توبه مى‌فرمايد: '''«المؤمنون و المؤمنات بعضهم أولياء بعض يأمرون بالمعروف و ينهون عن المنكر»'''.
خط ۵۸: خط ۵۸:
1- مدنى بالطبع بودن انسان.
1- مدنى بالطبع بودن انسان.


2- بودن يك نشئه ابدى برای انسان كه در وراى اين نشئه منقطعه مى‌باشد.
2- بودن یک نشئه ابدى برای انسان كه در وراى اين نشئه منقطعه مى‌باشد.


3- راجع بودن شئون تشريعى و تدبيرى حكم به خداوند متعال.
3- راجع بودن شئون تشريعى و تدبيرى حكم به خداوند متعال.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش