رحلة ابن بطوطة، تحفة النظار في غرائب الأمصار و عجائب الأسفار: تفاوت میان نسخه‌ها

«رحلة ابن بطوطة» اثر محمد بن عبدالله اللواتى الطنجى (متوفى 779ق) به زبان عربى، گزارش سفر طولانى ابن بطوطه از زادگاه خويش به مكه مكرمه و پس از آن به ساير بلاد است‌است. نام اصلى كتاب «تحفة النّظارفى غرائب الامصار و عجائب الاسفار» است.  

اين كتاب شامل پنج جلد است كه در جلد اول مقدمه‌اى از محقق كتاب و سپس پنج فصل اول كتاب ذكر شده است. در جلد دوم تتمه فصل پنجم و فصل ششم تا هشتم، در جلد سوم، فصل نهم تا سيزدهم، در جلد چهارم فصل چهاردهم تا هجدهم و در انتهاى آن ملحقات كتاب آورده شده است. جلد پنجم نيز به طور كامل، به فهارس كتاب اختصاص است.  

ابن‌بطوطه بر شهر الكلاية عبور كرده مى‌گويد: «اين شهر اول بلاد روم است و از آنجا به انطاكيه و از آنجا شهر به شهر سير كرده تا به قونيه رسيده و از قونيه بر چند شهر مرور كرده تا به ارزروم رسيده، از شهرهاى ديگرى از آسياى وسطى عبور مى‌كند، تا اين كه وارد قسطنطنيه مى‌گردد. پس آن را نيكو وصف كرده، همچنين كليساى اياصوفيه را و از آنجا به سوى خوارزم، سپس سمرقند و از آنجا به هرات كه در آن هنگام از بلاد عجم بوده‌اند رفته است. اين نوبت چهارم است كه ابن‌بطوطه وارد ايران مى‌شود، اما اين بار از سمت شرق وارد ايران شده شهر هرات را بسيار خوب ستوده، از آنجا به جام، طوس و سرخس، نيشابور و بسطام، كه همه از شهرهاى خراسان است رفته همه را وصف نموده تا اين‌كه از اين ناحيه به افغانستان امروز رفته تا به كابل رسيده و از آنجا راهى بلاد هندوچين گرديد، و در پايان، از راه دريا به مغرب برگشته است.

محقق اين كتاب عبدالهادى تازى علاوه بر تحقيق و تصحيح اثر و توضيحات در پاورقى، مقدمه‌اى نيز بر كتاب نوشته است. جلد پايانى كتاب، متعلق به فهارس است كه از 33 فهرست تشكيل يافته است.  

[[رده:تاریخ (عمومی)]]

[[رده:تاریخ آسیا]]