تاریخ نگارش‌های عربی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '‌ ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'زندگى‏نامه' به 'زندگی‌‏نامه')
جز (جایگزینی متن - '‌ ' به ' ')
خط ۵۱: خط ۵۱:


'''تاریخ نگارش‌های عربی'''، ترجمه‌ای سلیس و روان از «[[تاريخ التراث العربي]]» [[سزگین، فؤاد|فؤاد سزگین]] است. ترجمه و تدوین این اثر توسط گروهی از مترجمین به سرویراستاری احمدرضا رحیمی ریسه به انجام رسیده و به «ترجمه خانه کتاب» معروف است. از آنجا که کتاب‌شناسی «[[تاريخ التراث العربي]]» در برنامه موجود است، در این نوشتار مطالبی درباره ترجمه ارائه می‌شود:  
'''تاریخ نگارش‌های عربی'''، ترجمه‌ای سلیس و روان از «[[تاريخ التراث العربي]]» [[سزگین، فؤاد|فؤاد سزگین]] است. ترجمه و تدوین این اثر توسط گروهی از مترجمین به سرویراستاری احمدرضا رحیمی ریسه به انجام رسیده و به «ترجمه خانه کتاب» معروف است. از آنجا که کتاب‌شناسی «[[تاريخ التراث العربي]]» در برنامه موجود است، در این نوشتار مطالبی درباره ترجمه ارائه می‌شود:  
شناسه و پیشینه نشر و ترجمه «[[تاريخ التراث العربي]]» برای بار نخست به سال 1967م، به زبان آلمانی در مؤسسه بریل لیدن انتشار یافت و بدین‌وسیله‌ جلد‌ نخست‌ این مجموعه روانه کاروان علم‌ و ادب‌ گردید و انتشار جلدهای بعدی این اثر از سال 1970م، دوباره دنبال شد و در سال 2000م پایان یافت.
شناسه و پیشینه نشر و ترجمه «[[تاريخ التراث العربي]]» برای بار نخست به سال 1967م، به زبان آلمانی در مؤسسه بریل لیدن انتشار یافت و بدین‌وسیله جلد نخست این مجموعه روانه کاروان علم و ادب گردید و انتشار جلدهای بعدی این اثر از سال 1970م، دوباره دنبال شد و در سال 2000م پایان یافت.


چاپ نخست این اثر که به قلم خود سزگین، تألیف شد، نسبت به چاپ‌های دیگر آن که به‌ زبان‌ های‌ عربی و فارسی هستند، از کاستی‌های کمتری برخوردار است؛ آن‌گونه‌ که خود سزگین نیز از نواقص و کاستی‌های راه‌یافته به ترجمه عربی اثر خویش‌ گله‌‌مند‌ بوده و ترجمه فارسی اثر خویش را مطابق با متن اصلی آن‌ (آلمانی)و مشروط به عدم استفاده از ترجمه عربی آن، قبول کرده است.
چاپ نخست این اثر که به قلم خود سزگین، تألیف شد، نسبت به چاپ‌های دیگر آن که به زبان های عربی و فارسی هستند، از کاستی‌های کمتری برخوردار است؛ آن‌گونه که خود سزگین نیز از نواقص و کاستی‌های راه‌یافته به ترجمه عربی اثر خویش گله‌‌مند بوده و ترجمه فارسی اثر خویش را مطابق با متن اصلی آن (آلمانی) و مشروط به عدم استفاده از ترجمه عربی آن، قبول کرده است.
   
   
در ایران نیز دکتر چنگیز‌ پهلوان‌ نخستین کسی بود که با صبر و حوصله به برگردان قسمت‌هایی از کتاب سزگین پرداخت، ولی در آن‌ زمان‌ اندیشه او مورد بی‌مهری واقع شد، لکن با کوشش مستمر خود توانست کتاب‌شناسی بخش‌های علوم قرآن، حدیث، تاریخ‌نگاری، تاریخ فرهنگ و ادبیات، فقه، کلام و تصوف‌ را‌ از اثر سزگین به فارسی ترجمه و با تنظیم و نگارش فهرستی جامع به چاپ برساند. مدتی بعد جناب وزیر کاردان آقای احمد مسجدجامعی با طرح پیشنهادی، ترجمه کامل مجموعه اثر سزگین‌ را‌ با‌ مؤسسه نشر فهرستگان و خانه کتاب ایران در‌ میان‌ نهاد و با پیگیری‌های مستمر خود و با تلاش مترجمان، ویراستاران و دیگران این کار به سامان‌ رسید‌ و ترجمه فارسی این اثر نیز با چاپی منقَّح، زیبا و کامل در چهار مجلَّد به بازار دانش ارائه گردید<ref>ر.ک: راد، علی، ص18-20</ref>.
در ایران نیز دکتر چنگیز پهلوان نخستین کسی بود که با صبر و حوصله به برگردان قسمت‌هایی از کتاب سزگین پرداخت، ولی در آن زمان اندیشه او مورد بی‌مهری واقع شد، لکن با کوشش مستمر خود توانست کتاب‌شناسی بخش‌های علوم قرآن، حدیث، تاریخ‌نگاری، تاریخ فرهنگ و ادبیات، فقه، کلام و تصوف را از اثر سزگین به فارسی ترجمه و با تنظیم و نگارش فهرستی جامع به چاپ برساند. مدتی بعد جناب وزیر کاردان آقای احمد مسجدجامعی با طرح پیشنهادی، ترجمه کامل مجموعه اثر سزگین را با مؤسسه نشر فهرستگان و خانه کتاب ایران در میان نهاد و با پیگیری‌های مستمر خود و با تلاش مترجمان، ویراستاران و دیگران این کار به سامان رسید و ترجمه فارسی این اثر نیز با چاپی منقَّح، زیبا و کامل در چهار مجلَّد به بازار دانش ارائه گردید<ref>ر.ک: راد، علی، ص18-20</ref>.


در برگردان فارسی، اساس کار مترجمان، متن آلمانی کتاب‌ سزگین‌ بوده،‌ لکن به ترجمه عربی و بخش ترجمه فارسی دکتر پهلوان نیز‌ مراجعاتی‌ جهت اطمینان بیشتر صورت پذیرفته است. بر آغاز جلد اول این مجموعه چهار جلدی، آقای احمدرضا‌ رحیمی‌ ریسه‌ (سرویراستار ترجمه فارسی) مقدمه‌ای کوتاه نگاشته و در ضمن آن به‌ مراحل‌ مختلف‌ این ترجمه، معرفی اجمالی از سزگین و اثر او به‌همراه شیوه و علایم‌ ترجمه‌ فارسی‌ و مطالبی چند اشاره نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص19</ref>.
در برگردان فارسی، اساس کار مترجمان، متن آلمانی کتاب سزگین بوده، لکن به ترجمه عربی و بخش ترجمه فارسی دکتر پهلوان نیز مراجعاتی جهت اطمینان بیشتر صورت پذیرفته است. بر آغاز جلد اول این مجموعه چهار جلدی، آقای احمدرضا رحیمی ریسه (سرویراستار ترجمه فارسی) مقدمه‌ای کوتاه نگاشته و در ضمن آن به مراحل مختلف این ترجمه، معرفی اجمالی از سزگین و اثر او به‌همراه شیوه و علایم ترجمه فارسی و مطالبی چند اشاره نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص19</ref>.


ناگفته نماند که در برگردان فارسی این اثر افزوده‌‌هایی‌ به قلم سرویراستار، درباره نمایه و شناسه شماری از متون کهن که در‌ سال‌‌های‌ اخیر به چاپ رسیده و در کتاب سزگین از آنها یاد نشده، آورده شده‌ است.این افزوده‌ها که به‌طور عمده درباره مؤلّفان امامیه و آثار آنهاست،‌ در‌ بخش‌‌های مختلف این مجموعه، به‌ویژه جلد یک و بخش فقه در داخل علایم ()‌ مشخص‌ شده‌اند و جناب رحیمی ریسه، نقدهایی بر شیوه و اثر [[سزگین، فؤاد|سزگین‌]] دارند<ref>ر.ک: همان</ref>.
ناگفته نماند که در برگردان فارسی این اثر افزوده‌‌هایی به قلم سرویراستار، درباره نمایه و شناسه شماری از متون کهن که در سال‌‌های اخیر به چاپ رسیده و در کتاب سزگین از آنها یاد نشده، آورده شده است. این افزوده‌ها که به‌طور عمده درباره مؤلّفان امامیه و آثار آنهاست، در بخش‌‌های مختلف این مجموعه، به‌ویژه جلد یک و بخش فقه در داخل علایم () مشخص شده‌اند و جناب رحیمی ریسه، نقدهایی بر شیوه و اثر [[سزگین، فؤاد|سزگین‌]] دارند<ref>ر.ک: همان</ref>.


احمدرضا رحیمی ریسه، درباره ترجمه و شیوه آن چنین می‌نویسد:
احمدرضا رحیمی ریسه، درباره ترجمه و شیوه آن چنین می‌نویسد:
۶۱٬۱۸۹

ویرایش