زندگی فرهنگی - سیاسی شلمغانی از استقامت تا انحراف: تفاوت میان نسخه‌ها

عصر غیبت صغری برای امامیه دوران پرچالشی بود. نخستین تجربه‌های غیبت امام در حالی که حتی ولادت آن حضرت برای عموم شیعه، مشخص نبود، شیعیان امامی را در سرگردانی فروبرد که از آن به حیرت تعبیر می شود. در چنین اوضاعی وکلای امام عسکری (ع) که در زمان غیبت وکالت امام دوازدهم (عج) را برعهده داشتند، وظیفه خطیری بر عهده گرفتند. در این دوران وکلاء توسط چهارتن که به ترتیب سرپرستی دیگر وکلاء را برعهده داشتند رهبری می شدند. با این حال آنچه اوضاع را دشوارتر می ساخت،ظهور مدعیانی بود که به بهره برداری از جایگاه علمی یا اجتماعی خود ادعاهای داشتن منصبی از جانب امام دوازدهم علیه السلام را داشتند. شلمغانی یکی از شخصیت‌های علمی است که در ابتدای امر ارتباطی نزدیک با حسین بن روح (سومین سرپرست وکلا در غیب صغری) داشت اما این ارتباط نزدیک بعد از مدتی به تیرگی گرایید و روابط آنان به رد و انکار یکدیگر انجامید. این امور سبب گردید علی رغم رویکرد منفی مؤلفان شیعی و غیرشیعی به شلمغانی در طول قرن‌های متمادی، در عصر حاضر برخی پژوهش ها حالات دیگر را مطرح ساخته و شلمغانی را قربانی توطئه‌های شخصیتی چون حسین بن روح وطرفدارانش جلوه دهند. با توجه به این امور بود که لزوم پژوهش مستقل در مورد شلمغانی و شناخت جنبه‌های مختلف علمی، فکری، اجتماعی و سیاسی وی احساس شد تا شلمغانی را آن چنان که بوده بازشناسی کند.