ترتيب الأمالي: ترتیب موضوعي لأمالي المشایخ الثلاثة: الصدوق، و المفید و الطوسي: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'هاي' به 'های') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
مراد از امالى در اينجا اين است كه درس عالمى را شاگردان وى به رشته‌ى تحرير درآورند، اين نوشته‌ها نوعا شامل مطالب مختلف فقهى، حديثى، علمى، تاريخى است كه در قالب كتاب به نام «امالى يا مجالس» ناميده مى‌شود. اين روش در ميان علماى سلف سنّتى رايج بوده و عالمان فنون مختلف به آن مبادرت مى‌ورزيدند. روش املاى استاد مانند روش نقل حديث است، كه استاد در ابتداى سخن مى‌گويد: استاد من فلانى در فلان مكان و در فلان تاريخ چنين گفت و او از استادش فلانى و همچنين تا سند را به پيامبر(ص) يا يكى از ائمه(ع) یا يك صحابى مى‌رساند، آنگاه مطلبى را از وى نقل مى‌نمايد. يا اينكه سخنى كه نياز به شرح و توضيح دارد را نقل نموده و به شرح و تفسير آن مى‌پردازد. اين كار موجب شده تا كتاب‌هاى ارزشمندى در علوم و فنون مختلف به وجود آيد.<ref>همان</ref> | مراد از امالى در اينجا اين است كه درس عالمى را شاگردان وى به رشته‌ى تحرير درآورند، اين نوشته‌ها نوعا شامل مطالب مختلف فقهى، حديثى، علمى، تاريخى است كه در قالب كتاب به نام «امالى يا مجالس» ناميده مى‌شود. اين روش در ميان علماى سلف سنّتى رايج بوده و عالمان فنون مختلف به آن مبادرت مى‌ورزيدند. روش املاى استاد مانند روش نقل حديث است، كه استاد در ابتداى سخن مى‌گويد: استاد من فلانى در فلان مكان و در فلان تاريخ چنين گفت و او از استادش فلانى و همچنين تا سند را به پيامبر(ص) يا يكى از ائمه(ع) یا يك صحابى مى‌رساند، آنگاه مطلبى را از وى نقل مى‌نمايد. يا اينكه سخنى كه نياز به شرح و توضيح دارد را نقل نموده و به شرح و تفسير آن مى‌پردازد. اين كار موجب شده تا كتاب‌هاى ارزشمندى در علوم و فنون مختلف به وجود آيد.<ref>همان</ref> | ||
در ميان | در ميان كتاب‌هایى كه به اين نام معروف است، سه امالى كه در اين اثر، در كنار يكديگر قرار گرفته‌اند، در ميان عالمان شيعه، از اهميت خاصى برخوردار است؛ به‌گونه‌اى كه توجّه خاصى به آنها شده و از احاديث اين‌گونه آثار در مباحث فقهى استفاده برده و بدان استدلال مى‌نمايند، مرحوم [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حرّ عاملى]] نيز احاديث فقهى آنها را در كتاب معروف «[[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشيعة]]»، نقل كرده است كه عبارتند از: امالى‌هاى «[[شيخ صدوق]]» و «[[شيخ مفيد]]» و «[[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]».<ref>ر.ک: همان</ref> | ||
بشر دائما در حال پيشرفت است و با ترتيب و تدوين يافته‌هاى پيشين به يافته‌هاى جديدى دست مى‌يابد. در موضوع روايات و احاديث وارده از اهل‌بيت(ع) مى‌بينيم كه اصول اربعمائه به‌صورت كتب اربعه مدوّن مى‌شود و آنها نيز با همّت و پشتكار عالمى فرهيخته، ترتيب جديدى يافته و كتاب ارزشمند «[[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشيعة]]» به عالم دانش تقديم مى‌شود. | بشر دائما در حال پيشرفت است و با ترتيب و تدوين يافته‌هاى پيشين به يافته‌هاى جديدى دست مى‌يابد. در موضوع روايات و احاديث وارده از اهل‌بيت(ع) مى‌بينيم كه اصول اربعمائه به‌صورت كتب اربعه مدوّن مى‌شود و آنها نيز با همّت و پشتكار عالمى فرهيخته، ترتيب جديدى يافته و كتاب ارزشمند «[[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشيعة]]» به عالم دانش تقديم مى‌شود. | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
تعداد حديث‌هاى سه كتاب به‌تفكيك چنين است: امالى [[شيخ صدوق]]، شامل 97 مجلس و در مجموع 1044 حديث. امالى [[شيخ مفيد]]، شامل 42 مجلس و در مجموع 391 حديث و امالى [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، شامل 46 مجلس و در مجموع 1562 حديث، كه پس از تبويب و قرار گرفتن احاديث در باب‌هاى گوناگون و تقطيع برخى احاديث، مجموع احاديث «ترتيب الأمالي»، به 5642 حديث بالغ شده است.<ref>همان</ref> | تعداد حديث‌هاى سه كتاب به‌تفكيك چنين است: امالى [[شيخ صدوق]]، شامل 97 مجلس و در مجموع 1044 حديث. امالى [[شيخ مفيد]]، شامل 42 مجلس و در مجموع 391 حديث و امالى [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، شامل 46 مجلس و در مجموع 1562 حديث، كه پس از تبويب و قرار گرفتن احاديث در باب‌هاى گوناگون و تقطيع برخى احاديث، مجموع احاديث «ترتيب الأمالي»، به 5642 حديث بالغ شده است.<ref>همان</ref> | ||
ه)- | ه)- حديث‌هایى كه دربرگيرنده بيش از يك موضوع بوده، بر اساس موضوعاتى كه داشته، پراكنده شده و در جاى مناسب خويش درج شده است.<ref>همان، ص93</ref> | ||
و)- در مواردى كه حديثى تقطيع شده است، براى اينكه خواننده به‌طور كامل از كتاب‌هاى سه‌گانه بى‌نياز گردد و براى اجتناب از برخى عواقب نامطلوب تقطيع، در يك مورد كه مناسب‌تر بوده است، حديث به‌طور كامل آورده شده و در موارد ديگر به محلّى كه به‌صورت كامل آمده ارجاع شده است.<ref>ر. ك.: همان</ref> | و)- در مواردى كه حديثى تقطيع شده است، براى اينكه خواننده به‌طور كامل از كتاب‌هاى سه‌گانه بى‌نياز گردد و براى اجتناب از برخى عواقب نامطلوب تقطيع، در يك مورد كه مناسب‌تر بوده است، حديث به‌طور كامل آورده شده و در موارد ديگر به محلّى كه به‌صورت كامل آمده ارجاع شده است.<ref>ر. ك.: همان</ref> | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
ى)- سعى شده در اين كتاب از بهترين نسخه‌هاى موجود استفاده شود؛ درعين‌حال توجه به ديگر چاپ‌ها نيز شده است. نسخه مورد استفاده از امالى [[شيخ صدوق]]، عبارت است از نسخه چاپ‌شده از سوى مؤسسه بعثت كه بر اساس نسخه‌هاى خطى متعددى آماده شده است. نسخه مورد استفاده از امالى [[شيخ مفيد]]، نسخه‌اى است كه توسط آقايان [[استادولی، حسین|حسين استاد ولى]] و شيخ [[غفاری، علی‌اکبر|على‌اكبر غفارى]] تحقيق شده و اساس كار آنها بر چهار نسخه خطى بوده است و نسخه مورد استفاده از امالى [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، نسخه چاپ‌شده توسّط مؤسسه بعثت است، كه اين چاپ با استفاده از نسخه خطى نوشته‌شده در سال 582ق و با مقابله نسخه چاپ سنگى و چاپ حروفى سال 1384ق، در نجف اشرف، انجام گرفته است. درعين‌حال، با توجه به وجود اشتباهاتى كه در اين چاپ‌ها وجود داشته، نویسنده، سعى نموده با مراجعه به مصادر مختلف و به‌ويژه اصولى كه بر اينها مقدّم بوده، اقدام به تصحيح نمايد. درعين‌حال هيچ موردى بدون اشاره و استدلال تغيير نيافته است.<ref>ر.ک: همان</ref> | ى)- سعى شده در اين كتاب از بهترين نسخه‌هاى موجود استفاده شود؛ درعين‌حال توجه به ديگر چاپ‌ها نيز شده است. نسخه مورد استفاده از امالى [[شيخ صدوق]]، عبارت است از نسخه چاپ‌شده از سوى مؤسسه بعثت كه بر اساس نسخه‌هاى خطى متعددى آماده شده است. نسخه مورد استفاده از امالى [[شيخ مفيد]]، نسخه‌اى است كه توسط آقايان [[استادولی، حسین|حسين استاد ولى]] و شيخ [[غفاری، علی‌اکبر|على‌اكبر غفارى]] تحقيق شده و اساس كار آنها بر چهار نسخه خطى بوده است و نسخه مورد استفاده از امالى [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، نسخه چاپ‌شده توسّط مؤسسه بعثت است، كه اين چاپ با استفاده از نسخه خطى نوشته‌شده در سال 582ق و با مقابله نسخه چاپ سنگى و چاپ حروفى سال 1384ق، در نجف اشرف، انجام گرفته است. درعين‌حال، با توجه به وجود اشتباهاتى كه در اين چاپ‌ها وجود داشته، نویسنده، سعى نموده با مراجعه به مصادر مختلف و به‌ويژه اصولى كه بر اينها مقدّم بوده، اقدام به تصحيح نمايد. درعين‌حال هيچ موردى بدون اشاره و استدلال تغيير نيافته است.<ref>ر.ک: همان</ref> | ||
ك)- گاهى براى تكميل عبارتى، به‌ناچار كلمه يا | ك)- گاهى براى تكميل عبارتى، به‌ناچار كلمه يا كلمه‌هایى اضافه شده، كه جهت حفظ امانت، اين‌گونه موارد ميان كروشه [] قرار داده شده است.<ref>همان</ref> | ||
ل)- اين كتاب، صرف ترتيب امالى‌هاى سه‌گانه نمى‌باشد، بلكه احاديث آن تخريج شده و براى هركدام، مصادر و سندهاى گوناگونى نقل شده است. گاهى يك حديث كوتاه كه از اهميّت بيشترى برخوردار بوده، چندين صفحه تخريج شده است؛ به‌عنوان نمونه، براى حديثى كه پيرامون صلوات بر پيامبر(ص) و لزوم اضافه «آل» در صلوات بر آن حضرت مى‌باشد، بيش از پنج صفحه تخريج وجود دارد و يا حديثى كه در آن به‌اختصار به خطبه فدكيّه حضرت زهرا(س) اشاره شده است، 25 مصدر جديد، در حدود چهار صفحه براى آن آمده است؛ البتّه همه تخريج‌ها در پاورقى آورده شده است.<ref>ر.ک: همان، ص94</ref> | ل)- اين كتاب، صرف ترتيب امالى‌هاى سه‌گانه نمى‌باشد، بلكه احاديث آن تخريج شده و براى هركدام، مصادر و سندهاى گوناگونى نقل شده است. گاهى يك حديث كوتاه كه از اهميّت بيشترى برخوردار بوده، چندين صفحه تخريج شده است؛ به‌عنوان نمونه، براى حديثى كه پيرامون صلوات بر پيامبر(ص) و لزوم اضافه «آل» در صلوات بر آن حضرت مى‌باشد، بيش از پنج صفحه تخريج وجود دارد و يا حديثى كه در آن به‌اختصار به خطبه فدكيّه حضرت زهرا(س) اشاره شده است، 25 مصدر جديد، در حدود چهار صفحه براى آن آمده است؛ البتّه همه تخريج‌ها در پاورقى آورده شده است.<ref>ر.ک: همان، ص94</ref> | ||