۱۴۶٬۳۲۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
عنایتالله رضا در ۲۸ خرداد ۱۲۹۹ خورشیدی در محله بادیالله (بدیعالله) شهر رشت به دنیا آمد. پدرش، شیخ اسدالله رضا، از مجتهدان تحصیلکرده حوزه نجف و از خاندانی روحانی و بانفوذ در گیلان بود. نیای او، حاج آقا رضا، از مجتهدان عالیقدر گیلان و از حامیان مدارس جدید در این استان به شمار میرفت. هنگامی که وی تنها چهل روز داشت، در پی وقایع قیام جنگل و اشغال رشت توسط نیروهای شوروی، خانوادهاش ناچار به مهاجرت به تهران شدند. آنها پس از مدتی به رشت بازگشتند، اما زمانی که او ۵ یا ۶ ساله بود، دوباره به تهران نقل مکان کردند. | عنایتالله رضا در ۲۸ خرداد ۱۲۹۹ خورشیدی در محله بادیالله (بدیعالله) شهر رشت به دنیا آمد. پدرش، شیخ اسدالله رضا، از مجتهدان تحصیلکرده حوزه نجف و از خاندانی روحانی و بانفوذ در گیلان بود. نیای او، حاج آقا رضا، از مجتهدان عالیقدر گیلان و از حامیان مدارس جدید در این استان به شمار میرفت. هنگامی که وی تنها چهل روز داشت، در پی وقایع قیام جنگل و اشغال رشت توسط نیروهای شوروی، خانوادهاش ناچار به مهاجرت به تهران شدند. آنها پس از مدتی به رشت بازگشتند، اما زمانی که او ۵ یا ۶ ساله بود، دوباره به تهران نقل مکان کردند.<ref> ر.ک: مرادی، لیلا، ج۲۵، ص۱۹۰</ref> | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدارس رشت و تهران گذراند و در سال ۱۳۱۶ دیپلم ادبی خود را از دبیرستان دارالفنون تهران دریافت کرد. در همان سال، وارد دانشکده افسری شد و در سال ۱۳۱۸ به جرگه افسران ارتش ایران پیوست. سپس در دانشکده نیروی هوایی، دوره خلبانی هواپیماهای جنگی و پس از آن، دوره دیدهبانی را گذراند. | تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدارس رشت و تهران گذراند و در سال ۱۳۱۶ دیپلم ادبی خود را از دبیرستان دارالفنون تهران دریافت کرد. در همان سال، وارد دانشکده افسری شد و در سال ۱۳۱۸ به جرگه افسران ارتش ایران پیوست. سپس در دانشکده نیروی هوایی، دوره خلبانی هواپیماهای جنگی و پس از آن، دوره دیدهبانی را گذراند. | ||
در سالهای اقامت اجباری در شوروی، تحصیلات دانشگاهی خود را ادامه داد. از سال ۱۹۴۷ تا ۱۹۵۱ در دانشکده حزب کمونیست شهر باکو به تحصیل پرداخت و سپس وارد دوره دکترای فلسفه در دانشگاه دولتی باکو شد. در سال ۱۳۳۵ (۱۹۵۶ میلادی) از رساله دکترای خود با عنوان «اندیشههای کسروی» تحت راهنمایی پروفسور ماکاولسکی، از استادان برجسته فلسفه در اتحاد جماهیر شوروی، با درجه عالی دفاع کرد و موفق به اخذ مدرک دکترای فلسفه شد. | در سالهای اقامت اجباری در شوروی، تحصیلات دانشگاهی خود را ادامه داد. از سال ۱۹۴۷ تا ۱۹۵۱ در دانشکده حزب کمونیست شهر باکو به تحصیل پرداخت و سپس وارد دوره دکترای فلسفه در دانشگاه دولتی باکو شد. در سال ۱۳۳۵ (۱۹۵۶ میلادی) از رساله دکترای خود با عنوان «اندیشههای کسروی» تحت راهنمایی پروفسور ماکاولسکی، از استادان برجسته فلسفه در اتحاد جماهیر شوروی، با درجه عالی دفاع کرد و موفق به اخذ مدرک دکترای فلسفه شد.<ref> ر.ک: مرادی، لیلا، ج۲۵، ص۱۹۰</ref> | ||
==فعالیتها== | ==فعالیتها== | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
با وساطت برادرش، فضلالله رضا، در سال ۱۳۴۷ به ایران بازگشت. ابتدا به صورت غیررسمی در بخش ایرانشناسی کتابخانه ملی پهلوی (کتابخانه سلطنتی سابق) به ترجمه منابع روسی پرداخت. پس از مدتی، با دریافت مجوز، تدریس تاریخ و فرهنگ ایران را در مراکزی مانند مدرسه عالی دماوند، دانشگاه تربیت معلم، مدرسه عالی بازرگانی و مدرسه وزارت امور خارجه آغاز کرد. | با وساطت برادرش، فضلالله رضا، در سال ۱۳۴۷ به ایران بازگشت. ابتدا به صورت غیررسمی در بخش ایرانشناسی کتابخانه ملی پهلوی (کتابخانه سلطنتی سابق) به ترجمه منابع روسی پرداخت. پس از مدتی، با دریافت مجوز، تدریس تاریخ و فرهنگ ایران را در مراکزی مانند مدرسه عالی دماوند، دانشگاه تربیت معلم، مدرسه عالی بازرگانی و مدرسه وزارت امور خارجه آغاز کرد. | ||
پس از انقلاب اسلامی، برای مدتی سرپرستی کتابخانه ملی پهلوی را بر عهده داشت. از سال ۱۳۶۵ تا پایان عمر، به عنوان مدیر بخش جغرافیا و عضو شورای عالی علمی در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی فعالیت میکرد. در این دوران، علاوه بر پژوهشهای گسترده در زمینه تاریخ و جغرافیای ایران، به ترجمه آثار مهم ایرانشناسان روس و تألیف آثاری در دفاع از تمامیت ارضی و هویت ملی ایران پرداخت. کتابهای «آذربایجان و اران» و «ایران و ترکان در روزگار ساسانیان» از جمله این آثار است. همچنین با نگارش آثاری مانند «کمونیسم و دموکراسی» و «مارکسیسم و ماجرای بیگانگی انسان» به نقد ایدئولوژی کمونیسم و روشنگری درباره آن همت گمارد. | پس از انقلاب اسلامی، برای مدتی سرپرستی کتابخانه ملی پهلوی را بر عهده داشت. از سال ۱۳۶۵ تا پایان عمر، به عنوان مدیر بخش جغرافیا و عضو شورای عالی علمی در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی فعالیت میکرد. در این دوران، علاوه بر پژوهشهای گسترده در زمینه تاریخ و جغرافیای ایران، به ترجمه آثار مهم ایرانشناسان روس و تألیف آثاری در دفاع از تمامیت ارضی و هویت ملی ایران پرداخت. کتابهای «آذربایجان و اران» و «ایران و ترکان در روزگار ساسانیان» از جمله این آثار است. همچنین با نگارش آثاری مانند «کمونیسم و دموکراسی» و «مارکسیسم و ماجرای بیگانگی انسان» به نقد ایدئولوژی کمونیسم و روشنگری درباره آن همت گمارد.<ref> ر.ک: مرادی، لیلا، ج۲۵، ص۱۹۳</ref> | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
* شهرهای ایران در دوران پارتیان و ساسانیان، نوشته پیگولوسکایا (ترجمه) | * شهرهای ایران در دوران پارتیان و ساسانیان، نوشته پیگولوسکایا (ترجمه) | ||
* اعراب حدود مرزهای روم شرقی و ایران در سدههای چهارم-ششم میلادی، نوشته پیگولوسکایا (ترجمه) | * اعراب حدود مرزهای روم شرقی و ایران در سدههای چهارم-ششم میلادی، نوشته پیگولوسکایا (ترجمه) | ||
او علاوه بر کتب فوق، دارای بیش از ۱۲۰ مقاله در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و بیش از ۶۰ مقاله در مجلات و نشریات دیگر است. | او علاوه بر کتب فوق، دارای بیش از ۱۲۰ مقاله در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و بیش از ۶۰ مقاله در مجلات و نشریات دیگر است.<ref> [https://www.cgie.org.ir/fa/author/221230 ر.ک: عنایت الله رضا، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]</ref> | ||
==پانويس== | ==پانويس== | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
*مرادی، لیلا، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، ج۲۵، تهران، مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1388. | |||
*[https://www.cgie.org.ir/fa/author/221230 مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی] | |||
==پیوند به بیرون== | |||
[https://www.noormags.ir/view/fa/creator/204480 مقالات پدیدآور در پایگاه مجلات تخصصی نور نورمگز] | [https://www.noormags.ir/view/fa/creator/204480 مقالات پدیدآور در پایگاه مجلات تخصصی نور نورمگز] | ||