سوزنی سمرقندی، محمد بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = سوزنی سمرقندی | تصویر = NUR76142.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = | نام‌های دیگر = | لقب = | تخلص = | نسب = | نام پدر = | ولادت = | محل تولد = | کشور تولد = | محل زندگی = | رحلت = | شهادت = | مدفن = | طول عمر = | نام همسر = | فرز...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
| اندازه تصویر =
| اندازه تصویر =
| توضیح تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام کامل =
| نام کامل = محمد بن علی سمرقندی
| نام‌های دیگر =
| نام‌های دیگر = تاج‌الشعرا، حکیم سوزنی
| لقب =
| لقب = تاج‌الشعرا
| تخلص =
| تخلص = سوزنی
| نسب =
| نسب = منسوب به سلمان فارسی
| نام پدر =
| نام پدر = مسعود
| ولادت =
| ولادت = حدود ۴۷۹-۴۸۲ قمری
| محل تولد =
| محل تولد = سمرقند یا نسف (نخشب)
| کشور تولد =
| کشور تولد =
| محل زندگی =
| محل زندگی = سمرقند، بخارا، ماوراءالنهر
| رحلت =
| رحلت = ۵۶۲ یا ۵۶۹ قمری
| شهادت =
| شهادت =
| مدفن =
| مدفن = سمرقند
| طول عمر =
| طول عمر =
| نام همسر =
| نام همسر =
| فرزندان =
| فرزندان =
| خویشاوندان =
| خویشاوندان =
| دین =
| دین = اسلام
| مذهب =
| مذهب =
| پیشه =
| پیشه = شاعر
| درجه علمی =
| دانشگاه =
| علایق پژوهشی =
| منصب =
| منصب =
| پس از =
| پس از =
خط ۲۹: خط ۳۲:
| اساتید =
| اساتید =
| مشایخ =
| مشایخ =
| معاصرین =
| معاصرین = {{فهرست جعبه عمودی | [[عمعق بخاری]] | [[سنایی غزنوی]] | [[انوری ابیوردی]] | [[معزی نیشابوری]] | [[ادیب صابر]] | [[رشید سمرقندی]]}}
| شاگردان =
| شاگردان =
| اجازه اجتهاد از =
| اجازه اجتهاد از =
| درجه علمی =
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[دیوان اشعار]]}}
| دانشگاه =
| حوزه =
| علایق پژوهشی =
| سبک نوشتاری =
| سبک نوشتاری =
| آثار =
| وبگاه =
| وبگاه =
| امضا =
| امضا =
| کد مؤلف = AUTHORCODE76142AUTHORCODE
| کد مؤلف = AUTHORCODE76142AUTHORCODE
}}
}}
'''محمد بن علی سوزنی سمرقندی''' (وفات ۵۶2 یا 569ق)، از جمله شاعران فارسی سرای قرن ششم هجری به شمار می‌رود.
(وفات ۵۶۲ یا ۵۶۹ق)، از شاعران برجسته فارسی‌سرای قرن ششم هجری است که به دلیل مهارت در هجو و هزل شهرت یافت. وی در اواخر عمر از هجو توبه کرد و به سرودن اشعار عارفانه و اخلاقی روی آورد. دیوان اشعار او که شامل حدود دوازده هزار بیت است، منبع مهمی برای شناخت اوضاع اجتماعی و فرهنگی قرن ششم به شمار می‌رود.


تخلص شعری خود را به دلیل تعلق خاطر به سوزن‌گری و مشغول شدن به این صفت، «سوزنی» برگزید.
==ولادت==
محمد بن علی سمرقندی، ملقب به تاج‌الشعرا و مشهور به سوزنی سمرقندی، در حدود سال‌های ۴۷۹ تا ۴۸۲ قمری در سمرقند یا نسف (نخشب) واقع در نزدیکی سمرقند دیده به جهان گشود. پدرش "مسعود" از خواجگان ماوراءالنهر و خود اهل شعر و ادب بود. سوزنی در اشعارش، نسب خود را به سلمان فارسی می‌رساند.


==زندگی و سیر تحصیلی==
==تحصیلات==
سوزنی در ابتدای جوانی، برای تحصیل علم و رسیدن به مدنیّت به شهر بخارا سفر کرد.
سوزنی در آغاز جوانی برای کسب دانش به بخارا سفر کرد و در آنجا به فراگیری علوم دینی، تفسیر، حدیث و دیگر دانش‌های متداول زمان پرداخت. گفته شده به دلیل علاقه به شاگرد یک سوزنگر، مدتی به یادگیری این حرفه مشغول شد و سپس تخلص شعری خود را "سوزنی" برگزید..


==عصر حیات و معاصران==
==فعالیت‌ها==
سوزنی معاصر و مداح پادشاهانی چون ارسلان خان محمد (495-524ق) بوده است که از آل افراسیاب و سنجر و اَتسز خوارزمشاه به شمار می‌رفت.
سوزنی از شاعران درباری دوره سلجوقی بود و پادشاهانی چون ارسلان خان محمد از آل افراسیاب، سلطان سنجر سلجوقی و آتسز خوارزمشاه را مدح گفت. وی با شاعران نامدار همعصر خود چون عمعق بخاری، سنایی، انوری، معزی، ادیب صابر و رشید سمرقندی ارتباط داشت و با برخی از آنان مجادلات و مهاجاتی داشته است. سوزنی در ابتدا به هجو و هزل شهرت داشت، اما در اواخر عمر ترک این شیوه گفت و به سرودن اشعار اخلاقی، عارفانه و مدیحه‌های مذهبی روی آورد.
 
دیوان اشعار او شامل دوازده هزار بیت است که نیمی از آن (حدود شش هزار بیت) به هزل و هجو اختصاص دارد<ref>ر.ک: حقیقت، عبدالرفیع، ص209-210</ref>.
شاعران بزرگ و نامی معاصر او عبارت بودند از: عمعق، سنایی، انوری، معزی، ادیب صابر و رشید سمرقندی، که با برخی از آنان مهاجات داشته است.


==سبک شعری و محتوای دیوان==
==وفات==
سوزنی در ابتدا مهارت ویژه‌ای در هزل و هجو داشته است و در اواخر عمر، ترک ساختن هجاء را برگزید و به ارادت حکیم سنایی روی آورد. او در دورهٔ جدید فعالیت خود، به ساختن نعت و منقبت همت گماشت.
سوزنی سمرقندی سرانجام در سال ۵۶۲ یا ۵۶۹ قمری در سمرقند درگذشت و در همان شهر به خاک سپرده شد.


دیوان اشعار او شامل دوازده هزار بیت است که نیمی از آن (حدود شش هزار بیت) به هزل و هجو اختصاص دارد<ref>ر.ک: حقیقت، عبدالرفیع، ص209-210</ref>.
==آثار==
* دیوان اشعار
* قصاید
* قطعات
* هزلیات


==پانويس ==
==پانويس ==
خط ۶۶: خط ۶۹:


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1404]]