الفواتح الإلهية و المفاتح الغيبية: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ۲۳ اکتبر
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۳۷: خط ۳۷:


كتاب، متكفل بيان تفسير قرآن به‌صورت موجز و به روش مزجى و به سبک اشاره‌اى و عرفانى، همراه با فصاحت در بيان و روانى در تعبير است.
كتاب، متكفل بيان تفسير قرآن به‌صورت موجز و به روش مزجى و به سبک اشاره‌اى و عرفانى، همراه با فصاحت در بيان و روانى در تعبير است.
ویژگی‌های بارز این تفسیر عبارتند از:
#شروع هر سوره با «فاتحه» و پایان آن با «خاتمه» که حاوی نکات عرفانی و دستورالعمل‌های سلوکی است.
#تأویلات عرفانی که با ظرافت و بدون افراط در تأویلات دور از ذهن ارائه شده‌اند.
#نثر فصیح و ادبی که گاه به اقتضای معانی عمیق، پیچیده می‌شود.
#پرهیز از نقد دیگران و تمرکز بر بیان دیدگاه‌های خود.
#تلفیق مبانی کلامی اشعری با مشرب عرفانی نقشبندی.
مؤلف در این تفسیر کمتر به مباحث صرفی و نحوی پرداخته و بیشتر بر معانی باطنی و عرفانی آیات تأکید دارد. روش او در تفسیر، مبتنی بر شهود عرفانی است، هرچند از دانش‌های پیشین خود نیز بهره برده است.


روش كلى نخجوانى به اين ترتيب است كه در ابتداى هر سوره، مقدمه‌اى را درباره مسائل عرفانى مربوط به آن بيان داشته است. وى، از بسم الله آغاز مى‌كند و در هر سوره به تناسب سياق و مطالب آن، تفسيرى متفاوت از بسم الله ارائه مى‌دهد و معتقد است كه هر سوره قرآنى، آغاز و پایانى مخصوص به خود دارد؛ بدين جهت، بسم الله آن با ديگر سوره‌ها متفاوت است.
روش كلى نخجوانى به اين ترتيب است كه در ابتداى هر سوره، مقدمه‌اى را درباره مسائل عرفانى مربوط به آن بيان داشته است. وى، از بسم الله آغاز مى‌كند و در هر سوره به تناسب سياق و مطالب آن، تفسيرى متفاوت از بسم الله ارائه مى‌دهد و معتقد است كه هر سوره قرآنى، آغاز و پایانى مخصوص به خود دارد؛ بدين جهت، بسم الله آن با ديگر سوره‌ها متفاوت است.
خط ۷۴: خط ۶۴:
#اسماء و صفات و مظاهر و ظهورات آن‌ها؛
#اسماء و صفات و مظاهر و ظهورات آن‌ها؛
#جامعيت انسان كامل و قرآن.
#جامعيت انسان كامل و قرآن.
ویژگی‌های بارز این تفسیر عبارتند از:
#شروع هر سوره با «فاتحه» و پایان آن با «خاتمه» که حاوی نکات عرفانی و دستورالعمل‌های سلوکی است.
#تأویلات عرفانی که با ظرافت و بدون افراط در تأویلات دور از ذهن ارائه شده‌اند.
#نثر فصیح و ادبی که گاه به اقتضای معانی عمیق، پیچیده می‌شود.
#پرهیز از نقد دیگران و تمرکز بر بیان دیدگاه‌های خود.
#تلفیق مبانی کلامی اشعری با مشرب عرفانی نقشبندی.
مؤلف در این تفسیر کمتر به مباحث صرفی و نحوی پرداخته و بیشتر بر معانی باطنی و عرفانی آیات تأکید دارد. روش او در تفسیر، مبتنی بر شهود عرفانی است، هرچند از دانش‌های پیشین خود نیز بهره برده است.


رويكرد مفسر نسبت به اهل‌بيت(ع)، رويكردى معتدل از يك عالم اهل سنت محسوب مى‌گردد؛ از تعصب كور برخى عالمان اهل سنت كه حاضر نيستند هيچ آيه‌اى را به اهل‌بيت(ع) نسبت دهند (نه در مقام شأن نزول و نه در مقام تطبيق و ذكر مصداق) اثرى در اين تفسير مشاهده نمى‌شود، بلكه جانب انصاف را رعايت كرده؛ از جمله، ذيل آيه 55 سوره مائده، در صفحه 197، جلد 1 مى‌نويسد: «نزلت في على كرم الله وجهه حين سأله سائل...» و ذيل آيه 61 سوره آل عمران (آيه مباهله) در جلد 1، صفحه 112، تصريح به نام مبارک [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]]، حسنين(ع) و فاطمه(س) دارد و نيز در آيه 33 سوره احزاب، در جلد 2، صفحه 155، عصمت را براى اهل‌بيت بيان مى‌دارد و نام [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]]، حسنين(ع) و فاطمه(س) را ذكر مى‌كند و بالاتر از اين در تفسير آيه 8 سوره دهر، جلد 2، صفحه 469، شأن نزول آيه را كه نذر [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] و فاطمه زهرا(س) در بيمارى حسنين(ع) بوده، با اجلال و اكرام و صلوات و سلام، عنوان مى‌دارد.
رويكرد مفسر نسبت به اهل‌بيت(ع)، رويكردى معتدل از يك عالم اهل سنت محسوب مى‌گردد؛ از تعصب كور برخى عالمان اهل سنت كه حاضر نيستند هيچ آيه‌اى را به اهل‌بيت(ع) نسبت دهند (نه در مقام شأن نزول و نه در مقام تطبيق و ذكر مصداق) اثرى در اين تفسير مشاهده نمى‌شود، بلكه جانب انصاف را رعايت كرده؛ از جمله، ذيل آيه 55 سوره مائده، در صفحه 197، جلد 1 مى‌نويسد: «نزلت في على كرم الله وجهه حين سأله سائل...» و ذيل آيه 61 سوره آل عمران (آيه مباهله) در جلد 1، صفحه 112، تصريح به نام مبارک [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]]، حسنين(ع) و فاطمه(س) دارد و نيز در آيه 33 سوره احزاب، در جلد 2، صفحه 155، عصمت را براى اهل‌بيت بيان مى‌دارد و نام [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]]، حسنين(ع) و فاطمه(س) را ذكر مى‌كند و بالاتر از اين در تفسير آيه 8 سوره دهر، جلد 2، صفحه 469، شأن نزول آيه را كه نذر [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] و فاطمه زهرا(س) در بيمارى حسنين(ع) بوده، با اجلال و اكرام و صلوات و سلام، عنوان مى‌دارد.