پرش به محتوا

بحرالمعانی (مجموعه نامه‌های عرفانی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'سیدم' به 'سید م'
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
جز (جایگزینی متن - 'سیدم' به 'سید م')
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''بحرالمعانی (مجموعه نامه‌های عرفانی)''' تألیف [[مکی حسینی، محمد بن جعفر|محمد بن نصیرالدین جعفر مکی حسینی]]، مقدمه‌نویس، مصحح، توضیح از دکتر [[مولایی، محمدسرور|محمدسرور مولایی]]، از سدۀ هشتم و اوایل سدۀ نهم هجری مجموعۀ سی‌وشش‌ نامه از عارفی شوریده‌حال به نام سیدمحمد نصیر یا [[مکی حسینی، محمد بن جعفر|نصیرالدین مکی حسینی]] در دست است که سایۀ [[عین‌القضات همدانی، عبدالله بن محمد|عین‌القضات همدانی]] و حال و هوای نامه‌ها و تمهیدات او را در آن می‌توان دید.
'''بحرالمعانی (مجموعه نامه‌های عرفانی)''' تألیف [[مکی حسینی، محمد بن جعفر|محمد بن نصیرالدین جعفر مکی حسینی]]، مقدمه‌نویس، مصحح، توضیح از دکتر [[مولایی، محمدسرور|محمدسرور مولایی]]، از سدۀ هشتم و اوایل سدۀ نهم هجری مجموعۀ سی‌وشش‌ نامه از عارفی شوریده‌حال به نام سید محمد نصیر یا [[مکی حسینی، محمد بن جعفر|نصیرالدین مکی حسینی]] در دست است که سایۀ [[عین‌القضات همدانی، عبدالله بن محمد|عین‌القضات همدانی]] و حال و هوای نامه‌ها و تمهیدات او را در آن می‌توان دید.


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
آثار عرفانی به‌دلیل محتوا و خاستگاهی که دارد از بهترین آثار ادبی به‌شمار می‌آید. از آنجا که در بیشتر این آثار سخن از قلمرو تجربه‌های عرفانی و روحانی‌ای است که از یک سوی در حوزۀ تجربه عموم اهل عرفان قرار داد و از سوی دیگر با توجه به تنوع، کثرت و فردی بودن این تجربه‌ها بسیار خصوصی است؛ همچنین مورد توجه کسانی است که بیرون از این قلمرواند و این تجربیات را از سر پندار خویش داوری می‌کنند. از نظر زبانی و بیانی ـ با توجه به ظرافت‌های خاص که در این آثار وجود دارد ـ آسان‌نمای دشواریاب‌اند. یکی از دلایل عمدۀ این ویژگی، استفادۀ عرفا و صوفیه از زبانی است که برای بیان مقاصد دیگر که غالباً در گسترۀ امور حسی و عقلی و زندگی روزمره و به‌طور کلی در قلمرو خودآگاه قرار دارد، به کار می‌رود.
آثار عرفانی به‌دلیل محتوا و خاستگاهی که دارد از بهترین آثار ادبی به‌شمار می‌آید. از آنجا که در بیشتر این آثار سخن از قلمرو تجربه‌های عرفانی و روحانی‌ای است که از یک سوی در حوزۀ تجربه عموم اهل عرفان قرار داد و از سوی دیگر با توجه به تنوع، کثرت و فردی بودن این تجربه‌ها بسیار خصوصی است؛ همچنین مورد توجه کسانی است که بیرون از این قلمرواند و این تجربیات را از سر پندار خویش داوری می‌کنند. از نظر زبانی و بیانی ـ با توجه به ظرافت‌های خاص که در این آثار وجود دارد ـ آسان‌نمای دشواریاب‌اند. یکی از دلایل عمدۀ این ویژگی، استفادۀ عرفا و صوفیه از زبانی است که برای بیان مقاصد دیگر که غالباً در گسترۀ امور حسی و عقلی و زندگی روزمره و به‌طور کلی در قلمرو خودآگاه قرار دارد، به کار می‌رود.


از سدۀ هشتم و اوایل سدۀ نهم هجری مجموعۀ سی‌وشش‌ نامه از عارفی شوریده‌حال به نام سیدمحمد نصیر یا [[مکی حسینی، محمد بن جعفر|نصیرالدین مکی حسینی]] در دست است که سایۀ عین‌القضات همدانی و حال و هوای نامه‌ها و تمهیدات او را در آن می‌توان دید. این شیخ در هند و در دوره‌ای می‌زیسته است که زبان فارسی در سال‌های آغازین تحول خویش از خراسانی و عراقی به دوره و شیوه‌ای است که آن را زبان فارسی هند خوانده‌اند. با این حال نثر او به دلیل یکی آنکه این تحول در متون عرفانی دیرتر از زبان متون غیرعرفانی و وابسته به دستگاه‌های حاکمه و انشای دبیران و منشیان درباری روی داده است و دوم آنکه فضای حاکم بر این نامه‌ها فضای اخوانیات است که از تفنن‌های ادیبانه در آنها کمتر اثری دیده می‌شود، نثری متعادل و وفادار به قواعد و قوانین و راه و روش‌های متون مشابه در سده‌های ششم و هفتم هجری است.
از سدۀ هشتم و اوایل سدۀ نهم هجری مجموعۀ سی‌وشش‌ نامه از عارفی شوریده‌حال به نام سید محمد نصیر یا [[مکی حسینی، محمد بن جعفر|نصیرالدین مکی حسینی]] در دست است که سایۀ عین‌القضات همدانی و حال و هوای نامه‌ها و تمهیدات او را در آن می‌توان دید. این شیخ در هند و در دوره‌ای می‌زیسته است که زبان فارسی در سال‌های آغازین تحول خویش از خراسانی و عراقی به دوره و شیوه‌ای است که آن را زبان فارسی هند خوانده‌اند. با این حال نثر او به دلیل یکی آنکه این تحول در متون عرفانی دیرتر از زبان متون غیرعرفانی و وابسته به دستگاه‌های حاکمه و انشای دبیران و منشیان درباری روی داده است و دوم آنکه فضای حاکم بر این نامه‌ها فضای اخوانیات است که از تفنن‌های ادیبانه در آنها کمتر اثری دیده می‌شود، نثری متعادل و وفادار به قواعد و قوانین و راه و روش‌های متون مشابه در سده‌های ششم و هفتم هجری است.


با آنکه در هیچ‌یک از این سی‌وشش نامه، نامی از [[عین‌القضات همدانی، عبدالله بن محمد|عین‌القضات]] و آثار او برده نشده است، حضور و ظهور [[عین‌القضات همدانی، عبدالله بن محمد|عین‌القضات همدانی]] به‌ویژه در نامه‌هایی که به گونه‌ای بخش‌هایی از تمهیدات او را در بردارد، چنان روشن و آشکار است که هیچ تردید باقی نمی‌ماند که نویسنده سخت دلبستۀ عین‌القضات و آثار اوست تا آنجا که بسیاری از تعبیرها و ترکیب‌ها و رباعیات و اشعار به کار رفته در نامه‌ها و تمهیدات عین آن آثار است و آن اشعار و رباعیات نیز در عین مواضع نقل شده است.
با آنکه در هیچ‌یک از این سی‌وشش نامه، نامی از [[عین‌القضات همدانی، عبدالله بن محمد|عین‌القضات]] و آثار او برده نشده است، حضور و ظهور [[عین‌القضات همدانی، عبدالله بن محمد|عین‌القضات همدانی]] به‌ویژه در نامه‌هایی که به گونه‌ای بخش‌هایی از تمهیدات او را در بردارد، چنان روشن و آشکار است که هیچ تردید باقی نمی‌ماند که نویسنده سخت دلبستۀ عین‌القضات و آثار اوست تا آنجا که بسیاری از تعبیرها و ترکیب‌ها و رباعیات و اشعار به کار رفته در نامه‌ها و تمهیدات عین آن آثار است و آن اشعار و رباعیات نیز در عین مواضع نقل شده است.