نوادر الفقهاء: تفاوت میان نسخه‌ها

'''نوادر الفقهاء'''، نوشته محمد بن حسن تمیمی جوهری (درگذشته پیش یا پس از 350ق) است. او اجماعات 320 مسئله از 33 باب‌ فقهی اهل سنت (از طهارت تا قضا) را از متون گوناگون گردآوری کرده است و انفراداتی را نیز که در برخی مسئله‌ها دیده می‌شود، درج نموده است. محمد فضل عبدالعزیز مراد، پژوهش کتاب را انجام داده است.

تمیمی در آغاز، مقدمه‌ای اصولی را درباره اجماع نوشته است؛ او بر این باور است که مخالفت یک یا دو تن در مسئله‌ای با اهل علم، به اجماع زیان نمی‌رساند؛ ازاین‌رو، هر مسئله‌ای را با واژه و عبارت‌های «أجمعوا»، «أجمع الفقهاء»، «أجمع الصحابة» و «أجمع أهل العصر الأول» آغاز کرده است؛ زیرا رأی مخالف را آسیب‌زننده به اجماع نمی‌داند. نویسنده، اجماعی از احمد بن حنبل را در کتابش نیاورده است؛ شاید ازاین‌روست که فقط خواسته است اقوال نادر را گرد آورَد. البته محقق، مذهب ابن حنبل را در بسیاری از مسائل درج نموده است. او همچنین در اندکی از مسئله‌ها انتساب برخی اقوال را به قائلان (چه جمهور و چه منفردان)، بی‌پایه ‌دانسته، آن‌ها را بررسی و اصلاح نموده است. محقق دشواری‌های فراوانی را در بررسی اقوال نادر کتاب (همچنان‌که از نامش، «النوادر» هویدا است) به دوش کشیده و با بهره‌گیری از هفده منبع مهم، مانند «المحلی» ابن حزم و «المغني» ابن قدامه به پژوهش کتاب دست زده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص11-9</ref>‏.