دیوان سالاری و نظام اداری در روزگار صفویه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NURدیوان سالاری و نظام اداری در روزگار صفویهJ1.jpg | عنوان =دیوان سالاری و نظام اداری در روزگار صفویه | عنوان‌های دیگر = |پدیدآورندگان | پدیدآوران = غفاری‌فرد، عباسقلی (نویسنده) |زبان | زبان = | کد کنگره =‏ | موضوع = |ناشر...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''دیوان سالاری و نظام اداری در روزگار صفویه''' تألیف عباسقلی غفاری‌فرد، در جلد اول دورنمای وزارت در ایران از آغاز تا روزگار سلسله نامبرده و وزارت و وزیران شاهان صفوی از روزگار شاه اسماعیل اول تا برکناری شاه سلطان حسین، با تکیه بر زندگانی و کارکردشان بررسی شده است. در جلد دوم نیز نویسنده به روشن‌کردن زندگی و کارکرد بخشی از متصدیان دیوان‌ها (وزارتخانه‌ها و ادارات) یعنی صدور و مستوفیان پرداخته است و پیشینۀ صدارت و استیفا در روزگار تیموریان تا پایان روزگار صفویه را بررسی کرده است.
'''دیوان سالاری و نظام اداری در روزگار صفویه''' تألیف [[غفاری‌فرد، عباسقلی|عباسقلی غفاری‌فرد]]، در جلد اول دورنمای وزارت در ایران از آغاز تا روزگار سلسله نامبرده و وزارت و وزیران شاهان صفوی از روزگار شاه اسماعیل اول تا برکناری شاه سلطان حسین، با تکیه بر زندگانی و کارکردشان بررسی شده است. در جلد دوم نیز نویسنده به روشن‌کردن زندگی و کارکرد بخشی از متصدیان دیوان‌ها (وزارتخانه‌ها و ادارات) یعنی صدور و مستوفیان پرداخته است و پیشینۀ صدارت و استیفا در روزگار تیموریان تا پایان روزگار صفویه را بررسی کرده است.


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
خط ۴۰: خط ۴۰:
صفحات تاریخ صفویه -که این کتاب با آن پیوستگی دارد- پر شده است از خون‌ریزی‌ها، ستمگری‌ها، غارت‌ها، امردبازی‌ها، زن‌بارگی‌ها، نظربازی‌ها، نقل شکوه دربار شاهان صفوی و چاپلوسی‌ها و دروغ‌گویی‌ها و مدیحه‌سرایی‌های آن روزگار. اما درباره وزیر، وکیل، صدر، مستوفی، رقم‌نویس، منشی، کتابدار، اوراجه‌نویس، ادیب، مورخ و مانند آنها که بار سنگین اداره کشور بر دوششان بوده- فقط به گزارش نامشان بسنده شده و حتی گاهی نامشان نیز به میان نیامده است؛ همچنان که دانشمندی برجسته نظیر میرغیاث‌الدین منصور دستکی شیرازی که هستی‌اش تا اندازه زیادی دشمنی صفویه را با علم و دانش و هنرستیزی‌شان کمرنگ ساخته بود. برای بسیاری از خوانندگان تاریخ صفویه ناشناس مانده و با کمبود انبوهی از آگاهی‌ها و نوشته‌ها روبه‌رو بوده است.
صفحات تاریخ صفویه -که این کتاب با آن پیوستگی دارد- پر شده است از خون‌ریزی‌ها، ستمگری‌ها، غارت‌ها، امردبازی‌ها، زن‌بارگی‌ها، نظربازی‌ها، نقل شکوه دربار شاهان صفوی و چاپلوسی‌ها و دروغ‌گویی‌ها و مدیحه‌سرایی‌های آن روزگار. اما درباره وزیر، وکیل، صدر، مستوفی، رقم‌نویس، منشی، کتابدار، اوراجه‌نویس، ادیب، مورخ و مانند آنها که بار سنگین اداره کشور بر دوششان بوده- فقط به گزارش نامشان بسنده شده و حتی گاهی نامشان نیز به میان نیامده است؛ همچنان که دانشمندی برجسته نظیر میرغیاث‌الدین منصور دستکی شیرازی که هستی‌اش تا اندازه زیادی دشمنی صفویه را با علم و دانش و هنرستیزی‌شان کمرنگ ساخته بود. برای بسیاری از خوانندگان تاریخ صفویه ناشناس مانده و با کمبود انبوهی از آگاهی‌ها و نوشته‌ها روبه‌رو بوده است.


صدر در روزگار صفویه رئیس نهاد مذهبی بود. در واقع او قدرت خود را از نهاد سیاسی می‌گرفت. در روزگار صفویان نخستین، صدور و دیگر اعضای طبقات مذهبی در امور نظامی دخالت داشتند یا دست‌کم مانند روزگار تیموریان، دارای رتبه نظامی بودند. در روزگار صفویان نخستین، وظیفه اصلی صدر اعمال وحدت اصولی از طریق اداره و ترویج باورهای شیعی بود. تا هنگام مرگ شاه اسماعیل اول که تا اندازه‌ای یک‌پارچگی اعتقادی به دست آمد، قدرت صدر رو به کاهش نهاد. همان‌طور که گفته شد در جلد دوم به زندگی وزرا و مستوفیان پرداخته شده است؛ از جمله: شمس‌الدین لاهیجی، قاضی محمد کاشانی، امیر غیاث‌الدین محمد بن امیریوسف، محمدحسین ملاباشی، میرزا رضی و .... .<ref> [https://literaturelib.com/books/7234 ر.ک: کتابخانه تخصصی ادبیات] </ref>
صدر در روزگار صفویه رئیس نهاد مذهبی بود. در واقع او قدرت خود را از نهاد سیاسی می‌گرفت. در روزگار صفویان نخستین، صدور و دیگر اعضای طبقات مذهبی در امور نظامی دخالت داشتند یا دست‌کم مانند روزگار تیموریان، دارای رتبه نظامی بودند. در روزگار صفویان نخستین، وظیفه اصلی صدر اعمال وحدت اصولی از طریق اداره و ترویج باورهای شیعی بود. تا هنگام مرگ شاه اسماعیل اول که تا اندازه‌ای یک‌پارچگی اعتقادی به دست آمد، قدرت صدر رو به کاهش نهاد. همان‌طور که گفته شد در جلد دوم به زندگی وزرا و مستوفیان پرداخته شده است؛ از جمله: [[شمس‌الدین لاهیجی]]، قاضی محمد کاشانی، امیر غیاث‌الدین محمد بن امیریوسف، محمدحسین ملاباشی، میرزا رضی و .... .<ref> [https://literaturelib.com/books/7234 ر.ک: کتابخانه تخصصی ادبیات] </ref>


==پانويس ==
==پانويس ==