تعلیم و تربیت در اسلام (مطهری)

برای دیگر کاربردها، تربیت اسلامی (ابهام زدایی) را ببینید.

تعلیم و تربیت در اسلام(مطهری، مرتضی)
پدیدآوران	مطهری، مرتضی (نويسنده)
ناشر	صدرا
مکان نشر	ایران - تهران
چاپ	چهلم
موضوع	تعلیم و تربیت - تربیت اسلامی - اخلاق اسلامی - فلسفه اخلاق
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

تعلیم و تربیت در اسلام، مجموعه سخنرانی‌های اخلاقی و تربیتی معلم شهید مرتضی مطهری (فریمان 1298-1358ش. قم) در جمع دبيران تعليمات دينى و انجمن اسلامى پزشكان در تهران سالهاى 1351 و 1352ش. مسائل تربیتی و اخلاقی مهمی مانند تربيت عقلانى انسان‏، بررسى نظريه نسبيّت اخلاق‏، پيوند عبادت با برنامه‌‏هاى تربيتى‏ و عوامل چندگانه تربیت (تقويت اراده، عبادت‏، محبت، تقويت حس حقيقت‏جويى، مراقبه و محاسبه‏، تفكر، محبت اولياء، ازدواج، جهاد و كار) از موضوعات مطرح شده در این اثر است.

برخی از مباحث مطرح شده در این اثر، مانند تعریف و تحلیل فعل اخلاقی و بررسى نظريه نسبيّت اخلاق‏ و نقد نظریه‌های مرتبط ، جزو مسائل فلسفه اخلاق است.

برخی از مطالب ارزنده این اثر عبارت است از:

بحثهاى ايرادشده در جمع دبيران تعليمات دينى‏

آنهايى كه معتقدند اخلاق نسبى است، می‌‏گويند: مثلًا يك روزى عفاف در يك جامعه‌‏هايى خوب بود ... ولى بعد زندگى ماشينى آمد و زن به متن اجتماع و داخل كارخانه‏‌ها كشيده شد. عفاف يك‏ روزى خلق خوبى بود و امروز خلق خوبى نيست.

ولى اين حرف روى اين مبنايى كه ما گفتيم غلط است. عفاف و پاكدامنى به عنوان يك حالت نفسانى يعنى رام بودن قوّه شهوانى تحت حكومت عقل و ايمان، تحت تأثير قوّه شهوانى نبودن، شره نداشتن ... عفاف همه وقت خوب است. بله، آن فعل اخلاقى كه ما نام آن را عفت می‌‏گذاريم، مانعى ندارد كه فرق كند. ... مثلًا در اين مثالهاى معروف فقهى كه ذكر می‌‏كنند می‌‏گويند: زنى است مريض و نياز به طبيب دارد. طبيب زن وجود ندارد و طبيب مرد هم بايد بدنش را لمس كند و ... و فرض اين است كه جان زن در خطر است. در اين صورت مراجعه به طبيب مرد جايز است. لمس كردن و نگاه كردن بدن زن براى نامحرم يك فعل خلاف عفت است، اما همين فعل در يك شرايط خاص جنبه غير اخلاقى بودن خود را از دست می‌‏دهد. ولى اين غير از آن است كه خود عفاف به عنوان يك خلق و خوى و خصلت، ارزش خود را از دست بدهد؛ ارزش آن محفوظ است، اين فعل است كه تغيير می‌‏كند.

بحثهاى انجمن اسلامى پزشكان‏

زنها در قديم مشهور بودند كه زياد غيبت مى‏كنند. شايد اين به عنوان يك خصلت زنانه معروف شده بود كه زن طبيعتش اين است و جنسا غيبت‏كن است، در صورتى كه چنين چيزى نيست، زن و مرد فرق نمى‏كنند. علتش اين بود كه زن هيچ شغلى و هيچ كارى، نه داخلى و نه خارجى نداشت. ... در يكى از شهرهاى كوچك ايالت فيلادلفياى آمريكا در خانواده‏ها قمار آن‏قدر رايج شده بود كه زنها به آن عادت كرده بودند و در خانه‏‌ها به صورت يك بيمارى رواج يافته بود، و شكايت همه اين بود كه زنها ديگر كارى غير از قمار ندارند. ... يك شهردار پيدا شد و گفت كه من اين بيمارى را معالجه می‌‏كنم. آمد كارهاى دستى از قبيل بافتنى را تشويق كرد و براى زنها مسابقه‏هاى خوب گذاشت و جايزه‏هاى خوب تعيين كرد. طولى نكشيد كه زنها دست از قمار كشيده و به اين كارها پرداختند. ... يكى از آثار كار، جلوگيرى از گناه است. البته نمى‏گويم صددرصد اين‏طور است، ولى بسيارى از گناهان منشأش بيكارى است.

منابع مقاله

مقدمه ناشر و متن کتاب.

وابسته‌ها

تعلیم و تعلم از دیدگاه شهید ثانى و امام خمینى

مجموعه آثار استاد شهید مطهری

یادداشتهای استاد مطهری

اسلام و تعلیم و تربیت

فى الفکر التربوى الإسلامى