قرآن کریم (ترجمه شیخ الهند)

قرآن کریم(ترجمه شیخ الهند)
پدیدآوران	شیخ‌الهند، محمودحسن (مترجم) کوشا، محمدعلی (مصحح) طه، عثمان (خطاط)
عنوان‌های دیگر	قرآن. فارسی - عربی
ناشر	احسان
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1393ش.
چاپ	چاپ یکم
شابک	‎978-964-356-985-3
زبان	عربی - فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏/ش9 / 59/66 BP

قرآن کریم (ترجمه شیخ الهند)، ترجمه‌ فارسی تحت‌اللفظی از قرآن کریم است از محمود حسن (شیخ الهند) با تصحیح، بازترجمان و ویرایش محمدعلی کوشا.

اصل این ترجمه به زبان اردو از مولانا محمود حسن ملقب به شیخ الهند بوده است.

محمود حسن در 1335 در جزیره مالت به اتهام شورش علیه حکومت وقت محاکمه شده و در همان جزیره به زندان رفت. در دوران زندان از اول شوال 1335 ترجمه قرآن را به زبان اردو آغاز کرد و در دوم شوال 1336 آن را به پایان رساند و تصمیم داشت برای آن پانوشت‌هایی اضافه کند. برای پانوشت‌ها، اقدام به بازبینی آن نمود و تا پایان سوره مائده را به سرانجام رساند، اما به دلیل بیماری حاصل از زندان از ادامه پانوشت‌ها بازماند. بقیه پانوشت‌های آن را «علامه شبیر احمد عثمانی» به انجام رسانیده است.

این اثر اردوزبان بنا به تصریح مترجم آن بر اساس ترجمه «موضح الفرقان» شاه عبدالقادر به درخواست عده‌ای از دوستانش به نگارش درآمده است و به سه ترجمه پیش از خود، یعنی ترجمه شاه ولی‌الله دهلوی، شاه رفیع‌الدین و شاه عبدالقادر اشاره می‌کند که با استفاده از آنها این ترجمه را سامان بخشیده است.

ترجمه و تفسیر «موضح الفرقان محمود حسن به زبان اردو، توسط شاگردش مولانا شبیر احمد عثمانی به افغانستان منتقل می‌شود و در آنجا لجنه‌ای از علمای کابل به ترجمه فارسی آن می‌پردازند و عنوان «تفسیر کابلی» را پیدا می‌کند که بارها در پاکستان و افغانستان و ایران تجدید چاپ شده است. پس از آخرین چاپ جدید آن توسط نشر احسان در تهران، ناشر، پیشنهاد تصحیح، بازترجمان و ویرایش کامل آن را به همان سبک ترجمه تحت‌اللفظی به محمدعلی کوشا می‌دهد. ترجمه کابلی در واقع ترجمه‌ای مضمونی و به تعبیر دیگر ترجمه‌ای آزاد از ترجمه شیخ الهند به سبک مترجمان حنفی خراسان و شبه قاره هند، رویکرد خاص خود را دارد و می‌توان گفت از ادبیات فارسی قرن 5 و 6 و 7 کم‌وبیش تأثیر پذیرفته است.

منابع مقاله

سخن ویراستار کتاب.