مكاتبة ابن سينا و ابوسعيد ابوالخير: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'شيخ الرئيس' به 'شيخ الرئيس') |
جز (جایگزینی متن - ' ابو ' به ' ابو') |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class='wikiInfo'> | <div class='wikiInfo'> | ||
[[پرونده:NUR01892J1.jpg|بندانگشتی|مکاتبه ابن سینا و | [[پرونده:NUR01892J1.jpg|بندانگشتی|مکاتبه ابن سینا و ابوسعید ابوالخیر]] | ||
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | ||
|+ | | |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام کتاب!! data-type='bookName'|مکاتبه ابن سینا و | ! نام کتاب!! data-type='bookName'|مکاتبه ابن سینا و ابوسعید ابوالخیر | ||
|- | |- | ||
|نام های دیگر کتاب | |نام های دیگر کتاب | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
«مكاتبة ابن سينا و | «مكاتبة ابن سينا و ابوسعيد ابوالخير»، رساله‌اى است به زبان عربى و بيان‌گر شبهه‌اى از طرف ابوسعيد، در زمينه دَوْر بودن قياس و دو پاسخ از بو على. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
سؤالى كه | سؤالى كه ابوسعيد مطرح كرده است، چنين است: با توجه به اينكه در قياس، غرض، وصول به علم به نتيجه است، پس علم، تابع دو مقدمه قياس؛ يعنى صغرا و كبرا است كه معلوم هستند. در اين ميان، شكل اول نيز عمده قياسات بوده و دو شكل ديگر بدان بازگشت مى‌يابند، لكن سؤال اين است كه چطور ما بدون علم به جزئيات كلى، علم به خود كلى پيدا كنيم، در حالى كه علم به شىء كلى بدون علم به جزئياتش مكن نيست. | ||
[[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، در جواب، اين مقدمه را رد مى‌كند كه حتماً علم به شىء كلى بايد همراه با علم به مقدماتش باشد، زيرا از شرايط احكام كليه نيست كه يقين بدان مقتنص از جزئياتش باشد و آنچه كه اين‌گونه اقتناص شده باشد(از راه استقراء)، مورد وثوق نخواهد بود، مگر بعد از استيفاى شرايط... | [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، در جواب، اين مقدمه را رد مى‌كند كه حتماً علم به شىء كلى بايد همراه با علم به مقدماتش باشد، زيرا از شرايط احكام كليه نيست كه يقين بدان مقتنص از جزئياتش باشد و آنچه كه اين‌گونه اقتناص شده باشد(از راه استقراء)، مورد وثوق نخواهد بود، مگر بعد از استيفاى شرايط... | ||
نسخهٔ ۱۶ دسامبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۳:۲۳
| نام کتاب | مکاتبه ابن سینا و ابوسعید ابوالخیر |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | |
| موضوع | |
| ناشر | سخن |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1368 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE1892AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
«مكاتبة ابن سينا و ابوسعيد ابوالخير»، رساله‌اى است به زبان عربى و بيان‌گر شبهه‌اى از طرف ابوسعيد، در زمينه دَوْر بودن قياس و دو پاسخ از بو على.
ساختار
رساله، بسيار كوتاه و فاقد باب‌بندى و فصل‌بندى است.
گزارش محتوا
سؤالى كه ابوسعيد مطرح كرده است، چنين است: با توجه به اينكه در قياس، غرض، وصول به علم به نتيجه است، پس علم، تابع دو مقدمه قياس؛ يعنى صغرا و كبرا است كه معلوم هستند. در اين ميان، شكل اول نيز عمده قياسات بوده و دو شكل ديگر بدان بازگشت مى‌يابند، لكن سؤال اين است كه چطور ما بدون علم به جزئيات كلى، علم به خود كلى پيدا كنيم، در حالى كه علم به شىء كلى بدون علم به جزئياتش مكن نيست.
شيخ الرئيس، در جواب، اين مقدمه را رد مى‌كند كه حتماً علم به شىء كلى بايد همراه با علم به مقدماتش باشد، زيرا از شرايط احكام كليه نيست كه يقين بدان مقتنص از جزئياتش باشد و آنچه كه اين‌گونه اقتناص شده باشد(از راه استقراء)، مورد وثوق نخواهد بود، مگر بعد از استيفاى شرايط...
بو على، در ادامه، جواب ديگرى را به صورت ديگر به اين سؤال مى‌دهد؛ بو على معنى استقراء را در اين‌جا، حكم كلى به ايجاب و سلب، به خاطر وجود آن حكم در جزئيات آن كلى، بيان مى‌كند و مى‌گويد: آن حكم به حد اكبر براى حد اوسط، به خاطر وجود آن اكبر، در جزئيات اوسطى كه همان اصغر است، مى‌باشد، بعد مثال مشهور اين قاعده را آورده و با بيان توضيحات تكميلى، جواب نامه را تمام كرده و مى‌گويد: همين مقدار، در جواب اين شبهه كفايت مى‌كند.