جهود القاضي عیاض في التفسير

جهود القاضي عياض في التفسير
پدیدآوران	ربابعه، محمد مجلی (نویسنده)
ناشر	دار ورد الأردنية للنشر و التوزيع
مکان نشر	اردن - عمان
سال نشر	2010م
چاپ	یکم
شابک	‎978-9957-455-95-8
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏ /ق2ر4 / 92/8 BP

جهود القاضي عياض في التفسير، اثر محمد مجلی ربابعه، تحقیقی است پیرامون روش تفسیری ابوالفضل عياض بن موسى يحصبى سبتى (476- 544ق)، معروف به قاضى عياض اندلسى.

یکی از مواردی که باعث اهمیت کتاب می‌شود، شهرت و اهمیت نویسنده آن است. قاضی عیاض از برجسته‌ترین دانشمندان مغرب و اندلس در قرن پنجم و ششم قمری است که به دلیل اهمیت و شهرت وی، شرح حال او تقریبا در تمامی منابع رجالی و تاریخی مربوط به مغرب و اندلس آمده و از آثار او نام برده شده است. این اهمیت باعث شده است تا فصل نخست کتاب نیز به معرفی وی، اختصاص یابد.

نویسنده در اثر حاضر، به گردآوری مباحث تفسیری قاضی عیاض پرداخته و آن‌ها را به‌ترتیب سوره‌ها و آیات قرآن کریم، مرتب کرده است. این روش، دو فایده دارد: تسهیل بحث و بررسی تفسیر عیاض برحسب سوره‌ها و آیات و وقوف بر فهم وی از کلام‌الله و مواضع اهتمام وی به آیات.

از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های کتاب، عبارت است از: پرداختن مؤلف به جنبه‌های مختلف روش تفسیری قاضی عیاض، از جمله عنایت و توجه خاص وی به تفسیر قرآن به قرآن و قرآن به سنت، نظر وی درباره تفسیر به رأی، دیدگاه وی پیرامون تفسیر موضوعی، جنبه‌های لغوی و بیانی تفسیر وی، بیان تفاوت‌های میان اشباه و نظایر، اشاره به جنبه‌های بیانی و بدیع قرآن، دیدگاه وی پیرامون اسرائیلیات و تعامل او با آنها از لحاظ ثبت صحت یا عدم ثبت و سکوت درباره آنها، نظریات وی درباره آیات مربوط به عقاید و کلام و دیدگاه او پیرامون آیات الاحکام و چگونگی استنباط احکام از آنها.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن کتاب.
2. روحی میرآبادی، علیرضا، «گنجینه معارف/ قاضی عیاض و کتاب «الشفاء بتعریف حقوق المصطفی»»، مجله تاریخ اسلام، شماره 18، برگرفته از پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه «حوزه‌نت»، به آدرس:

https://hawzah.net/fa/Article/View/78307/