۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابياري، ابراهيم' به 'ابیاری، ابراهیم') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
'''الإنباه علی قبائل الرواة'''، تألیف ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله اندلسی (متوفی 463ق)، معرفی قبایل عرب و روات و صحابی منتسب به آنهاست. مقدمه و تحقیق کتاب به قلم ابراهیم ابیاری است. | '''الإنباه علی قبائل الرواة'''، تألیف [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله اندلسی]] (متوفی 463ق)، معرفی قبایل عرب و روات و صحابی منتسب به آنهاست. مقدمه و تحقیق کتاب به قلم [[ابیاری، ابراهیم|ابراهیم ابیاری]] است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
منابع مختلف از این کتاب با نام «الإنباء عن قبائل الرواة» یاد کردهاند. حاجی خلیفه نیز «الإنباء» با همزه آورده نه با هاء، اما اسمی که اینجا بر کتاب آمده نامی است که بر نسخه خطی دارالکتب المصریه و نسخه خطی کتابخانه احمدیه در حلب ذکر شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص9</ref>. | منابع مختلف از این کتاب با نام «الإنباء عن قبائل الرواة» یاد کردهاند. [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|حاجی خلیفه]] نیز «الإنباء» با همزه آورده نه با هاء، اما اسمی که اینجا بر کتاب آمده نامی است که بر نسخه خطی دارالکتب المصریه و نسخه خطی کتابخانه احمدیه در حلب ذکر شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص9</ref>. | ||
نویسنده، کتاب را با استفاده از منابع مختلفی نوشته که در مقدمه از تعدادی از آنها نام میبرد. برخی از این کتب موجود هستند و برخی مفقود شدهاند. محقق اثر در تحقیق این کتاب از منابع موجود مورد استفاده ابن عبدالبر و نیز منابع دیگر مرتبط با موضوع که ابن عبدالبر از آنها نامی نبرده، بهره برده است<ref>ر.ک: همان، ص10-9</ref>. | نویسنده، کتاب را با استفاده از منابع مختلفی نوشته که در مقدمه از تعدادی از آنها نام میبرد. برخی از این کتب موجود هستند و برخی مفقود شدهاند. محقق اثر در تحقیق این کتاب از منابع موجود مورد استفاده [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابن عبدالبر]] و نیز منابع دیگر مرتبط با موضوع که [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابن عبدالبر]] از آنها نامی نبرده، بهره برده است<ref>ر.ک: همان، ص10-9</ref>. | ||
نویسنده هدف از نگارش کتاب را اینگونه توضیح میدهد: «من در این کتاب مهمترین قبایلی را که از رسولالله(ص) روایت کردهاند، بهاختصار معرفی کردهام و آن را راهنمایی برای اصول انساب و مدخلی برای کتابم «الاستيعاب في أسماء الأصحاب» قرار دادهام». سپس روایاتی از رسولالله(ص) و سخنانی از خلفا را در اهمیت علم انساب متذکر میشود<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص12-11</ref>. | نویسنده هدف از نگارش کتاب را اینگونه توضیح میدهد: «من در این کتاب مهمترین قبایلی را که از رسولالله(ص) روایت کردهاند، بهاختصار معرفی کردهام و آن را راهنمایی برای اصول انساب و مدخلی برای کتابم «الاستيعاب في أسماء الأصحاب» قرار دادهام». سپس روایاتی از رسولالله(ص) و سخنانی از خلفا را در اهمیت علم انساب متذکر میشود<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص12-11</ref>. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
نویسنده پس از ذکر عبارتهای مختلف به نقل از ابن عباس از رسولالله(ص) نقل کرده که آنگاه که نسب به معد بن عدنان رسید، توقف نمود و فرمود: «كذب النسابون»، خداوند عزوجل میفرماید: '''وقرونا بين ذلك كثيرا''' (فرقان: 38) (طوایف دیگر بسیاری بین اینها). | نویسنده پس از ذکر عبارتهای مختلف به نقل از ابن عباس از رسولالله(ص) نقل کرده که آنگاه که نسب به معد بن عدنان رسید، توقف نمود و فرمود: «كذب النسابون»، خداوند عزوجل میفرماید: '''وقرونا بين ذلك كثيرا''' (فرقان: 38) (طوایف دیگر بسیاری بین اینها). | ||
همچنین گروهی از سلف مانند: عبدالله بن مسعود، عمرو بن میمون اودی و محمد بن کعب قرظی به هنگام تلاوت '''والذين من بعدهم لا يعلمهم إلا الله''' (ابراهیم: 9)، گفتند: «كذب النسابون». | همچنین گروهی از سلف مانند: عبدالله بن مسعود، عمرو بن میمون اودی و محمد بن کعب قرظی به هنگام تلاوت '''والذين من بعدهم لا يعلمهم إلا الله''' (ابراهیم: 9)، گفتند: «كذب النسابون». | ||
البته نویسنده استدلال به این آیه را نمیپذیرد و مینویسد: «معنای این آیه نزد ما غیر از چیزی است که آنها گفتهاند؛ معنای آیه – خداوند اعلم است - تکذیب کسی است که ادعا میکند که میتواند بنیآدم را احصا کند؛ چراکه تنها خالق ایشان میتواند آنها را احصا نماید<ref>ر.ک: همان، ص19</ref>. | البته نویسنده استدلال به این آیه را نمیپذیرد و مینویسد: «معنای این آیه نزد ما غیر از چیزی است که آنها گفتهاند؛ معنای آیه – خداوند اعلم است - تکذیب کسی است که ادعا میکند که میتواند بنیآدم را احصا کند؛ چراکه تنها خالق ایشان میتواند آنها را احصا نماید<ref>ر.ک: همان، ص19</ref>. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۴: | ||
در رابطه با «قضاعه» نیز اختلاف زیاد است و اکثر رجالیون، آن را از نسل معد بن عدنان میدانند<ref>ر.ک: همان، ص31</ref>. | در رابطه با «قضاعه» نیز اختلاف زیاد است و اکثر رجالیون، آن را از نسل معد بن عدنان میدانند<ref>ر.ک: همان، ص31</ref>. | ||
«قریش»، قوم و خویشان رسولالله(ص) هستند که خداوند عزوجل در فضیلت ایشان میفرماید: '''وإنه لذكر لك ولقومك''' (زخرف: 44)<ref>ر.ک: همان، ص40</ref>. | «قریش»، قوم و خویشان رسولالله(ص) هستند که خداوند عزوجل در فضیلت ایشان میفرماید: '''وإنه لذكر لك ولقومك''' (زخرف: 44)<ref>ر.ک: همان، ص40</ref>. | ||
ابوعمر میگوید: بنیهاشم در قریش مقدم هستند؛ ایشان فامیل و خانواده نزدیک رسولالله(ص) و آل آن حضرتند که صدقه بر آنها حرام است. علما در معنی کلام رسولالله(ص) که: «لا تحل الصدقة لمحمد ولا لآل محمد»، میگویند: منظور آل عباس، آل ابیطالب، فرزندان ابولهب، فرزندان حارث بن عبدالمطلب، آل علی، آل عقیل، آل جعفر و همه فرزندان عبدالمطلب و سایر بنیهاشمند<ref>ر.ک: همان، ص45</ref>. | ابوعمر میگوید: بنیهاشم در قریش مقدم هستند؛ ایشان فامیل و خانواده نزدیک رسولالله(ص) و آل آن حضرتند که صدقه بر آنها حرام است. علما در معنی کلام رسولالله(ص) که: «لا تحل الصدقة لمحمد ولا لآل محمد»، میگویند: منظور آل عباس، آل ابیطالب، فرزندان ابولهب، فرزندان حارث بن عبدالمطلب، آل علی، آل عقیل، آل جعفر و همه فرزندان عبدالمطلب و سایر بنیهاشمند<ref>ر.ک: همان، ص45</ref>. | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۴: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||