الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده اول: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۱: خط ۱:
    <div class="boxTitle"><big>'''[[ الإمام الصادق و المذاهب الأربعة]]'''</big></div>
    <div class="boxTitle"><big>'''[[ تاریخ مذهبی قم، بخش اول از تاریخ جامع قم]]'''</big></div>
    [[پرونده:NUR00908J1.jpg |بندانگشتی| الإمام الصادق و المذاهب الأربعة|175px]]
    [[پرونده:NUR18210J1.jpg |بندانگشتی| تاریخ مذهبی قم، بخش اول از تاریخ جامع قم|175px]]


    '''الإمام الصادق و المذاهب الأربعة مع الإضافات و تحقيقات جديدة''' اثر [[حیدر، اسد|اسد حيدر]]، پژوهشى است پيرامون [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] و مذاهب چهارگانه اهل سنت و مقايسه آن‌ها با مكتب تشيع، كه به زبان عربى نوشته شده است.
    '''تاریخ مذهبی قم، بخش اول از تاریخ جامع قم''' از آثار مورخ معاصر [[فقیهی، علی‌اصغر|على اصغر فقيهى]] (قم 1292- 1382ش. همانجا) است كه در آن، تاريخ شهر قم را از نظر فرهنگى و مذهبى و آداب و رسوم، از زمان فتح آن به دست مسلمانان تا عصر حاضر تحقيق و بررسى كرده است. اين اثر، بخش اول از تاريخ جامع قم است و توضيحى در مورد بخشهاى ديگر بيان نشده است.


    نویسنده، كتاب را به انگيزه بحث و تحقيق در باب مذاهب اسلامى و چگونگى تكوين آن‌ها و نيز در مذهب اهل‌بيت(ع) و جايگاه آن در شريعت و قانون‌گذارى اسلامى، به نگارش درآورده است.
    بنا بر تحقيق نویسنده: علويان غير از قم و مازندران و ديلم به نواحى ديگر نيز مى‌رفتند... ولى به عللى كه در ذيل به آنها اشاره مى‌شود توجه آنان به قم -گذشته از ديلم و مازندران- بيشتر از نقاط ديگر بود. 1- قم براى آل على محلّ امنى بود و هيچ خطرى در اينجا آنان را تهديد نمى‌كرد، در صورتى‌كه در نواحى ديگر، گاهى خطراتى براى ايشان پيش مى‌آمد و اتفاق مى‌افتاد كه خونشان ريخته مى‌شد كه مى‌توان مواردى از آن را در کتاب‌ها خواند يا از زبان مردم شنيد كه سينه‌به‌سينه نقل شده است، امّا در قم و از طرف مردم قم چنين پيش‌آمدهایى براى علويان پيش نيامده است. 2- قم در زبان ائمّه اطهار(ع) همانطور كه خواهيم گفت آشيانه آل محمّد و پناهگاه ايشان خوانده شده است، اين را هم علويان مى‌دانسته‌اند و هم مردم قم، بنابراین آنان به آشيانه خود رومى‌آوردند و اينان در نگاهدارى و حمايتشان مى‌كوشيدند. 3- علويان در قرنهاى دوّم و سوّم، از ناحيه خلفاء سخت در زحمت و شكنجه بودند و بعضى از خلفاء از قبيل منصور دوانيقى و متوكّل، در دشمنى با آل على، افراط می‌كردند. آل على هم از هر فرصتى براى مبارزه با آل عباس، استفاده می‌كردند و با مخالفان و دشمنان آنان همدست مى‌شدند و چون شكست مى‌خوردند، به دنبال پناهگاهى مى‌گشتند و اين پناهگاه در درجه اول، ديلم و قم بود.


    كتاب داراى امتيازات متعددى است كه بر اهميت و اعتبار آن مى‌افزايد. مهمترين امتيازى كه پيش از هر چيز در خور توجه است، تحقيق و تتبع وسيع نویسنده در گذشته‌هاى دور است؛ در روزگارى كه علوم و معارف دينى رواج وافر داشت و فرهنگ اسلامى گسترده و متنوع بود، عالمان و محققان معمولاً بدون تحقيق و تفحص كافى دست به قلم نمى‌بردند و بدون سند و دليل سخن نمى‌گفتند.
    نویسنده يادآور شده است كه: در ميان امامزادگان، حضرت فاطمه معصومه(س) ممتاز است.... در «تاريخ قم» نيز احاديث متعدّد درباره آن‌حضرت و زيارت او آمده است، تا جائى كه نویسنده اطلاع دارد، درباره هيچيك از امام‌زادگان، اين تعداد روايت و با اين مضامين نقل نشده است. ديگر آنكه در مورد حضرت معصومه(ع) كه دختر بلافصل حضرت موسى بن جعفر(ع) و خواهر حضرت رضا(ع) و عمه امام جواد(ع) و نيز در محلّ دفن وى كه همين محلّ فعلى است، از ابتدا تا به امروز، هيچكس كمترين ترديدى، نكرده و هيچگونه اختلافى در آن نبوده است. <div class="mw-ui-button">[[ تاریخ مذهبی قم، بخش اول از تاریخ جامع قم|'''ادامه''']]</div>
     
    وسعت تحقيق و بهره‌جويى از منابع مختلف و كهن، به‌خصوص از منابع اهل سنت، برای مدلل كردن نظريات شيعى و مدعاهاى نویسنده در كتاب حاضر، چندان است كه مى‌توان آن را با «[[موسوعة الغدير في الكتاب و السنة و الأدب|الغدير]]» [[علامه امينى]] در موضوع خود، مقايسه كرد. تقريباً هيچ مطلبى نيست كه نویسنده بدون ارائه حداقل یک سند نگاشته باشد، هر چند كه گاه متأسفانه مآخذ را ذكر نكرده است.
     
    امتياز ديگر كتاب، بررسى و تحقيق عالمانه و منصفانه نویسنده است كه در حد قابل قبولى صورت گرفته است. با اينكه نویسنده یک عالم شيعى است و در تشيع نيز كاملاً راسخ و استوار است، در عين حال، كوشيده است كه در دفاع از تشيع و يا در نقد و رد عقايد و آراى ديگر مذاهب فقهى و يا كلامى اسلامى، جانب اعتدال و انصاف علمى را نگه دارد و تلاش كرده است كه سخنى بى‌دليل نگويد و ادعایى سست و بى‌سند مطرح نكند. احتمالاً همين انگيزه و دغدغه نویسنده سبب شده است كه در هركجا، و لو به عنوان یک جمله معترضه و كاملاً حاشيه‌اى، نكته‌اى و مطلبى طرح مى‌كند، توضيح و استدلالى نيز برای آن نكته در پى مى‌آورد و اين در حالى است كه نویسنده در نظر دارد كه در جاى خود به تفصيل به آن مطلب بپردازد؛ هر چند كه اين شيوه خود بر اطناب و بى‌نظمى كتاب افزوده است. <div class="mw-ui-button">[[ الإمام الصادق و المذاهب الأربعة|'''ادامه''']]</div>

    نسخهٔ ‏۱۲ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۰۰:۵۶

    تاریخ مذهبی قم، بخش اول از تاریخ جامع قم

    تاریخ مذهبی قم، بخش اول از تاریخ جامع قم از آثار مورخ معاصر على اصغر فقيهى (قم 1292- 1382ش. همانجا) است كه در آن، تاريخ شهر قم را از نظر فرهنگى و مذهبى و آداب و رسوم، از زمان فتح آن به دست مسلمانان تا عصر حاضر تحقيق و بررسى كرده است. اين اثر، بخش اول از تاريخ جامع قم است و توضيحى در مورد بخشهاى ديگر بيان نشده است.

    بنا بر تحقيق نویسنده: علويان غير از قم و مازندران و ديلم به نواحى ديگر نيز مى‌رفتند... ولى به عللى كه در ذيل به آنها اشاره مى‌شود توجه آنان به قم -گذشته از ديلم و مازندران- بيشتر از نقاط ديگر بود. 1- قم براى آل على محلّ امنى بود و هيچ خطرى در اينجا آنان را تهديد نمى‌كرد، در صورتى‌كه در نواحى ديگر، گاهى خطراتى براى ايشان پيش مى‌آمد و اتفاق مى‌افتاد كه خونشان ريخته مى‌شد كه مى‌توان مواردى از آن را در کتاب‌ها خواند يا از زبان مردم شنيد كه سينه‌به‌سينه نقل شده است، امّا در قم و از طرف مردم قم چنين پيش‌آمدهایى براى علويان پيش نيامده است. 2- قم در زبان ائمّه اطهار(ع) همانطور كه خواهيم گفت آشيانه آل محمّد و پناهگاه ايشان خوانده شده است، اين را هم علويان مى‌دانسته‌اند و هم مردم قم، بنابراین آنان به آشيانه خود رومى‌آوردند و اينان در نگاهدارى و حمايتشان مى‌كوشيدند. 3- علويان در قرنهاى دوّم و سوّم، از ناحيه خلفاء سخت در زحمت و شكنجه بودند و بعضى از خلفاء از قبيل منصور دوانيقى و متوكّل، در دشمنى با آل على، افراط می‌كردند. آل على هم از هر فرصتى براى مبارزه با آل عباس، استفاده می‌كردند و با مخالفان و دشمنان آنان همدست مى‌شدند و چون شكست مى‌خوردند، به دنبال پناهگاهى مى‌گشتند و اين پناهگاه در درجه اول، ديلم و قم بود.

    نویسنده يادآور شده است كه: در ميان امامزادگان، حضرت فاطمه معصومه(س) ممتاز است.... در «تاريخ قم» نيز احاديث متعدّد درباره آن‌حضرت و زيارت او آمده است، تا جائى كه نویسنده اطلاع دارد، درباره هيچيك از امام‌زادگان، اين تعداد روايت و با اين مضامين نقل نشده است. ديگر آنكه در مورد حضرت معصومه(ع) كه دختر بلافصل حضرت موسى بن جعفر(ع) و خواهر حضرت رضا(ع) و عمه امام جواد(ع) و نيز در محلّ دفن وى كه همين محلّ فعلى است، از ابتدا تا به امروز، هيچكس كمترين ترديدى، نكرده و هيچگونه اختلافى در آن نبوده است.