کلیات سعدی: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۱
جز
جایگزینی متن - ' ها ' به '‌ها '
جز (جایگزینی متن - ' ها ' به '‌ها ')
خط ۴۲: خط ۴۲:
نکات قابل ذکر و لازم گلستان و بوستان، در ضمن مقدمه‌ای در آغاز هریک، ذکر گردیده است. در مورد ترتیب قرار گرفتن غزلیات، از روش [[فروغی، محمدعلی|محمدعلی فروغی]] تبعیت شده و به پیروی از وی، طیبات با «ط»، بدایع با «ب»، خواتیم با «خ»، غزلیات قدیم با «ق» و ملمعات با «م» مشخص شده است. هزلیات نیز با تطبیق چند نسخه، در سه قسمت: اشعار، مجالس سه‌گانه و مضحکات، تنظیم گردیده و در آخر کتاب، قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان</ref>.
نکات قابل ذکر و لازم گلستان و بوستان، در ضمن مقدمه‌ای در آغاز هریک، ذکر گردیده است. در مورد ترتیب قرار گرفتن غزلیات، از روش [[فروغی، محمدعلی|محمدعلی فروغی]] تبعیت شده و به پیروی از وی، طیبات با «ط»، بدایع با «ب»، خواتیم با «خ»، غزلیات قدیم با «ق» و ملمعات با «م» مشخص شده است. هزلیات نیز با تطبیق چند نسخه، در سه قسمت: اشعار، مجالس سه‌گانه و مضحکات، تنظیم گردیده و در آخر کتاب، قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان</ref>.


کلیات سعدی بارها در خارج و داخل ایران در شکل‌های مختلف به چاپ رسیده، ولی تا حدود صد سال گذشته در هیچ‌یک از این چاپ‌ها، تدوینگر کلیات، به دنبال نقل نزدیک‌ترین و منطبق‌ترین آثار با آنچه در واقع از قلم [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] جاری شده بوده، نمی‌رفته و این ضعف به سبب عدم آگاهی از روش‌های معمول و اصولی تصحیح نسخ دست‌نوشته کهن رقم می‌خورد. از زمان تأسیس مراکز آموزش عالی و تدریس علوم روز در حوزه ادبیات و فرهنگ و ایجاد ارتباط با مراکز علمی معتبر جهان، آشنایی محققان با روش‌های اصولی تصحیح و جمع‌آوری و تدوین نسخ قدیمی رقم می‌خورد و افراد دانشمندی چون [[فروغی، محمدعلی|محمدعلی فروغی]] کمر همت به انجام صحیح و دقیق این کار می‌بندند. وی در سال ۱۳۱۶ برای اولین بار و پس از هشت سال ممارست، دیوان مصصح خود را در چهار مجلد منتشر می‌سازد و بعد از گذشت چهار سال با کمک [[یغمایی، حبیب|حبیب یغمایی]]، [[گلستان سعدی: پس از مقابله هفت نسخه خطی و ده نسخه چاپی|گلستان سعدی]] را در مجلدی جداگانه و با تصحیحی دقیق‌تر از خود به‌جای می‌گذارد. فروغی در پاره‌ای از ابیات که بین نسخه‌بدل‌ها به شک می‌افتاده، یکی از آن‌ها را در متن اصلی می‌آورده و دیگری را در ذیل صفحه آن بیت ذکر می‌کرده که این عمل بسیار مورد استقبال ادبا و دانشمندان و پژوهشگران قرار گرفته است، ولی از سویی دیگر باعث افزایش حجم کتاب و در نتیجه ایجاد مشقت برای خوانندگان شده بود. در آن موقع با کسب اجازه از [[فروغی، محمدعلی|محمدعلی فروغی]]، دیوان مصحح یک جلدی بدون در بر داشتن نسخه‌بدل‌ها و توضیحات مربوط به آن ها نیز به چاپ رسید تا هرکس به فراخور و نیاز خود اقدام به تهیه آن کند و این مشکل برطرف گردد<ref>ر.ک: بی‌نام</ref>.
کلیات سعدی بارها در خارج و داخل ایران در شکل‌های مختلف به چاپ رسیده، ولی تا حدود صد سال گذشته در هیچ‌یک از این چاپ‌ها، تدوینگر کلیات، به دنبال نقل نزدیک‌ترین و منطبق‌ترین آثار با آنچه در واقع از قلم [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] جاری شده بوده، نمی‌رفته و این ضعف به سبب عدم آگاهی از روش‌های معمول و اصولی تصحیح نسخ دست‌نوشته کهن رقم می‌خورد. از زمان تأسیس مراکز آموزش عالی و تدریس علوم روز در حوزه ادبیات و فرهنگ و ایجاد ارتباط با مراکز علمی معتبر جهان، آشنایی محققان با روش‌های اصولی تصحیح و جمع‌آوری و تدوین نسخ قدیمی رقم می‌خورد و افراد دانشمندی چون [[فروغی، محمدعلی|محمدعلی فروغی]] کمر همت به انجام صحیح و دقیق این کار می‌بندند. وی در سال ۱۳۱۶ برای اولین بار و پس از هشت سال ممارست، دیوان مصصح خود را در چهار مجلد منتشر می‌سازد و بعد از گذشت چهار سال با کمک [[یغمایی، حبیب|حبیب یغمایی]]، [[گلستان سعدی: پس از مقابله هفت نسخه خطی و ده نسخه چاپی|گلستان سعدی]] را در مجلدی جداگانه و با تصحیحی دقیق‌تر از خود به‌جای می‌گذارد. فروغی در پاره‌ای از ابیات که بین نسخه‌بدل‌ها به شک می‌افتاده، یکی از آن‌ها را در متن اصلی می‌آورده و دیگری را در ذیل صفحه آن بیت ذکر می‌کرده که این عمل بسیار مورد استقبال ادبا و دانشمندان و پژوهشگران قرار گرفته است، ولی از سویی دیگر باعث افزایش حجم کتاب و در نتیجه ایجاد مشقت برای خوانندگان شده بود. در آن موقع با کسب اجازه از [[فروغی، محمدعلی|محمدعلی فروغی]]، دیوان مصحح یک جلدی بدون در بر داشتن نسخه‌بدل‌ها و توضیحات مربوط به آن‌ها نیز به چاپ رسید تا هرکس به فراخور و نیاز خود اقدام به تهیه آن کند و این مشکل برطرف گردد<ref>ر.ک: بی‌نام</ref>.


[[فروغی، محمدعلی|محمدعلی فروغی]] در ترتیب دادن غزل‌ها، حرف آخر قافیه را مد نظر قرار داده و بعد از آن، به تقدم و تأخر حرف ماقبل آخر قافیه دقت فرموده است. به این ترتیب هرکس برای دسترسی به غزل مد نظرش با دانستن حرف آخر بیت، به‌راحتی و بدون نیاز به فهرست می‌تواند به غزل دسترسی پیدا کند<ref>ر.ک: همان</ref>.
[[فروغی، محمدعلی|محمدعلی فروغی]] در ترتیب دادن غزل‌ها، حرف آخر قافیه را مد نظر قرار داده و بعد از آن، به تقدم و تأخر حرف ماقبل آخر قافیه دقت فرموده است. به این ترتیب هرکس برای دسترسی به غزل مد نظرش با دانستن حرف آخر بیت، به‌راحتی و بدون نیاز به فهرست می‌تواند به غزل دسترسی پیدا کند<ref>ر.ک: همان</ref>.
۶۱٬۱۸۹

ویرایش