رسالة مختصرة في لبس السواد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''رسالة مختصرة في لبس السواد'''، اثر آیت‌الله میرزا جواد تبریزی، رساله مختصری است پیرامون پوشیدن لباس مشکى و احکام مربوط به آن. | |||
==ساختار== | |||
کتاب با دو مقدمه از ناشر آغاز و مطالب بدون تبویب و یا فصل‌بندی خاصی، در ذیل عناوین متعدد، تنظیم شده است. | |||
==گزارش محتوا== | |||
در مقدمه، به اهمیت حفظ شعائر دینی و مذهبی، مخصوصا عزاداری سیدالشهداء(ع) اشاره گردیده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص2-4</ref>. | |||
این رساله، در پاسخ به پرسش عده‌اى از طلاب در مورد حکم پوشیدن لباس مشکی، مخصوصا در ایام محرم و عزاى ائمه(ع) نوشته شده است. نویسنده در ابتدای رساله، به نقل کلام صاحب «العروة الوثقی» پرداخته که پوشیدن لباس مشکی در حالت نماز، حتی برای زنان را دارای کراهت شدید دانسته و فرموده است: «فصل في ما يكره من اللباس حال الصلاة، أمور: أحدها الثوب الأسود حتى للنساء، عدا الخف و العمامة و الكساء و منه العباءة و المشبع منه أشد كراهة»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص7</ref>. | |||
نویسنده قبل از پرداختن به اصل بحث، به ذکر اموری به‌عنوان مقدمه پرداخته که عبارتند از: | |||
# در علم اصول، مقرر شده که امر وقتى به یک طبیعى تعلق بگیرد، سپس بعضى از افراد آن طبیعى مورد نهى تنزیهى واقع شود، مراد از این نهى معناى مصطلح نخواهد بود؛ یعنى کراهت مصطلح (کاری که ترکش دارای ثواب است، ولی فعلش دارای عقاب نیست) نمی‌باشد، بلکه ارشادى است و به وجود یک نقص در این فرد دلالت دارد و این امر در لسان علما، به ارشاد بر اقل بودن ثواب آن عمل، تعبیر شده است<ref>ر.ک: همان، ص7-8</ref>. | |||
# مواردی که صاحب «العروة الوثقی» پوشیدنش را در نماز مکروه دانسته، به‌صورت مطلق درست نیست؛ چون ملاک کراهت در برخی از آنها وجود ندارد، بلکه دلیل معتبر بر اکثر آنها موجود نیست و آنچه وجود دارد از نظر سند ضعیف و از نظر دلالت، قابل مناقشه است<ref>ر.ک: همان، ص8-13</ref>. | |||
# حتی اگر از طریق اخبار «من بلغ»، به استحباب یا کراهت اعمالی که ثوابی در مورد آنها وارد نشده، قائل شویم، باز این اخبار دلالت بر کراهت در موارد نهى تکلیفى دارند؛ درحالی‌که نهی در مانحن‌فیه چنین نیست... <ref>ر.ک: همان، ص13</ref>. | |||
مؤلف، بعد از مقدمات مذکور، وارد بحث روایى شده و به این نکته اشاره می‌کند که در این موضوع، با دو دسته روایات مواجهیم: | |||
# روایاتی که فقط دلالت بر کراهت پوشیدن لباس مشکی در نماز دارد؛ در این زمینه، به سه روایت اشاره شده و پس از بررسی آنها، به بیان این نکته پرداخته شده است که اسناد این روایات، ضعیف بوده و استدلال به آنها، صحیح نیست<ref>ر.ک: همان15-16</ref>. | |||
# روایاتى که پوشیدن لباس مشکى را مطلقا مکروه مى‌داند، حتى در غیر نماز. نویسنده پس از بیان این روایات و بررسی آنها، پوشیدن لباس مشکى در ماتم ائمه(ع)، خصوصا در ایام محرم و صفر را احیاى امر ایشان دانسته؛ کمااینکه خود آنها فرموده‌اند:«رحم الله من أحيا أمرنا» و در پایان، چنین نتیجه گرفته است که پوشیدن لباس مشکی در ایام سوگواری ائمه(ع)، از دایره حکم کراهت، خارج است<ref>ر.ک: همان، ص17-25</ref>. | |||
==وضعیت کتاب== | |||
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع<ref>مثلا ر.ک: پاورقی، ص15</ref>، به ذکر روایاتی که در متن به آنها اشاره گردیده، پرداخته شده است<ref>مثلا ر.ک: همان، ص9</ref>. | |||
==پانویس == | |||
<references /> | |||
==منابع مقاله== | |||
مقدمه و متن کتاب. | |||
== وابسته‌ها == | == وابسته‌ها == | ||
| خط ۳۴: | خط ۶۰: | ||
[[رده:کلام و عقاید]] | [[رده:کلام و عقاید]] | ||
[[رده:اسلام و علوم و عقاید جدید، تجدید حیات فکری، جنبش‌های اصلاح‌طلبانه]] | [[رده:اسلام و علوم و عقاید جدید، تجدید حیات فکری، جنبش‌های اصلاح‌طلبانه]] | ||
[[رده: | [[رده:آماده برای غنی سازی]] | ||
نسخهٔ ۲۴ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۳۷
| رسالة مختصرة في لبس السواد | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | تبریزی، جواد (نويسنده) |
| ناشر | دار الصديقة الشهيدة (سلام الله عليها) |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | مجلد1: 1425ق , |
| شابک | 964-8438-04-8 |
| موضوع | پوشاک |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 230/17 /ت2ر5* |
رسالة مختصرة في لبس السواد، اثر آیت‌الله میرزا جواد تبریزی، رساله مختصری است پیرامون پوشیدن لباس مشکى و احکام مربوط به آن.
ساختار
کتاب با دو مقدمه از ناشر آغاز و مطالب بدون تبویب و یا فصل‌بندی خاصی، در ذیل عناوین متعدد، تنظیم شده است.
گزارش محتوا
در مقدمه، به اهمیت حفظ شعائر دینی و مذهبی، مخصوصا عزاداری سیدالشهداء(ع) اشاره گردیده است[۱].
این رساله، در پاسخ به پرسش عده‌اى از طلاب در مورد حکم پوشیدن لباس مشکی، مخصوصا در ایام محرم و عزاى ائمه(ع) نوشته شده است. نویسنده در ابتدای رساله، به نقل کلام صاحب «العروة الوثقی» پرداخته که پوشیدن لباس مشکی در حالت نماز، حتی برای زنان را دارای کراهت شدید دانسته و فرموده است: «فصل في ما يكره من اللباس حال الصلاة، أمور: أحدها الثوب الأسود حتى للنساء، عدا الخف و العمامة و الكساء و منه العباءة و المشبع منه أشد كراهة»[۲].
نویسنده قبل از پرداختن به اصل بحث، به ذکر اموری به‌عنوان مقدمه پرداخته که عبارتند از:
- در علم اصول، مقرر شده که امر وقتى به یک طبیعى تعلق بگیرد، سپس بعضى از افراد آن طبیعى مورد نهى تنزیهى واقع شود، مراد از این نهى معناى مصطلح نخواهد بود؛ یعنى کراهت مصطلح (کاری که ترکش دارای ثواب است، ولی فعلش دارای عقاب نیست) نمی‌باشد، بلکه ارشادى است و به وجود یک نقص در این فرد دلالت دارد و این امر در لسان علما، به ارشاد بر اقل بودن ثواب آن عمل، تعبیر شده است[۳].
- مواردی که صاحب «العروة الوثقی» پوشیدنش را در نماز مکروه دانسته، به‌صورت مطلق درست نیست؛ چون ملاک کراهت در برخی از آنها وجود ندارد، بلکه دلیل معتبر بر اکثر آنها موجود نیست و آنچه وجود دارد از نظر سند ضعیف و از نظر دلالت، قابل مناقشه است[۴].
- حتی اگر از طریق اخبار «من بلغ»، به استحباب یا کراهت اعمالی که ثوابی در مورد آنها وارد نشده، قائل شویم، باز این اخبار دلالت بر کراهت در موارد نهى تکلیفى دارند؛ درحالی‌که نهی در مانحن‌فیه چنین نیست... [۵].
مؤلف، بعد از مقدمات مذکور، وارد بحث روایى شده و به این نکته اشاره می‌کند که در این موضوع، با دو دسته روایات مواجهیم:
- روایاتی که فقط دلالت بر کراهت پوشیدن لباس مشکی در نماز دارد؛ در این زمینه، به سه روایت اشاره شده و پس از بررسی آنها، به بیان این نکته پرداخته شده است که اسناد این روایات، ضعیف بوده و استدلال به آنها، صحیح نیست[۶].
- روایاتى که پوشیدن لباس مشکى را مطلقا مکروه مى‌داند، حتى در غیر نماز. نویسنده پس از بیان این روایات و بررسی آنها، پوشیدن لباس مشکى در ماتم ائمه(ع)، خصوصا در ایام محرم و صفر را احیاى امر ایشان دانسته؛ کمااینکه خود آنها فرموده‌اند:«رحم الله من أحيا أمرنا» و در پایان، چنین نتیجه گرفته است که پوشیدن لباس مشکی در ایام سوگواری ائمه(ع)، از دایره حکم کراهت، خارج است[۷].
وضعیت کتاب
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع[۸]، به ذکر روایاتی که در متن به آنها اشاره گردیده، پرداخته شده است[۹].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.