أخلاق الوزيرين: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '== ' به '==') |
جز (جایگزینی متن - ' ==' به '==') |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
مؤلف در اين کتاب، ضمن امثال و حكايات و لطايف، به زبان طنز از معايب و زشتيهاى دو وزير آل بويه، اسماعيل بن عباد طالقانى 385 ه.ق مصاحب و وزير مويدالدوله ديلمى و وزير برادرش فخرالدوله، و ابوالفضل محمد بن حسين عميد بن محمد معروف به ابن العميد 360 ه.ق، وزير با تدبير ركن الدوله ديلمى و معلم عضد الدوله ديلمى، ياد كرده است. از اين رو كسانى اين اثر او را مثالب الوزيرين و ذم الوزيرين خوانده‌اند. | مؤلف در اين کتاب، ضمن امثال و حكايات و لطايف، به زبان طنز از معايب و زشتيهاى دو وزير آل بويه، اسماعيل بن عباد طالقانى 385 ه.ق مصاحب و وزير مويدالدوله ديلمى و وزير برادرش فخرالدوله، و ابوالفضل محمد بن حسين عميد بن محمد معروف به ابن العميد 360 ه.ق، وزير با تدبير ركن الدوله ديلمى و معلم عضد الدوله ديلمى، ياد كرده است. از اين رو كسانى اين اثر او را مثالب الوزيرين و ذم الوزيرين خوانده‌اند. | ||
==ساختار == | ==ساختار== | ||
اخلاف الوزيرين به‌صورت نامه‌اى است مفصل خطاب به يكى از دوستان يا بزرگان بدون هيچ فصل بندى يا اختيار عناوين. | اخلاف الوزيرين به‌صورت نامه‌اى است مفصل خطاب به يكى از دوستان يا بزرگان بدون هيچ فصل بندى يا اختيار عناوين. | ||
==گزارش محتوا == | ==گزارش محتوا== | ||
نويسنده در مقدمه مشروح کتاب، سبب تألیف آن را شرح مى‌دهد و تاريخچه اى از كارهاى مشابه نقل مى‌كند و خود را در بيان مثالب و معايب اين دو وزير محق مى‌شمارد. سپس به شرح مفصل خصوصيات زندگى صاحب بن عباد مى‌پردازد، و آنگاه به سراغ ابوالفضل بن عميد مى‌رود و بيشتر از خست و لئامت او سخن مى‌گويد. در خلال بحث از ابن العميد، كرارا به بيان مطالب صاحب گريز مى‌زند، و از علاقه او به شنيدن تملق و از خودبزرگ بينى او ياد مى‌كند كه خويش را در علم بيان از قس بن ساعده و در نحو از [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]] و در كلام از نظام و در فقه از ابوحنيفه و در عروض ازخليل بن احمد بالاتر مى‌شمرد و به ولع او به سجع سازى اشاره، و سجعهاى غريبى از او نقل مى‌كند و فخرفروشى او را در احاطه بر لغت عرب و آشنايى با نوادر و غرائب الفاظ مى‌نكوهد. استادى ابوحيان در هجو، آن هم در لباس و ظاهر جد، به دل مى‌نشيند و بر عقل و احساس اثر مى‌كند. او براى هر مطلب شاهدى مى‌آورد. مع الوصف [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] داشتن اين کتاب را شوم مى‌داند. | نويسنده در مقدمه مشروح کتاب، سبب تألیف آن را شرح مى‌دهد و تاريخچه اى از كارهاى مشابه نقل مى‌كند و خود را در بيان مثالب و معايب اين دو وزير محق مى‌شمارد. سپس به شرح مفصل خصوصيات زندگى صاحب بن عباد مى‌پردازد، و آنگاه به سراغ ابوالفضل بن عميد مى‌رود و بيشتر از خست و لئامت او سخن مى‌گويد. در خلال بحث از ابن العميد، كرارا به بيان مطالب صاحب گريز مى‌زند، و از علاقه او به شنيدن تملق و از خودبزرگ بينى او ياد مى‌كند كه خويش را در علم بيان از قس بن ساعده و در نحو از [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]] و در كلام از نظام و در فقه از ابوحنيفه و در عروض ازخليل بن احمد بالاتر مى‌شمرد و به ولع او به سجع سازى اشاره، و سجعهاى غريبى از او نقل مى‌كند و فخرفروشى او را در احاطه بر لغت عرب و آشنايى با نوادر و غرائب الفاظ مى‌نكوهد. استادى ابوحيان در هجو، آن هم در لباس و ظاهر جد، به دل مى‌نشيند و بر عقل و احساس اثر مى‌كند. او براى هر مطلب شاهدى مى‌آورد. مع الوصف [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] داشتن اين کتاب را شوم مى‌داند. | ||
==منابع مقاله == | ==منابع مقاله== | ||
نسخهٔ ۲۷ ژوئن ۲۰۱۸، ساعت ۰۶:۴۰
| أخلاق الوزیرین | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طنجی، محمد بن تاو یت (محقق) ابوحیان توحیدی، علی بن محمد (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | مثالب الوزیرین الصاحب ابن عباد و ابن العمید |
| ناشر | دار صادر |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1412 هـ.ق یا 1992 م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | ابن عمید، ابوالفضل محمد بن حسین، 298؟ - 360ق. نقد و تفسیر
صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد، 326 - 385ق. - نقد و تفسیر وزیران - ایران |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DSR 719 /الف2الف3* |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اخلاق الوزيرين- الصاحب بن عباد و ابن العميد کتابى از ابوحيان على بن محمد بن عباس توحيدى بغدادى متوفاى بين 440 و 441 ه.ق است. مؤلف در علوم بسيارى دست داشت‌ه و با زبانى فصيح و در عين حال مصنوع به بيان مطالب متنوع مى‌پرداخت‌ه است. آدام متز، مستشرق سويسى، او را بزرگترين نثر نويس عربى على الاطلاق دانسته است. او از بخت مساعدى برخوردار نبود و سراسر عمر را به فقر و نيازمندى گذراند.
معاش او از راه نگارش کتابهايى براى وزراء و امرايى چون ابن عميد و صاحب بن عباد تامين مى‌شد و عجب آن است كه مشمول لطف و انعام هيچ يك از اين بزرگان قرار نگرفت.
مؤلف در اين کتاب، ضمن امثال و حكايات و لطايف، به زبان طنز از معايب و زشتيهاى دو وزير آل بويه، اسماعيل بن عباد طالقانى 385 ه.ق مصاحب و وزير مويدالدوله ديلمى و وزير برادرش فخرالدوله، و ابوالفضل محمد بن حسين عميد بن محمد معروف به ابن العميد 360 ه.ق، وزير با تدبير ركن الدوله ديلمى و معلم عضد الدوله ديلمى، ياد كرده است. از اين رو كسانى اين اثر او را مثالب الوزيرين و ذم الوزيرين خوانده‌اند.
ساختار
اخلاف الوزيرين به‌صورت نامه‌اى است مفصل خطاب به يكى از دوستان يا بزرگان بدون هيچ فصل بندى يا اختيار عناوين.
گزارش محتوا
نويسنده در مقدمه مشروح کتاب، سبب تألیف آن را شرح مى‌دهد و تاريخچه اى از كارهاى مشابه نقل مى‌كند و خود را در بيان مثالب و معايب اين دو وزير محق مى‌شمارد. سپس به شرح مفصل خصوصيات زندگى صاحب بن عباد مى‌پردازد، و آنگاه به سراغ ابوالفضل بن عميد مى‌رود و بيشتر از خست و لئامت او سخن مى‌گويد. در خلال بحث از ابن العميد، كرارا به بيان مطالب صاحب گريز مى‌زند، و از علاقه او به شنيدن تملق و از خودبزرگ بينى او ياد مى‌كند كه خويش را در علم بيان از قس بن ساعده و در نحو از سيبويه و در كلام از نظام و در فقه از ابوحنيفه و در عروض ازخليل بن احمد بالاتر مى‌شمرد و به ولع او به سجع سازى اشاره، و سجعهاى غريبى از او نقل مى‌كند و فخرفروشى او را در احاطه بر لغت عرب و آشنايى با نوادر و غرائب الفاظ مى‌نكوهد. استادى ابوحيان در هجو، آن هم در لباس و ظاهر جد، به دل مى‌نشيند و بر عقل و احساس اثر مى‌كند. او براى هر مطلب شاهدى مى‌آورد. مع الوصف ابن خلكان داشتن اين کتاب را شوم مى‌داند.
منابع مقاله
1- فرهنگ آثار ايرانى-اسلامى
2- متن مقدمه کتاب