المنهج النقدي في فلسفة ابن رشد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (A-esmaili@noornet.net صفحهٔ المنهج النقدی فی فلسفة ابن رشد را به المنهج النقدي في فلسفة ابن رشد منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''المنهج النقدي في فلسفة ابن رشد'''، عنوان کتابی است به زبان عربی از دکتر [[عاطف عراقی]] با موضوع فلسفه و شخصیت‌ها. عاطف عراقی در این کتاب ضمن هشت فصل، به بیان دیدگاه‌های انتقادی [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] بر متکلمان (خاصه غزالی)، [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا،]] ظاهریه، اشعریان و صوفیان اهل سنت، می‌پردازد. | '''المنهج النقدي في فلسفة ابن رشد'''، عنوان کتابی است به زبان عربی از دکتر [[عراقی، عاطف|عاطف عراقی]] با موضوع فلسفه و شخصیت‌ها. [[عراقی، عاطف|عاطف عراقی]] در این کتاب ضمن هشت فصل، به بیان دیدگاه‌های انتقادی [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] بر متکلمان (خاصه غزالی)، [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا،]] ظاهریه، اشعریان و صوفیان اهل سنت، می‌پردازد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
محتوای مطالب کتاب در هشت فصل بیان شده است. در اولین فصل کتاب، تحلیل موضع انتقادی [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در مقابل ادله‌ای که متکلمان قائل به آن شده‌اند، مانند ادله بر وجود الله تعالی، ارائه شده است. نویسنده، در ابتدای این فصل، اصولی را که [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در نقدش بر متکلمین بر آنها تکیه کرده، توضیح داده و تحلیل کرده است<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص23</ref>. | محتوای مطالب کتاب در هشت فصل بیان شده است. در اولین فصل کتاب، تحلیل موضع انتقادی [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در مقابل ادله‌ای که متکلمان قائل به آن شده‌اند، مانند ادله بر وجود الله تعالی، ارائه شده است. نویسنده، در ابتدای این فصل، اصولی را که [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در نقدش بر متکلمین بر آنها تکیه کرده، توضیح داده و تحلیل کرده است<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص23</ref>. | ||
[[عاطف عراقی]]، در شناسایی نظریات متکلمان بر آنچه [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در اثنای نقدشان، از آنان ذکر کرده بسنده نکرده، بلکه به کتاب‌های مهم متکلمان نیز رجوع کرده است. [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در این فصل، دو دلیل حدوث و امکان و وجوب را از ادله متکلمان بر وجود خدا می‌شمارد و هر دو را نقد می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص23-24</ref>. در این میان، غزالی که در بسیاری از نظریاتش به اشاعره نزدیک است، سهم خاصی دارد و در این کتاب نیز انتقادات [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در بسیاری از موارد، به [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] می‌خورد. درهرحال در اثنای تحلیل شیوه انتقادی [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در مجال رد بر متکلمین و رد بر صوفیه، مواضعی که وی آرای متعدد [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] را در فلسفه طبیعت یا متافیزیک و فلسفه الهی، نقد کرده، می‌توان یافت. همچنین در هنگام کشف از وجوه نقد [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] به [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]]، نیز بسیاری از انتقادات [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] بر [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] را می‌توان دید. | [[عراقی، عاطف|عاطف عراقی]]، در شناسایی نظریات متکلمان بر آنچه [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در اثنای نقدشان، از آنان ذکر کرده بسنده نکرده، بلکه به کتاب‌های مهم متکلمان نیز رجوع کرده است. [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در این فصل، دو دلیل حدوث و امکان و وجوب را از ادله متکلمان بر وجود خدا می‌شمارد و هر دو را نقد می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص23-24</ref>. در این میان، غزالی که در بسیاری از نظریاتش به اشاعره نزدیک است، سهم خاصی دارد و در این کتاب نیز انتقادات [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در بسیاری از موارد، به [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] می‌خورد. درهرحال در اثنای تحلیل شیوه انتقادی [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در مجال رد بر متکلمین و رد بر صوفیه، مواضعی که وی آرای متعدد [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] را در فلسفه طبیعت یا متافیزیک و فلسفه الهی، نقد کرده، می‌توان یافت. همچنین در هنگام کشف از وجوه نقد [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] به [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]]، نیز بسیاری از انتقادات [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] بر [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] را می‌توان دید. | ||
درهرحال [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در نقدش به ادله متکلمان بر وجود خدا، بر مقدماتی که به آن ایمان داشته، اعتماد کرده؛ مانند ارتباط ضروری بین اسباب و مسببات. وی تنها، متکلمان را نقد نکرده، بلکه فلاسفه را نیز در اعتمادشان بر برخی از افکاری که در این دلیل می‌یابیم، نقد کرده است و همچنین بر ابن سینا نیز نقد دارد که نظر وی بر برخی مقدمات کلامی جدلی، استوار است<ref>ر.ک: همان، ص24-25</ref>. | درهرحال [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در نقدش به ادله متکلمان بر وجود خدا، بر مقدماتی که به آن ایمان داشته، اعتماد کرده؛ مانند ارتباط ضروری بین اسباب و مسببات. وی تنها، متکلمان را نقد نکرده، بلکه فلاسفه را نیز در اعتمادشان بر برخی از افکاری که در این دلیل می‌یابیم، نقد کرده است و همچنین بر ابن سینا نیز نقد دارد که نظر وی بر برخی مقدمات کلامی جدلی، استوار است<ref>ر.ک: همان، ص24-25</ref>. | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
در کل، [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] از فلسفه یونانی [[ارسطو]] در نقد نظریه متکلمین در صفات الهی، به‌خصوص در صفت‌های علم و وحدانیت استفاده می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص28</ref>. | در کل، [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] از فلسفه یونانی [[ارسطو]] در نقد نظریه متکلمین در صفات الهی، به‌خصوص در صفت‌های علم و وحدانیت استفاده می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص28</ref>. | ||
[[عاطف عراقی]]، سومین فصل از کتاب را به بیان نگاه انتقادی [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در قبال موضوع ذات و صفات، اختصاص داده است. متکلمان از جهات مختلفی در این موضوع بحث کرده‌اند و اختلافات زیادی میان نظریات معتزله و اشاعره در این میان وجود دارد. [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] پیش از پرداختن به نقد متکلمان، نظر هرکدام از معتزله و اشاعره را به شکل جداگانه در این موضوع، مطرح می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص28</ref>. | [[عراقی، عاطف|عاطف عراقی]]، سومین فصل از کتاب را به بیان نگاه انتقادی [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در قبال موضوع ذات و صفات، اختصاص داده است. متکلمان از جهات مختلفی در این موضوع بحث کرده‌اند و اختلافات زیادی میان نظریات معتزله و اشاعره در این میان وجود دارد. [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] پیش از پرداختن به نقد متکلمان، نظر هرکدام از معتزله و اشاعره را به شکل جداگانه در این موضوع، مطرح می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص28</ref>. | ||
فصل چهارم کتاب درباره مسئله تنزیه صحبت می‌کند. [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در ابتدای بحث از این موضوع، به مجالات متعددی از متکلمین که حول جسمیت و جهت و رؤیت دور می‌زند، می‌پردازد. [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در نقد متکلمین اشاعره در موضوع تنزیه، معتقد است که نظر آنان به نوعی مماثلت میان خالق و مخلوق می‌انجامد. از نظر [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] مماثلتی میان خالق و مخلوق نیست. | فصل چهارم کتاب درباره مسئله تنزیه صحبت می‌کند. [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در ابتدای بحث از این موضوع، به مجالات متعددی از متکلمین که حول جسمیت و جهت و رؤیت دور می‌زند، می‌پردازد. [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] در نقد متکلمین اشاعره در موضوع تنزیه، معتقد است که نظر آنان به نوعی مماثلت میان خالق و مخلوق می‌انجامد. از نظر [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] مماثلتی میان خالق و مخلوق نیست. | ||