رساله در حقیقت و کیفیت سلسله موجودات و تسلسل اسباب و مسببات: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن‌س' به 'ابن‌ س'
جز (جایگزینی متن - 'كيفيت' به 'کیفیت')
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌س' به 'ابن‌ س')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله]] (نویسنده)
[[ابن‌ سینا، حسین بن عبدالله]] (نویسنده)


[[عمید، موسی]] (مصحح)
[[عمید، موسی]] (مصحح)
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}
}}


'''رساله در حقيقت و کیفیت سلسله موجودات و تسلسل اسباب و مسببات''' نام رساله‌اى است كه مرحوم [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] ابوعلى حسين بن عبدالله بن سينا، در موضوع خلقت موجودات، به زبان فارسى و براى ارائه نظريه اسلام در اين زمينه كه متفاوت با نظريات دانشمندان يونانى و ديگر انديشمندان غير مسلمان است، در قرن چهارم هجرى، به رشته تحرير درآورده است.
'''رساله در حقيقت و کیفیت سلسله موجودات و تسلسل اسباب و مسببات''' نام رساله‌اى است كه مرحوم [[ابن‌ سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] ابوعلى حسين بن عبدالله بن سينا، در موضوع خلقت موجودات، به زبان فارسى و براى ارائه نظريه اسلام در اين زمينه كه متفاوت با نظريات دانشمندان يونانى و ديگر انديشمندان غير مسلمان است، در قرن چهارم هجرى، به رشته تحرير درآورده است.


اين كتاب، از آن جهت كه در بر گيرنده نظريه قدم واجب‌الوجود و حدوث عالم است و از اولين كتبى است كه در مقابل نظريه [[ارسطو]] و تابعينش تأليف شده و سخن آنان را در مورد قدم عالم، ابطال نموده است، داراى ويژگى و جايگاه خاصى مى‌باشد.
اين كتاب، از آن جهت كه در بر گيرنده نظريه قدم واجب‌الوجود و حدوث عالم است و از اولين كتبى است كه در مقابل نظريه [[ارسطو]] و تابعينش تأليف شده و سخن آنان را در مورد قدم عالم، ابطال نموده است، داراى ويژگى و جايگاه خاصى مى‌باشد.


در انتساب اين كتاب، به بوعلى سينا، جاى سخن وجود دارد و آن بدين جهت است كه ادبيات كتاب با دست‌نوشته‌هاى مسلم بوعلى به زبان فارسى، قدرى متفاوت است. اضافه بر آن، در هيچ‌كدام از مواردى كه آثار بوعلى به ثبت رسيده، نام اين كتاب نيامده است كه اين نيز شك را در انتساب اين كتاب به وى، زيادتر مى‌كند. از طرفى چون مطالب ذكر شده در اين كتاب، كاملاً هم‌آهنگ با نظريات و تأليفات بوعلى مى‌باشد و حتى يك نفر هم منكر نسبت اين كتاب به [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] نشده است، مى‌توان اين رساله را از تأليفات ايشان به حساب آورد.
در انتساب اين كتاب، به بوعلى سينا، جاى سخن وجود دارد و آن بدين جهت است كه ادبيات كتاب با دست‌نوشته‌هاى مسلم بوعلى به زبان فارسى، قدرى متفاوت است. اضافه بر آن، در هيچ‌كدام از مواردى كه آثار بوعلى به ثبت رسيده، نام اين كتاب نيامده است كه اين نيز شك را در انتساب اين كتاب به وى، زيادتر مى‌كند. از طرفى چون مطالب ذكر شده در اين كتاب، كاملاً هم‌آهنگ با نظريات و تأليفات بوعلى مى‌باشد و حتى يك نفر هم منكر نسبت اين كتاب به [[ابن‌ سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]] نشده است، مى‌توان اين رساله را از تأليفات ايشان به حساب آورد.


[[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، علت تأليف اين رساله را پاسخ به درخواست يكى از دوستان راستين خود مى‌داند.
[[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، علت تأليف اين رساله را پاسخ به درخواست يكى از دوستان راستين خود مى‌داند.
خط ۴۶: خط ۴۶:
از جمله سؤالات مطرح شده، سؤال درباره ماهيت صادر اول است كه مؤلف، در جواب مى‌گويد: آن، موجودى است كه قابليت اول شدن در خلقت را داراست و چيزى نمى‌تواند حائز اين مرتبه گردد غير از عقل كل كه عين دانش است، سپس به همين مناسبت توضيحاتى را راجع به قدر و منزلت عقل ارائه مى‌كند.
از جمله سؤالات مطرح شده، سؤال درباره ماهيت صادر اول است كه مؤلف، در جواب مى‌گويد: آن، موجودى است كه قابليت اول شدن در خلقت را داراست و چيزى نمى‌تواند حائز اين مرتبه گردد غير از عقل كل كه عين دانش است، سپس به همين مناسبت توضيحاتى را راجع به قدر و منزلت عقل ارائه مى‌كند.


[[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، در ادامه سخنى دارد در مورد اينكه چرا خلقت واجب‌الوجود به صادر اول خاتمه نيافت و ديگر موجودات را نيز خلق كرد و پاسخ مى‌دهد كه عقل اول نيز مانند واجب‌الوجود ظاهر بالاستقلال نيست، بلكه به واسطه آثار و معلول‌هاى خود ظاهر مى‌گردد، فلذا ناگزير بايد آثارى از او پديد مى‌آمد تا او نيز به مرتبه ظهور برسد.
[[ابن‌ سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، در ادامه سخنى دارد در مورد اينكه چرا خلقت واجب‌الوجود به صادر اول خاتمه نيافت و ديگر موجودات را نيز خلق كرد و پاسخ مى‌دهد كه عقل اول نيز مانند واجب‌الوجود ظاهر بالاستقلال نيست، بلكه به واسطه آثار و معلول‌هاى خود ظاهر مى‌گردد، فلذا ناگزير بايد آثارى از او پديد مى‌آمد تا او نيز به مرتبه ظهور برسد.


اينكه چه موجوداتى از طريق عقل اول به وجود آمده‌اند، موضوع سؤال ديگرى است كه مؤلف طرح كرده و بدان پاسخ داده؛ سخن، درباره چيستى و چگونگى اولين عنصرى كه به وجود آمده، در همين راستا مى‌باشد. در ذيل همين مسئله، توضيحاتى در مورد اجرام فلكى و چگونگى آنها آمده است.
اينكه چه موجوداتى از طريق عقل اول به وجود آمده‌اند، موضوع سؤال ديگرى است كه مؤلف طرح كرده و بدان پاسخ داده؛ سخن، درباره چيستى و چگونگى اولين عنصرى كه به وجود آمده، در همين راستا مى‌باشد. در ذيل همين مسئله، توضيحاتى در مورد اجرام فلكى و چگونگى آنها آمده است.