بکایی، محمدحسن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۰۳

بکایی، محمدحسن

نام	بکایی، محمدحسن
نام‎های دیگر
نام پدر	محمدابراهیم
متولد	1313 ش
محل تولد	خوى
رحلت	1386 ش، تهران
اساتید	آیت‌الله مشکینى آیت‌الله منتظرى آیت‌الله مجاهد
برخی آثار	کتابنامه بزرگ قرآن، کتابنامه انقلاب اسلامی
کد مؤلف	AUTHORCODE14179AUTHORCODE

محمدحسن بکایى (1313-1386ش)، قرآن‌پژوه و از مبارزان عليه رژيم طاغوت ستم شاهی

ولادت

فرزند محمدابراهیم، در خرداد ۱۳۱۳، در شهرستان خوى به دنیا آمد. پس از دریافت گواهی‏نامه ششم ابتدایى، به مدرسه نمازیه آن شهر رفت و در سلک طلاب علوم دینى درآمد. در ۱۳۲۹ش براى تکمیل تحصیلات دینى راهى قم شد.

اساتید

ایشان در ورود به قم در درس حاج میرزا باقر مرندى حاضر و به تحصیل پرداخت. پس از آن رسائل را از آیت‌الله مشکینى و مکاسب را نزد آیت‌الله منتظرى و کفایه را نزد آیت‌الله مجاهد فراگرفت.

مهاجرت به ارومیه

وی پس از فوت پدر، ناگزیر به ارومیه رفت. در آن شهر اقامه نماز جماعت کرد و به تبلیغ و نشر احکام دینى پرداخت.

بکایی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی

پس از کودتاى ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، به فعالیتهاى دینى ـ سیاسى پرداخت و تا پیروزى انقلاب اسلامى بارها دستگیر و زندانى شد.^[۱]

آقای بکایی می‌گوید که سیاسی شدن او به طور جدی در جریان تحولات سال‌های 1331 – 1332ش بوده است.^[۲]

ایشان، در سال ۱۳۳۸ش در تبریز ساکن شد و بزودى جزء منبریهاى پرشور آن شهر درآمد. سپس بر اثر فشار ساواک، ناگزیر به تهران آمد و به شغل حسابدارى و مدیریت در گروه فرهنگى قدس پرداخت.

ایشان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی

محمدحسین بکایی، پس از پیروزى انقلاب اسلامى مسئول حفاظت و تنظیم امور پادگانهاى دپو شد و سپس سرپرستى کمیته منطقه هفت تهران را برعهده گرفت.

ایشان در سال 1360، استفعای خود را همزمان با کناریری آیت‌الله مهدوی کنی از ریاست کمیته نوشت و خود از آن سمت برکنار شد و با دعوت ایشان در سال 1363 به دانشگاه امام صادق(ع) به فعالیت‌های علمی مشغول شد.

مسئولیت اداره امتحانات دانشگاه امام صادق(ع) نیز مدتى با او بود و پس از آن مسئول دفتر کتابنامه بزرگ قرآن کریم در دانشگاه امام صادق(ع) شد.

وفات

وی در چهاردهم مهر ۱۳۸۶ در بیمارستان امام خمینی(ره) تهران درگذشت.^[۳]

آثار

آثار بسیاری از جمله «کتابنامه بزرگ قرآن» است که تاکنون بیست جلد از آن منتشر شده است.
کتابنامه وقف؛
کتابنامه انقلاب اسلامی؛
کتابنامه حج؛
کتاب العین؛
احکام زندان در اسلام.^[۴]

پانویس

↑ یادمان اساتید دانشگاه امام صادق(ع)؛ آیت‌الله محمدحسن بكايى، در پایگاه خبرنامه صادق
↑ جعفریان، رسول، پایگاه کتابخانه تاریخ اسلام و ایران
↑ یادمان اساتید دانشگاه امام صادق(ع)؛ آیت‌الله محمدحسن بكايى، در پایگاه خبرنامه صادق
↑ پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی

منابع مقاله

وابسته‌ها

کتابنامه بزرگ قرآن کريم

کتابنامه انقلاب اسلامی: کتابشناسی توصيفي - موضوعي

[1] یادمان اساتید دانشگاه امام صادق(ع)؛ آیت‌الله محمدحسن بكايى، در پایگاه خبرنامه صادق

[2] جعفریان، رسول، پایگاه کتابخانه تاریخ اسلام و ایران

[3] یادمان اساتید دانشگاه امام صادق(ع)؛ آیت‌الله محمدحسن بكايى، در پایگاه خبرنامه صادق

[4] پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+<div class="wikiInfo">
-[[پرونده:NUR14179.jpg|بندانگشتی|بکائی، محمد حسن]]
+[[پرونده:NUR14179.jpg|بندانگشتی|بکایی، محمدحسن]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
-! نام!! data-type='authorName'|بکائی، محمد حسن
+! نام!! data-type="authorName" |بکایی، محمدحسن
 |-
-|نام های دیگر
+|نام‎های دیگر
-|data-type='authorOtherNames'|
+| data-type="authorOtherNames" |
 |-
 |نام پدر
-|data-type='authorfatherName'|
+| data-type="authorfatherName" |محمدابراهیم
 |-
 |متولد
-|data-type='authorbirthDate'|1313 هـ.ش
+| data-type="authorbirthDate" |1313 ش
 |-
 |محل تولد
-|data-type='authorBirthPlace'|
+| data-type="authorBirthPlace" |خوى
 |-
 |رحلت
-|data-type='authorDeathDate'|1386 هـ.ش
+| data-type="authorDeathDate" |1386 ش، تهران
 |-
 |اساتید
-|data-type='authorTeachers'|
+| data-type="authorTeachers" |[[مشکینی اردبیلی، علی|آیت‌الله مشکینى]]
+[[منتظری، حسینعلی|آیت‌الله منتظرى]]
+[[آیت‌الله مجاهد]]
 |-
 |برخی آثار
-|data-type='authorWritings'|
+| data-type="authorWritings" |کتابنامه بزرگ قرآن، کتابنامه انقلاب اسلامی
-|-class='articleCode'
+|- class="articleCode"
-|کد مولف
+|کد مؤلف
-|data-type='authorCode'|AUTHORCODE14179AUTHORCODE
+| data-type="authorCode" |AUTHORCODE14179AUTHORCODE
 |}
 </div>
+'''محمدحسن بکایى''' (1313-1386ش)،  قرآن‌پژوه و از مبارزان عليه رژيم طاغوت ستم شاهی
+== ولادت ==
+فرزند محمدابراهیم، در خرداد ۱۳۱۳، در شهرستان خوى به دنیا آمد. پس از دریافت گواهی‏نامه ششم ابتدایى، به مدرسه نمازیه آن شهر رفت و در سلک طلاب علوم دینى درآمد. در ۱۳۲۹ش براى تکمیل تحصیلات دینى راهى قم شد.
-«محمدحسن بكايى»، در سال 1313ش، در خوى به دنيا آمد. سال‌هاى كودكى او مصادف با اشغال آذربايجان توسط روس‌ها و عوامل آنان؛ يعنى دمكرات‌ها، بود.
+==اساتید==
+ایشان در ورود به قم در درس حاج [[میرزا باقر مرندى]] حاضر و به تحصیل پرداخت. پس از آن [[فرائد الاصول (طبع انتشارات اسلامی)|رسائل]] را از [[مشکینی اردبیلی، علی|آیت‌الله مشکینى]] و مکاسب را نزد [[منتظری، حسینعلی|آیت‌الله منتظرى]] و کفایه را نزد [[آیت‌الله مجاهد]] فراگرفت.
-وى در سال 1326ش، وارد مدرسه نمازى خوى شد و پس از سه سال، در سال 1329ش، عازم قم شد. در قم رسائل را نزد آيت‌الله مشكينى، مكاسب را نزد آيت‌الله [[منتظری، حسینعلی|منتظرى]] و كفايه را نزد آيت‌الله مجاهدى خواند. بعدها ضمن ادامه درس، به اروميه رفت‌وآمد كرد و به كارهاى تبليغى و تدريسى پرداخت و مدرسه محمديه را تأسيس كرد.
+==مهاجرت به ارومیه==
+وی پس از فوت پدر، ناگزیر به ارومیه رفت. در آن شهر اقامه نماز جماعت کرد و به تبلیغ و نشر احکام دینى پرداخت.
-در اروميه با طرف‌داران سيد حسين عرب‌باغى كه يك روحانى، اما با گرايش‌هاى خاص فكرى بود، برخورد كرد. عرب‌باغى‌ها معمولا روابط خوبى هم با رژيم شاه داشتند و از اين جهت، طلبه‌هاى قم كه سياسى و مخالف رژيم بودند، با آنان درگير مى‌شدند.
+==بکایی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی==
+پس از کودتاى ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، به فعالیتهاى دینى ـ سیاسى پرداخت و تا پیروزى انقلاب اسلامى بارها دستگیر و زندانى شد.<ref>یادمان اساتید دانشگاه امام صادق(ع)؛ آیت‌الله محمدحسن بكايى، در پایگاه خبرنامه صادق</ref>
-او در جريان تحولات سال‌هاى 1331 - 1332ش، به مسائل سياسى روى آورد، لذا گزارش وى از حوادث مربوط به جنبش نفت، در خوى و نقش روحانيون محلى در آن، مغتنم است.
+آقای بکایی می‌گوید که سیاسی شدن او به طور جدی در جریان تحولات سال‌های 1331 – 1332ش بوده است.<ref>جعفریان، رسول، پایگاه کتابخانه تاریخ اسلام و ایران</ref>
-وى در سال 1338ش، از اروميه به تبريز آمد و در آنجا به فعاليت‌هاى فرهنگى و تبليغى خود ادامه داد.
+ایشان، در سال ۱۳۳۸ش در تبریز ساکن شد و بزودى جزء منبریهاى پرشور آن شهر درآمد. سپس بر اثر فشار ساواک، ناگزیر به تهران آمد و به شغل حسابدارى و مدیریت در گروه فرهنگى قدس پرداخت.
-از اين زمان به بعد است كه آرام‌آرام نهضت روحانيون قم آغاز شد و بكايى كه در آن وقت يك منبرى در شهر بود، با اين وقايع درگير شد. داستان انجمن‌هاى ايالتى و ولايتى در پاييز سال 1341ش، نخستين آنهاست. روحانيون، در مجالس روضه يا فاتحه بر سر منبر، به‌طور معمول پاى بحث را به سياست كشانده و به‌آرامى دامنه مبارزات دينى را گسترش مى‌دادند.
+== ایشان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی==
+محمدحسین بکایی، پس از پیروزى انقلاب اسلامى مسئول حفاظت و تنظیم امور پادگانهاى دپو شد و سپس سرپرستى کمیته منطقه هفت تهران را برعهده گرفت.
-اطلاعات بكايى در آثارش از اين حيث كه اشاراتى از اين قبيل به اين مجالس دارد، جالب است؛ مخصوصا كه اسامى بسيارى از افرادى را كه با وى برخورد داشته‌اند، دقيقا ذكر كرده است. به‌علاوه، اطلاعاتى در باره روحانيون مختلفى كه در درجات مختلف، در آن زمان، در شهر بوده‌اند ارائه كرده كه از اين حيث هم جالب توجه است. وى حتى بسيارى از فرماندهان نظامى و شهربانى و ساواك مناطق را معرفى كرده و از سرنوشت آنان هم اطلاعاتى به دست داده كه از آن جمله داستان سرتيپ مهرداد و عاقبت اوست كه خيلى خواندنى است.
+ایشان در سال 1360، استفعای خود را همزمان با کناریری [[مهدوی کنی، محمدرضا|آیت‌الله مهدوی کنی]] از ریاست کمیته نوشت و خود از آن سمت برکنار شد و با دعوت ایشان در سال 1363 به دانشگاه امام صادق(ع) به فعالیت‌های علمی مشغول شد.
-در گيرودار سخنرانى‌هاى سياسى، بكايى پس از چند بار شنيدن تذكر، دستگير و به تهران برده شد، اما بعد از مدتى آزاد گرديد و بار ديگر فعاليت‌هاى تبليغى خود را در تبريز از سر گرفت.
+مسئولیت اداره امتحانات دانشگاه امام صادق(ع) نیز مدتى با او بود و پس از آن مسئول دفتر کتابنامه بزرگ قرآن کریم در دانشگاه امام صادق(ع) شد.
-وى در تهران در يك مجموعه غير انتفاعى كه شامل مدرسه هم مى‌شد، شروع به كار كرد.
+==وفات==
+وی در چهاردهم مهر ۱۳۸۶ در بیمارستان امام خمینی(ره) تهران درگذشت.<ref>یادمان اساتید دانشگاه امام صادق(ع)؛ آیت‌الله محمدحسن بكايى، در پایگاه خبرنامه صادق</ref>
-وى در سال 1363ش، به دانشگاه [[امام جعفر صادق (ع)|امام صادق (ع)]] رفت و به فعاليت‌هاى علمى مشغول شد.
+==آثار==
+#آثار بسیاری از جمله «کتابنامه بزرگ قرآن» است که تاکنون بیست جلد از آن منتشر شده است.
+# کتابنامه وقف؛
+# کتابنامه انقلاب اسلامی؛
+# کتابنامه حج؛
+# کتاب العین؛
+# احکام زندان در اسلام.<ref>پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی</ref>
-== منابع مقاله ==
+==پانویس==
+<references />
-پايگاه كتابخانه تخصصى تاريخ اسلام و ايران، جمعه 16 ارديبهشت 1390ش.
+==منابع مقاله==
+# [http://historylib.com/index.php?action=article/view/688 جعفریان، رسول، پایگاه کتابخانه تاریخ اسلام و ایران در دوازده دیماه 1395]
+# [http://www.irdc.ir/fa/content/2338/default.aspx پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی در تاریخ دوازده دیماه 1395]
+# [http://isunews.ir/11087 یادمان اساتید دانشگاه امام صادق(ع)؛ آیت‌الله محمدحسن بكايى، در پایگاه خبرنامه صادق]
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
-== وابسته‌ها ==
+[[کتابنامه بزرگ قرآن کريم]]
-[[کتابنامه بزرگ قرآن کريم]] / نوع اثر: کتاب / نقش: گردآورنده
-[[ کتابنامه انقلاب اسلامي: کتابشناسي توصيفي - موضوعي]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[کتابنامه انقلاب اسلامی: کتابشناسی توصيفي - موضوعي]]
 [[رده:زندگی‌نامه]]
+[[رده:اسفند(1400)]]
+[[رده:قرآن‌پژوهان]]
+[[رده:شاگردان آیت‌الله مشکینى]]