پژوهشی در مقتلهای فارسی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'رده:حسین بن علی(ع)' به 'رده:امام حسین(ع)') برچسب: واگردانی دستی |
||
(۵۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
== | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
'''پژوهشی در مقتلهای فارسی'''، تألیف محمدعلی | | عنوان = پژوهشی در مقتلهای فارسی | ||
| عنوانهای دیگر = کتابشناسی امام حسين(ع) | |||
| تصویر = NUR04083J1.jpg | |||
| پدیدآوران = جمعي از نويسندگان(نویسنده) | |||
| ناشر = زمزم هدايت | |||
| مکان نشر = ايران - قم | |||
| سال نشر = 1386ش | |||
| چاپ = 1 | |||
| شابک = | |||
| موضوع = 1.حسين بن علي(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. - کتابشناسی | |||
2.عاشورا - کتابشناسی | |||
| زبان = فارسی | |||
| تعداد جلد = | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =04083 | |||
| کد کنگره = Z 8236 /م3پ4 | |||
| کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE04083AUTOMATIONCODE | |||
| کتابخوان همراه نور =04083 | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''پژوهشی در مقتلهای فارسی'''، تألیف [[مجاهدی، محمدعلی|محمدعلی مجاهدی]]، تلاشی است نو در مسیر معرفی مقتلهایی که از قرن اول تاکنون به زبان فارسی نوشته شده است. | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۶: | خط ۲۸: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در فصل اوّل، «کلیاتى درباره مقتل و مقتلنگارى» ارائه شده و از «پیشینه مقتلنگارى در زبان عربى و فارسى» و نیز «منابع مورد استفاده مقتلنگاران» بهصورت کوتاه و گذرا سخن به میان آمده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص13</ref> | در فصل اوّل، «کلیاتى درباره مقتل و مقتلنگارى» ارائه شده و از «پیشینه مقتلنگارى در زبان عربى و فارسى» و نیز «منابع مورد استفاده مقتلنگاران» بهصورت کوتاه و گذرا سخن به میان آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/13 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص13]</ref> | ||
نویسنده در دومین مبحث از این فصل به این موضوع اشاره میکند که بسیارى از محقّقان از جمله مؤلف روضات الجنات، روضة الشهداى ملا حسین واعظ کاشفى (متوفاى 910ق) را بهعنوان اوّلین مقتل پارسى معرفى | نویسنده در دومین مبحث از این فصل به این موضوع اشاره میکند که بسیارى از محقّقان از جمله مؤلف روضات الجنات، روضة الشهداى [[کاشفی، حسین بن علی|ملا حسین واعظ کاشفى]] (متوفاى 910ق) را بهعنوان اوّلین مقتل پارسى معرفى کردهاند، ولى بطلان این نظر بر اهل تحقیق پوشیده نیست؛ زیرا در قدمت زمانى برخى از متون منثورى که به نقل و بررسى وقایع عاشورا پرداختهاند، تردیدى وجود ندارد و در پیشینه نثر فارسى مىتوان عناوین این آثار و موضوعاتى را که درباره حادثه کربلا نگاشتهاند، بهروشنى نشان داد. مرحوم [[بهار، محمدتقی|ملکالشعراى بهار]] از چهار کتاب بهعنوان قدیمترین نثر فارسى یاد کردهاند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/19 ر.ک: متن کتاب، ص19]</ref> | ||
در فصل دوم، «سیماى امام حسین(ع) در نثر کهن پارسى» به تصویر کشیده شده و | در فصل دوم، «سیماى امام حسین(ع) در نثر کهن پارسى» به تصویر کشیده شده و نمونههایى از مطالب پراکندهاى که در 24 متن کهن پارسى درباره سالار شهیدان آمده، ارائه شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/13 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص13]</ref> | ||
در فصل سوم، «کتابشناسى توصیفى برخى از کتابهاى مربوط به عاشورا» مورد بررسى قرار گرفته و ضمن ارائه | در فصل سوم، «کتابشناسى توصیفى برخى از کتابهاى مربوط به عاشورا» مورد بررسى قرار گرفته و ضمن ارائه برگزیدههایى از هریک از آنها، در حدّ گنجایى مقال به «بررسى محتوایى» این متون نیز پرداخته شده است. در این بخش 36 مقتل و متن تاریخى معرفى شده و انتخاب آنها بهگونهاى بوده است که هریک نماینده قرائتى خاص و یا نگرشى ویژه از رویداد کربلا و فرهنگ عاشورا باشند و گاه نیز از هر قرائتى چند نمونه برگزیده شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/13 همان]</ref> | ||
از جمله این آثار «منتهى الآمال» از تألیفات مشهور مرحوم حاج شیخ عباس قمى است. این اثر در 14 باب تدوین شده و هر باب آن، حاوى زندگینامه یکى از چهارده معصوم(ص) است. ضمناً هر باب آن به تفاوت مورد، داراى چندین فصل | از جمله این آثار «منتهى الآمال» از تألیفات مشهور [[قمی، عباس|مرحوم حاج شیخ عباس قمى]] است. این اثر در 14 باب تدوین شده و هر باب آن، حاوى زندگینامه یکى از چهارده معصوم(ص) است. ضمناً هر باب آن به تفاوت مورد، داراى چندین فصل مىباشد. در پنجمین باب «منتهى الآمال»، زندگینامه مولى الکونین حضرت ابىعبداللّه الحسین(ع) از لحظه ولادت تا شهادت آن حضرت، جریان نهضت کربلا و ماجراى روز عاشورا و رخدادهاى پس از آن آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/139 ر.ک: متن کتاب، ص139]</ref> | ||
در فصل چهارم به «معرفى اجمالى نُسَخ خطّى و چاپى نادر از متون منثور عاشورا» پرداخته شده و حدود دویستوپنجاه اثر فهرستوار به شیفتگان ادب عاشورا معرفى شده است که قریب بهاتّفاق دور از دسترس عموم قرار دارند. با معرفى این | در فصل چهارم به «معرفى اجمالى نُسَخ خطّى و چاپى نادر از متون منثور عاشورا» پرداخته شده و حدود دویستوپنجاه اثر فهرستوار به شیفتگان ادب عاشورا معرفى شده است که قریب بهاتّفاق دور از دسترس عموم قرار دارند. با معرفى این نسخههاى خطى و چاپى نادر، چراغى فراراه پژوهشگران حادثه خونبار کربلا برافروخته شده تا با مراجعه به این متون منثور و احیاى آنها خدمتى درخور به فرهنگ بالنده عاشورا ارائه دهند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/14 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص14]</ref> | ||
فصل پنجم، مشتمل بر فهرست کتب داستانى و تاریخى است که در دو دهه اخیر براى کودکان، نوجوانان و جوانان چاپ و منتشر شده است. 98 اثر بهعنوان نمونه در فهرست آورده شده است<ref> همان</ref> | فصل پنجم، مشتمل بر فهرست کتب داستانى و تاریخى است که در دو دهه اخیر براى کودکان، نوجوانان و جوانان چاپ و منتشر شده است. 98 اثر بهعنوان نمونه در فهرست آورده شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/14 همان]</ref> | ||
هدف غالب نویسندگان این دسته از کتابها، آشنا ساختن قشر جوان و نوجوان و کودک با واقعه عظیم عاشورا با زبانى ساده و داستانى بوده تا رغبت آنان را به مطالعه برانگیزند یا بیشتر کنند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص273</ref> | هدف غالب نویسندگان این دسته از کتابها، آشنا ساختن قشر جوان و نوجوان و کودک با واقعه عظیم عاشورا با زبانى ساده و داستانى بوده تا رغبت آنان را به مطالعه برانگیزند یا بیشتر کنند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/273 ر.ک: متن کتاب، ص273]</ref> | ||
اهتمامى که نویسنده در بخش چهارم و پنجم این اثر در معرفى | اهتمامى که نویسنده در بخش چهارم و پنجم این اثر در معرفى نسخههاى خطى و چاپى نادر داشته است، مىتواند راهگشاى پژوهشگرانى باشد که در مسیر معرفى و احیاى اینگونه متون دور از دسترس گام برمیدارند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/12 ر.ک: پیشگفتار، ص12]</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
آدرس مطالب در پاورقیها و نمایه منابع و مآخذ در انتهای کتاب ذکر شده است. | آدرس مطالب در پاورقیها و نمایه منابع و مآخذ در انتهای کتاب ذکر شده است. | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن کتاب. | مقدمه و متن کتاب. | ||
== وابستهها == | {{سرور شهیدان}} | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[قیام جاوید: گردانیده «مقتل الحسين(ع)» ابیمخنف]] | |||
[[مقتل الحسين عليهالسلام (خوارزمی)]] | |||
[[الصحيح من سيرة الإمام الحسين بن علي عليهالسلام]] | |||
[[عبرات المصطفين في مقتل الحسين(ع) المأخوذ من أقدم المصادر التاريخية الإسلامية]] | |||
[[مقتل الحسين علیهالسلام (کاشفالغطاء)]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:امام حسین(ع)]] |
نسخهٔ کنونی تا ۲۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۱۹
پژوهشی در مقتلهای فارسی | |
---|---|
پدیدآوران | جمعي از نويسندگان(نویسنده) |
عنوانهای دیگر | کتابشناسی امام حسين(ع) |
ناشر | زمزم هدايت |
مکان نشر | ايران - قم |
سال نشر | 1386ش |
چاپ | 1 |
موضوع | 1.حسين بن علي(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. - کتابشناسی 2.عاشورا - کتابشناسی |
زبان | فارسی |
کد کنگره | Z 8236 /م3پ4 |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
پژوهشی در مقتلهای فارسی، تألیف محمدعلی مجاهدی، تلاشی است نو در مسیر معرفی مقتلهایی که از قرن اول تاکنون به زبان فارسی نوشته شده است.
ساختار
کتاب، مشتمل بر دو مقدمه از ناشر و مؤلف و متن اصلی در پنج فصل است. در این کتاب پیشینه مقتلنگاری و سپس متون از ابتدا تاکنون بررسی شده است. در معرفی مقاتل، نویسنده ابتدا به معرفی اثر و زمان نگارش آن میپردازد. سپس درباره شیوه نگارش آن سخن میگوید و سرانجام نمونههایی از نثر آن را به خوانندگان ارائه میهد.
گزارش محتوا
در فصل اوّل، «کلیاتى درباره مقتل و مقتلنگارى» ارائه شده و از «پیشینه مقتلنگارى در زبان عربى و فارسى» و نیز «منابع مورد استفاده مقتلنگاران» بهصورت کوتاه و گذرا سخن به میان آمده است[۱]
نویسنده در دومین مبحث از این فصل به این موضوع اشاره میکند که بسیارى از محقّقان از جمله مؤلف روضات الجنات، روضة الشهداى ملا حسین واعظ کاشفى (متوفاى 910ق) را بهعنوان اوّلین مقتل پارسى معرفى کردهاند، ولى بطلان این نظر بر اهل تحقیق پوشیده نیست؛ زیرا در قدمت زمانى برخى از متون منثورى که به نقل و بررسى وقایع عاشورا پرداختهاند، تردیدى وجود ندارد و در پیشینه نثر فارسى مىتوان عناوین این آثار و موضوعاتى را که درباره حادثه کربلا نگاشتهاند، بهروشنى نشان داد. مرحوم ملکالشعراى بهار از چهار کتاب بهعنوان قدیمترین نثر فارسى یاد کردهاند[۲]
در فصل دوم، «سیماى امام حسین(ع) در نثر کهن پارسى» به تصویر کشیده شده و نمونههایى از مطالب پراکندهاى که در 24 متن کهن پارسى درباره سالار شهیدان آمده، ارائه شده است[۳]
در فصل سوم، «کتابشناسى توصیفى برخى از کتابهاى مربوط به عاشورا» مورد بررسى قرار گرفته و ضمن ارائه برگزیدههایى از هریک از آنها، در حدّ گنجایى مقال به «بررسى محتوایى» این متون نیز پرداخته شده است. در این بخش 36 مقتل و متن تاریخى معرفى شده و انتخاب آنها بهگونهاى بوده است که هریک نماینده قرائتى خاص و یا نگرشى ویژه از رویداد کربلا و فرهنگ عاشورا باشند و گاه نیز از هر قرائتى چند نمونه برگزیده شده است[۴]
از جمله این آثار «منتهى الآمال» از تألیفات مشهور مرحوم حاج شیخ عباس قمى است. این اثر در 14 باب تدوین شده و هر باب آن، حاوى زندگینامه یکى از چهارده معصوم(ص) است. ضمناً هر باب آن به تفاوت مورد، داراى چندین فصل مىباشد. در پنجمین باب «منتهى الآمال»، زندگینامه مولى الکونین حضرت ابىعبداللّه الحسین(ع) از لحظه ولادت تا شهادت آن حضرت، جریان نهضت کربلا و ماجراى روز عاشورا و رخدادهاى پس از آن آمده است[۵]
در فصل چهارم به «معرفى اجمالى نُسَخ خطّى و چاپى نادر از متون منثور عاشورا» پرداخته شده و حدود دویستوپنجاه اثر فهرستوار به شیفتگان ادب عاشورا معرفى شده است که قریب بهاتّفاق دور از دسترس عموم قرار دارند. با معرفى این نسخههاى خطى و چاپى نادر، چراغى فراراه پژوهشگران حادثه خونبار کربلا برافروخته شده تا با مراجعه به این متون منثور و احیاى آنها خدمتى درخور به فرهنگ بالنده عاشورا ارائه دهند[۶]
فصل پنجم، مشتمل بر فهرست کتب داستانى و تاریخى است که در دو دهه اخیر براى کودکان، نوجوانان و جوانان چاپ و منتشر شده است. 98 اثر بهعنوان نمونه در فهرست آورده شده است[۷] هدف غالب نویسندگان این دسته از کتابها، آشنا ساختن قشر جوان و نوجوان و کودک با واقعه عظیم عاشورا با زبانى ساده و داستانى بوده تا رغبت آنان را به مطالعه برانگیزند یا بیشتر کنند[۸]
اهتمامى که نویسنده در بخش چهارم و پنجم این اثر در معرفى نسخههاى خطى و چاپى نادر داشته است، مىتواند راهگشاى پژوهشگرانى باشد که در مسیر معرفى و احیاى اینگونه متون دور از دسترس گام برمیدارند[۹]
وضعیت کتاب
آدرس مطالب در پاورقیها و نمایه منابع و مآخذ در انتهای کتاب ذکر شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.