فلسفی تنکابنی، علی: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{کاربردهای دیگر|فلسفی (ابهامزادیی)}} | |||
{{جعبه اطلاعات زندگینامه | {{جعبه اطلاعات زندگینامه | ||
| عنوان = علی فلسفی | | عنوان = علی فلسفی | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۱: | ||
| نام همسر = | | نام همسر = | ||
| فرزندان = عبدالله، حسین، محمد (حجتالاسلام)، و دو دختر | | فرزندان = عبدالله، حسین، محمد (حجتالاسلام)، و دو دختر | ||
| خویشاوندان = محمدتقی فلسفی (برادر واعظ)، میرزا ابوالقاسم تنکابنی (برادر)، محمدرضا تنکابنی (پدر) | | خویشاوندان = [[فلسفی، محمدتقی|محمدتقی فلسفی]] (برادر واعظ)، میرزا ابوالقاسم تنکابنی (برادر)، محمدرضا تنکابنی (پدر) | ||
| دین = اسلام | | دین = اسلام | ||
| مذهب = شیعه دوازده امامی | | مذهب = شیعه دوازده امامی | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۴: | ||
| مشایخ = | | مشایخ = | ||
| معاصرین = سید روحالله خمینی، سید ابوالقاسم خویی، سید محمدهادی میلانی، سید علی خامنهای، سید علی سیستانی، حسین وحید خراسانی | | معاصرین = سید روحالله خمینی، سید ابوالقاسم خویی، سید محمدهادی میلانی، سید علی خامنهای، سید علی سیستانی، حسین وحید خراسانی | ||
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی | [[ | | شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی | [[فیاض، محمداسحاق|محمداسحاق فیاض]] | [[محسنی، محمدآصف|آصف محسنی]] | [[سید احمد علمالهدی]] | [[علی دوانی]] | [[محمد مروارید]] | [[ابراهیم سیبویه]] | [[علی الهی خراسانی]] | [[محسن قدیری]] | [[حسین گرایلی]] | [[علی نصرتی]] | [[سید حسین حسینی سیستانی]] | [[جعفر فاضل نیشابوری]]}} | ||
| اجازه اجتهاد از = {{فهرست جعبه عمودی | [[سید ابوالقاسم خویی]]}} | | اجازه اجتهاد از = {{فهرست جعبه عمودی | [[سید ابوالقاسم خویی]]}} | ||
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[المستفاد فی الاصول (تقریرات درس خارج اصول)]]}} | | آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[المستفاد فی الاصول (تقریرات درس خارج اصول)]]}} | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۲: | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE122147AUTHORCODE | | کد مؤلف = AUTHORCODE122147AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
'''علی فلسفی''' (۱۲۹۹-۱۳۸۴ش)، معروف به میرزا علی آقا فلسفی و آیتالله فلسفی، از فقها و مدرسان برجسته حوزههای علمیه نجف و مشهد در قرن چهاردهم هجری شمسی بود. وی از شاگردان ممتاز [[خویی، سید ابوالقاسم|آیتالله سید ابوالقاسم خویی]] و نخستین شخصی بود که از وی اجازه اجتهاد کتبی دریافت کرد. فلسفی سالها در نجف، تهران و بهویژه مشهد به تدریس سطوح عالیه و خارج فقه و اصول اشتغال داشت و شاگردان بسیاری را تربیت نمود. او در فعالیتهای سیاسی و اجتماعی علیه نظام پهلوی مشارکت داشت و پس از انقلاب اسلامی به عنوان نماینده مردم مشهد در مجلس خبرگان قانون اساسی حضور یافت. | '''علی فلسفی''' (۱۲۹۹-۱۳۸۴ش)، معروف به میرزا علی آقا فلسفی و آیتالله فلسفی، از فقها و مدرسان برجسته حوزههای علمیه نجف و مشهد در قرن چهاردهم هجری شمسی بود. وی از شاگردان ممتاز [[خویی، سید ابوالقاسم|آیتالله سید ابوالقاسم خویی]] و نخستین شخصی بود که از وی اجازه اجتهاد کتبی دریافت کرد. فلسفی سالها در نجف، تهران و بهویژه مشهد به تدریس سطوح عالیه و خارج فقه و اصول اشتغال داشت و شاگردان بسیاری را تربیت نمود. او در فعالیتهای سیاسی و اجتماعی علیه نظام پهلوی مشارکت داشت و پس از انقلاب اسلامی به عنوان نماینده مردم مشهد در مجلس خبرگان قانون اساسی حضور یافت. | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
علی فلسفی در هشتم دی ماه سال ۱۲۹۹ هجری شمسی (مصادف با ربیعالثانی سال ۱۳۳۹ قمری) در تهران به دنیا آمد. پدرش آیتالله حاج شیخ محمدرضا تنکابنی، از فقها و مدرسان حوزه علمیه تهران و از شاگردان میرزا حبیبالله رشتی و آخوند خراسانی بود.<ref> ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، ص۷۰-۷۱</ref> مادرش طوبی خانم، دختر آقا ابوالحسن تاجر اصفهانی، زنی متدین بود. علی چهارمین پسر خانواده و دارای دو برادر روحانی بزرگتر به نامهای میرزا ابوالقاسم (مدرس فقه و اصول) و محمدتقی فلسفی (خطیب و واعظ مشهور) بود. خانوادهای که در آن پرورش یافت، محیطی مذهبی و علمی داشت.<ref> [https://ijtihadnet.ir/%D8%A8%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D8%B3%E2%80%8C%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2-%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8-%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87/ ر.ک: انصاری، هادی، برجستهترین درسآموز مکتب آیتالله خویی]</ref><ref> ر.ک: معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان رضوی، ص۱۳-۱۴ </ref> | علی فلسفی در هشتم دی ماه سال ۱۲۹۹ هجری شمسی (مصادف با ربیعالثانی سال ۱۳۳۹ قمری) در تهران به دنیا آمد. پدرش آیتالله حاج شیخ محمدرضا تنکابنی، از فقها و مدرسان حوزه علمیه تهران و از شاگردان [[رشتی، حبیبالله|میرزا حبیبالله رشتی]] و [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] بود.<ref> ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، ص۷۰-۷۱</ref> مادرش طوبی خانم، دختر آقا ابوالحسن تاجر اصفهانی، زنی متدین بود. علی چهارمین پسر خانواده و دارای دو برادر روحانی بزرگتر به نامهای میرزا ابوالقاسم (مدرس فقه و اصول) و محمدتقی فلسفی (خطیب و واعظ مشهور) بود. خانوادهای که در آن پرورش یافت، محیطی مذهبی و علمی داشت.<ref> [https://ijtihadnet.ir/%D8%A8%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D8%B3%E2%80%8C%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2-%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8-%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87/ ر.ک: انصاری، هادی، برجستهترین درسآموز مکتب آیتالله خویی]</ref><ref> ر.ک: معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان رضوی، ص۱۳-۱۴ </ref> | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
فعالیت علمی فلسفی به سه دوره تقسیم میشود: | فعالیت علمی فلسفی به سه دوره تقسیم میشود: | ||
'''دوره نجف:''' همزمان با تحصیل، به تدریس سطوح عالیه از شرح لمعه تا کفایه الاصول پرداخت. درس کفایه او به دلیل تسلط علمی و بیان شیوا، از پررونقترین دروس نجف بود و شاگردانی چون آصف محسنی و | '''دوره نجف:''' همزمان با تحصیل، به تدریس سطوح عالیه از شرح لمعه تا کفایه الاصول پرداخت. درس کفایه او به دلیل تسلط علمی و بیان شیوا، از پررونقترین دروس نجف بود و شاگردانی چون [[محسنی، محمدآصف|آصف محسنی]] و [[فیاض، محمداسحاق|محمداسحاق فیاض]] را تربیت کرد. | ||
'''دوره تهران (۱۳۴۰ تا ۱۳۴۸ ش):''' پس از بازگشت به تهران، به درخواست مردم، امامت جماعت مسجد لرزاده را بر عهده گرفت و در همان محل به تدریس دروس حوزوی برای طلاب و نیز برگزاری جلسات سخنرانی و اخلاق برای عموم مردم پرداخت.<ref> ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، ص۷۲</ref> در این سالها در فعالیتهای سیاسی علیه رژیم پهلوی نیز مشارکت داشت و به همراه برادرش محمدتقی | '''دوره تهران (۱۳۴۰ تا ۱۳۴۸ ش):''' پس از بازگشت به تهران، به درخواست مردم، امامت جماعت مسجد لرزاده را بر عهده گرفت و در همان محل به تدریس دروس حوزوی برای طلاب و نیز برگزاری جلسات سخنرانی و اخلاق برای عموم مردم پرداخت.<ref> ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، ص۷۲</ref> در این سالها در فعالیتهای سیاسی علیه رژیم پهلوی نیز مشارکت داشت و به همراه برادرش [[فلسفی، محمدتقی|محمدتقی فلسفی]]، از جمله امضاکنندگان اعلامیههای اعتراضآمیز روحانیون بود. همچنین صندوق قرضالحسنه ذخیره جاوید را تأسیس کرد. | ||
'''دوره مشهد (از ۱۳۴۸ ش تا پایان عمر):''' به دعوت آیتالله سید محمدهادی میلانی برای تقویت حوزه علمیه مشهد، به این شهر مهاجرت کرد. تدریس خارج فقه و اصول خود را از سال ۱۳۵۴ شمسی آغاز نمود و برای بیش از سه دهه، درس او پرجمعیتترین و پررونقترین درس خارج حوزه مشهد بود. محل تدریس او ابتدا مسجدی در کوچه چراغ برق، سپس مدرسه میرزا جعفر، مسجد ملاحیدر و سرانجام تالار اصلی مدرسه آیتالله خویی (مدرسه نواب) بود. او همچنین امام جماعت مسجد شهدا (بناها) بود و در این مسجد به اقامه نماز و برگزاری جلسات هفتگی اخلاق و تفسیر میپرداخت. در جریان انقلاب اسلامی، از حامیان نهضت امام خمینی بود، در راهپیماییها شرکت میکرد و اعلامیههای متعددی را امضا نمود. پس از پیروزی انقلاب، به عنوان نماینده مردم مشهد در مجلس خبرگان قانون اساسی (۱۳۵۸) انتخاب شد.<ref> ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، ص۷۴</ref><ref> [https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/63914 ر.ک:علی فلسفی، پایگاه اطلاع رسانی حوزه]</ref> فلسفی با وجود اصرار بسیاری از علما، به دلیل دوری از شهرت و زهد شخصی، از پذیرش مرجعیت تقلید خودداری کرد.<ref> ر.ک: معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان رضوی، ص۱۷-۲۳ </ref> | '''دوره مشهد (از ۱۳۴۸ ش تا پایان عمر):''' به دعوت [[میلانی، سید محمدهادی|آیتالله سید محمدهادی میلانی]] برای تقویت حوزه علمیه مشهد، به این شهر مهاجرت کرد. تدریس خارج فقه و اصول خود را از سال ۱۳۵۴ شمسی آغاز نمود و برای بیش از سه دهه، درس او پرجمعیتترین و پررونقترین درس خارج حوزه مشهد بود. محل تدریس او ابتدا مسجدی در کوچه چراغ برق، سپس مدرسه میرزا جعفر، مسجد ملاحیدر و سرانجام تالار اصلی مدرسه آیتالله خویی (مدرسه نواب) بود. او همچنین امام جماعت مسجد شهدا (بناها) بود و در این مسجد به اقامه نماز و برگزاری جلسات هفتگی اخلاق و تفسیر میپرداخت. در جریان انقلاب اسلامی، از حامیان نهضت امام خمینی بود، در راهپیماییها شرکت میکرد و اعلامیههای متعددی را امضا نمود. پس از پیروزی انقلاب، به عنوان نماینده مردم مشهد در مجلس خبرگان قانون اساسی (۱۳۵۸) انتخاب شد.<ref> ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، ص۷۴</ref><ref> [https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/63914 ر.ک:علی فلسفی، پایگاه اطلاع رسانی حوزه]</ref> فلسفی با وجود اصرار بسیاری از علما، به دلیل دوری از شهرت و زهد شخصی، از پذیرش مرجعیت تقلید خودداری کرد.<ref> ر.ک: معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان رضوی، ص۱۷-۲۳ </ref> | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
آیتالله میرزا علی فلسفی در ظهر روز هشتم محرم ۱۴۲۷ قمری (۱۹ بهمن ۱۳۸۴ شمسی) پس از اقامه نماز ظهر در مسجد شهدای مشهد، دچار ناراحتی قلبی شد و به بیمارستان منتقل گردید. وی در عصر روز تاسوعا (نهم محرم) همزمان با اذان ظهر در سن ۸۵ سالگی درگذشت. پیکر او پس از تشییعی باشکوه با حضور علما، طلاب و مردم، در صبح روز یازدهم محرم، پس از اقامه نماز میت توسط آیتالله حسین وحید | آیتالله میرزا علی فلسفی در ظهر روز هشتم محرم ۱۴۲۷ قمری (۱۹ بهمن ۱۳۸۴ شمسی) پس از اقامه نماز ظهر در مسجد شهدای مشهد، دچار ناراحتی قلبی شد و به بیمارستان منتقل گردید. وی در عصر روز تاسوعا (نهم محرم) همزمان با اذان ظهر در سن ۸۵ سالگی درگذشت. پیکر او پس از تشییعی باشکوه با حضور علما، طلاب و مردم، در صبح روز یازدهم محرم، پس از اقامه نماز میت توسط [[وحید خراسانی، حسین|آیتالله حسین وحید خراسانی]]، در رواق دارالسرور حرم مطهر [[امام رضا علیهالسلام|امام رضا(ع)]] و در کنار مقبره آیتالله حسنعلی مروارید به خاک سپرده شد.<ref> ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، ص۷۵-۷۶</ref> <ref> [https://ijtihadnet.ir/%D8%A8%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D8%B3%E2%80%8C%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2-%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8-%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87/ ر.ک: انصاری، هادی، برجستهترین درسآموز مکتب آیتالله خویی]</ref>[[خامنهای، سید علی|رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیتالله خامنهای]]<ref> [https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=203 ر.ک: پیام تسلیت در پی رحلت مرحوم آیتالله حاج میرزا علیآقای فلسفی، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای]</ref>، آیات عظام و شخصیتهای سیاسی و فرهنگی در پیامهای جداگانهای درگذشت او را تسلیت گفتند.<ref> ر.ک: معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان رضوی، ص۲۶-۳۲ </ref> | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
* المستفاد فی الاصول (تقریرات درس خارج اصول استاد، به قلم شاگردش محسن | * المستفاد فی الاصول (تقریرات درس خارج اصول استاد، به قلم شاگردش [[محسن قدیری]]، چند جلد آن درباره مباحث الفاظ منتشر شده است). | ||
* تقریرات درس خارج فقه و اصول استاد (که توسط شاگردان بسیاری نگاشته شده اما اغلب منتشر نشدهاند). | * تقریرات درس خارج فقه و اصول استاد (که توسط شاگردان بسیاری نگاشته شده اما اغلب منتشر نشدهاند). | ||
* مجموعهای از داستانهای اخلاقی و روایی گردآوری شده از کتب حدیثی مانند بحارالانوار (برای استفاده در سخنرانیهای عمومی). | * مجموعهای از داستانهای اخلاقی و روایی گردآوری شده از کتب حدیثی مانند [[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهمالسلام|بحارالانوار]] (برای استفاده در سخنرانیهای عمومی). | ||
==پانويس== | ==پانويس== | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1404]] | ||
[[رده:مؤلفین-آذر]] | [[رده:مؤلفین-آذر]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۵:۵۹
علی فلسفی (۱۲۹۹-۱۳۸۴ش)، معروف به میرزا علی آقا فلسفی و آیتالله فلسفی، از فقها و مدرسان برجسته حوزههای علمیه نجف و مشهد در قرن چهاردهم هجری شمسی بود. وی از شاگردان ممتاز آیتالله سید ابوالقاسم خویی و نخستین شخصی بود که از وی اجازه اجتهاد کتبی دریافت کرد. فلسفی سالها در نجف، تهران و بهویژه مشهد به تدریس سطوح عالیه و خارج فقه و اصول اشتغال داشت و شاگردان بسیاری را تربیت نمود. او در فعالیتهای سیاسی و اجتماعی علیه نظام پهلوی مشارکت داشت و پس از انقلاب اسلامی به عنوان نماینده مردم مشهد در مجلس خبرگان قانون اساسی حضور یافت.
| علی فلسفی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | علی بن محمدرضا تنکابنی (فلسفی) |
| نامهای دیگر | میرزا علی فلسفی، میرزا علی آقا فلسفی، آیتالله فلسفی |
| لقب | آیتالله العظمی |
| نام پدر | محمدرضا تنکابنی |
| ولادت | ۸ دی ۱۲۹۹ (برابر با ربیعالثانی ۱۳۳۹ق) |
| محل تولد | تهران، ایران |
| محل زندگی | تهران، نجف، مشهد |
| رحلت | ۱۹ بهمن ۱۳۸۴ (برابر با ۹ محرم ۱۴۲۷ق) |
| مدفن | رواق دارالسرور، حرم امام رضا(ع)، مشهد |
| طول عمر | ۸۵ سال |
| فرزندان | عبدالله، حسین، محمد (حجتالاسلام)، و دو دختر |
| خویشاوندان | محمدتقی فلسفی (برادر واعظ)، میرزا ابوالقاسم تنکابنی (برادر)، محمدرضا تنکابنی (پدر) |
| دین | اسلام |
| مذهب | شیعه دوازده امامی |
| پیشه | روحانی، فقیه، مجتهد، مدرس حوزه |
| منصب | عضو مجلس خبرگان قانون اساسی، امام جماعت مسجد لرزاده تهران و مسجد شهدا (بناها) مشهد |
| اطلاعات علمی | |
| اجازه اجتهاد از | |
| درجه علمی | اجتهاد |
| علایق پژوهشی | فقه، اصول فقه، حدیث، تفسیر، اخلاق |
| اساتید | |
| معاصرین | سید روحالله خمینی، سید ابوالقاسم خویی، سید محمدهادی میلانی، سید علی خامنهای، سید علی سیستانی، حسین وحید خراسانی |
| شاگردان | |
| برخی آثار | |
ولادت
علی فلسفی در هشتم دی ماه سال ۱۲۹۹ هجری شمسی (مصادف با ربیعالثانی سال ۱۳۳۹ قمری) در تهران به دنیا آمد. پدرش آیتالله حاج شیخ محمدرضا تنکابنی، از فقها و مدرسان حوزه علمیه تهران و از شاگردان میرزا حبیبالله رشتی و آخوند خراسانی بود.[۱] مادرش طوبی خانم، دختر آقا ابوالحسن تاجر اصفهانی، زنی متدین بود. علی چهارمین پسر خانواده و دارای دو برادر روحانی بزرگتر به نامهای میرزا ابوالقاسم (مدرس فقه و اصول) و محمدتقی فلسفی (خطیب و واعظ مشهور) بود. خانوادهای که در آن پرورش یافت، محیطی مذهبی و علمی داشت.[۲][۳]
تحصیلات
تحصیلات ابتدایی را در تهران گذراند و سپس وارد حوزه علمیه این شهر شد. ادبیات عرب را در مدرسه فیلسوفالدوله آموخت. شرح جامی و شرح شمسیه را نزد شیخ حسین نوایی فراگرفت. کتابهای مغنی و شرح نظام را نزد سید محمدحسین بروجردی و سید محمد قصیر خواند.[۴] سپس دروس سطح حوزوی شامل لمعه، رسائل، مکاسب و کفایه الاصول را نزد پدرش آیتالله تنکابنی و برادر بزرگش میرزا ابوالقاسم و نیز استادانی چون میرزا محمدعلی شاهآبادی، میرزا مهدی آشتیانی و میرزا محمدتقی آملی به پایان رساند و دو سال نیز در درس خارج پدرش شرکت کرد. در سال ۱۳۲۲ شمسی (۲۲ یا ۲۵ سالگی) برای تکمیل تحصیلات به نجف اشرف مهاجرت کرد و در مدرسه سید محمدکاظم یزدی ساکن شد. در نجف ابتدا در دروس آیات عظام سید عبدالهادی شیرازی، سید محمود شاهرودی و شیخ کاظم شیرازی حضور یافت، اما پس از مدتی درس اصلی خود را نزد آیتالله شیخ محمدعلی کاظمینی (از شاگردان میرزای نائینی) انتخاب کرد و تقریرات فقه و اصول وی را نوشت. پس از درگذشت کاظمینی، به درس آیتالله سید ابوالقاسم خویی پیوست و به مدت پانزده سال (تا سال ۱۳۴۰ ش) به طور مستمر در دروس خارج فقه و اصول وی شرکت کرد و از نزدیکترین و برجستهترین شاگردان او شد. وی همچنین در جلسات استفتاء آیتالله خویی حضور فعال داشت. در سال ۱۳۴۰ شمسی و هنگام بازگشت به ایران، آیتالله خویی بدون درخواست وی، اولین اجازه اجتهاد کتبی خود را به نام او صادر کرد.[۵]
فعالیتها
فعالیت علمی فلسفی به سه دوره تقسیم میشود:
دوره نجف: همزمان با تحصیل، به تدریس سطوح عالیه از شرح لمعه تا کفایه الاصول پرداخت. درس کفایه او به دلیل تسلط علمی و بیان شیوا، از پررونقترین دروس نجف بود و شاگردانی چون آصف محسنی و محمداسحاق فیاض را تربیت کرد.
دوره تهران (۱۳۴۰ تا ۱۳۴۸ ش): پس از بازگشت به تهران، به درخواست مردم، امامت جماعت مسجد لرزاده را بر عهده گرفت و در همان محل به تدریس دروس حوزوی برای طلاب و نیز برگزاری جلسات سخنرانی و اخلاق برای عموم مردم پرداخت.[۶] در این سالها در فعالیتهای سیاسی علیه رژیم پهلوی نیز مشارکت داشت و به همراه برادرش محمدتقی فلسفی، از جمله امضاکنندگان اعلامیههای اعتراضآمیز روحانیون بود. همچنین صندوق قرضالحسنه ذخیره جاوید را تأسیس کرد.
دوره مشهد (از ۱۳۴۸ ش تا پایان عمر): به دعوت آیتالله سید محمدهادی میلانی برای تقویت حوزه علمیه مشهد، به این شهر مهاجرت کرد. تدریس خارج فقه و اصول خود را از سال ۱۳۵۴ شمسی آغاز نمود و برای بیش از سه دهه، درس او پرجمعیتترین و پررونقترین درس خارج حوزه مشهد بود. محل تدریس او ابتدا مسجدی در کوچه چراغ برق، سپس مدرسه میرزا جعفر، مسجد ملاحیدر و سرانجام تالار اصلی مدرسه آیتالله خویی (مدرسه نواب) بود. او همچنین امام جماعت مسجد شهدا (بناها) بود و در این مسجد به اقامه نماز و برگزاری جلسات هفتگی اخلاق و تفسیر میپرداخت. در جریان انقلاب اسلامی، از حامیان نهضت امام خمینی بود، در راهپیماییها شرکت میکرد و اعلامیههای متعددی را امضا نمود. پس از پیروزی انقلاب، به عنوان نماینده مردم مشهد در مجلس خبرگان قانون اساسی (۱۳۵۸) انتخاب شد.[۷][۸] فلسفی با وجود اصرار بسیاری از علما، به دلیل دوری از شهرت و زهد شخصی، از پذیرش مرجعیت تقلید خودداری کرد.[۹]
وفات
آیتالله میرزا علی فلسفی در ظهر روز هشتم محرم ۱۴۲۷ قمری (۱۹ بهمن ۱۳۸۴ شمسی) پس از اقامه نماز ظهر در مسجد شهدای مشهد، دچار ناراحتی قلبی شد و به بیمارستان منتقل گردید. وی در عصر روز تاسوعا (نهم محرم) همزمان با اذان ظهر در سن ۸۵ سالگی درگذشت. پیکر او پس از تشییعی باشکوه با حضور علما، طلاب و مردم، در صبح روز یازدهم محرم، پس از اقامه نماز میت توسط آیتالله حسین وحید خراسانی، در رواق دارالسرور حرم مطهر امام رضا(ع) و در کنار مقبره آیتالله حسنعلی مروارید به خاک سپرده شد.[۱۰] [۱۱]رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیتالله خامنهای[۱۲]، آیات عظام و شخصیتهای سیاسی و فرهنگی در پیامهای جداگانهای درگذشت او را تسلیت گفتند.[۱۳]
آثار
- المستفاد فی الاصول (تقریرات درس خارج اصول استاد، به قلم شاگردش محسن قدیری، چند جلد آن درباره مباحث الفاظ منتشر شده است).
- تقریرات درس خارج فقه و اصول استاد (که توسط شاگردان بسیاری نگاشته شده اما اغلب منتشر نشدهاند).
- مجموعهای از داستانهای اخلاقی و روایی گردآوری شده از کتب حدیثی مانند بحارالانوار (برای استفاده در سخنرانیهای عمومی).
پانويس
- ↑ ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، ص۷۰-۷۱
- ↑ ر.ک: انصاری، هادی، برجستهترین درسآموز مکتب آیتالله خویی
- ↑ ر.ک: معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان رضوی، ص۱۳-۱۴
- ↑ ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، ص۷۱
- ↑ ر.ک: انصاری، هادی، برجستهترین درسآموز مکتب آیتالله خویی
- ↑ ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، ص۷۲
- ↑ ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، ص۷۴
- ↑ ر.ک:علی فلسفی، پایگاه اطلاع رسانی حوزه
- ↑ ر.ک: معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان رضوی، ص۱۷-۲۳
- ↑ ر.ک: زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، ص۷۵-۷۶
- ↑ ر.ک: انصاری، هادی، برجستهترین درسآموز مکتب آیتالله خویی
- ↑ ر.ک: پیام تسلیت در پی رحلت مرحوم آیتالله حاج میرزا علیآقای فلسفی، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای
- ↑ ر.ک: معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان رضوی، ص۲۶-۳۲
منابع مقاله
- زنگنه قاسمآبادی، ابراهیم، گزیده مشاهیر مدفون در حرم رضوی، مشهد: بنياد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، 1382.
- معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان رضوی، فقیه پارسا؛ یادنامه سالگرد درگذشت حضرت آیتالله العظمی میرزا علی فلسفی قدس سره، قم: مؤسسه بوستان کتاب، ۱۳۸۵ش.
- دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای
- انصاری، هادی، برجستهترین درسآموز مکتب آیتالله خویی، شبکه اجتهاد
- پایگاه اطلاع رسانی حوزه