سهمی، حمزه بن یوسف: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات زندگینامه | |||
| عنوان = حمزه بن یوسف سهمی | |||
| تصویر = NUR06226.jpg | |||
| | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح تصویر = | |||
| | | نام کامل = ابوالقاسم حمزة بن یوسف بن ابراهیم سهمی قرشی جرجانی | ||
| | | نامهای دیگر = | ||
| | | لقب = | ||
| تخلص = | |||
| نسب = سهمی قرشی | |||
| نام پدر = یوسف | |||
| ولادت = حدود ۳۴۵ق | |||
| محل تولد = جرجان | |||
| کشور تولد = | |||
| محل زندگی = جرجان | |||
| رحلت = ۴۲۷ق | |||
| شهادت = | |||
| مدفن = | |||
| طول عمر = | |||
| نام همسر = | |||
| فرزندان = | |||
| خویشاوندان = | |||
| دین = اسلام | |||
| مذهب = | |||
| پیشه = مورخ، حافظ حدیث، واعظ | |||
| درجه علمی = | |||
| دانشگاه = | |||
| علایق پژوهشی = تاریخ، حدیث، رجال | |||
| منصب = خطیب و واعظ جرجان | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
| اساتید = {{فهرست جعبه عمودی | [[دارقطنی، علی بن عمر|ابوالحسن دارقطنی]] | [[ابومحمد بن ماسی]] | [[ابوحفص زیات]]}} | |||
| مشایخ = | |||
| معاصرین = | |||
| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی | [[بیهقی، احمد بن حسین|ابوبکر بیهقی]] | [[قشیری، عبدالکریم بن هوازن|ابوالقاسم قشیری]] | [[ابوصالح مؤذن]]}} | |||
| اجازه اجتهاد از = | |||
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[تاریخ جرجان]] | [[معجم شیوخ السهمی]] | [[سؤالات حمزة بن یوسف السهمی لأبی الحسن الدارقطنی]]}} | |||
| سبک نوشتاری = | |||
| وبگاه = | |||
| امضا = | |||
| کد مؤلف = AUTHORCODE06226AUTHORCODE | |||
}} | |||
'''حمزه بن یوسف سهمی''' (حدود ۳۴۵-۴۲۷ق)، مورخ، حافظ حدیث و واعظ شهر جرجان بود که خطابه و وعظ آنجا را نیز برعهده داشت. او از شاخصترین شخصیتهای علمی و دینی منطقه در قرون چهارم و پنجم هجری بود و کتاب تاریخ جرجان از آثار برجسته اوست. | |||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
ابوالقاسم حمزة بن یوسف بن ابراهیم سهمی قرشی جرجانی حدود سال ۳۴۵ هجری قمری در جرجان متولد شد. او از خاندانی علمی و دینی بود که چندین نسل از محدثان و عالمان جرجان را در بر میگرفت. پدر، عمو و برادرانش همه از محدثان و اهل دانش بودند. نسب او به هشام بن عاص بن وائل سهمی، صحابی پیامبر اکرم(ص) میرسد.<ref>ر.ک: ذهبی، شمسالدین، ج17، ص469-470</ref><ref>یمانی، عبدالرحمن بن یحیی، ص14</ref>. | |||
== | ==تحصیلات== | ||
اولین جلسه سماع حدیث حمزه در جرجان در سال | اولین جلسه سماع حدیث حمزه سهمی در جرجان در سال ۳۵۴ق بود. او نزد پدرش ابویعقوب و دیگر استادان جرجانی به تحصیل پرداخت. سپس برای تکمیل تحصیلات به سفرهای علمی متعددی رفت و در سال ۳۶۸ق به اصفهان، ری، بغداد، بصره، شام، مصر، حرمین مکی و مدنی، واسط، اهواز و کوفه سفر کرد.<ref>ر.ک: ذهبی، شمسالدین، ج17، ص470</ref> از مهمترین اساتید او میتوان به [[دارقطنی، علی بن عمر|ابوالحسن دارقطنی]]، ابومحمد بن ماسی، ابوحفص زیات، ابوبکر بن عبدان شیرازی و [[ابوزرعه محمد بن یوسف کشی]] اشاره کرد.<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
او | |||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
[[بیهقی، احمد بن حسین|ابوبکر بیهقی]]، [[قشیری، عبدالکریم بن هوازن|ابوالقاسم قشیری]]، [[ابوصالح مؤذن]]، [[علی بن محمد زبحی]]، [[اسماعیل بن مسعده اسماعیلی]]، [[ابراهیم بن عثمان جرجانی]]، [[ابوبکر احمد بن علی بن خلف شیرازی]] و دیگران از وی روایت کردهاند<ref>ر.ک: همان</ref>. | [[بیهقی، احمد بن حسین|ابوبکر بیهقی]]، [[قشیری، عبدالکریم بن هوازن|ابوالقاسم قشیری]]، [[ابوصالح مؤذن]]، [[علی بن محمد زبحی]]، [[اسماعیل بن مسعده اسماعیلی]]، [[ابراهیم بن عثمان جرجانی]]، [[ابوبکر احمد بن علی بن خلف شیرازی]] و دیگران از وی روایت کردهاند<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
==فعالیتها== | |||
حمزه سهمی علاوه بر تدریس و نقل حدیث، خطابت و وعظ در جرجان را نیز بر عهده داشت. او در زمینه علل و رجال حدیث تخصص داشت و از ائمه جرح و تعدیل به شمار میرفت. سهمی در طول حیات علمی خود شاگردان بسیاری تربیت کرد که از جمله آنها میتوان به ابوبکر بیهقی، ابوالقاسم قشیری و ابوصالح مؤذن اشاره کرد. | |||
==وفات== | ==وفات== | ||
حمزه بن یوسف سهمی سرانجام در سال ۴۲۷ هجری قمری درگذشت. برخی منابع نیز سال وفات او را ۴۲۸ق ذکر کردهاند.<ref>یمانی، عبدالرحمن بن یحیی، ص14</ref>. | |||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۶: | ||
# سؤالات حمزة بن يوسف السهمي لأبي الحسن الدارقطني؛ | # سؤالات حمزة بن يوسف السهمي لأبي الحسن الدارقطني؛ | ||
# كتاب الأربعين في فضائل العباس.<ref>پایگاه اینترنتی المکتبة الشاملة، ویکی پدیای عربی</ref> | # كتاب الأربعين في فضائل العباس.<ref>پایگاه اینترنتی المکتبة الشاملة، ویکی پدیای عربی</ref> | ||
#الاربعین البلدانیه | |||
#اسئلة عن شيوخه | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references/> | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۵: | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:بازنگری شده(آبان)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۱۳
| حمزه بن یوسف سهمی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | ابوالقاسم حمزة بن یوسف بن ابراهیم سهمی قرشی جرجانی |
| نسب | سهمی قرشی |
| نام پدر | یوسف |
| ولادت | حدود ۳۴۵ق |
| محل تولد | جرجان |
| محل زندگی | جرجان |
| رحلت | ۴۲۷ق |
| دین | اسلام |
| پیشه | مورخ، حافظ حدیث، واعظ |
| منصب | خطیب و واعظ جرجان |
| اطلاعات علمی | |
| علایق پژوهشی | تاریخ، حدیث، رجال |
| اساتید | |
| شاگردان | |
| برخی آثار | |
حمزه بن یوسف سهمی (حدود ۳۴۵-۴۲۷ق)، مورخ، حافظ حدیث و واعظ شهر جرجان بود که خطابه و وعظ آنجا را نیز برعهده داشت. او از شاخصترین شخصیتهای علمی و دینی منطقه در قرون چهارم و پنجم هجری بود و کتاب تاریخ جرجان از آثار برجسته اوست.
ولادت
ابوالقاسم حمزة بن یوسف بن ابراهیم سهمی قرشی جرجانی حدود سال ۳۴۵ هجری قمری در جرجان متولد شد. او از خاندانی علمی و دینی بود که چندین نسل از محدثان و عالمان جرجان را در بر میگرفت. پدر، عمو و برادرانش همه از محدثان و اهل دانش بودند. نسب او به هشام بن عاص بن وائل سهمی، صحابی پیامبر اکرم(ص) میرسد.[۱][۲].
تحصیلات
اولین جلسه سماع حدیث حمزه سهمی در جرجان در سال ۳۵۴ق بود. او نزد پدرش ابویعقوب و دیگر استادان جرجانی به تحصیل پرداخت. سپس برای تکمیل تحصیلات به سفرهای علمی متعددی رفت و در سال ۳۶۸ق به اصفهان، ری، بغداد، بصره، شام، مصر، حرمین مکی و مدنی، واسط، اهواز و کوفه سفر کرد.[۳] از مهمترین اساتید او میتوان به ابوالحسن دارقطنی، ابومحمد بن ماسی، ابوحفص زیات، ابوبکر بن عبدان شیرازی و ابوزرعه محمد بن یوسف کشی اشاره کرد.[۴].
شاگردان
ابوبکر بیهقی، ابوالقاسم قشیری، ابوصالح مؤذن، علی بن محمد زبحی، اسماعیل بن مسعده اسماعیلی، ابراهیم بن عثمان جرجانی، ابوبکر احمد بن علی بن خلف شیرازی و دیگران از وی روایت کردهاند[۵].
فعالیتها
حمزه سهمی علاوه بر تدریس و نقل حدیث، خطابت و وعظ در جرجان را نیز بر عهده داشت. او در زمینه علل و رجال حدیث تخصص داشت و از ائمه جرح و تعدیل به شمار میرفت. سهمی در طول حیات علمی خود شاگردان بسیاری تربیت کرد که از جمله آنها میتوان به ابوبکر بیهقی، ابوالقاسم قشیری و ابوصالح مؤذن اشاره کرد.
وفات
حمزه بن یوسف سهمی سرانجام در سال ۴۲۷ هجری قمری درگذشت. برخی منابع نیز سال وفات او را ۴۲۸ق ذکر کردهاند.[۶].
آثار
حمزه سهمی کتابهایی تألیف کرد و در علل و رجال حدیث خبره بود. سخاوی او را از ائمه جرح و تعدیل شمرده است. از جمله کتابهای او میتوان این موارد را نام برد:
- تاريخ جرجان: که به كتاب معرفة علماء أهل جرجان هم معروف است؛
- معجم شيوخ السهمي؛
- سؤالات حمزة بن يوسف السهمي لأبي الحسن الدارقطني؛
- كتاب الأربعين في فضائل العباس.[۷]
- الاربعین البلدانیه
- اسئلة عن شيوخه
پانویس
منابع مقاله
- یمانی، عبدالرحمن بن یحیی، تاریخ جرجان، تألیف حمزة سهمی، عالم الکتب، بیروت، لبنان، چاپ چهارم، 1407ق.
- ذهبی، شمسالدین، سیر اعلام النبلاء، مؤسسه الرساله، بیروت، لبنان، چاپ دهم، 1414ق.
- پایگاه اینترنتی المکتبة الشاملة، در تاریخ 27 مهر 1399ش
- ویکی پدیای عربی در 27 مهر 1399ش