دیوان منوچهری دامغانی (مصحح آبادیان): تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NURدیوان منوچهری دامغانی (مصحح آبادیان)J1.jpg | عنوان =دیوان منوچهری دامغانی | عنوانهای دیگر = |پدیدآورندگان | پدیدآوران = منوچهری دامغانی، احمد بن قوص (نویسنده) آبادیان، راضیه (محقق) |زبان | زبان =فارسی | کد کنگره =PIR F...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[منوچهری، احمد بن قوص]] (نویسنده) | ||
[[آبادیان، راضیه]] (محقق) | [[آبادیان، راضیه]] (محقق) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان =فارسی | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره =PIR | | کد کنگره =PIR 4754 /د۹ ۱/۲۲ | ||
| موضوع =شعر فارسی -- قرن ۵ق. | | موضوع =شعر فارسی -- قرن ۵ق. | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
'''دیوان منوچهری دامغانی''' تألیف احمد بن قوص منوچهری دامغانی (درگذشته ۴۳۲ق)، شاعر ایرانی سده پنجم هجری، به تصحیح و تحقیق راضیه آبادیان است. این اثر تصحیحی علمی و انتقادی از دیوان این شاعر، بر اساس کهنترین دستنویسهای موجود و با هدف ارائه متنی اصیل و به دور از تحریفات نسخههای متأخر انجام شده است. | '''دیوان منوچهری دامغانی''' تألیف [[منوچهری، احمد بن قوص|احمد بن قوص منوچهری دامغانی]] (درگذشته ۴۳۲ق)، شاعر ایرانی سده پنجم هجری، به تصحیح و تحقیق [[آبادیان، راضیه|راضیه آبادیان]] است. این اثر تصحیحی علمی و انتقادی از دیوان این شاعر، بر اساس کهنترین دستنویسهای موجود و با هدف ارائه متنی اصیل و به دور از تحریفات نسخههای متأخر انجام شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==گزارش کتاب== | ==گزارش کتاب== | ||
کتاب با یک پیشگفتار مفصل از مصحح آغاز میشود که در آن به شرححال مفصل منوچهری | کتاب با یک پیشگفتار مفصل از مصحح آغاز میشود که در آن به شرححال مفصل [[منوچهری، احمد بن قوص|منوچهری دامغانی]]، معرفی ممدوحان او، سبک شعری و همچنین روش تصحیح متن پرداخته شده است. مصحح در این اثر، برای نخستین بار، با بررسی نزدیک به هشتاد دستنویس، چهل و پنج نسخه را برگزیده و پس از مقابلهٔ سطربهسطر آنها، فهرستی جامع از اشعار تهیه کرده است. مبنای این تصحیح، شش دستنویس اصلی و شش دستنویس فرعی، همراه با استفاده از دهها جنگ و جنگواره بوده است. هدف اصلی مصحح، حفظ صورت اصیل ابیات و کنار نهادن خوانشهای سادهشدهای است که در نسخههای متأخر رخنه کردهاند. | ||
در بخش متن اشعار، دیوان به ترتیب قالبهای شعری تنظیم شده است: ابتدا قصاید، سپس قطعات و غزلها، پس از آن مسمطها (که از نوآوریهای منوچهری است)، رباعیها، بیتهای پراکنده و در نهایت شعرهای منسوب به شاعر آورده شدهاند. یکی از بخشهای ارزشمند کتاب، «تعلیقات» است که در آن به توضیح دشواریهای متن، معانی لغات و عبارات دشوار، شرح ابیات و همچنین اشاره به موارد اقتباس و تأثیرپذیری منوچهری از شاعران عرب و نیز تأثیر او بر شاعران پس از خود پرداخته شده است. در این بخش، اطلاعات ارزشمندی دربارهٔ اماکن، اشخاص، ممدوحان و تاریخ سرایش اشعار نیز ارائه گردیده است. | در بخش متن اشعار، دیوان به ترتیب قالبهای شعری تنظیم شده است: ابتدا قصاید، سپس قطعات و غزلها، پس از آن مسمطها (که از نوآوریهای [[منوچهری، احمد بن قوص|منوچهری]] است)، رباعیها، بیتهای پراکنده و در نهایت شعرهای منسوب به شاعر آورده شدهاند. یکی از بخشهای ارزشمند کتاب، «تعلیقات» است که در آن به توضیح دشواریهای متن، معانی لغات و عبارات دشوار، شرح ابیات و همچنین اشاره به موارد اقتباس و تأثیرپذیری [[منوچهری، احمد بن قوص|منوچهری]] از شاعران عرب و نیز تأثیر او بر شاعران پس از خود پرداخته شده است. در این بخش، اطلاعات ارزشمندی دربارهٔ اماکن، اشخاص، ممدوحان و تاریخ سرایش اشعار نیز ارائه گردیده است. | ||
مصحح در مقدمه به تحلیل محتوایی اشعار منوچهری نیز پرداخته و به ویژگیهای سبکی او از جمله بازتاب چشمگیر عناصر طبیعی مانند رنگ، صوت و بو، و همچنین تأثیرپذیری گسترده از ادبیات عرب اشاره کرده است. همچنین با استناد به اشعاری که حاوی اشارههایی به عقاید شیعی است، و با توجه به زادگاه او (دامغان) و اقامتش در ری، که هر دو از کانونهای فعالیت شیعیان بودهاند، منوچهری را «شیعی و محب شیعیان» دانسته است. کتاب با نمایههای مختلف (از جمله نمایهٔ اشخاص، جایها، کتابها و...) و همچنین فهرست منابع به پایان میرسد که دسترسی پژوهشگران به محتوای کتاب را بسیار تسهیل میکند. این اثر به عنوان منقحترین و علمیترین تصحیح از دیوان منوچهری دامغانی، منبعی ضروری برای پژوهشگران حوزهٔ ادبیات فارسی به شمار میآید.<ref>[https://literaturelib.com/books/13549 ر.ک.پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref> | مصحح در مقدمه به تحلیل محتوایی اشعار [[منوچهری، احمد بن قوص|منوچهری]] نیز پرداخته و به ویژگیهای سبکی او از جمله بازتاب چشمگیر عناصر طبیعی مانند رنگ، صوت و بو، و همچنین تأثیرپذیری گسترده از ادبیات عرب اشاره کرده است. همچنین با استناد به اشعاری که حاوی اشارههایی به عقاید شیعی است، و با توجه به زادگاه او (دامغان) و اقامتش در ری، که هر دو از کانونهای فعالیت شیعیان بودهاند، [[منوچهری، احمد بن قوص|منوچهری]] را «شیعی و محب شیعیان» دانسته است. کتاب با نمایههای مختلف (از جمله نمایهٔ اشخاص، جایها، کتابها و...) و همچنین فهرست منابع به پایان میرسد که دسترسی پژوهشگران به محتوای کتاب را بسیار تسهیل میکند. این اثر به عنوان منقحترین و علمیترین تصحیح از دیوان منوچهری دامغانی، منبعی ضروری برای پژوهشگران حوزهٔ ادبیات فارسی به شمار میآید.<ref>[https://literaturelib.com/books/13549 ر.ک.پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref> | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبانشناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]] | |||
[[رده:مقالات(شهریور 1404) باقی زاده]] | [[رده:مقالات(شهریور 1404) باقی زاده]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 مهر 1404]] | ||
[[رده:فاقد اتوماسیون]] | [[رده:فاقد اتوماسیون]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۹:۴۴
دیوان منوچهری دامغانی تألیف احمد بن قوص منوچهری دامغانی (درگذشته ۴۳۲ق)، شاعر ایرانی سده پنجم هجری، به تصحیح و تحقیق راضیه آبادیان است. این اثر تصحیحی علمی و انتقادی از دیوان این شاعر، بر اساس کهنترین دستنویسهای موجود و با هدف ارائه متنی اصیل و به دور از تحریفات نسخههای متأخر انجام شده است.
| دیوان منوچهری دامغانی | |
|---|---|
J1.jpg) | |
| پدیدآوران | منوچهری، احمد بن قوص (نویسنده) آبادیان، راضیه (محقق) |
| ناشر | بنیاد موقوفات دکتر افشار با همکاری نشر سخن |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | ۱۴۰۳ |
| چاپ | اول |
| شابک | ۹۷۸-۶۲۲-۴۸۸۹-۰۶-۵ |
| موضوع | شعر فارسی -- قرن ۵ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۱ |
| کد کنگره | PIR 4754 /د۹ ۱/۲۲ |
ساختار
کتاب از بخشهای مقدمه، متن اشعار (شامل قصاید، قطعات، غزلیات، مسمطها، رباعیات و ابیات پراکنده)، شعرهای منسوب، تعلیقات، جدولها، نمایهها و منابع تشکیل شده است.
گزارش کتاب
کتاب با یک پیشگفتار مفصل از مصحح آغاز میشود که در آن به شرححال مفصل منوچهری دامغانی، معرفی ممدوحان او، سبک شعری و همچنین روش تصحیح متن پرداخته شده است. مصحح در این اثر، برای نخستین بار، با بررسی نزدیک به هشتاد دستنویس، چهل و پنج نسخه را برگزیده و پس از مقابلهٔ سطربهسطر آنها، فهرستی جامع از اشعار تهیه کرده است. مبنای این تصحیح، شش دستنویس اصلی و شش دستنویس فرعی، همراه با استفاده از دهها جنگ و جنگواره بوده است. هدف اصلی مصحح، حفظ صورت اصیل ابیات و کنار نهادن خوانشهای سادهشدهای است که در نسخههای متأخر رخنه کردهاند.
در بخش متن اشعار، دیوان به ترتیب قالبهای شعری تنظیم شده است: ابتدا قصاید، سپس قطعات و غزلها، پس از آن مسمطها (که از نوآوریهای منوچهری است)، رباعیها، بیتهای پراکنده و در نهایت شعرهای منسوب به شاعر آورده شدهاند. یکی از بخشهای ارزشمند کتاب، «تعلیقات» است که در آن به توضیح دشواریهای متن، معانی لغات و عبارات دشوار، شرح ابیات و همچنین اشاره به موارد اقتباس و تأثیرپذیری منوچهری از شاعران عرب و نیز تأثیر او بر شاعران پس از خود پرداخته شده است. در این بخش، اطلاعات ارزشمندی دربارهٔ اماکن، اشخاص، ممدوحان و تاریخ سرایش اشعار نیز ارائه گردیده است.
مصحح در مقدمه به تحلیل محتوایی اشعار منوچهری نیز پرداخته و به ویژگیهای سبکی او از جمله بازتاب چشمگیر عناصر طبیعی مانند رنگ، صوت و بو، و همچنین تأثیرپذیری گسترده از ادبیات عرب اشاره کرده است. همچنین با استناد به اشعاری که حاوی اشارههایی به عقاید شیعی است، و با توجه به زادگاه او (دامغان) و اقامتش در ری، که هر دو از کانونهای فعالیت شیعیان بودهاند، منوچهری را «شیعی و محب شیعیان» دانسته است. کتاب با نمایههای مختلف (از جمله نمایهٔ اشخاص، جایها، کتابها و...) و همچنین فهرست منابع به پایان میرسد که دسترسی پژوهشگران به محتوای کتاب را بسیار تسهیل میکند. این اثر به عنوان منقحترین و علمیترین تصحیح از دیوان منوچهری دامغانی، منبعی ضروری برای پژوهشگران حوزهٔ ادبیات فارسی به شمار میآید.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات