الربا: تفاوت میان نسخهها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR96826J1.jpg | عنوان = الربا | عنوانهای دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابن حبیب، عبد الملک بن حبیب (نويسنده) اوهاب، نذیر (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = | موضوع = |ناشر | ناشر = مرکز جمعة الماجد للثقافة...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ابن حبیب، | [[ابن حبیب، عبدالملک بن حبیب]] (نويسنده) | ||
[[اوهاب، نذیر]] (محقق) | [[اوهاب، نذیر]] (محقق) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''كتاب الربا'''، تألیف عبدالملک بن حبیب اندلسی (متوفی 239ق)، به بررسی انواع معاملات ربوی از دیدگاه مذهب مالکی پرداخته است. کتاب با مقدمه و تحقیق نذیر اوهاب منتشر شده است. | '''كتاب الربا'''، تألیف [[ابن حبیب، عبدالملک بن حبیب|عبدالملک بن حبیب اندلسی]] (متوفی 239ق)، به بررسی انواع معاملات ربوی از دیدگاه مذهب مالکی پرداخته است. کتاب با مقدمه و تحقیق [[اوهاب، نذیر|نذیر اوهاب]] منتشر شده است. | ||
==ساختار و محتوای کتاب== | ==ساختار و محتوای کتاب== | ||
کتاب در دو بخش تحقیق و متن تحقیقشده، ارائه شده است. در بخش اول، مباحث مقدماتی چون معرفی مؤلف و تألیفات او و شیوه نگارش و اهمیت کتاب و... مطرح شده است. | کتاب در دو بخش تحقیق و متن تحقیقشده، ارائه شده است. در بخش اول، مباحث مقدماتی چون معرفی مؤلف و تألیفات او و شیوه نگارش و اهمیت کتاب و... مطرح شده است. | ||
در بخش دوم (که متن تحقیقشده اثر است)، ابواب زیر مطرح شده است: | در بخش دوم (که متن تحقیقشده اثر است)، ابواب زیر مطرح شده است: | ||
# آنچه در مورد ربا و تشدید در آن رسیده است. | # آنچه در مورد ربا و تشدید در آن رسیده است. | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۸: | ||
==اسباب عنایت به این کتاب== | ==اسباب عنایت به این کتاب== | ||
# ابن حبیب، نویسنده کتاب، یکی از بزرگان از علمای امت و از مؤسسین مذهب مالکی در غرب است. | # [[ابن حبیب، عبدالملک بن حبیب|ابن حبیب]]، نویسنده کتاب، یکی از بزرگان از علمای امت و از مؤسسین مذهب مالکی در غرب است. | ||
# مورد اتفاق است که ابن حبیب، هم از نظر نقل روایت و هم از نظر اجتهاد در مسائل، از جمله علمای برجسته در طبقهاش است. | # مورد اتفاق است که [[ابن حبیب، عبدالملک بن حبیب|ابن حبیب]]، هم از نظر نقل روایت و هم از نظر اجتهاد در مسائل، از جمله علمای برجسته در طبقهاش است. | ||
# او کسی است که از استدلال برای هر مسئلهای که عرضه میکند، تخلف نمینماید. | # او کسی است که از استدلال برای هر مسئلهای که عرضه میکند، تخلف نمینماید. | ||
# کتاب «الواضحه» که موسوعه فقهی ابن حبیب است، نسبت به اهل اندلس، همانند کتاب «المدوّنه» مالک نسبت به غیر اهل اندلس است و با مفقود بودن آن (مگر بخش اندکی از آن)، لازم است که به هر آنچه از میراث فقهی ابن حبیب به دست میآوریم، چنگ زنیم؛ بهویژه زمانی که آنچه در دست داریم، جزیی فقهی و در مورد مسئلهای باشد که با گذر زمان کهنه نمیگردد؛ اگرچه اشکال آن تغییر مییابد و مفردات آن فزونی میگیرد. | # کتاب «الواضحه» که موسوعه فقهی ابن حبیب است، نسبت به اهل اندلس، همانند کتاب «المدوّنه» مالک نسبت به غیر اهل اندلس است و با مفقود بودن آن (مگر بخش اندکی از آن)، لازم است که به هر آنچه از میراث فقهی ابن حبیب به دست میآوریم، چنگ زنیم؛ بهویژه زمانی که آنچه در دست داریم، جزیی فقهی و در مورد مسئلهای باشد که با گذر زمان کهنه نمیگردد؛ اگرچه اشکال آن تغییر مییابد و مفردات آن فزونی میگیرد. | ||
# ابن حبیب در این کتاب، به موضوعات خاصی در مورد ربا (ربا و بهره) میپردازد و جزئیاتی را ارائه میدهد که در بزرگترین منابع و مراجع مذهب مالکی و دیگر مذاهب پیدا نمیشود. | # [[ابن حبیب، عبدالملک بن حبیب|ابن حبیب]] در این کتاب، به موضوعات خاصی در مورد ربا (ربا و بهره) میپردازد و جزئیاتی را ارائه میدهد که در بزرگترین منابع و مراجع مذهب مالکی و دیگر مذاهب پیدا نمیشود. | ||
# با مراجعه به منابع اصلی مذهب مالکی، مشاهده میشود که ابن حبیب شخصی صاحبنظر است و علمای مذهب او را در صف علمای بزرگ قرار میدهند. اقوال او گاهی اوقات با اقوال و نظرات شاگردان امام مالک مقایسه میشود<ref>ر.ک: همان، ص9-10</ref>. | # با مراجعه به منابع اصلی مذهب مالکی، مشاهده میشود که [[ابن حبیب، عبدالملک بن حبیب|ابن حبیب]] شخصی صاحبنظر است و علمای مذهب او را در صف علمای بزرگ قرار میدهند. اقوال او گاهی اوقات با اقوال و نظرات شاگردان امام مالک مقایسه میشود<ref>ر.ک: همان، ص9-10</ref>. | ||
==شیوه نگارش== | ==شیوه نگارش== | ||
ابن حبیب در این کتاب همانند اثر دیگرش الواضحه، مباحث را در ضمن ابوابی مطرح کرده است، با قرار دادن ترجمه و عنوانی برای هر باب بهواسطه ذکر عبارت آغازین مسئله. نویسنده در آغاز بحث خود، در باب اول (با عنوان «باب ما جاء في الربا و التشديد فيه»)، به تهدیدها و عواقب منفی ربا پرداخته و تلاش میکند تا اهمیت و شدت این موضوع را برجسته کند. در ابواب دیگر کتاب انواع بیع ربوی ذکر شده است. او در هر مسئله ابتدا به آیات موجود از قرآن کریم در رابطه با آن مسئله (در صورت وجود آیه) اشاره کرده، سپس روایات مرتبط را با ذکر سند ذکر نموده و در آخر به آثار صحابه با ذکر سند اشاره کرده است. او سپس پیش از پرداختن به تفصیل مسائل هر باب، قاعدهای عام در آن باب را تقریر میکند؛ درحالیکه احکام آن قاعده را همراه با توجیه و تعلیل بیان مینماید، با این تعبیر که: «آن را إنشاءالله برایت نوعنوع و وجهوجه، مطابق با مقدار علم و فهم خویش تفسیر خواهم کرد». | [[ابن حبیب، عبدالملک بن حبیب|ابن حبیب]] در این کتاب همانند اثر دیگرش الواضحه، مباحث را در ضمن ابوابی مطرح کرده است، با قرار دادن ترجمه و عنوانی برای هر باب بهواسطه ذکر عبارت آغازین مسئله. نویسنده در آغاز بحث خود، در باب اول (با عنوان «باب ما جاء في الربا و التشديد فيه»)، به تهدیدها و عواقب منفی ربا پرداخته و تلاش میکند تا اهمیت و شدت این موضوع را برجسته کند. در ابواب دیگر کتاب انواع بیع ربوی ذکر شده است. او در هر مسئله ابتدا به آیات موجود از قرآن کریم در رابطه با آن مسئله (در صورت وجود آیه) اشاره کرده، سپس روایات مرتبط را با ذکر سند ذکر نموده و در آخر به آثار صحابه با ذکر سند اشاره کرده است. او سپس پیش از پرداختن به تفصیل مسائل هر باب، قاعدهای عام در آن باب را تقریر میکند؛ درحالیکه احکام آن قاعده را همراه با توجیه و تعلیل بیان مینماید، با این تعبیر که: «آن را إنشاءالله برایت نوعنوع و وجهوجه، مطابق با مقدار علم و فهم خویش تفسیر خواهم کرد». | ||
وی آنگاه که یک مسئله خلافی را عرضه میکند، نخست مذهب خویش را تقریر مینماید، سپس به اختلاف اهل علم در آن اشاره میکند؛ درحالی که ترجیح خویش را احیانا با گفتار پیشوایان پیشین مذهب تأیید مینماید. ابن حبیب اصطلاح «کراهت» را در چند جا بهکار برده و ظاهرا مراد وی مفهوم اصولی متأخر آن است؛ یعنی آنچه شارع از آن نهی کرده، اما نه بهگونه الزام<ref>ر.ک: همان، ص37-38</ref>. | |||
وی آنگاه که یک مسئله خلافی را عرضه میکند، نخست مذهب خویش را تقریر مینماید، سپس به اختلاف اهل علم در آن اشاره میکند؛ درحالی که ترجیح خویش را احیانا با گفتار پیشوایان پیشین مذهب تأیید مینماید. [[ابن حبیب، عبدالملک بن حبیب|ابن حبیب]] اصطلاح «کراهت» را در چند جا بهکار برده و ظاهرا مراد وی مفهوم اصولی متأخر آن است؛ یعنی آنچه شارع از آن نهی کرده، اما نه بهگونه الزام<ref>ر.ک: همان، ص37-38</ref>. | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۳: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد 1404]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ خرداد 1404 توسط سید محمد رضا موسوی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ خرداد 1404 توسط سید محمد رضا موسوی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ خرداد 1404 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ خرداد 1404 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۰ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۰۵
| الربا | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن حبیب، عبدالملک بن حبیب (نويسنده) اوهاب، نذیر (محقق) |
| ناشر | مرکز جمعة الماجد للثقافة و التراث |
| مکان نشر | امارات - دبی |
| سال نشر | 1433ق - 2012م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
كتاب الربا، تألیف عبدالملک بن حبیب اندلسی (متوفی 239ق)، به بررسی انواع معاملات ربوی از دیدگاه مذهب مالکی پرداخته است. کتاب با مقدمه و تحقیق نذیر اوهاب منتشر شده است.
ساختار و محتوای کتاب
کتاب در دو بخش تحقیق و متن تحقیقشده، ارائه شده است. در بخش اول، مباحث مقدماتی چون معرفی مؤلف و تألیفات او و شیوه نگارش و اهمیت کتاب و... مطرح شده است.
در بخش دوم (که متن تحقیقشده اثر است)، ابواب زیر مطرح شده است:
- آنچه در مورد ربا و تشدید در آن رسیده است.
- ذکر حلال و حرام در بیع طلا با طلا و ورق (پول) با ورق.
- بیع طلا و وجه صرف و آنچه شبیه صرف است.
- بیع طعام با طعام در همه اصناف آن.
- اجتماع سلف و سایر عقود[۱].
اسباب عنایت به این کتاب
- ابن حبیب، نویسنده کتاب، یکی از بزرگان از علمای امت و از مؤسسین مذهب مالکی در غرب است.
- مورد اتفاق است که ابن حبیب، هم از نظر نقل روایت و هم از نظر اجتهاد در مسائل، از جمله علمای برجسته در طبقهاش است.
- او کسی است که از استدلال برای هر مسئلهای که عرضه میکند، تخلف نمینماید.
- کتاب «الواضحه» که موسوعه فقهی ابن حبیب است، نسبت به اهل اندلس، همانند کتاب «المدوّنه» مالک نسبت به غیر اهل اندلس است و با مفقود بودن آن (مگر بخش اندکی از آن)، لازم است که به هر آنچه از میراث فقهی ابن حبیب به دست میآوریم، چنگ زنیم؛ بهویژه زمانی که آنچه در دست داریم، جزیی فقهی و در مورد مسئلهای باشد که با گذر زمان کهنه نمیگردد؛ اگرچه اشکال آن تغییر مییابد و مفردات آن فزونی میگیرد.
- ابن حبیب در این کتاب، به موضوعات خاصی در مورد ربا (ربا و بهره) میپردازد و جزئیاتی را ارائه میدهد که در بزرگترین منابع و مراجع مذهب مالکی و دیگر مذاهب پیدا نمیشود.
- با مراجعه به منابع اصلی مذهب مالکی، مشاهده میشود که ابن حبیب شخصی صاحبنظر است و علمای مذهب او را در صف علمای بزرگ قرار میدهند. اقوال او گاهی اوقات با اقوال و نظرات شاگردان امام مالک مقایسه میشود[۲].
شیوه نگارش
ابن حبیب در این کتاب همانند اثر دیگرش الواضحه، مباحث را در ضمن ابوابی مطرح کرده است، با قرار دادن ترجمه و عنوانی برای هر باب بهواسطه ذکر عبارت آغازین مسئله. نویسنده در آغاز بحث خود، در باب اول (با عنوان «باب ما جاء في الربا و التشديد فيه»)، به تهدیدها و عواقب منفی ربا پرداخته و تلاش میکند تا اهمیت و شدت این موضوع را برجسته کند. در ابواب دیگر کتاب انواع بیع ربوی ذکر شده است. او در هر مسئله ابتدا به آیات موجود از قرآن کریم در رابطه با آن مسئله (در صورت وجود آیه) اشاره کرده، سپس روایات مرتبط را با ذکر سند ذکر نموده و در آخر به آثار صحابه با ذکر سند اشاره کرده است. او سپس پیش از پرداختن به تفصیل مسائل هر باب، قاعدهای عام در آن باب را تقریر میکند؛ درحالیکه احکام آن قاعده را همراه با توجیه و تعلیل بیان مینماید، با این تعبیر که: «آن را إنشاءالله برایت نوعنوع و وجهوجه، مطابق با مقدار علم و فهم خویش تفسیر خواهم کرد».
وی آنگاه که یک مسئله خلافی را عرضه میکند، نخست مذهب خویش را تقریر مینماید، سپس به اختلاف اهل علم در آن اشاره میکند؛ درحالی که ترجیح خویش را احیانا با گفتار پیشوایان پیشین مذهب تأیید مینماید. ابن حبیب اصطلاح «کراهت» را در چند جا بهکار برده و ظاهرا مراد وی مفهوم اصولی متأخر آن است؛ یعنی آنچه شارع از آن نهی کرده، اما نه بهگونه الزام[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه محقق.