اندیشوران شیعی و عرفان ابن عربی: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ه اند.' به 'ه‌اند.') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ه مندان ' به 'ه‌مندان ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۹ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = | | زبان = | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =BP۲۸۱/۲/ش۸/الف۸ | ||
| موضوع = | | موضوع =نقد و تفسیر ابن عربی، محمد بن علی، ۵۶۰ - ۶۳۸ق,ابن عربی، محمد بن علی، ۵۶۰ - ۶۳۸ق -- عرفان,عرفان -- شیعه,دیدگاه درباره عرفان مجتهدان و علما,مطالعات تطبیقی عرفان | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر =سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی | | ناشر =سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''اندیشوران شیعی و عرفان ابن عربی''' تألیف حسین | '''اندیشوران شیعی و عرفان ابن عربی''' تألیف [[شکرآبی، حسین|حسین شکرآبی]]؛ عرفان [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]]، اگرچه در مغرب اسلامی تکون یافت، اما در شرق جهان اسلام، رواج بیشتری پیدا کرد. [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] در کثرت تألیفات در حوزه عرفان، بی نظیر است. توجه گسترده به عرفان [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]]، نشانگر ظرفیت‌هایی است که در متن آثار وی، برای تفسیری موافق با مذاق شیعی وجود دارد. البته اندیشوران شیعه، که بر کتاب‌های [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] به خصوص «[[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحکم]]»، شرحی نگاشته و یا در حوزه عرفان او قلم زده‌اند، از تطبیق آموزه‌های عرفانی او با مبانی شیعی و نقد نظر او درباره مصداق ولایت مطلقه و مقیده و دیگر مسائلی که به نظر آنان، مخالف عقاید صریح شیعه بوده است، خودداری نکرده‌اند. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
تألیف پیش رو شامل درآمد و هفت فصل است که فهرست عناوین کتاب عبارت است از: | تألیف پیش رو شامل درآمد و هفت فصل است که فهرست عناوین کتاب عبارت است از: | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
فصل اول: زمینه‌های اقبال اندیشمندان شیعی به آثار ابن عربی | فصل اول: زمینه‌های اقبال اندیشمندان شیعی به آثار ابن عربی | ||
فصل دوم: | فصل دوم: علاقه‌مندان شیعی ابن عربی | ||
فصل سوم: شرح نویسی بر آثار ابن عربی | فصل سوم: شرح نویسی بر آثار ابن عربی | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
==گزارش کتاب== | ==گزارش کتاب== | ||
اندیشه‌ی ابن عربی به طور انکارناپذیری در حوزه‌ی سنت عقلانی شیعه تأثیرگذار بوده است. عرفان و حکمت شیعی در نهانی‌ترین لایه‌ها و وجود خود وامدار آموزه‌های اساسی عرفان نظری است که با تأسیس قواعد و روش حکمی خاص، عملا امکان فهم صحیح تری از معارف شیعی را پدید آورده است؛ اگرچه گرایش‌های شیعی، که از ابتدا در میان نحله‌های گوناگون عارفان مسلمان مشهود بوده است، به دورانی بسی پیش از ابن عربی و اتباع او بازمی گردد. مباحث اصلی ابن عربی درباره‌ی مفهوم انسان کامل و شباهت بسیار آن با بحث های روایی شیعه در موضوع امامت، موضع او درباره‌ی جبر و اختیار که به مفهوم «امر بین امرین» امامان معصوم | اندیشه‌ی [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] به طور انکارناپذیری در حوزه‌ی سنت عقلانی شیعه تأثیرگذار بوده است. عرفان و حکمت شیعی در نهانی‌ترین لایه‌ها و وجود خود وامدار آموزه‌های اساسی عرفان نظری است که با تأسیس قواعد و روش حکمی خاص، عملا امکان فهم صحیح تری از معارف شیعی را پدید آورده است؛ اگرچه گرایش‌های شیعی، که از ابتدا در میان نحله‌های گوناگون عارفان مسلمان مشهود بوده است، به دورانی بسی پیش از ابن عربی و اتباع او بازمی گردد. مباحث اصلی ابن عربی درباره‌ی مفهوم انسان کامل و شباهت بسیار آن با بحث های روایی شیعه در موضوع امامت، موضع او درباره‌ی جبر و اختیار که به مفهوم «امر بین امرین» امامان معصوم علیهم‌السلام نزدیک است، باور او درباره‌ی مسئله‌ی تشبیه و تنزیه و جمع میان آن دو، و تصریح به نام مهدی(عج) به مثابه‌ی خاتم اولیا از جمله شواهد این تأثیرگذاری است. | ||
درباره‌ی ضرورت بحث، گفتنی است برخی با تمسک به عبارات و کلمات ناسازگار محیی‌الدین با عقاید شیعی می‌کوشند همه‌ی ارزش‌های فکری او را زیر | درباره‌ی ضرورت بحث، گفتنی است برخی با تمسک به عبارات و کلمات ناسازگار [[ابن عربی، محمد بن علی|محیی‌الدین]] با عقاید شیعی می‌کوشند همه‌ی ارزش‌های فکری او را زیر سؤال ببرند، تبیین شاخصه‌های شروح شیعی، نوع رویکرد حکما و عرفان شیعه به آرای ابن عربی را نشان می‌دهد و سبب جلوگیری از افراط و تفریط درباره‌ی دیدگاه او می‌شود و پژوهشگران را به این امر متذکرمی‌کند که مطابق با سنت بزرگان حکما و عرفای شیعی همواره می‌توان ضمن احتراز از موارد ناسازگار با عقاید شیعی از ظرفیت‌های مبانی عرفانی او بهره جست. | ||
کتاب حاضر ضمن اشاره به مخالفت‌ها و موافقت‌های بزرگان علمای شیعه تناسب اصول عرفان ابن عربی با آموزه‌های شیعی از منظر اندیشمندان بررسی خواهد شد. در شکل دهی ساختار اصلی بحث سه ساحت توصیف، تحلیل و نقد نتایج مطالعات مورد توجه بوده است. حجم اصلی مطالب توصیف و گزارش آزا و نظرات گوناگون درباره‌ی موضوع است و در پایان مطالب تحلیل و نقد شده است. چهار شاخصه‌ی اصلی بهره‌ی اندیشمندان شیعی از عرفان ابن عربی عبارت اند از: | کتاب حاضر ضمن اشاره به مخالفت‌ها و موافقت‌های بزرگان علمای شیعه تناسب اصول عرفان ابن عربی با آموزه‌های شیعی از منظر اندیشمندان بررسی خواهد شد. در شکل دهی ساختار اصلی بحث سه ساحت توصیف، تحلیل و نقد نتایج مطالعات مورد توجه بوده است. حجم اصلی مطالب توصیف و گزارش آزا و نظرات گوناگون درباره‌ی موضوع است و در پایان مطالب تحلیل و نقد شده است. چهار شاخصه‌ی اصلی بهره‌ی اندیشمندان شیعی از عرفان [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] عبارت اند از: | ||
#تطبیق آموزه‌های نظری در عرفان ابن عربی با مبانی شیعی | #تطبیق آموزه‌های نظری در عرفان ابن عربی با مبانی شیعی | ||
#اهتمام ویژه به موضوع ولایت، با توجه به اهمیت خاص این امر در آثار شارحان شیعی | #اهتمام ویژه به موضوع ولایت، با توجه به اهمیت خاص این امر در آثار شارحان شیعی | ||
#تأکید بر ولایت امام معصوم علیه‌السلام به مثابه خاتم ولایت مطلقه و مقیده | #تأکید بر ولایت امام معصوم علیه‌السلام به مثابه خاتم ولایت مطلقه و مقیده | ||
#نقد ابن عربی و مردود دانستن مواضع ناسازگار ابن عربی با عقاید شیعی<ref> [https://www.historylib.com/books/2426 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref> | #نقد [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] و مردود دانستن مواضع ناسازگار ابن عربی با عقاید شیعی<ref> [https://www.historylib.com/books/2426 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref> | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | |||
[[رده:تصوف و عرفان]] | |||
[[رده: مآخذ تصوف، پیوستگی تصوف با ادیان و مذاهب و مکتب‌های فکری و فلسفی]] | |||
[[رده:مقالات(فروردین) باقی زاده]] | [[رده:مقالات(فروردین) باقی زاده]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 فروردین 1403]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۰۵
| اندیشوران شیعی و عرفان ابن عربی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شکرآبی، حسین (نویسنده) |
| ناشر | سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | ۱۳۹۷ش |
| شابک | 5-422-108-600-978 |
| موضوع | نقد و تفسیر ابن عربی، محمد بن علی، ۵۶۰ - ۶۳۸ق,ابن عربی، محمد بن علی، ۵۶۰ - ۶۳۸ق -- عرفان,عرفان -- شیعه,دیدگاه درباره عرفان مجتهدان و علما,مطالعات تطبیقی عرفان |
| کد کنگره | BP۲۸۱/۲/ش۸/الف۸ |
اندیشوران شیعی و عرفان ابن عربی تألیف حسین شکرآبی؛ عرفان ابن عربی، اگرچه در مغرب اسلامی تکون یافت، اما در شرق جهان اسلام، رواج بیشتری پیدا کرد. ابن عربی در کثرت تألیفات در حوزه عرفان، بی نظیر است. توجه گسترده به عرفان ابن عربی، نشانگر ظرفیت‌هایی است که در متن آثار وی، برای تفسیری موافق با مذاق شیعی وجود دارد. البته اندیشوران شیعه، که بر کتاب‌های ابن عربی به خصوص «فصوص الحکم»، شرحی نگاشته و یا در حوزه عرفان او قلم زده‌اند، از تطبیق آموزه‌های عرفانی او با مبانی شیعی و نقد نظر او درباره مصداق ولایت مطلقه و مقیده و دیگر مسائلی که به نظر آنان، مخالف عقاید صریح شیعه بوده است، خودداری نکرده‌اند.
ساختار
تألیف پیش رو شامل درآمد و هفت فصل است که فهرست عناوین کتاب عبارت است از:
فصل اول: زمینه‌های اقبال اندیشمندان شیعی به آثار ابن عربی
فصل دوم: علاقه‌مندان شیعی ابن عربی
فصل سوم: شرح نویسی بر آثار ابن عربی
فصل چهارم: تطبیق آموزه‌های نظری در عرفان ابن عربی با مبانی شیعی
فصل پنجم: اهتمام به موضوع ولایت
فصل ششم: امام معصوم علیه‌السلام، مصداق خاتم ولایت مطلقه و مقیده
فصل هفتم: نقد ابن عربی
گزارش کتاب
اندیشه‌ی ابن عربی به طور انکارناپذیری در حوزه‌ی سنت عقلانی شیعه تأثیرگذار بوده است. عرفان و حکمت شیعی در نهانی‌ترین لایه‌ها و وجود خود وامدار آموزه‌های اساسی عرفان نظری است که با تأسیس قواعد و روش حکمی خاص، عملا امکان فهم صحیح تری از معارف شیعی را پدید آورده است؛ اگرچه گرایش‌های شیعی، که از ابتدا در میان نحله‌های گوناگون عارفان مسلمان مشهود بوده است، به دورانی بسی پیش از ابن عربی و اتباع او بازمی گردد. مباحث اصلی ابن عربی درباره‌ی مفهوم انسان کامل و شباهت بسیار آن با بحث های روایی شیعه در موضوع امامت، موضع او درباره‌ی جبر و اختیار که به مفهوم «امر بین امرین» امامان معصوم علیهم‌السلام نزدیک است، باور او درباره‌ی مسئله‌ی تشبیه و تنزیه و جمع میان آن دو، و تصریح به نام مهدی(عج) به مثابه‌ی خاتم اولیا از جمله شواهد این تأثیرگذاری است.
درباره‌ی ضرورت بحث، گفتنی است برخی با تمسک به عبارات و کلمات ناسازگار محیی‌الدین با عقاید شیعی می‌کوشند همه‌ی ارزش‌های فکری او را زیر سؤال ببرند، تبیین شاخصه‌های شروح شیعی، نوع رویکرد حکما و عرفان شیعه به آرای ابن عربی را نشان می‌دهد و سبب جلوگیری از افراط و تفریط درباره‌ی دیدگاه او می‌شود و پژوهشگران را به این امر متذکرمی‌کند که مطابق با سنت بزرگان حکما و عرفای شیعی همواره می‌توان ضمن احتراز از موارد ناسازگار با عقاید شیعی از ظرفیت‌های مبانی عرفانی او بهره جست.
کتاب حاضر ضمن اشاره به مخالفت‌ها و موافقت‌های بزرگان علمای شیعه تناسب اصول عرفان ابن عربی با آموزه‌های شیعی از منظر اندیشمندان بررسی خواهد شد. در شکل دهی ساختار اصلی بحث سه ساحت توصیف، تحلیل و نقد نتایج مطالعات مورد توجه بوده است. حجم اصلی مطالب توصیف و گزارش آزا و نظرات گوناگون درباره‌ی موضوع است و در پایان مطالب تحلیل و نقد شده است. چهار شاخصه‌ی اصلی بهره‌ی اندیشمندان شیعی از عرفان ابن عربی عبارت اند از:
- تطبیق آموزه‌های نظری در عرفان ابن عربی با مبانی شیعی
- اهتمام ویژه به موضوع ولایت، با توجه به اهمیت خاص این امر در آثار شارحان شیعی
- تأکید بر ولایت امام معصوم علیه‌السلام به مثابه خاتم ولایت مطلقه و مقیده
- نقد ابن عربی و مردود دانستن مواضع ناسازگار ابن عربی با عقاید شیعی[۱]
پانويس
منابع مقاله
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران