دیوان ادیب صابر ترمذی: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'فارسي' به 'فارسی') |
||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =PIR4804 9د/ 1343 | ||
| موضوع = | | موضوع =شعر فارسی -- قرن 6ق | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''دیوان ادیب صابر ترمذی'''، مجموعه اشعار شهاب‌الدین صابر بن اسماعیل ادیب صابر ترمذی (احتمالا متوفی 542ق) است که با تصحیح محمدعلی | '''دیوان ادیب صابر ترمذی'''، مجموعه اشعار [[ادیب صابر، صابر بن اسماعیل|شهاب‌الدین صابر بن اسماعیل ادیب صابر ترمذی]] (احتمالا متوفی 542ق) است که با تصحیح [[ناصح، محمدعلی|محمدعلی ناصح]]، منتشر شده است. | ||
دیوان حاضر، دارای 3200 بیت، مشتمل بر قصیده، غزل، رباعی و ترکیب‌بند است<ref>ر.ک: میرانصاری، علی، ج7، ص371</ref>. | دیوان حاضر، دارای 3200 بیت، مشتمل بر قصیده، غزل، رباعی و ترکیب‌بند است<ref>ر.ک: میرانصاری، علی، ج7، ص371</ref>. | ||
ادیب صابر از جمله شعرای سبک خراسانی است. ویژگی‌هایی که در سروده‌های او دیده می‌شود، در سروده‌های شاعران سده‌های ۵ و ۶ق و به‌ویژه شاعران خراسان به چشم می‌خورد. شعر او حاکی از آگاهی وی از مبادی ریاضی و فلسفه و تسلط به زبان و ادبیات تازی است. چنان‌که گاه مضمون برخی از اشعار فارسی را به تازی گفته و گاه برخی از مضامین اشعار عربی را به فارسی ترجمه کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | [[ادیب صابر، صابر بن اسماعیل|ادیب صابر]] از جمله شعرای سبک خراسانی است. ویژگی‌هایی که در سروده‌های او دیده می‌شود، در سروده‌های شاعران سده‌های ۵ و ۶ق و به‌ویژه شاعران خراسان به چشم می‌خورد. شعر او حاکی از آگاهی وی از مبادی ریاضی و فلسفه و تسلط به زبان و ادبیات تازی است. چنان‌که گاه مضمون برخی از اشعار فارسی را به تازی گفته و گاه برخی از مضامین اشعار عربی را به فارسی ترجمه کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
او در شعر خود از شعرای بزرگ عرب چون اخطل، اعشى، عجاج، ابوتمام و حتى از نحویانی چون زجاج، اخفش و ابوالاسود دئلی و بزرگانی چون خصیب و احنف یاد کرده و به تضمین شعری از متنبی پرداخته است<ref>ر.ک: همان</ref>. | او در شعر خود از شعرای بزرگ عرب چون اخطل، اعشى، عجاج، ابوتمام و حتى از نحویانی چون زجاج، اخفش و ابوالاسود دئلی و بزرگانی چون خصیب و احنف یاد کرده و به تضمین شعری از متنبی پرداخته است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
شعر ادیب از نظر لفظ، معنی و موضوع به سبک فرخی نزدیک است، جز آنکه تکلفاتی چون حذف الف و التزام ردیف‌های بلند و تقریباً نامتناسب، از لطافت سخن او می‌کاهد. او گاه به سبک | شعر ادیب از نظر لفظ، معنی و موضوع به سبک فرخی نزدیک است، جز آنکه تکلفاتی چون حذف الف و التزام ردیف‌های بلند و تقریباً نامتناسب، از لطافت سخن او می‌کاهد. او گاه به سبک [[منوچهری، احمد بن قوص|منوچهری]]، [[عنصری]]، [[مسعود سعد سلمان|مسعود سعد]]، [[انوری، محمد بن محمد|انوری]] و معزی نیز قصایدی دارد. وی در شعری، معزی و مسعود را بر خویش مقدم دانسته است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
متن دیوان حاضر، با رعایت رسم‌الخط قدیمی، بدون مراعات ترتیب حروف تهجی است و متأسفانه موارد بدخوانی و ناخوانی، در متن دیوان، فراوان است. بسیاری از ابیات دیوان در اثر اشتباه قلم مصحح یا کاتب، از روی اصل نسخه ساقط شده است و در بسیاری از موارد دیگر، نسخه اساس با نسخه‌بدل، خلط شده و اشتباها مواردی از نسخه‌بدل در متن وارد شده است<ref>ر.ک: یلمه‌ها، احمدرضا، ص104-105</ref>. | متن دیوان حاضر، با رعایت رسم‌الخط قدیمی، بدون مراعات ترتیب حروف تهجی است و متأسفانه موارد بدخوانی و ناخوانی، در متن دیوان، فراوان است. بسیاری از ابیات دیوان در اثر اشتباه قلم مصحح یا کاتب، از روی اصل نسخه ساقط شده است و در بسیاری از موارد دیگر، نسخه اساس با نسخه‌بدل، خلط شده و اشتباها مواردی از نسخه‌بدل در متن وارد شده است<ref>ر.ک: یلمه‌ها، احمدرضا، ص104-105</ref>. | ||
ابیات زیر، قسمتی از اشعار دیوان می‌باشد: | ابیات زیر، قسمتی از اشعار دیوان می‌باشد: | ||
{{شعر}} | |||
کی برو مشتری و کیوان است'' | {{ب|''جور از این برکشیده ایوان است''|2=''کی برو مشتری و کیوان است''}} | ||
{{ب|''دم سردی کی برکشد مردم''|2=''هم از این برکشیده ایوان است''}} | |||
هم از این برکشیده ایوان است'' | {{ب|''آدمی را ز دور این ایوان''|2=''جور انواع و رنج الوان است''<ref>ر.ک: متن کتاب، ص2</ref>}} | ||
{{پایان شعر}} | |||
جور انواع و رنج الوان است | |||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||
| خط ۵۱: | خط ۴۹: | ||
# متن کتاب. | # متن کتاب. | ||
# میرانصاری، علی، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1375. | # میرانصاری، علی، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1375. | ||
# یلمه‌ها، احمدرضا، «نقد دیوان ادیب صابر ترمذی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه ادبیات، آبان 1384- شماره | #[[:noormags:35514| یلمه‌ها، احمدرضا، «نقد دیوان ادیب صابر ترمذی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه ادبیات، آبان 1384- شماره 97]]. | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۶: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط عباس مکرمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط عباس مکرمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۱
| دیوان ادیب صابر ترمدی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ادیب صابر، صابر بن اسماعیل (نويسنده) ناصح، محمدعلی (مصحح) |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 0 |
| موضوع | شعر فارسی -- قرن 6ق |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PIR4804 9د/ 1343 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
دیوان ادیب صابر ترمذی، مجموعه اشعار شهاب‌الدین صابر بن اسماعیل ادیب صابر ترمذی (احتمالا متوفی 542ق) است که با تصحیح محمدعلی ناصح، منتشر شده است.
دیوان حاضر، دارای 3200 بیت، مشتمل بر قصیده، غزل، رباعی و ترکیب‌بند است[۱].
ادیب صابر از جمله شعرای سبک خراسانی است. ویژگی‌هایی که در سروده‌های او دیده می‌شود، در سروده‌های شاعران سده‌های ۵ و ۶ق و به‌ویژه شاعران خراسان به چشم می‌خورد. شعر او حاکی از آگاهی وی از مبادی ریاضی و فلسفه و تسلط به زبان و ادبیات تازی است. چنان‌که گاه مضمون برخی از اشعار فارسی را به تازی گفته و گاه برخی از مضامین اشعار عربی را به فارسی ترجمه کرده است[۲].
او در شعر خود از شعرای بزرگ عرب چون اخطل، اعشى، عجاج، ابوتمام و حتى از نحویانی چون زجاج، اخفش و ابوالاسود دئلی و بزرگانی چون خصیب و احنف یاد کرده و به تضمین شعری از متنبی پرداخته است[۳].
شعر ادیب از نظر لفظ، معنی و موضوع به سبک فرخی نزدیک است، جز آنکه تکلفاتی چون حذف الف و التزام ردیف‌های بلند و تقریباً نامتناسب، از لطافت سخن او می‌کاهد. او گاه به سبک منوچهری، عنصری، مسعود سعد، انوری و معزی نیز قصایدی دارد. وی در شعری، معزی و مسعود را بر خویش مقدم دانسته است[۴].
متن دیوان حاضر، با رعایت رسم‌الخط قدیمی، بدون مراعات ترتیب حروف تهجی است و متأسفانه موارد بدخوانی و ناخوانی، در متن دیوان، فراوان است. بسیاری از ابیات دیوان در اثر اشتباه قلم مصحح یا کاتب، از روی اصل نسخه ساقط شده است و در بسیاری از موارد دیگر، نسخه اساس با نسخه‌بدل، خلط شده و اشتباها مواردی از نسخه‌بدل در متن وارد شده است[۵].
ابیات زیر، قسمتی از اشعار دیوان می‌باشد:
| جور از این برکشیده ایوان است | کی برو مشتری و کیوان است | |
| دم سردی کی برکشد مردم | هم از این برکشیده ایوان است | |
| آدمی را ز دور این ایوان | جور انواع و رنج الوان است[۶] |
پانویس
منابع مقاله
- متن کتاب.
- میرانصاری، علی، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1375.
- یلمه‌ها، احمدرضا، «نقد دیوان ادیب صابر ترمذی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه ادبیات، آبان 1384- شماره 97.