مونس الأحرار في دقائق الأشعار: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]')
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۵: خط ۵:
    | پدیدآورندگان
    | پدیدآورندگان
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[ج‍اج‍رم‍ی‌، م‍ح‍م‍دب‍ن‌ ب‍در]] (نويسنده)
    [[ج‍اج‍رم‍ی‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ ب‍در]] (نويسنده)
    [[قزوینی، محمد بن عبد الوهاب]] (مقدمه‌نويس)
    [[قزوینی، محمد]] (مقدمه‌نويس)
    [[طب‍ی‍ب‍ی‌، م‍ی‍رص‍ال‍ح‌]] ( مصحح)
    [[طب‍ی‍ب‍ی‌، م‍ی‍رص‍ال‍ح‌]] (مصحح)
    |زبان
    |زبان
    | زبان = فارسی
    | زبان = فارسی
    | کد کنگره =     
    | کد کنگره =PIR 4032/ج24      
    | موضوع =شعر فارسی - مجموعه‎‌‌ها
    | موضوع =شعر فارسی - مجموعه‎‌‌ها
    |ناشر  
    |ناشر  
    خط ۲۶: خط ۲۶:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''مونس الأحرار في دقائق الأشعار'''، اثر محمد بن بدر جاجرمی، از شاعران و ادیبان سده ۷-۸ ق/۱۳-۱۴م، کتابی است به زبان فارسی از اشعار منتخب نزدیک به دویست تن از شاعران فارسی‌زبان تا قرن هشتم.
    '''مونس الأحرار في دقائق الأشعار'''، اثر [[ج‍اج‍رم‍ی‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ ب‍در|محمد بن بدر جاجرمی]]، از شاعران و ادیبان سده ۷-۸ ق/۱۳-۱۴م، کتابی است به زبان فارسی از اشعار منتخب نزدیک به دویست تن از شاعران فارسی‌زبان تا قرن هشتم.


    این کتاب، مجموعه‌ای ارزشمند از اشعار ۲۰۰ تن از شاعران فارسی‌زبان است. کتاب در ۳۰ باب و به‌ترتیب موضوع تدوین گردیده است. مؤلف در دیباچه منثور کتاب، آن را «مجموعه» خوانده و سبب تدوین آن را، اشتیاق و درخواست جمعی از دوستان هنرمند و اهل فضل ذکر کرده است. مؤلف در پایان همین دیباچه، فهرست موضوعی ۳۰ باب و نیز اسامی شاعرانی که نمونه اشعارشان را در این مجموعه آورده است، به دست می‌دهد<ref>ر.ک: پژوهنده، لیلا، ج17، ص173</ref>.
    این کتاب، مجموعه‌ای ارزشمند از اشعار ۲۰۰ تن از شاعران فارسی‌زبان است. کتاب در ۳۰ باب و به‌ترتیب موضوع تدوین گردیده است. مؤلف در دیباچه منثور کتاب، آن را «مجموعه» خوانده و سبب تدوین آن را، اشتیاق و درخواست جمعی از دوستان هنرمند و اهل فضل ذکر کرده است. مؤلف در پایان همین دیباچه، فهرست موضوعی ۳۰ باب و نیز اسامی شاعرانی که نمونه اشعارشان را در این مجموعه آورده است، به دست می‌دهد<ref>ر.ک: پژوهنده، لیلا، ج17، ص173</ref>.
    خط ۳۴: خط ۳۴:
    از ویژگی‌های مهم این مجموعه، ذکر نام و اشعار شاعرانی است که از دیگر منابع اطلاعاتی از آنان به دست نمی‌آید؛ مانند: قمصری، سردوز، ترمذی، خازن، زیزی و مشملی<ref>ر.ک: همان</ref>.
    از ویژگی‌های مهم این مجموعه، ذکر نام و اشعار شاعرانی است که از دیگر منابع اطلاعاتی از آنان به دست نمی‌آید؛ مانند: قمصری، سردوز، ترمذی، خازن، زیزی و مشملی<ref>ر.ک: همان</ref>.


    از ویژگی‌های دیگر این مجموعه ثبت اشعار به‌طور کامل (و نه منتخب اشعار) است. همچنین نقل ۱۳ رباعی از خیام که در باب هجدهم «مونس الأحرار»، به دنبال یکدیگر آمده است و از کهن‌ترین و اصیل‌ترین نمونه‌های رباعیات خیام بشمار می‌رود. این رباعیات از ارزش کم‌نظیری برخوردار است. افزون بر این، ذکر سروده‌هایی از شاعران معروف، مانند: فردوسی، سعدی، نظامی، ناصرخسرو و بسیاری از شاعران قدیم خراسان که نسخه‌های اصیلی از اشعار آنان در دست نیست، راه را برای بسیاری از تحقیقات ادبی گشوده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
    از ویژگی‌های دیگر این مجموعه ثبت اشعار به‌طور کامل (و نه منتخب اشعار) است. همچنین نقل ۱۳ رباعی از [[خیام، عمر بن ابراهیم|خیام]] که در باب هجدهم «مونس الأحرار»، به دنبال یکدیگر آمده است و از کهن‌ترین و اصیل‌ترین نمونه‌های رباعیات خیام بشمار می‌رود. این رباعیات از ارزش کم‌نظیری برخوردار است. افزون بر این، ذکر سروده‌هایی از شاعران معروف، مانند: [[فردوسی، ابوالقاسم|فردوسی]]، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]]، [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]]، [[ناصر خسرو|ناصرخسرو]] و بسیاری از شاعران قدیم خراسان که نسخه‌های اصیلی از اشعار آنان در دست نیست، راه را برای بسیاری از تحقیقات ادبی گشوده است<ref>ر.ک: همان</ref>.


    به دلایل یادشده، «مونس الأحرار» را اثری گران‌بها، معتبر و در نوع خود کم‌نظیر دانسته‌اند که تلاش مؤلف و دقت بسیار وی در جای‌جای آن پیداست. جاجرمی در پایان این اثر، تاریخ اتمام آن را (۷۴۱ق/ ۱۳۴۱م) در یک رباعی بیان داشته است<ref>ر.ک: همان</ref>.
    به دلایل یادشده، «مونس الأحرار» را اثری گران‌بها، معتبر و در نوع خود کم‌نظیر دانسته‌اند که تلاش مؤلف و دقت بسیار وی در جای‌جای آن پیداست. جاجرمی در پایان این اثر، تاریخ اتمام آن را (۷۴۱ق/ ۱۳۴۱م) در یک رباعی بیان داشته است<ref>ر.ک: همان</ref>.


    نظریات گوناگونی درباره «مونس الأحرار» تاکنون بیان شده است. هدایت این اثر را در شمار تذکره‌های معروف آورده و در تدوین اثر خود، «مجمع الفصحاء»، از آن سود جسته است<ref>ر.ک: همان</ref>.
    نظریات گوناگونی درباره «مونس الأحرار» تاکنون بیان شده است. [[هدایت، مهدیقلی|هدایت]] این اثر را در شمار تذکره‌های معروف آورده و در تدوین اثر خود، «[[مجمع الفصحاء]]»، از آن سود جسته است<ref>ر.ک: همان</ref>.


    ==پانویس ==
    ==پانویس ==
    خط ۵۰: خط ۵۰:


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
    [[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
    [[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
    [[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]


    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1402]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۵۲

    مونس الاحرار فی‌ دقا‌ئق‌ الاشعا‌ر
    مونس الأحرار في دقائق الأشعار
    پدیدآورانج‍اج‍رم‍ی‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ ب‍در (نويسنده)

    قزوینی، محمد (مقدمه‌نويس)

    طب‍ی‍ب‍ی‌، م‍ی‍رص‍ال‍ح‌ (مصحح)
    ناشرانجمن آثار ملی ** چاپ اتحاد
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر1337ش - 1350ش
    چاپ1
    موضوعشعر فارسی - مجموعه‎‌‌ها
    زبانفارسی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    PIR 4032/ج24
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مونس الأحرار في دقائق الأشعار، اثر محمد بن بدر جاجرمی، از شاعران و ادیبان سده ۷-۸ ق/۱۳-۱۴م، کتابی است به زبان فارسی از اشعار منتخب نزدیک به دویست تن از شاعران فارسی‌زبان تا قرن هشتم.

    این کتاب، مجموعه‌ای ارزشمند از اشعار ۲۰۰ تن از شاعران فارسی‌زبان است. کتاب در ۳۰ باب و به‌ترتیب موضوع تدوین گردیده است. مؤلف در دیباچه منثور کتاب، آن را «مجموعه» خوانده و سبب تدوین آن را، اشتیاق و درخواست جمعی از دوستان هنرمند و اهل فضل ذکر کرده است. مؤلف در پایان همین دیباچه، فهرست موضوعی ۳۰ باب و نیز اسامی شاعرانی که نمونه اشعارشان را در این مجموعه آورده است، به دست می‌دهد[۱].

    موضوع باب‌ها، شامل انواع شعر (قالب‌های شعری)، صنایع ادبی، انواع ادبی و بسیاری موضوعات پراکنده دیگر، مانند مربعات، تشبیهات، مراثی، لغز و معمیات، اشعار مصور و اختیارات قمر، تواریخ، ملزومات و اختلاج المنظوم است[۲].

    از ویژگی‌های مهم این مجموعه، ذکر نام و اشعار شاعرانی است که از دیگر منابع اطلاعاتی از آنان به دست نمی‌آید؛ مانند: قمصری، سردوز، ترمذی، خازن، زیزی و مشملی[۳].

    از ویژگی‌های دیگر این مجموعه ثبت اشعار به‌طور کامل (و نه منتخب اشعار) است. همچنین نقل ۱۳ رباعی از خیام که در باب هجدهم «مونس الأحرار»، به دنبال یکدیگر آمده است و از کهن‌ترین و اصیل‌ترین نمونه‌های رباعیات خیام بشمار می‌رود. این رباعیات از ارزش کم‌نظیری برخوردار است. افزون بر این، ذکر سروده‌هایی از شاعران معروف، مانند: فردوسی، سعدی، نظامی، ناصرخسرو و بسیاری از شاعران قدیم خراسان که نسخه‌های اصیلی از اشعار آنان در دست نیست، راه را برای بسیاری از تحقیقات ادبی گشوده است[۴].

    به دلایل یادشده، «مونس الأحرار» را اثری گران‌بها، معتبر و در نوع خود کم‌نظیر دانسته‌اند که تلاش مؤلف و دقت بسیار وی در جای‌جای آن پیداست. جاجرمی در پایان این اثر، تاریخ اتمام آن را (۷۴۱ق/ ۱۳۴۱م) در یک رباعی بیان داشته است[۵].

    نظریات گوناگونی درباره «مونس الأحرار» تاکنون بیان شده است. هدایت این اثر را در شمار تذکره‌های معروف آورده و در تدوین اثر خود، «مجمع الفصحاء»، از آن سود جسته است[۶].

    پانویس

    1. ر.ک: پژوهنده، لیلا، ج17، ص173
    2. ر.ک: همان
    3. ر.ک: همان
    4. ر.ک: همان
    5. ر.ک: همان
    6. ر.ک: همان

    منابع مقاله

    پژوهنده، لیلا، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1388.

    وابسته‌ها