سوانح الافکار رشیدی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۹: خط ۹:
    |زبان
    |زبان
    | زبان = فارسی
    | زبان = فارسی
    | کد کنگره =     
    | کد کنگره =PIR۵۱۸۵/س۹      
    | موضوع =نامه‎‌‌های فارسی - قرن 7ق. - نثر فارسی - قرن 7ق. - ایران - تاریخ - مغولان و ایلخانان، 616 - 756ق.
    | موضوع =نامه‎‌‌های فارسی - قرن 7ق. - نثر فارسی - قرن 7ق. - ایران - تاریخ - مغولان و ایلخانان، 616 - 756ق.
    |ناشر  
    |ناشر  
    خط ۲۵: خط ۲۵:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''سوانح الافکار رشیدی'''، مجموعه اسناد، نامه‌ها و مکتوبات رشیدالدین فضل‌الله همدانی (متوفی 718ق)، وزیر، مورخ و پزشک دوره ایلخانیان است که به کوشش محمدتقی دانش‌پژوه، منتشر شده است.
    '''سوانح الافکار رشیدی'''، مجموعه اسناد، نامه‌ها و مکتوبات [[رشیدالدین فضل‌الله|رشیدالدین فضل‌الله همدانی]] (متوفی 718ق)، وزیر، مورخ و پزشک دوره ایلخانیان است که به کوشش [[دانش‌پژوه، محمدتقی|محمدتقی دانش‌پژوه]]، منتشر شده است.


    از رشیدالدین فضل‌الله چندین نامه به ‌یادگار مانده که شمس‌الدین ابرقوهی در هنگام وزارت خود او تا وزارت فرزندش غیاث‌الدین محمد به تدوین آنها پرداخته و آن را به نام همان غیاث‌الدین ساخته و آن را «سوانح الافکار رشیدی» نامیده است. این نامه‌ها از رهگذر تاریخ اجتماع و فرهنگ آن روزگار، بسیار ارزش دارد و نکته‌هایی را روشن می‌سازد<ref>ر.ک: دیباچه، ص1</ref>.
    از [[رشیدالدین فضل‌الله]] چندین نامه به ‌یادگار مانده که شمس‌الدین ابرقوهی در هنگام وزارت خود او تا وزارت فرزندش غیاث‌الدین محمد به تدوین آنها پرداخته و آن را به نام همان غیاث‌الدین ساخته و آن را «سوانح الافکار رشیدی» نامیده است. این نامه‌ها از رهگذر تاریخ اجتماع و فرهنگ آن روزگار، بسیار ارزش دارد و نکته‌هایی را روشن می‌سازد<ref>ر.ک: دیباچه، ص1</ref>.


    این نامه‌ها گویا پس از غازان و در روزگار اولجایتو نوشته شده باشد. در این نامه‌ها، شعرهای تازی و فارسی بسیار است<ref>ر.ک: همان، ص2</ref>.
    این نامه‌ها گویا پس از غازان و در روزگار اولجایتو نوشته شده باشد. در این نامه‌ها، شعرهای تازی و فارسی بسیار است<ref>ر.ک: همان، ص2</ref>.
    خط ۳۵: خط ۳۵:
    نکته جالب توجه در محتوا و هم در شکل ظاهری این اسناد، این است که گاه الفاظ به‌‌کار‌رفته در جملات کوتاه دعایی - یعنی جملاتی که نامه‌ها اغلب با آنها آغاز می‌شوند و وصفی تحسین‌آمیز از دریافت‌کننده نامه است - خود چشم‌اندازی از تفکر‌ و فرهنگ‌ نوشتاری و عقیدتی زمان را بازتاب می‌دهد<ref>ر.ک: همان</ref>.
    نکته جالب توجه در محتوا و هم در شکل ظاهری این اسناد، این است که گاه الفاظ به‌‌کار‌رفته در جملات کوتاه دعایی - یعنی جملاتی که نامه‌ها اغلب با آنها آغاز می‌شوند و وصفی تحسین‌آمیز از دریافت‌کننده نامه است - خود چشم‌اندازی از تفکر‌ و فرهنگ‌ نوشتاری و عقیدتی زمان را بازتاب می‌دهد<ref>ر.ک: همان</ref>.


    از جمله بسیاری از این نامه‌ها با جملاتی آغاز می‌شوند که دریافت‌کننده نامه را با ستارگان و افلاک قیاس کرده‌‌اند‌ تا‌ بزرگی و عظمتش را بنمایانند. از جمله خواجه مجدالدین اسماعیل فالی را در مکتوبی که به او نگاشته است با این‌ جملات‌ وصف‌ می‌کند: «عطارد که وزیر شهنشاه فلک است از لئالی‌ ارقام اقلام مخدوم حقیقی ملتفط فراید فواید باد»<ref>ر.ک: همان</ref>.
    از جمله بسیاری از این نامه‌ها با جملاتی آغاز می‌شوند که دریافت‌کننده نامه را با ستارگان و افلاک قیاس کرده‌‌اند‌ تا‌ بزرگی و عظمتش را بنمایانند. از جمله [[خواجه مجدالدین اسماعیل فالی]] را در مکتوبی که به او نگاشته است با این‌ جملات‌ وصف‌ می‌کند: «عطارد که وزیر شهنشاه فلک است از لئالی‌ ارقام اقلام مخدوم حقیقی ملتفط فراید فواید باد»<ref>ر.ک: همان</ref>.


    ==پانویس ==
    ==پانویس ==
    خط ۴۹: خط ۴۹:


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
     
    [[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
    [[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1402]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۵۳

    سوانح الافکار رشیدی
    سوانح الافکار رشیدی
    پدیدآورانرشیدالدین فضل‌الله (نويسنده) دانش‌پژوه، محمدتقی (مصحح)
    سال نشر1358ش
    چاپ1
    موضوعنامه‎‌‌های فارسی - قرن 7ق. - نثر فارسی - قرن 7ق. - ایران - تاریخ - مغولان و ایلخانان، 616 - 756ق.
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    PIR۵۱۸۵/س۹
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    سوانح الافکار رشیدی، مجموعه اسناد، نامه‌ها و مکتوبات رشیدالدین فضل‌الله همدانی (متوفی 718ق)، وزیر، مورخ و پزشک دوره ایلخانیان است که به کوشش محمدتقی دانش‌پژوه، منتشر شده است.

    از رشیدالدین فضل‌الله چندین نامه به ‌یادگار مانده که شمس‌الدین ابرقوهی در هنگام وزارت خود او تا وزارت فرزندش غیاث‌الدین محمد به تدوین آنها پرداخته و آن را به نام همان غیاث‌الدین ساخته و آن را «سوانح الافکار رشیدی» نامیده است. این نامه‌ها از رهگذر تاریخ اجتماع و فرهنگ آن روزگار، بسیار ارزش دارد و نکته‌هایی را روشن می‌سازد[۱].

    این نامه‌ها گویا پس از غازان و در روزگار اولجایتو نوشته شده باشد. در این نامه‌ها، شعرهای تازی و فارسی بسیار است[۲].

    شکل ظاهری اسناد موجود در اثر حاضر، از الگوی نسبتا واحدی تبعیت می‌‌کند. بیشتر این اسناد، وقتی خطاب به فرودست نوشته می‌شود با کمترین‌ حواشی و استطراد همراه است‌. جملات‌ دعایی آغازین نوشتار بسیار فشرده و موجز است و بلافاصله نگارنده به محتوا و مضمون اصلی نوشتار می‌پردازد. اما اغلب نامه‌هایی که به چهره‌های متنفذ به‌لحاظ فکری نگاشته شده و یا در پاسخ به‌ چهره‌های مهم است، معمولا جملات دعایی طولانی‌تری دارند و گاه مزین به حکایات و اشعار نیز هستند[۳].

    نکته جالب توجه در محتوا و هم در شکل ظاهری این اسناد، این است که گاه الفاظ به‌‌کار‌رفته در جملات کوتاه دعایی - یعنی جملاتی که نامه‌ها اغلب با آنها آغاز می‌شوند و وصفی تحسین‌آمیز از دریافت‌کننده نامه است - خود چشم‌اندازی از تفکر‌ و فرهنگ‌ نوشتاری و عقیدتی زمان را بازتاب می‌دهد[۴].

    از جمله بسیاری از این نامه‌ها با جملاتی آغاز می‌شوند که دریافت‌کننده نامه را با ستارگان و افلاک قیاس کرده‌‌اند‌ تا‌ بزرگی و عظمتش را بنمایانند. از جمله خواجه مجدالدین اسماعیل فالی را در مکتوبی که به او نگاشته است با این‌ جملات‌ وصف‌ می‌کند: «عطارد که وزیر شهنشاه فلک است از لئالی‌ ارقام اقلام مخدوم حقیقی ملتفط فراید فواید باد»[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: دیباچه، ص1
    2. ر.ک: همان، ص2
    3. ر.ک: خلیلی، نسیم، ص116
    4. ر.ک: همان
    5. ر.ک: همان

    منابع مقاله

    1. دیباچه.
    2. خلیلی، نسیم، «اسناد تاریخ میانه ایران با تأکید بر ویژگی گفتمانی سوانح الافکار رشیدی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، تاریخ نو، پاییز و زمستان 1389، سال اول، شماره 1.


    وابسته‌ها