مونس الأحرار في دقائق الأشعار: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'هها' به 'هها') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[جاجرمی، | [[جاجرمی، محمد بن بدر]] (نويسنده) | ||
[[قزوینی، محمد | [[قزوینی، محمد]] (مقدمه‌نويس) | ||
[[طب‍ی‍ب‍ی، م‍ی‍رص‍ال‍ح]] ( مصحح) | [[طب‍ی‍ب‍ی، م‍ی‍رص‍ال‍ح]] (مصحح) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =PIR 4032/ج24 | ||
| موضوع =شعر فارسی - مجموعهها | | موضوع =شعر فارسی - مجموعهها | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''مونس الأحرار في دقائق الأشعار'''، اثر محمد بن بدر | '''مونس الأحرار في دقائق الأشعار'''، اثر [[جاجرمی، محمد بن بدر|محمد بن بدر جاجرمی]]، از شاعران و ادیبان سده ۷-۸ ق/۱۳-۱۴م، کتابی است به زبان فارسی از اشعار منتخب نزدیک به دویست تن از شاعران فارسی‌زبان تا قرن هشتم. | ||
این کتاب، مجموعه‌ای ارزشمند از اشعار ۲۰۰ تن از شاعران فارسی‌زبان است. کتاب در ۳۰ باب و به‌ترتیب موضوع تدوین گردیده است. مؤلف در دیباچه منثور کتاب، آن را «مجموعه» خوانده و سبب تدوین آن را، اشتیاق و درخواست جمعی از دوستان هنرمند و اهل فضل ذکر کرده است. مؤلف در پایان همین دیباچه، فهرست موضوعی ۳۰ باب و نیز اسامی شاعرانی که نمونه اشعارشان را در این مجموعه آورده است، به دست می‌دهد<ref>ر.ک: پژوهنده، لیلا، ج17، ص173</ref>. | این کتاب، مجموعه‌ای ارزشمند از اشعار ۲۰۰ تن از شاعران فارسی‌زبان است. کتاب در ۳۰ باب و به‌ترتیب موضوع تدوین گردیده است. مؤلف در دیباچه منثور کتاب، آن را «مجموعه» خوانده و سبب تدوین آن را، اشتیاق و درخواست جمعی از دوستان هنرمند و اهل فضل ذکر کرده است. مؤلف در پایان همین دیباچه، فهرست موضوعی ۳۰ باب و نیز اسامی شاعرانی که نمونه اشعارشان را در این مجموعه آورده است، به دست می‌دهد<ref>ر.ک: پژوهنده، لیلا، ج17، ص173</ref>. | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
از ویژگی‌های مهم این مجموعه، ذکر نام و اشعار شاعرانی است که از دیگر منابع اطلاعاتی از آنان به دست نمی‌آید؛ مانند: قمصری، سردوز، ترمذی، خازن، زیزی و مشملی<ref>ر.ک: همان</ref>. | از ویژگی‌های مهم این مجموعه، ذکر نام و اشعار شاعرانی است که از دیگر منابع اطلاعاتی از آنان به دست نمی‌آید؛ مانند: قمصری، سردوز، ترمذی، خازن، زیزی و مشملی<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
از ویژگی‌های دیگر این مجموعه ثبت اشعار به‌طور کامل (و نه منتخب اشعار) است. همچنین نقل ۱۳ رباعی از خیام که در باب هجدهم «مونس الأحرار»، به دنبال یکدیگر آمده است و از کهن‌ترین و اصیل‌ترین نمونه‌های رباعیات خیام بشمار می‌رود. این رباعیات از ارزش کم‌نظیری برخوردار است. افزون بر این، ذکر سروده‌هایی از شاعران معروف، مانند: فردوسی، سعدی، نظامی، ناصرخسرو و بسیاری از شاعران قدیم خراسان که نسخه‌های اصیلی از اشعار آنان در دست نیست، راه را برای بسیاری از تحقیقات ادبی گشوده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | از ویژگی‌های دیگر این مجموعه ثبت اشعار به‌طور کامل (و نه منتخب اشعار) است. همچنین نقل ۱۳ رباعی از [[خیام، عمر بن ابراهیم|خیام]] که در باب هجدهم «مونس الأحرار»، به دنبال یکدیگر آمده است و از کهن‌ترین و اصیل‌ترین نمونه‌های رباعیات خیام بشمار می‌رود. این رباعیات از ارزش کم‌نظیری برخوردار است. افزون بر این، ذکر سروده‌هایی از شاعران معروف، مانند: [[فردوسی، ابوالقاسم|فردوسی]]، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]]، [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]]، [[ناصر خسرو|ناصرخسرو]] و بسیاری از شاعران قدیم خراسان که نسخه‌های اصیلی از اشعار آنان در دست نیست، راه را برای بسیاری از تحقیقات ادبی گشوده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
به دلایل یادشده، «مونس الأحرار» را اثری گران‌بها، معتبر و در نوع خود کم‌نظیر دانسته‌اند که تلاش مؤلف و دقت بسیار وی در جای‌جای آن پیداست. جاجرمی در پایان این اثر، تاریخ اتمام آن را (۷۴۱ق/ ۱۳۴۱م) در یک رباعی بیان داشته است<ref>ر.ک: همان</ref>. | به دلایل یادشده، «مونس الأحرار» را اثری گران‌بها، معتبر و در نوع خود کم‌نظیر دانسته‌اند که تلاش مؤلف و دقت بسیار وی در جای‌جای آن پیداست. جاجرمی در پایان این اثر، تاریخ اتمام آن را (۷۴۱ق/ ۱۳۴۱م) در یک رباعی بیان داشته است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
نظریات گوناگونی درباره «مونس الأحرار» تاکنون بیان شده است. هدایت این اثر را در شمار تذکره‌های معروف آورده و در تدوین اثر خود، | نظریات گوناگونی درباره «مونس الأحرار» تاکنون بیان شده است. [[هدایت، مهدیقلی|هدایت]] این اثر را در شمار تذکره‌های معروف آورده و در تدوین اثر خود، «[[مجمع الفصحاء]]»، از آن سود جسته است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۵۲
مونس الأحرار في دقائق الأشعار، اثر محمد بن بدر جاجرمی، از شاعران و ادیبان سده ۷-۸ ق/۱۳-۱۴م، کتابی است به زبان فارسی از اشعار منتخب نزدیک به دویست تن از شاعران فارسی‌زبان تا قرن هشتم.
| مونس الاحرار فی دقائق الاشعا‌ر | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جاجرمی، محمد بن بدر (نويسنده)
قزوینی، محمد (مقدمه‌نويس) طب‍ی‍ب‍ی، م‍ی‍رص‍ال‍ح (مصحح) |
| ناشر | انجمن آثار ملی ** چاپ اتحاد |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1337ش - 1350ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | شعر فارسی - مجموعهها |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | PIR 4032/ج24 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این کتاب، مجموعه‌ای ارزشمند از اشعار ۲۰۰ تن از شاعران فارسی‌زبان است. کتاب در ۳۰ باب و به‌ترتیب موضوع تدوین گردیده است. مؤلف در دیباچه منثور کتاب، آن را «مجموعه» خوانده و سبب تدوین آن را، اشتیاق و درخواست جمعی از دوستان هنرمند و اهل فضل ذکر کرده است. مؤلف در پایان همین دیباچه، فهرست موضوعی ۳۰ باب و نیز اسامی شاعرانی که نمونه اشعارشان را در این مجموعه آورده است، به دست می‌دهد[۱].
موضوع باب‌ها، شامل انواع شعر (قالب‌های شعری)، صنایع ادبی، انواع ادبی و بسیاری موضوعات پراکنده دیگر، مانند مربعات، تشبیهات، مراثی، لغز و معمیات، اشعار مصور و اختیارات قمر، تواریخ، ملزومات و اختلاج المنظوم است[۲].
از ویژگی‌های مهم این مجموعه، ذکر نام و اشعار شاعرانی است که از دیگر منابع اطلاعاتی از آنان به دست نمی‌آید؛ مانند: قمصری، سردوز، ترمذی، خازن، زیزی و مشملی[۳].
از ویژگی‌های دیگر این مجموعه ثبت اشعار به‌طور کامل (و نه منتخب اشعار) است. همچنین نقل ۱۳ رباعی از خیام که در باب هجدهم «مونس الأحرار»، به دنبال یکدیگر آمده است و از کهن‌ترین و اصیل‌ترین نمونه‌های رباعیات خیام بشمار می‌رود. این رباعیات از ارزش کم‌نظیری برخوردار است. افزون بر این، ذکر سروده‌هایی از شاعران معروف، مانند: فردوسی، سعدی، نظامی، ناصرخسرو و بسیاری از شاعران قدیم خراسان که نسخه‌های اصیلی از اشعار آنان در دست نیست، راه را برای بسیاری از تحقیقات ادبی گشوده است[۴].
به دلایل یادشده، «مونس الأحرار» را اثری گران‌بها، معتبر و در نوع خود کم‌نظیر دانسته‌اند که تلاش مؤلف و دقت بسیار وی در جای‌جای آن پیداست. جاجرمی در پایان این اثر، تاریخ اتمام آن را (۷۴۱ق/ ۱۳۴۱م) در یک رباعی بیان داشته است[۵].
نظریات گوناگونی درباره «مونس الأحرار» تاکنون بیان شده است. هدایت این اثر را در شمار تذکره‌های معروف آورده و در تدوین اثر خود، «مجمع الفصحاء»، از آن سود جسته است[۶].
پانویس
منابع مقاله
پژوهنده، لیلا، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1388.