دیوان رفیع‌الدین لنبانی: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR104489J1.jpg | عنوان = دیوان رفیع الدین لنبانی (قرن ششم هجری) بر اساس نسخه مورخ 619 هجری و با مقابله دو نسخه خطی دیگر | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = رف‍ی‍ع‌ ل‍ن‍ب‍ان‍ی‌، ع‍ب‍دال‍ع‍زی‍ز ب‍ن‌ م‍س‍ع...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
 
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[رف‍ی‍ع‌ ل‍ن‍ب‍ان‍ی‌، ع‍ب‍دال‍ع‍زی‍ز ب‍ن‌ م‍س‍ع‍ود]] (نويسنده)
[[رف‍ی‍ع‌ ل‍ن‍ب‍ان‍ی‌، ع‍ب‍دال‍ع‍زی‍ز ب‍ن‌ م‍س‍ع‍ود]] (نويسنده)
[[بینش، تقی ]] (مصحح)
[[بینش، تقی]] (مصحح)
|زبان
|زبان
| زبان = فارسی
| زبان = فارسی
| کد کنگره =    
| کد کنگره =PIR۴۹۲۲/د۹
| موضوع =شعر فارسی - قرن 6ق. - عبدالعزيز بن مسعود، قرن 6‏ق. -‏ سرگذشتنامه
| موضوع =شعر فارسی - قرن 6ق. - عبدالعزيز بن مسعود، قرن 6‏ق. -‏ سرگذشتنامه
|ناشر  
|ناشر  
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''دیوان رفیع‌الدین لنبانی'''، مجموعه اشعار عبدالعزیز بن مسعود رفیع (رفیع‌الدین) لنبانی (احتمالا 550-630 تا 639ق) است که به اهتمام تقی بینش، منتشر شده است.
'''دیوان رفیع‌الدین لنبانی'''، مجموعه اشعار [[رف‍ی‍ع‌ ل‍ن‍ب‍ان‍ی‌، ع‍ب‍دال‍ع‍زی‍ز ب‍ن‌ م‍س‍ع‍ود|عبدالعزیز بن مسعود رفیع (رفیع‌الدین) لنبانی]] (احتمالا 550-630 تا 639ق) است که به اهتمام [[بینش، تقی|تقی بینش]]، منتشر شده است.


دیوان رفیع از‌ لحاظ‌ قالب‌های شعری و تعداد ابیات، مشتمل‌ بر‌ قصیده، قطعه‌ و چند‌ غزل‌ کوتاه و تعدادی رباعی و ترکیب‌بند و در مجموع‌ بالغ‌ بر 1642 بیت است؛ 40 قطعه و قصیده: مشتمل بر 1351 بیت؛ 52‌ غزل‌ یا تغزل: در مجموع 67 بیت‌؛ 50 رباعی: 100 بیت‌؛ 2 ترجیع‌بند‌ و ترکیب‌بند: 135 بیت و ملحقات: 45‌ بیت‌. اما بنا به اقوال برخی از تذکره‏نویسان، احتمال می‌رود که تعدادی از اشعار‌ وی‌ بر اثر حوادث ایام از‌ میان‌ رفته‌ باشد<ref>ر.ک: کوپا، فاطمه، ص104</ref>.
دیوان رفیع از‌ لحاظ‌ قالب‌های شعری و تعداد ابیات، مشتمل‌ بر‌ قصیده، قطعه‌ و چند‌ غزل‌ کوتاه و تعدادی رباعی و ترکیب‌بند و در مجموع‌ بالغ‌ بر 1642 بیت است؛ 40 قطعه و قصیده: مشتمل بر 1351 بیت؛ 52‌ غزل‌ یا تغزل: در مجموع 67 بیت‌؛ 50 رباعی: 100 بیت‌؛ 2 ترجیع‌بند‌ و ترکیب‌بند: 135 بیت و ملحقات: 45‌ بیت‌. اما بنا به اقوال برخی از تذکره‌‏نویسان، احتمال می‌رود که تعدادی از اشعار‌ وی‌ بر اثر حوادث ایام از‌ میان‌ رفته‌ باشد<ref>ر.ک: کوپا، فاطمه، ص104</ref>.


از لحاظ‌ کیفیت‌، شعر لنبانی یکی از‌ آخرین‌ نمونه‌های سبک خراسانی و طلیعه سبکی است که به دست سعدی و حافظ به اوج کمال‌ خود‌ رسیده است؛ ازهمین‌رو، آثار‌ حماسه‌ و ناهمواری سبک‌ خراسانی‌ در‌ شعر وی کم‌رنگ‏تر می‌شود‌ و بقایای واژگان خشن و مردانه شعرای خراسانی در تغزلات او جای خود را به لطافتی شاعرانه‌ می‌بخشد و در نهایت به ایجاد شعری منسجم‌، استوار‌، فصیح‌ و منطبق‌ بر‌ موازین رسمی ادب‌ می‌انجامد<ref>ر.ک: همان</ref>.
از لحاظ‌ کیفیت‌، شعر [[رف‍ی‍ع‌ ل‍ن‍ب‍ان‍ی‌، ع‍ب‍دال‍ع‍زی‍ز ب‍ن‌ م‍س‍ع‍ود|لنبانی]] یکی از‌ آخرین‌ نمونه‌های سبک خراسانی و طلیعه سبکی است که به دست سعدی و حافظ به اوج کمال‌ خود‌ رسیده است؛ ازهمین‌رو، آثار‌ حماسه‌ و ناهمواری سبک‌ خراسانی‌ در‌ شعر وی کم‌رنگ‏تر می‌شود‌ و بقایای واژگان خشن و مردانه شعرای خراسانی در تغزلات او جای خود را به لطافتی شاعرانه‌ می‌بخشد و در نهایت به ایجاد شعری منسجم‌، استوار‌، فصیح‌ و منطبق‌ بر‌ موازین رسمی ادب‌ می‌انجامد<ref>ر.ک: همان</ref>.


هنر و مهارت رفیع، بیشتر در سرودن قصیده است و قطعه‌های او عمدتاً متضمن تکرار‌ ساده‏تر‌ همان‌ مضامینی است که در قصاید او آمده‌ است‌. قصاید‌ او‌ غالباً‌ با‌ تغزل یا تشبیب آغاز می‌شود و مقدمه یا تشبیب این قصاید غالباً درباره «آمدن بهار، بیان اوصاف معشوق، توصیف آسمان شب، باد صبا، شکوه و گلایه از ایام فراق و هجران، تقبیح زال عشوه‏گر دهر‌ و...» است‌، اما تعداد محدودی از‌ این‌ قصاید، بدون مقدمه است و از همان ابتدا به مدح و ستایش ممدوح می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص104-105</ref>.
هنر و مهارت رفیع، بیشتر در سرودن قصیده است و قطعه‌های او عمدتاً متضمن تکرار‌ ساده‏تر‌ همان‌ مضامینی است که در قصاید او آمده‌ است‌. قصاید‌ او‌ غالباً‌ با‌ تغزل یا تشبیب آغاز می‌شود و مقدمه یا تشبیب این قصاید غالباً درباره «آمدن بهار، بیان اوصاف معشوق، توصیف آسمان شب، باد صبا، شکوه و گلایه از ایام فراق و هجران، تقبیح زال عشوه‏گر دهر‌ و...» است‌، اما تعداد محدودی از‌ این‌ قصاید، بدون مقدمه است و از همان ابتدا به مدح و ستایش ممدوح می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص104-105</ref>.


موضوع اصلی قصاید لنبانی مدیحه است که عمدتاً با اغراق و مبالغه‏ای تعمدی همراه می‌شود:
موضوع اصلی قصاید [[رف‍ی‍ع‌ ل‍ن‍ب‍ان‍ی‌، ع‍ب‍دال‍ع‍زی‍ز ب‍ن‌ م‍س‍ع‍ود|لنبانی]] مدیحه است که عمدتاً با اغراق و مبالغه‏ای تعمدی همراه می‌شود:
'''هنوز گوی فلک در‌ عدم‌ همی گردید
{{شعر}}
که او به دست جهان‌داری تو چوگان داد'''
{{ب|''هنوز گوی فلک در‌ عدم‌ همی گردید''|2=''که او به دست جهان‌داری تو چوگان داد''}}
{{پایان شعر}}
{{شعر}}
{{ب|''تیغ تو چه برقی است که خورشید فلک را''|2=''در معرکه پوشیده‌تر از جرم سها کرد''<ref>ر.ک: همان، ص105</ref>}}
{{پایان شعر}}
از میان انواع صور خیال، آنچه در شعر‌ رفیع‌ برجستگی‌ بیشتری دارد، تشبیه، استعاره، تشخیص و در نهایت کنایه است. وی در آرایه‏مند‌ کردن‌ کلام خود از هیچ کوششی فروگذار نکرده است<ref>ر.ک: همان، ص106</ref>.
==پانويس ==
<references />


'''تیغ تو چه برقی است که خورشید فلک را
در معرکه پوشیده‌تر از جرم سها کرد'''<ref>ر.ک: همان، ص105</ref>.


از میان انواع صور خیال، آنچه در شعر‌ رفیع‌ برجستگی‌ بیشتری دارد، تشبیه، استعاره، تشخیص و در نهایت کنایه است. وی در آرایه‏مند‌ کردن‌ کلام خود از هیچ کوششی فروگذار نکرده است<ref>ر.ک: همان، ص106</ref>.
==منابع مقاله==
[[:noormags:335836|کوپا، فاطمه، «سحبان ثانی: مضامین شعری و شیوه شاعری رفیع‌الدین لنبانی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، پیک نور، زمستان 1384- شماره 12]].


==منابع مقاله==
کوپا، فاطمه، «سحبان ثانی: مضامین شعری و شیوه شاعری رفیع‌الدین لنبانی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، پیک نور، زمستان 1384- شماره 12، به آدرس:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/335836


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
 
[[کلیات رفیع‌الدین عبدالعزیر لنبانی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1402]]


[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۱۵

دیوان رفیع‌الدین لنبانی، مجموعه اشعار عبدالعزیز بن مسعود رفیع (رفیع‌الدین) لنبانی (احتمالا 550-630 تا 639ق) است که به اهتمام تقی بینش، منتشر شده است.

دیوان رفیع الدین لنبانی (قرن ششم هجری) بر اساس نسخه مورخ 619 هجری و با مقابله دو نسخه خطی دیگر
دیوان رفیع‌الدین لنبانی
پدیدآورانرف‍ی‍ع‌ ل‍ن‍ب‍ان‍ی‌، ع‍ب‍دال‍ع‍زی‍ز ب‍ن‌ م‍س‍ع‍ود (نويسنده) بینش، تقی (مصحح)
سال نشر1369ش
چاپ1
موضوعشعر فارسی - قرن 6ق. - عبدالعزيز بن مسعود، قرن 6‏ق. -‏ سرگذشتنامه
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
PIR۴۹۲۲/د۹
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

دیوان رفیع از‌ لحاظ‌ قالب‌های شعری و تعداد ابیات، مشتمل‌ بر‌ قصیده، قطعه‌ و چند‌ غزل‌ کوتاه و تعدادی رباعی و ترکیب‌بند و در مجموع‌ بالغ‌ بر 1642 بیت است؛ 40 قطعه و قصیده: مشتمل بر 1351 بیت؛ 52‌ غزل‌ یا تغزل: در مجموع 67 بیت‌؛ 50 رباعی: 100 بیت‌؛ 2 ترجیع‌بند‌ و ترکیب‌بند: 135 بیت و ملحقات: 45‌ بیت‌. اما بنا به اقوال برخی از تذکره‌‏نویسان، احتمال می‌رود که تعدادی از اشعار‌ وی‌ بر اثر حوادث ایام از‌ میان‌ رفته‌ باشد[۱].

از لحاظ‌ کیفیت‌، شعر لنبانی یکی از‌ آخرین‌ نمونه‌های سبک خراسانی و طلیعه سبکی است که به دست سعدی و حافظ به اوج کمال‌ خود‌ رسیده است؛ ازهمین‌رو، آثار‌ حماسه‌ و ناهمواری سبک‌ خراسانی‌ در‌ شعر وی کم‌رنگ‏تر می‌شود‌ و بقایای واژگان خشن و مردانه شعرای خراسانی در تغزلات او جای خود را به لطافتی شاعرانه‌ می‌بخشد و در نهایت به ایجاد شعری منسجم‌، استوار‌، فصیح‌ و منطبق‌ بر‌ موازین رسمی ادب‌ می‌انجامد[۲].

هنر و مهارت رفیع، بیشتر در سرودن قصیده است و قطعه‌های او عمدتاً متضمن تکرار‌ ساده‏تر‌ همان‌ مضامینی است که در قصاید او آمده‌ است‌. قصاید‌ او‌ غالباً‌ با‌ تغزل یا تشبیب آغاز می‌شود و مقدمه یا تشبیب این قصاید غالباً درباره «آمدن بهار، بیان اوصاف معشوق، توصیف آسمان شب، باد صبا، شکوه و گلایه از ایام فراق و هجران، تقبیح زال عشوه‏گر دهر‌ و...» است‌، اما تعداد محدودی از‌ این‌ قصاید، بدون مقدمه است و از همان ابتدا به مدح و ستایش ممدوح می‌پردازد[۳].

موضوع اصلی قصاید لنبانی مدیحه است که عمدتاً با اغراق و مبالغه‏ای تعمدی همراه می‌شود:

هنوز گوی فلک در‌ عدم‌ همی گردیدکه او به دست جهان‌داری تو چوگان داد
تیغ تو چه برقی است که خورشید فلک رادر معرکه پوشیده‌تر از جرم سها کرد[۴]

از میان انواع صور خیال، آنچه در شعر‌ رفیع‌ برجستگی‌ بیشتری دارد، تشبیه، استعاره، تشخیص و در نهایت کنایه است. وی در آرایه‏مند‌ کردن‌ کلام خود از هیچ کوششی فروگذار نکرده است[۵].

پانويس

  1. ر.ک: کوپا، فاطمه، ص104
  2. ر.ک: همان
  3. ر.ک: همان، ص104-105
  4. ر.ک: همان، ص105
  5. ر.ک: همان، ص106


منابع مقاله

کوپا، فاطمه، «سحبان ثانی: مضامین شعری و شیوه شاعری رفیع‌الدین لنبانی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، پیک نور، زمستان 1384- شماره 12.


وابسته‌ها