راز ماندگاری مثنوی مولانا در عصر انفورماتیک

راز ماندگاری مثنوی مولانا در عصر انفورماتیک
پدیدآوران	جهانگرد، نسرین (نویسنده)
ناشر	انتشارات علمی
مکان نشر	تهران
سال نشر	1388
چاپ	اول
موضوع	مولوی، جلال‌الدین‌ محمدبن‌ محمد، ۶۰۴ - ۶۷۲ق‌.-- نقد و تفسیر,شعر فا‌رسی‌ -- قرن‌ ۷ق‌. -- تا‌ریخ‌ و نقد
کد کنگره	‏PIR۵۳۰۵/ج۹ر۲

راز ماندگاری مثنوی مولانا در عصر انفورماتیک تألیف نسرین جهانگرد؛ این کتاب، دربارۀ اخلاق عرفان و اندیشه مولانا، اثر پذیری او از دیگران و همچنین اثرگذاری او بر دیگران بحث نموده، و مشتمل بر یک مقدمه و دو بخش است و هربخش خود چندین فصل دارد. نام کتاب برگرفته از عنوان فصل نخست بخش اول می‌باشد.

در مقدمۀ کتاب، در مورد پیشرفت شگفت‌انگیز علم و پیشگامی مولانا در دانش کوانتوم، و نقشه سازندۀ عرفان در ارتباط انسان و خدا، مراحل تکاملی عرفان از زهد خشک تا وحدت وجود بهره‌گیری مولانا از فلاسفۀ یونان، مطالبی را به اختصار بیان کرده است.

بخش اول کتاب با عنوان مولانا در عصر انفورماتیک،پنج فصل دارد:

فصل نخست، با عنوان راز ماندگاری مثنوی در عصر اطلاعات(انفورماتیک)، ابتدا ویژگی‌های مکتب عرفانی خراسان را برشمرده و مولانا را چهرۀ برجسته و ممتاز آن مکتب معرفی کرده است، آنگاه فضایل اخلاقی مولانا را بررسی نموده و از تأثیر موضوعات فقهی، کلامی و قرآنی در مثنوی سخن گفته است.

فصل دوم، دربارۀ انعکاس موضوع‌های کلامی، دینی و فلسفی در مثنوی بحث کرده است و دیدگاه فلسفی مولانا را بیشتر مورد بررسی قرار داده و می‌نویسد مولانا فلسفه را به حکمت تعبیر می‌کرد و با آن موافق بود. سپس با شرح و تفسیر اصطلاح اگزیستانسیالیست، می‌گوید مولوی افکار و عقاید اگزیستانسیالیستی داشته است.

فصل سوم، دربارۀ دیدگاه روانشناسی مولانا، مسئله روح و انعکاس علم طب، هیئت و نجوم در مثنوی بحث کرده است.

فصل چهارم، دربارۀ مولانا و شمس است و در آن از عشق سوزان مولانا نسبت به شمس و تأثیر فکری شمس بر مولانا، و طریقه شمس و مسلک قلندران سخن رانده است.

فصل پنجم وارد مبحث سماع و نی از دیدگاه مولانا و مثنوی شده و این موضوع را با تفصیل بیشتری بررسی نموده است.

بخش دوم، با عنوان تأثیر پذیری مولانا از شعرای گذشته و اثرگذاری اشعار او بر شعرای بعد از خود، شامل دو فصل می‌شود: در فصل نخست، ابتدا دربارۀ سعدی و غزلیاتش و اینکه او لطف غزل را به سرحد کمال رساند و شادابی غزل را تکمیل کرد، بحث نموده بعد با مقایسه‌ای میان مولانا، عطار و سنایی وجوه اشتراک و افتراق و تأثیرپذیری مولانا از آن دو را بررسی کرده است. در ادامه، با عنوان مولانا و فردوسی و رستم در حماسه مولوی می‌گوید از اسامی پهلوانان و پادشاهان و زنان بزرگ شاهنامه در دیوان شمس این باور را تأیید می‌کند که مولانا در قصرهای تو در توی شاهنامه سیر و سفر معنوی داشته است. در فصل دوم، دربارۀ شعر و اندیشۀ حافظ، خیام، مولانا، نظامی و خاقانی بحث کرده است. فهرست منابع و مآخذ در پایان کتاب درج است.

منابع مقاله

عالمی، محمدعَلَم، کتاب‌شناسی توصیفی مولانا (شامل جدیدترین تحقیقات و قدیمی‌ترین کتاب‌های مولوی پژوهی)، قم، انتشارات دانشگاه قم، 1392ش.