ملکوتی، مسلم: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۰۲

مسلم ملکوتى (1303-1393ش)، از اعضای سابق جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو مجلس خبرگان، نماینده ولی فقیه و امام جمعه سابق تبریز، از شاگردان امام خمینی و علامه طباطبایی در قم و آیت‌الله‌ میرزا مهدی‌ اصفهانی‌ در مشهد

ملکوتی، مسلم

نام	ملکوتی، مسلم
نام‌های دیگر	مسلم الملکوتی سرابی تبریزی، مسلم ملکوتی سرابی، مسلم میرزا مسلم آغا سرابیتبریزی
نام پدر	مشهدى یوسف
متولد	15خرداد 1303ش
محل تولد	سراب
رحلت	پنج‌شنبه 4 اردیبهشت سال 1393ش یا 1435 ق یا 2014 م
اساتید	امام خمینى آیت‌الله سید کاظم شریعتمدارى سید محمد حجت آیت‌الله بروجردى میرزا مهدى آشتیانى علامه طباطبایى
برخی آثار	التقریرات المسمی بالمحاکمات بین الأعلام ناگفته‌های فدک (تاریخ فدک و شرح خطبه فدکیه) الإجتهاد و التقلید
کد مؤلف	AUTHORCODE05722AUTHORCODE

ولادت

در پانزدهم خرداد سال 1303ش در حومه شهرستان سراب، واقع در 130 کیلومترى تبریز به دنیا آمد. پدرش مشهدى یوسف به شغل کشاورزى روزگار مى‌گذراند و داراى تحصیلاتى نیز بود.

تحصیلات

اشتیاق خانواده وى و نیز علاقه پدر، او را به تحصیل علوم دینى واداشت؛ به‌گونه‌اى که در پنج یا شش سالگى نزد عالم محل که خود از منسوبین او بود، توانست نوشتن و خواندن را فراگیرد و با قرآن مجید و معارف آن آشنا شود و بخشى از قرآن را حفظ کند.

او با فراگرفتن قرآن در زادگاه خود، به سراب آمد و در آنجا به فراگیرى کتاب‌هاى متداول ادبى حوزه علمیه، همانند جامع المقدمات، سیوطى، مغنى، مطول، منطق و اصول فقه پرداخت و در هفده سالگى براى ادامه تحصیل، به تبریز رفت. در حوزه علمیه تبریز، به مدت چهار سال اقامت داشت و از محضر استادان گران‌مایه آن دیار همچون سید مهدى انگجى، میرزا فتاح شهیدى و میرزا محمود دوزدوزانى، بهره برد و کتاب‌هاى شرح لمعه، رسائل، مکاسب و کفایة الأصول را به پایان رساند. ایشان در طى این سال‌ها، کتاب‌هایى را که پیش‌تر فراگرفته بودند، به طلابى که تازه وارد حوزه شده بودند، تدریس می‌کردند.

با اتمام دوره سطح، در سال 1321 به‌منظور ادامه تحصیل و بهره‌گیرى از محضر عالمان و دانشمندان قم، بدانجا روانه شد. از نخستین روزهاى سکونت در شهر قم، به جد و جهد، در درس بزرگان حوزه علمیه حاضر شد و در علوم معقول و منقول، از محضر بزرگانى چون امام خمینى(ره) و علامه طباطبایى بهره برد، سپس به حوزه علمیه مشهد عزیمت کرد و ضمن انس با آستان ملکوتى على بن موسى الرضا(ع) از درس بزرگان آن دیار، همچون میرزا مهدى اصفهانى استفاده نمود.

شوق فراگیرى علوم دینى، وى را در سال 1334 به سمت نجف اشرف کشاند. انوار علوى چنان بر سر ایشان سایه افکند که توانست در آن دیار، به درس بزرگانى چون آیت‌الله سید ابوالقاسم خویى، آیت‌الله سید محسن حکیم راه یابد و کسب فیض نماید. همچنین در این مدت از تربیت شاگردان ممتاز در فقه، اصول، فلسفه، کلام، ریاضى و... غافل نماند.

اقامت دوازده ساله ایشان در نجف، در سال 1346 به پایان رسید و ایشان براى سپرى کردن اوقات فراغت در تابستان، به ایران آمد. با به پایان رسیدن تابستان، بار دیگر قصد نجف اشرف نمود؛ اما درگیرى‌هاى آن روز دولت ایران و عراق که به ناامن شدن مرزها انجامیده بود، او را از تصمیم خود بازداشت و دیگر بار، عازم شهر مقدس قم شد.

او با ورود به شهر قم، تدریس فقه و اصول را آغاز کرد که با استقبال فراوان طلاب مستعد روبه‌رو شد و نیز ایشان در کنار آن به تدریس فلسفه مى‌پرداخت که حاصل آن، ظهور طلابى فرهیخته در حوزه علمیه امروز ماست.

استادان

ایشان در تبریز، دروس سطح را نزد آیت‌الله میرزا فتاح شهیدى، آیت‌الله سید کاظم شریعتمدارى، آیت‌الله میرزا محمود دوزدوزانى و آیت‌الله سید مهدى انگجى آموخت. با ورود به قم، در درس خارج فقه و اصول آقایان حاج میرزا محمد فیض قمى و سید محمد حجت شرکت نمود. با ورود آیت‌الله بروجردى به قم، از درس ایشان نیز بهره برد و در علوم عقلى به درس حضرت امام خمینى(ره) رفت. همچنین ایشان در علوم عقلى از میرزا مهدى مازندرانى، شیخ ابوالقاسم اصفهانى، میرزا مهدى آشتیانى و علامه طباطبایى نیز بهره برده است.

در مشهد نیز به درس فلسفه شیخ سیف‌الله ایسى میانجى و هیئت و ریاضیات شیخ محمدرضا کرباسى رفت و نیز از محضر آیت‌الله میرزا مهدى اصفهانى بهره‌هاى فراوان برد.

استادان ایشان در نجف، میرزا عبدالهادى شیرازى، سید محسن حکیم، سید محمود شاهرودى و شیخ حسین حلى بودند که در درس‌هاى خارج فقه آنان شرکت مى‌نموده است و نیز در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله ابوالقاسم خویى حضور مداوم داشته است.

ایشان از دوستان دوره طلبگى خود به شیخ اسدالله اصفهانى و آقا سعید اشراقى اشاره مى‌کند که هماره با آنها به مباحثه دروس فراگرفته‌شده، مى‌پرداخته است.

با شهادت آیت‌الله مدنى، امام جمعه تبریز در سال 1360، امام خمینى(ره) آیت‌الله ملکوتى را به نمایندگى خود در آذربایجان و نیز به‌عنوان امام جمعه تبریز برگزید. تبریز در آن سال‌ها دستخوش نزاع‌ها و تحریک گروهک‌هاى ضد نظام براى ایجاد یأس از انقلاب اسلامى بود. آیت‌الله ملکوتى با افشاى این دسیسه‌ها و دعوت مردم و گروه‌هاى هوادار انقلاب به وحدت و یک‌پارچگى، دشمنان را از رسیدن به اهداف خود مأیوس نمود. ایشان بارها و بارها در خطبه‌هاى نماز جمعه و دیگر سخنرانى‌ها، مردم را به حضور پرشور در جبهه‌هاى جنگ و کمک به رزمندگان دلیر اسلام فراخواند و خود نیز از حمایت مادى و معنوى رزم‌آوران دفاع مقدس دریغ نورزید.

همچنین وى در دوره اول و دوم مجلس خبرگان رهبرى، به نمایندگى از طرف مردم آذربایجان شرقى عضویت داشت و خدمات شایانى را در این عرصه نیز به انجام رساند.

او در سال 1373، با دعوت برخى بزرگان حوزه علمیه قم و نیز موافقت مقام معظم رهبرى از تبریز به قم آمد و با برپا کردن درس خارج فقه و اصول، بسیارى از طلاب علوم دینى را شیفته درس خویش ساخت و بدین‌وسیله، سیره علما و دانشمندان این حوزه سترگ را پاس داشت.

وفات

سرانجام ایشان در بامداد روز پنج‌شنبه چهارم اردیبهشت سال 1393ش دعوت حق را لبیک گفت. پیکرش پس از تشییع و اقامه نماز توسط آیت‌الله سبحانی در حرم حضرت معصومه به خاک سپرده شد

آثار

الربا فی التشریع الإسلامى؛
مسجد، مسجد شد (تاریخ کامل آذربایجان)؛
المحاکمات (نقد و بررسى نظریات میرزاى نایینى و مقایسه آن با نظریات دیگر علما)؛
شرح کفایة الأصول؛
یک دوره اصول مدوّن؛
حاشیه بر اسفار؛
حاشیه بر شفا؛
تفسیر سوره فاتحه؛
المنافقون فی القرآن و السنة و التاریخ؛
الفرق بین‌الدین و العلم و الفلسفة؛
رساله توضیح المسائل؛
مناسک حج؛
مقتل الإمام الحسین(ع)؛
الحاشیة على العروة الوثقى؛
الصلوة؛
الحدود و الدیات؛

و...

منابع مقاله

ر.ک. پایگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم

وابسته‌ها

التقریرات المسمی بالمحاکمات بین الأعلام

ناگفته‌های فدک (تاریخ فدک و شرح خطبه فدکیه)

الإجتهاد و التقلید

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+<div class="wikiInfo">
 [[پرونده:NUR05722.jpg|بندانگشتی|ملکوتی، مسلم]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
-! نام!! data-type='authorName'|ملکوتی، مسلم
+! نام!! data-type="authorName" |ملکوتی، مسلم
 |-
-|نام های دیگر
+|نام‌های دیگر
-|data-type='authorOtherNames'| مسلم الملکوتی
+| data-type="authorOtherNames" | مسلم الملکوتی
 سرابی تبریزی، مسلم
@@ خط ۱۲: / خط ۱۲: @@
 ملکوتی سرابی، مسلم
-میرزا مسلم آغا سرابی تبریزی
+میرزا مسلم آغا سرابیتبریزی
 |-
 |نام پدر
-|data-type='authorfatherName'|
+| data-type="authorfatherName" |مشهدى یوسف
 |-
 |متولد
-|data-type='authorbirthDate'|1303 هـ.ش
+| data-type="authorbirthDate" |15خرداد 1303ش
 |-
 |محل تولد
-|data-type='authorBirthPlace'|
+| data-type="authorBirthPlace" |سراب
 |-
 |رحلت
-|data-type='authorDeathDate'|1393 هـ.ش یا 1435 هـ.ق یا 2014 م
+| data-type="authorDeathDate" |پنج‌شنبه 4 اردیبهشت سال 1393ش یا 1435 ق یا 2014 م
 |-
 |اساتید
-|data-type='authorTeachers'|
+| data-type="authorTeachers" |[[امام خمينى(ره)|امام خمینى]]
-|-
-|برخی آثار
-|data-type='authorWritings'|
-|-class='articleCode'
-|کد مولف
-|data-type='authorCode'|AUTHORCODE5722AUTHORCODE
-|}
-</div>
+[[شریعتمداری، سید محمدکاظم|آیت‌الله سید کاظم شریعتمدارى]]
-«ميرزا مسلم ملكوتى»، در پانزدهم خرداد سال 1303ش در حومه شهرستان سراب، واقع در 130 كيلومترى تبريز به دنيا آمد. پدرش به شغل كشاورزى روزگار مى‌گذراند و داراى تحصيلاتى نيز بود. اشتياق خانواده وى و نيز علاقه پدر، او را به تحصيل علوم دينى واداشت؛ به‌گونه‌اى كه در پنج يا شش سالگى نزد عالم محل كه خود از منسوبين او بود، توانست نوشتن و خواندن را فراگيرد و با قرآن مجيد و معارف آن آشنا شود و بخشى از قرآن را حفظ كند.
+[[حجت کوه‌کمری، سید محمد|سید محمد حجت]]
-او با فراگرفتن قرآن در زادگاه خود، به سراب آمد و در آنجا به فراگيرى كتاب‌هاى متداول ادبى حوزه علميه، همانند جامع المقدمات، سيوطى، مغنى، مطول، منطق و اصول فقه پرداخت و در هفده سالگى براى ادامه تحصيل، به تبريز رفت. در حوزه علميه تبريز، به مدت چهار سال اقامت داشت و از محضر استادان گران‌مايه آن ديار همچون سيد مهدى انگجى، ميرزا فتاح شهيدى و ميرزا محمود دوزدوزانى، بهره برد و كتاب‌هاى شرح لمعه، رسائل، مكاسب و كفاية الأصول را به پايان رساند. ايشان در طى اين سال‌ها، كتاب‌هايى را كه پيش‌تر فراگرفته بودند، به طلابى كه تازه وارد حوزه شده بودند، تدريس مى‌كردند.
+[[بروجردی، حسین|آیت‌الله بروجردى]]
-با اتمام دوره سطح، در سال 1321 به‌منظور ادامه تحصيل و بهره‌گيرى از محضر عالمان و دانشمندان قم، بدانجا روانه شد. از نخستين روزهاى سكونت در شهر قم، به جد و جهد، در درس بزرگان حوزه علميه حاضر شد و در علوم معقول و منقول، از محضر بزرگانى چون [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]](ره) و علامه طباطبايى بهره برد، سپس به حوزه علميه مشهد عزيمت كرد و ضمن انس با آستان ملكوتى على بن موسى الرضا(ع) از درس بزرگان آن ديار، همچون ميرزا مهدى اصفهانى استفاده نمود.
+[[آشتیانی، مهدی|میرزا مهدى آشتیانى]]
-شوق فراگيرى علوم دينى، وى را در سال 1334 به سمت نجف اشرف كشاند. انوار علوى چنان بر سر ايشان سايه افكند كه توانست در آن ديار، به درس بزرگانى چون آيت‌الله سيد ابوالقاسم خويى، آيت‌الله [[حکیم، محسن|سيد محسن حكيم]] راه يابد و كسب فيض نمايد. همچنين در اين مدت از تربيت شاگردان ممتاز در فقه، اصول، فلسفه، كلام، رياضى و... غافل نماند.
+[[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبایى]]
+|-
+|برخی آثار
+| data-type="authorWritings" |[[التقریرات المسمی بالمحاکمات بین الأعلام]]
-اقامت دوازده ساله ايشان در نجف، در سال 1346 به پايان رسيد و ايشان براى سپرى كردن اوقات فراغت در تابستان، به ايران آمد. با به پايان رسيدن تابستان، بار ديگر قصد نجف اشرف نمود؛ اما درگيرى‌هاى آن روز دولت ايران و عراق كه به ناامن شدن مرزها انجاميده بود، او را از تصميم خود بازداشت و ديگر بار، عازم شهر مقدس قم شد.
+ناگفته‌های فدک (تاریخ فدک و شرح خطبه فدکیه)
-او با ورود به شهر قم، تدريس فقه و اصول را آغاز كرد كه با استقبال فراوان طلاب مستعد روبه‌رو شد و نيز ايشان در كنار آن به تدريس فلسفه مى‌پرداخت كه حاصل آن، ظهور طلابى فرهيخته در حوزه علميه امروز ماست.
+الإجتهاد و التقلید
+|- class="articleCode"
+|کد مؤلف
+| data-type="authorCode" |AUTHORCODE05722AUTHORCODE
+|}
+</div>
-== استادان ==
+'''مسلم ملکوتى''' (1303-1393ش)، از اعضای سابق جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو مجلس خبرگان، نماینده ولی فقیه و امام جمعه سابق تبریز، از شاگردان [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] و [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبایی]] در قم و [[آیت‌الله‌ میرزا مهدی‌ اصفهانی‌]] در مشهد
+== ولادت ==
+در پانزدهم خرداد سال 1303ش در حومه شهرستان سراب، واقع در 130 کیلومترى تبریز به دنیا آمد. پدرش مشهدى یوسف به شغل کشاورزى روزگار مى‌گذراند و داراى تحصیلاتى نیز بود.
-ايشان در تبريز، دروس سطح را نزد آيت‌الله ميرزا فتاح شهيدى، آيت‌الله سيد كاظم شريعتمدارى، آيت‌الله ميرزا محمود دوزدوزانى و آيت‌الله سيد مهدى انگجى آموخت. با ورود به قم، در درس خارج فقه و اصول آقايان حاج ميرزا محمد فيض قمى و سيد محمد حجت شركت نمود. با ورود آيت‌الله بروجردى به قم، از درس ايشان نيز بهره برد و در علوم عقلى به درس حضرت [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]](ره) رفت. همچنين ايشان در علوم عقلى از ميرزا مهدى مازندرانى، شيخ ابوالقاسم اصفهانى، ميرزا مهدى آشتيانى و علامه طباطبايى نيز بهره برده است.
+== تحصیلات ==
+اشتیاق خانواده وى و نیز علاقه پدر، او را به تحصیل علوم دینى واداشت؛ به‌گونه‌اى که در پنج یا شش سالگى نزد عالم محل که خود از منسوبین او بود، توانست نوشتن و خواندن را فراگیرد و با قرآن مجید و معارف آن آشنا شود و بخشى از قرآن را حفظ کند.
-در مشهد نيز به درس فلسفه شيخ سيف‌الله ايسى ميانجى و هيئت و رياضيات شيخ محمدرضا كرباسى رفت و نيز از محضر آيت‌الله ميرزا مهدى اصفهانى بهره‌هاى فراوان برد.
+او با فراگرفتن قرآن در زادگاه خود، به سراب آمد و در آنجا به فراگیرى کتاب‌هاى متداول ادبى حوزه علمیه، همانند جامع المقدمات، سیوطى، [[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب|مغنى]]، [[المطول|مطول]]، منطق و اصول فقه پرداخت و در هفده سالگى براى ادامه تحصیل، به تبریز رفت. در حوزه علمیه تبریز، به مدت چهار سال اقامت داشت و از محضر استادان گران‌مایه آن دیار همچون سید مهدى انگجى، میرزا فتاح شهیدى و میرزا محمود دوزدوزانى، بهره برد و کتاب‌هاى شرح لمعه، [[فرائد الاصول (طبع انتشارات اسلامی)|رسائل]]، [[كتاب المكاسب|مکاسب]] و [[كفاية الأصول|کفایة الأصول]] را به پایان رساند. ایشان در طى این سال‌ها، کتاب‌هایى را که پیش‌تر فراگرفته بودند، به طلابى که تازه وارد حوزه شده بودند، تدریس می‌کردند.
-استادان ايشان در نجف، ميرزا عبدالهادى شيرازى، [[حکیم، محسن|سيد محسن حكيم]]، سيد محمود شاهرودى و شيخ حسين حلى بودند كه در درس‌هاى خارج فقه آنان شركت مى‌نموده است و نيز در درس خارج فقه و اصول آيت‌الله ابوالقاسم خويى حضور مداوم داشته است.
+با اتمام دوره سطح، در سال 1321 به‌منظور ادامه تحصیل و بهره‌گیرى از محضر عالمان و دانشمندان قم، بدانجا روانه شد. از نخستین روزهاى سکونت در شهر قم، به جد و جهد، در درس بزرگان حوزه علمیه حاضر شد و در علوم معقول و منقول، از محضر بزرگانى چون [[امام خمينى(ره)|امام خمینى]](ره) و [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبایى]] بهره برد، سپس به حوزه علمیه مشهد عزیمت کرد و ضمن انس با آستان ملکوتى [[امام رضا علیه‌السلام|على بن موسى الرضا(ع)]] از درس بزرگان آن دیار، همچون [[میرزا مهدى اصفهانى]] استفاده نمود.
-ايشان از دوستان دوره طلبگى خود به شيخ اسدالله اصفهانى و آقا سعيد اشراقى اشاره مى‌كند كه هماره با آنها به مباحثه دروس فراگرفته‌شده، مى‌پرداخته است.
+شوق فراگیرى علوم دینى، وى را در سال 1334 به سمت نجف اشرف کشاند. انوار علوى چنان بر سر ایشان سایه افکند که توانست در آن دیار، به درس بزرگانى چون آیت‌الله [[خویی، ابوالقاسم|سید ابوالقاسم خویى]]، آیت‌الله [[حکیم، سید محسن|سید محسن حکیم]] راه یابد و کسب فیض نماید. همچنین در این مدت از تربیت شاگردان ممتاز در فقه، اصول، فلسفه، کلام، ریاضى و... غافل نماند.
-با شهادت آيت‌الله مدنى، امام جمعه تبريز در سال 1360، [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]](ره) آيت‌الله ملكوتى را به نمايندگى خود در آذربايجان و نيز به‌عنوان امام جمعه تبريز برگزيد. تبريز در آن سال‌ها دستخوش نزاع‌ها و تحريك گروهك‌هاى ضد نظام براى ايجاد يأس از انقلاب اسلامى بود. آيت‌الله ملكوتى با افشاى اين دسيسه‌ها و دعوت مردم و گروه‌هاى هوادار انقلاب به وحدت و يك‌پارچگى، دشمنان را از رسيدن به اهداف خود مأيوس نمود. ايشان بارها و بارها در خطبه‌هاى نماز جمعه و ديگر سخنرانى‌ها، مردم را به حضور پرشور در جبهه‌هاى جنگ و كمك به رزمندگان دلير اسلام فراخواند و خود نيز از حمايت مادى و معنوى رزم‌آوران دفاع مقدس دريغ نورزيد.
+اقامت دوازده ساله ایشان در نجف، در سال 1346 به پایان رسید و ایشان براى سپرى کردن اوقات فراغت در تابستان، به ایران آمد. با به پایان رسیدن تابستان، بار دیگر قصد نجف اشرف نمود؛ اما درگیرى‌هاى آن روز دولت ایران و عراق که به ناامن شدن مرزها انجامیده بود، او را از تصمیم خود بازداشت و دیگر بار، عازم شهر مقدس قم شد.
-همچنين وى در دوره اول و دوم مجلس خبرگان رهبرى، به نمايندگى از طرف مردم آذربايجان شرقى عضويت داشت و خدمات شايانى را در اين عرصه نيز به انجام رساند.
+او با ورود به شهر قم، تدریس فقه و اصول را آغاز کرد که با استقبال فراوان طلاب مستعد روبه‌رو شد و نیز ایشان در کنار آن به تدریس فلسفه مى‌پرداخت که حاصل آن، ظهور طلابى فرهیخته در حوزه علمیه امروز ماست.
-او در سال 1373، با دعوت برخى بزرگان حوزه علميه قم و نيز موافقت مقام معظم رهبرى از تبريز به قم آمد و با برپا كردن درس خارج فقه و اصول، بسيارى از طلاب علوم دينى را شيفته درس خويش ساخت و بدين‌وسيله، سيره علما و دانشمندان اين حوزه سترگ را پاس داشت.
+== استادان ==
-سرانجام ايشان در بامداد روز پنج‌شنبه چهارم ارديبهشت سال 1393ش دعوت حق را لبيك گفت.
+ایشان در تبریز، دروس سطح را نزد آیت‌الله میرزا فتاح شهیدى، [[شریعتمداری، سید محمدکاظم|آیت‌الله سید کاظم شریعتمدارى]]، [[آيت‌الله ميرزا محمود دوزدوزانى|آیت‌الله میرزا محمود دوزدوزانى]] و [[آيت‌الله سيد مهدى انگجى|آیت‌الله سید مهدى انگجى]] آموخت. با ورود به قم، در درس خارج فقه و اصول آقایان حاج [[ميرزا محمد فيض قمى|میرزا محمد فیض قمى]] و [[حجت کوه‌کمری، سید محمد|سید محمد حجت]] شرکت نمود. با ورود [[بروجردی، حسین|آیت‌الله بروجردى]] به قم، از درس ایشان نیز بهره برد و در علوم عقلى به درس حضرت [[امام خمينى(ره)|امام خمینى]](ره) رفت. همچنین ایشان در علوم عقلى از [[ميرزا مهدى مازندرانى|میرزا مهدى مازندرانى]]، شیخ ابوالقاسم اصفهانى، [[آشتیانی، مهدی|میرزا مهدى آشتیانى]] و [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبایى]] نیز بهره برده است.
-== آثار ==
+در مشهد نیز به درس فلسفه شیخ سیف‌الله ایسى میانجى و هیئت و ریاضیات شیخ محمدرضا کرباسى رفت و نیز از محضر آیت‌الله میرزا مهدى اصفهانى بهره‌هاى فراوان برد.
+استادان ایشان در نجف، میرزا عبدالهادى شیرازى، [[حکیم، سید محسن|سید محسن حکیم]]، [[حسینی شاهرودی، محمود|سید محمود شاهرودى]] و [[حلی، حسین|شیخ حسین حلى]] بودند که در درس‌هاى خارج فقه آنان شرکت مى‌نموده است و نیز در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله ابوالقاسم خویى حضور مداوم داشته است.
-. الربا في التشريع الإسلامى؛
+ایشان از دوستان دوره طلبگى خود به شیخ اسدالله اصفهانى و آقا سعید اشراقى اشاره مى‌کند که هماره با آنها به مباحثه دروس فراگرفته‌شده، مى‌پرداخته است.
-. مسجد، مسجد شد (تاريخ كامل آذربايجان)؛
+با شهادت [[آیت‌الله مدنى]]، امام جمعه تبریز در سال 1360، [[امام خمينى(ره)|امام خمینى]](ره) آیت‌الله ملکوتى را به نمایندگى خود در آذربایجان و نیز به‌عنوان امام جمعه تبریز برگزید. تبریز در آن سال‌ها دستخوش نزاع‌ها و تحریک گروهک‌هاى ضد نظام براى ایجاد یأس از انقلاب اسلامى بود. آیت‌الله ملکوتى با افشاى این دسیسه‌ها و دعوت مردم و گروه‌هاى هوادار انقلاب به وحدت و یک‌پارچگى، دشمنان را از رسیدن به اهداف خود مأیوس نمود. ایشان بارها و بارها در خطبه‌هاى نماز جمعه و دیگر سخنرانى‌ها، مردم را به حضور پرشور در جبهه‌هاى جنگ و کمک به رزمندگان دلیر اسلام فراخواند و خود نیز از حمایت مادى و معنوى رزم‌آوران دفاع مقدس دریغ نورزید.
-. المحاكمات (نقد و بررسى نظريات ميرزاى نايينى و مقايسه آن با نظريات ديگر علما)؛
+همچنین وى در دوره اول و دوم مجلس خبرگان رهبرى، به نمایندگى از طرف مردم آذربایجان شرقى عضویت داشت و خدمات شایانى را در این عرصه نیز به انجام رساند.
-. شرح كفاية الأصول؛
+او در سال 1373، با دعوت برخى بزرگان حوزه علمیه قم و نیز موافقت [[خامنه‌ای، سید علی|مقام معظم رهبرى]] از تبریز به قم آمد و با برپا کردن درس خارج فقه و اصول، بسیارى از طلاب علوم دینى را شیفته درس خویش ساخت و بدین‌وسیله، سیره علما و دانشمندان این حوزه سترگ را پاس داشت.
-. يك دوره اصول مدوّن؛
+== وفات ==
+سرانجام ایشان در بامداد روز پنج‌شنبه چهارم اردیبهشت سال 1393ش دعوت حق را لبیک گفت. پیکرش پس از تشییع و اقامه نماز توسط [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله سبحانی]] در حرم حضرت معصومه به خاک سپرده شد
-. حاشيه بر اسفار؛
+== آثار ==
+{{ستون-شروع|2}}
-. حاشيه بر شفا؛
-. تفسير سوره فاتحه؛
-. المنافقون في القرآن و السنة و التاريخ؛
-. الفرق بين الدين و العلم و الفلسفة؛
-. رساله توضيح المسائل؛
-. مناسك حج؛
-. مقتل الإمام الحسين(ع)؛
-. الحاشية على العروة الوثقى؛
-. الصلوة؛
-. الحدود و الديات؛
+# الربا فی التشریع الإسلامى؛
+# مسجد، مسجد شد (تاریخ کامل آذربایجان)؛
+# المحاکمات (نقد و بررسى نظریات [[نائینی، محمدحسین|میرزاى نایینى]] و مقایسه آن با نظریات دیگر علما)؛
+# شرح [[كفاية الأصول|کفایة الأصول]]؛
+# یک دوره اصول مدوّن؛
+# حاشیه بر اسفار؛
+# حاشیه بر شفا؛
+# تفسیر سوره فاتحه؛
+# المنافقون فی القرآن و السنة و التاریخ؛
+# الفرق بین‌الدین و العلم و الفلسفة؛
+# رساله توضیح المسائل؛
+# مناسک حج؛
+# مقتل الإمام الحسین(ع)؛
+# الحاشیة على العروة الوثقى؛
+# الصلوة؛
+# الحدود و الدیات؛
 و...
+{{پایان}}
 == منابع مقاله ==
+[http://www.jameehmodarresin.org/index.php/azae-jameeh/azae-sabeq/117-malakoti-moslem/63-malakoti-moslem-zendegi ر.ک. پایگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]
-برگرفته از پايگاه جامعه مدرسين حوزه علميه قم، به آدرس:
+{{جامعه مدرسین}}
+==وابسته‌ها==
-http://www.jameehmodarresin.org/index.php/azae-jameeh/azae-sabeq/117-malakoti-moslem/63-malakoti-moslem-zendegi .
+{{وابسته‌ها}}
-== وابسته‌ها ==
+[[التقریرات المسمی بالمحاکمات بین الأعلام]]
-[[التقریرات المسمی بالمحاکمات بین الأعلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر
-[[ناگفته های فدک (تاریخ فدک و شرح خطبه فدکیه)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: زير نظر
+[[ناگفته‌های فدک (تاریخ فدک و شرح خطبه فدکیه)]]
-[[الإجتهاد و التقلید]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[الإجتهاد و التقلید]]
 [[رده:زندگی‌نامه]]
+[[رده:شهریور(1400)]]
+[[رده:اعضای مجلس خبرگان رهبری]]
+[[رده:اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]
+[[رده:امامان جمعه]]
+[[رده:امامان جمعه تبریز]]
+[[رده:شاگردان امام خمینی]]
+[[رده:درگذشتگان 1393‏]]