مجمل اللغة: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR20854J1.jpg | عنوان = مجمل اللغة | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابن فارس، احمد بن فارس (نويسنده) سلطان، زهیر عبد المحسن (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏م‎‏3 6620 ‏PJ‎‏ | موضو...» ایجاد کرد)
     
    جز (جایگزینی متن - 'ه‎ها' به 'ه‌‎ها')
     
    (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱۰: خط ۱۰:
    | زبان = عربی
    | زبان = عربی
    | کد کنگره =  ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏م‎‏3 6620 ‏PJ‎‏  
    | کد کنگره =  ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏م‎‏3 6620 ‏PJ‎‏  
    | موضوع =زبان عربی - واژه نامه‎ها
    | موضوع =زبان عربی - واژه نامه‌‎ها
    |ناشر  
    |ناشر  
    | ناشر = مؤسسة الرسالة
    | ناشر = مؤسسة الرسالة
    خط ۲۵: خط ۲۵:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''مجمل اللغة'''، تألیف احمد بن فارس بن زکریای لغوی، مشهور به ابن فارس (متوفی 395ق)، ادیب و لغت‌دان قرن چهارم هجری است. مقدمه، تحقیق و تصحیح کتاب به قلم زهیر عبدالمحسن سلطان است.
    '''مجمل اللغة'''، تألیف [[ابن فارس، احمد بن فارس|احمد بن فارس بن زکریای لغوی]]، مشهور به [[ابن فارس، احمد بن فارس|ابن فارس]] (متوفی 395ق)، ادیب و لغت‌دان قرن چهارم هجری است. مقدمه، تحقیق و تصحیح کتاب به قلم [[سلطان، زهیر عبد المحسن|زهیر عبدالمحسن سلطان]] است.


    مجمل اللغة، کتابی مشهور در واژه‌های عربی است، که وی به‌جای استفاده از مخارج اصوات، آنها را بر مبنای حروف الفبا تنظیم کرده است. هدف او از تألیف این کتاب آسان‌ کردن معرفت به مفردات زبان عربی برای طالبان آن بوده است<ref>ر.ک: جزینی، رسول، ص291</ref>.‏ این کتاب اولین کتابی است که به‌ترتیب حروف الفبا در حروف اول و دوم و سوم کلمه تنظیم شده است. در آن زمان شیوه خلیل و جوهری در معجم‌نویسی رایج بود و شیوه ابن فارس در مجمل اللغة، شیوه‌ای ابتکاری بود<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>‏.
    مجمل اللغة، کتابی مشهور در واژه‌های عربی است، که وی به‌جای استفاده از مخارج اصوات، آنها را بر مبنای حروف الفبا تنظیم کرده است. هدف او از تألیف این کتاب آسان‌ کردن معرفت به مفردات زبان عربی برای طالبان آن بوده است<ref>ر.ک: جزینی، رسول، ص291</ref>.‏ این کتاب اولین کتابی است که به‌ترتیب حروف الفبا در حروف اول و دوم و سوم کلمه تنظیم شده است. در آن زمان شیوه [[خلیل بن احمد|خلیل]] و [[جوهری، اسماعیل بن حماد|جوهری]] در معجم‌نویسی رایج بود و شیوه ابن فارس در مجمل اللغة، شیوه‌ای ابتکاری بود<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>‏.


    از کتاب مجمل اللغة، نسخه‌های بسیار نفیس و کهن باقی مانده است. وجود تعداد درخور توجهی نسخه کهن از این کتاب نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه آن در قرون 5-6 است<ref>ر.ک: جزینی، رسول، ص293</ref>.
    از کتاب مجمل اللغة، نسخه‌های بسیار نفیس و کهن باقی مانده است. وجود تعداد درخور توجهی نسخه کهن از این کتاب نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه آن در قرون 5-6 است<ref>ر.ک: جزینی، رسول، ص293</ref>.


    ازآنجاکه کتاب از سوی محققین مورد توجه قرار نگرفته و هیچ جزیی از آن تحقیق نشده است، لذا زهیر عبدالمحسن سلطان تصمیم به تحقیق و تصحیح آن گرفته است؛ در این‌باره به بخشی که با حرف خاء آغاز می‌شود تا آخر کتاب، توجه ویژه کرده و آن را به‌عنوان پایان‌نامه دیپلم عالی خود در کتب خطی و تحقیق نصوص انتخاب کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>‏.
    ازآنجاکه کتاب از سوی محققین مورد توجه قرار نگرفته و هیچ جزیی از آن تحقیق نشده است، لذا [[سلطان، زهیر عبد المحسن|زهیر عبدالمحسن سلطان]] تصمیم به تحقیق و تصحیح آن گرفته است؛ در این‌باره به بخشی که با حرف خاء آغاز می‌شود تا آخر کتاب، توجه ویژه کرده و آن را به‌عنوان پایان‌نامه دیپلم عالی خود در کتب خطی و تحقیق نصوص انتخاب کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>‏.


    کتاب، مشتمل بر دو باب است:
    کتاب، مشتمل بر دو باب است:
    خط ۳۷: خط ۳۷:
    # معرفی کتاب از جهت عنوان، سبب تألیف، مصادر و مقایسه با مقاييس اللغة. این باب، مشتمل بر متن تحقیق‌شده کتاب نیز هست<ref>ر.ک: همان</ref>‏.
    # معرفی کتاب از جهت عنوان، سبب تألیف، مصادر و مقایسه با مقاييس اللغة. این باب، مشتمل بر متن تحقیق‌شده کتاب نیز هست<ref>ر.ک: همان</ref>‏.


    این کتاب، «المجمل في اللغة» یا «المجمل» نیز نامیده شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص33</ref>‏. ابن فارس اسامی مصادری را که از آنها در مجمل اللغة نقل قول کرده، آن‌گونه که در مقاييس اللغة انجام داده، ذکر نکرده است؛ البته محقق اثر به برخی مصادر او اشاره کرده که العين خلیل بن احمد فراهیدی، الغريب المصنف ابوعبید، تهذيب الألفاظ ابن سکیت از آن جمله است<ref>ر.ک: همان، ص37-36</ref>‏.
    این کتاب، «المجمل في اللغة» یا «المجمل» نیز نامیده شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص33</ref>‏. [[ابن فارس، احمد بن فارس|ابن فارس]] اسامی مصادری را که از آنها در مجمل اللغة نقل قول کرده، آن‌گونه که در مقاييس اللغة انجام داده، ذکر نکرده است؛ البته محقق اثر به برخی مصادر او اشاره کرده که [[العين]] [[خلیل بن احمد|خلیل بن احمد فراهید]]<nowiki/>ی، [[الغريب المصنف]] [[ابوعبید، قاسم بن سلام|ابوعبید]]، [[تهذیب إصلاح المنطق|تهذيب الألفاظ]] [[ابن سکیت، یعقوب بن اسحاق|ابن سکیت]] از آن جمله است<ref>ر.ک: همان، ص37-36</ref>‏.


    ==پانویس==
    ==پانویس==
    خط ۴۴: خط ۴۴:
    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    # مقدمه و متن کتاب.
    # مقدمه و متن کتاب.
    # جزینی، رسول، «جایگاه شیعیان در کتابت کتاب مجمل اللغة اثر ابن‌ فارس»، پژوهشنامه امامیه، پاییز و زمستان 1401، شماره 16، ص‌290 تا 316:
    #[[:noormags:1994013| جزینی، رسول، «جایگاه شیعیان در کتابت کتاب مجمل اللغة اثر ابن‌ فارس»، پژوهشنامه امامیه، پاییز و زمستان 1401، شماره 16، ص‌290 تا 316]].
    https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1994013
     




    خط ۵۵: خط ۵۵:
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]


    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)‎‏]]
     
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 فروردین 1402]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1401 توسط سید محمد رضا موسوی]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1401 توسط سید محمد رضا موسوی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1401 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1401 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۴۱

    مجمل اللغة
    مجمل اللغة
    پدیدآورانابن فارس، احمد بن فارس (نويسنده) سلطان، زهیر عبد المحسن (محقق)
    ناشرمؤسسة الرسالة
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر13سده - 1406ق - 1986م
    چاپ2
    شابک-
    موضوعزبان عربی - واژه نامه‌‎ها
    زبانعربی
    تعداد جلد3
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏م‎‏3 6620 ‏PJ‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مجمل اللغة، تألیف احمد بن فارس بن زکریای لغوی، مشهور به ابن فارس (متوفی 395ق)، ادیب و لغت‌دان قرن چهارم هجری است. مقدمه، تحقیق و تصحیح کتاب به قلم زهیر عبدالمحسن سلطان است.

    مجمل اللغة، کتابی مشهور در واژه‌های عربی است، که وی به‌جای استفاده از مخارج اصوات، آنها را بر مبنای حروف الفبا تنظیم کرده است. هدف او از تألیف این کتاب آسان‌ کردن معرفت به مفردات زبان عربی برای طالبان آن بوده است[۱].‏ این کتاب اولین کتابی است که به‌ترتیب حروف الفبا در حروف اول و دوم و سوم کلمه تنظیم شده است. در آن زمان شیوه خلیل و جوهری در معجم‌نویسی رایج بود و شیوه ابن فارس در مجمل اللغة، شیوه‌ای ابتکاری بود[۲]‏.

    از کتاب مجمل اللغة، نسخه‌های بسیار نفیس و کهن باقی مانده است. وجود تعداد درخور توجهی نسخه کهن از این کتاب نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه آن در قرون 5-6 است[۳].

    ازآنجاکه کتاب از سوی محققین مورد توجه قرار نگرفته و هیچ جزیی از آن تحقیق نشده است، لذا زهیر عبدالمحسن سلطان تصمیم به تحقیق و تصحیح آن گرفته است؛ در این‌باره به بخشی که با حرف خاء آغاز می‌شود تا آخر کتاب، توجه ویژه کرده و آن را به‌عنوان پایان‌نامه دیپلم عالی خود در کتب خطی و تحقیق نصوص انتخاب کرده است[۴]‏.

    کتاب، مشتمل بر دو باب است:

    1. تحقیق کتاب که مشتمل بر دو فصل شرح حال و جایگاه علمی و مباحث مرتبط با مؤلف است.
    2. معرفی کتاب از جهت عنوان، سبب تألیف، مصادر و مقایسه با مقاييس اللغة. این باب، مشتمل بر متن تحقیق‌شده کتاب نیز هست[۵]‏.

    این کتاب، «المجمل في اللغة» یا «المجمل» نیز نامیده شده است[۶]‏. ابن فارس اسامی مصادری را که از آنها در مجمل اللغة نقل قول کرده، آن‌گونه که در مقاييس اللغة انجام داده، ذکر نکرده است؛ البته محقق اثر به برخی مصادر او اشاره کرده که العين خلیل بن احمد فراهیدی، الغريب المصنف ابوعبید، تهذيب الألفاظ ابن سکیت از آن جمله است[۷]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: جزینی، رسول، ص291
    2. ر.ک: مقدمه، ص7
    3. ر.ک: جزینی، رسول، ص293
    4. ر.ک: مقدمه، ص7
    5. ر.ک: همان
    6. ر.ک: متن کتاب، ص33
    7. ر.ک: همان، ص37-36

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن کتاب.
    2. جزینی، رسول، «جایگاه شیعیان در کتابت کتاب مجمل اللغة اثر ابن‌ فارس»، پژوهشنامه امامیه، پاییز و زمستان 1401، شماره 16، ص‌290 تا 316.



    وابسته‌ها