الأنموذج في النحو: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۹: خط ۹:
|زبان
|زبان
| زبان = عربی
| زبان = عربی
| کد کنگره = 8الف8ز/ ۶۱۵۱ PJ  
| کد کنگره =8الف8ز/ ۶۱۵۱ PJ  
| موضوع =
| موضوع =
|ناشر  
|ناشر  
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
 
{{کاربردهای دیگر| الأنموذج (ابهام‌زدایی)}}
'''الأنموذج في النحو'''، نوشته ادیب، واژه‌شناس و مفسّر معتزلی شهیر [[جارالله زمخشری]] (467-‌538ق)، بیان یک دوره کامل از مسائل نحوی زبان عربی است. انموذج، یعنی سرمشق و نمونه.
'''الأنموذج في النحو'''، نوشته ادیب، واژه‌شناس و مفسّر معتزلی شهیر [[جارالله زمخشری]] (467-‌538ق)، بیان یک دوره کامل از مسائل نحوی زبان عربی است. انموذج، یعنی سرمشق و نمونه.


خط ۳۱: خط ۳۱:


این کتاب تشکیل شده است از:
این کتاب تشکیل شده است از:
# مقدمه محقق: [[سامی بن حمد منصور]] در مقدمه کوتاهش تاریخچه‌ای از زندگی زمخشری و شعری در مدح او آورده و اسامی کتاب‌هایش را فهرست و بخشی از نامه فصیح و بلیغ جارالله زمخشری را در پاسخ نامه حافظ اسکندریه ابوطاهر سلفی و نمونه‌ای از اشعار مؤلف و سرانجام، تاریخ وفاتش را ثبت کرده است. سامی منصور، با درج تصاویری از نسخه خطی کتاب، افزوده که نسخه خطی این اثر در دانشگاه پرینستون موجود است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص3-‌12</ref>.
# مقدمه محقق: [[سامی بن حمد منصور]] در مقدمه کوتاهش تاریخچه‌ای از زندگی [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشری]] و شعری در مدح او آورده و اسامی کتاب‌هایش را فهرست و بخشی از نامه فصیح و بلیغ [[زمخشری، محمود بن عمر|جارالله زمخشری]] را در پاسخ نامه حافظ اسکندریه ابوطاهر سلفی و نمونه‌ای از اشعار مؤلف و سرانجام، تاریخ وفاتش را ثبت کرده است. [[منصور، سامی بن حمد|سامی منصور]]، با درج تصاویری از نسخه خطی کتاب، افزوده که نسخه خطی این اثر در دانشگاه پرینستون موجود است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص3-‌12</ref>.
# متن اصلی: کتاب حاضر، مختصر (20 صفحه) است و نویسنده بدون مقدمه و بی‌هیچ فصل‌بندی، وارد اصل بحث شده و با این مطلب سخنش را آغاز کرده است که: کلمه، مفرد است و آن یا اسم است (مانند «رجل»)، یا فعل (مثل «ضَرَبَ») و یا حرف (مانند «قَد»). کلام، مُرکّب است از دو اسمی که به هم اسناد داده شده‌اند (مثل «زیدٌ قائمٌ») یا فعل و اسم (مانند «ضَرَبَ زیدٌ») و جمله نامیده می‌شود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص15</ref> و به همین ترتیب، کوتاه و گویا، مطالب در 3 باب اسم، فعل و حرف ادامه یافته و با توضیح معنای «های سَکت» پایان پذیرفته است<ref>ر.ک: همان، ص35</ref>.
# متن اصلی: کتاب حاضر، مختصر (20 صفحه) است و نویسنده بدون مقدمه و بی‌هیچ فصل‌بندی، وارد اصل بحث شده و با این مطلب سخنش را آغاز کرده است که: کلمه، مفرد است و آن یا اسم است (مانند «رجل»)، یا فعل (مثل «ضَرَبَ») و یا حرف (مانند «قَد»). کلام، مُرکّب است از دو اسمی که به هم اسناد داده شده‌اند (مثل «زیدٌ قائمٌ») یا فعل و اسم (مانند «ضَرَبَ زیدٌ») و جمله نامیده می‌شود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص15</ref> و به همین ترتیب، کوتاه و گویا، مطالب در 3 باب اسم، فعل و حرف ادامه یافته و با توضیح معنای «های سَکت» پایان پذیرفته است<ref>ر.ک: همان، ص35</ref>.


خط ۳۷: خط ۳۷:
نویسنده که مفسر و ادیبی چیره‌دست است، از 2 شیوه در این اثر برای توضیح مطالبش استفاده کرده است:
نویسنده که مفسر و ادیبی چیره‌دست است، از 2 شیوه در این اثر برای توضیح مطالبش استفاده کرده است:
# تمثیل: نویسنده از آغاز تا انجام کتاب هر مبحثی را با ذکر یک یا دو مثال توضیح داده است؛ به‌عنوان نمونه: اصل ثابت در خبر آن است که نکره بیاید، ولی گاهی معرفه می‌آید، مانند: «اللهُ إلهُنا» و «محمدٌ(ص) نبیُّنا»<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>.
# تمثیل: نویسنده از آغاز تا انجام کتاب هر مبحثی را با ذکر یک یا دو مثال توضیح داده است؛ به‌عنوان نمونه: اصل ثابت در خبر آن است که نکره بیاید، ولی گاهی معرفه می‌آید، مانند: «اللهُ إلهُنا» و «محمدٌ(ص) نبیُّنا»<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>.
# استشهاد به آیات: زمخشری در 14 مورد به‌عنوان شاهد مثال به قرآن کریم استناد کرده است<ref>ر.ک: همان، ص17، ‌18، ‌19، ‌20، ‌21، ‌26، ‌29، ‌31 و ‌33</ref>.
# استشهاد به آیات: [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشری]] در 14 مورد به‌عنوان شاهد مثال به قرآن کریم استناد کرده است<ref>ر.ک: همان، ص17، ‌18، ‌19، ‌20، ‌21، ‌26، ‌29، ‌31 و ‌33</ref>.


==تعلیقات محقق==
==تعلیقات محقق==
خط ۵۶: خط ۵۶:
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]


[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)‎‏]]
 
[[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1401]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1401 توسط محمد خردمند]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1401 توسط محمد خردمند]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1401 توسط محسن عزیزی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1401 توسط محسن عزیزی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۲۶

الأنموذج في النحو، نوشته ادیب، واژه‌شناس و مفسّر معتزلی شهیر جارالله زمخشری (467-‌538ق)، بیان یک دوره کامل از مسائل نحوی زبان عربی است. انموذج، یعنی سرمشق و نمونه.

الأنموذج في النحو
الأنموذج في النحو
پدیدآورانزمخشری، محمود بن عمر (نويسنده) منصور، سامی بن حمد (نويسنده)
ناشر[بی نا]
مکان نشر[بی جا] - [بی جا]
سال نشر1420ق - 1999م
چاپ1
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
8الف8ز/ ۶۱۵۱ PJ
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

گزارش محتوا

این کتاب تشکیل شده است از:

  1. مقدمه محقق: سامی بن حمد منصور در مقدمه کوتاهش تاریخچه‌ای از زندگی زمخشری و شعری در مدح او آورده و اسامی کتاب‌هایش را فهرست و بخشی از نامه فصیح و بلیغ جارالله زمخشری را در پاسخ نامه حافظ اسکندریه ابوطاهر سلفی و نمونه‌ای از اشعار مؤلف و سرانجام، تاریخ وفاتش را ثبت کرده است. سامی منصور، با درج تصاویری از نسخه خطی کتاب، افزوده که نسخه خطی این اثر در دانشگاه پرینستون موجود است[۱].
  2. متن اصلی: کتاب حاضر، مختصر (20 صفحه) است و نویسنده بدون مقدمه و بی‌هیچ فصل‌بندی، وارد اصل بحث شده و با این مطلب سخنش را آغاز کرده است که: کلمه، مفرد است و آن یا اسم است (مانند «رجل»)، یا فعل (مثل «ضَرَبَ») و یا حرف (مانند «قَد»). کلام، مُرکّب است از دو اسمی که به هم اسناد داده شده‌اند (مثل «زیدٌ قائمٌ») یا فعل و اسم (مانند «ضَرَبَ زیدٌ») و جمله نامیده می‌شود[۲] و به همین ترتیب، کوتاه و گویا، مطالب در 3 باب اسم، فعل و حرف ادامه یافته و با توضیح معنای «های سَکت» پایان پذیرفته است[۳].

روش

نویسنده که مفسر و ادیبی چیره‌دست است، از 2 شیوه در این اثر برای توضیح مطالبش استفاده کرده است:

  1. تمثیل: نویسنده از آغاز تا انجام کتاب هر مبحثی را با ذکر یک یا دو مثال توضیح داده است؛ به‌عنوان نمونه: اصل ثابت در خبر آن است که نکره بیاید، ولی گاهی معرفه می‌آید، مانند: «اللهُ إلهُنا» و «محمدٌ(ص) نبیُّنا»[۴].
  2. استشهاد به آیات: زمخشری در 14 مورد به‌عنوان شاهد مثال به قرآن کریم استناد کرده است[۵].

تعلیقات محقق

سامی بن حمد منصور فقط در 2 مورد تعلیقه نوشته است:

  1. نظر نویسنده در مورد معنای «لَن»: محقق، این دیدگاه را از آرای اعتزالی زمخشری شمرده است[۶].
  2. حرف تقریب «قَد»: سامی منصور، فقط در این بحث، اختلاف نسخه خطی با «نسخه چاپی همراه با شرح» را ذکر کرده است[۷].

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه محقق، ص3-‌12
  2. ر.ک: متن کتاب، ص15
  3. ر.ک: همان، ص35
  4. ر.ک: همان، ص16
  5. ر.ک: همان، ص17، ‌18، ‌19، ‌20، ‌21، ‌26، ‌29، ‌31 و ‌33
  6. ر.ک: همان، ص32
  7. ر.ک: همان، ص33

منابع مقاله

مقدمه محقق و متن کتاب.


وابسته‌ها