نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'تاريخ طبرى' به 'تاريخ طبرى')
    جز (جایگزینی متن - 'نفس المهموم (ابهام‌ زدایی)' به 'نفس المهموم (ابهام‌‌زدایی)')
     
    (۷۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR01034J1.jpg|بندانگشتی|نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم و يليه نفثة المصدور فيما يتجدد به حزن العاشور]]
    | عنوان = نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم(ع)
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان‌های دیگر = نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم و يليه نفثة المصدور فيما يتجدد به حزن العاشور
    |+ |
    | تصویر = NUR01034J1.jpg
    |-
    | پدیدآوران = [[قمی، عباس]]
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم و يليه نفثة المصدور فيما يتجدد به حزن العاشور
    |-
    |نام های دیگر کتاب
    |data-type='otherBookNames'|نفس المهموم فی مقتل سیدنا الشهید المظلوم


    نفثه المصدور فیما یتجدد به حزن العاشور
    | ناشر = المکتبة الحيدرية
    | مکان نشر = ايران - قم
    | سال نشر = 1421ق
    | چاپ =
    | شابک =
    | موضوع = حسین بن علی(ع)، امام سوم، 4 - 61ق.


    نفس المهموم فی مقتل الشهید المظلوم
    واقعه کربلا، 61ق.
    | زبان = عربی
    | تعداد جلد =
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =01034
    | کد کنگره = ‏BP‎‏ ‎‏41‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ق‎‏8‎‏ن‎‏7
    | کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE01034AUTOMATIONCODE
    | کتابخوان همراه نور =01034
    | پس از =
    | پیش از =
    }}
    {{کاربردهای دیگر| نفس المهموم (ابهام‌‌زدایی)}}
    '''نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم(ع)'''، اثر [[قمی، عباس|شیخ عباس قمی]]، کتابی است پیرامون زندگی‌نامه و شهادت امام حسین(ع) که به زبان عربی و در سال 1335ق، نوشته شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص552</ref>


    نفس المهموم فی مقتل الحسین المظلوم (ع)
    کتاب‌ «[[نفثة المصدور في ما يتجدد به حزن يوم العاشور]]»، اثر خود نویسنده که به‌منزله تکمله اثر حاضر می‌باشد نیز در پایان‌ کتاب چاپ و ضمیمه شده است.
    |-
    |پدیدآورندگان
    |data-type='authors'|[[قمی، عباس]] (نويسنده)
    |-
    |زبان
    |data-type='language'|عربی
    |-
    |کد کنگره
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏41‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ق‎‏8‎‏ن‎‏7
    |-
    |موضوع
    |data-type='subject'|حسین بن علی (ع)، امام سوم، 4 - 61ق.


    واقعه کربلا، 61ق.
    آنچه باعث اهمیت کتاب می‌شود، آن است که نویسنده برای نگارش این کتاب تقریباً تمامی مقاتل و کتب تاریخی گذشته را دیده است و در جزئی‏‌ترین حوادث مربوط به کربلا، آرای پیشینیان قبل از خود را با ذکر مآخذ آن می‌‏آورد و گاهی آنها را هم نقد می‏‌کند و هرجا که بر اساس نگرش اخباری خود اشکالی می‏‌بیند، با صراحت به تبیین و رد آن می‌‏پردازد<ref>موسوی، سید ناصر، 1395</ref>
    |-
     
    |ناشر
    اثر حاضر که با زحمات بسیار و تفحص و تتبع کم‌نظیر نویسنده به‌ رشته تحریر درآمده، خلأ ناشی از فقدان کتابی جامع و بیان‌کننده چهره واقعی و حقیقی‌ انقلاب‌ اسلامی امام حسین(ع) و حادثه خونبار کربلا را تا اندازه‌ای پر کرد<ref>ر.ک: میرشریفی، سید علی، 1365، ص62</ref>
    |data-type='publisher'|المکتبة الحيدرية
     
    |-
    ==ساختار==
    |مکان نشر
    کتاب با دو مقدمه از [[حسینی اشکوری، احمد|سید احمد حسینی]] و نویسنده آغاز و مطالب در پنج باب و یک خاتمه، تنظیم شده است.
    |data-type='publishPlace'|قم - ایران
     
    |-
    نویسنده، بیش از هیجده کتاب‌ مشهور معتبر‌ را مورد‌ استفاده قرار داده که در بین آنها کتب خطی هم‌ به‌ چشم می‌خورد. وی چنان با مهارت متون این کتب را گلچین و بعد تنظیم و تحریر نموده است که‌ در بدو نظر‌ توهم‌ می‌شود‌ کلیه مطالب از خود اوست‌<ref>ر.ک: همان</ref>
    |سال نشر
     
    |data-type='publishYear'| 1421 هـ.ق
    ==گزارش محتوا==
    |-class='articleCode'
    در مقدمه نخست، به بیان زندگی‌نامه نویسنده پرداخته شده<ref>ر.ک: مقدمه، ص1-10</ref> و مقدمه مؤلف، پیرامون ولادت باسعادت امام‌ حسین(ع) و اموری که در آن‌ زمان‌ واقع شده است، می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص11-15</ref>
    |کد اتوماسیون
     
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE1034AUTOMATIONCODE
    نویسنده از خود مطلبی ندارد، جز در بعضی‌ موارد با عنوان «أقول» و‌ توضیحاتی‌ در پاورقی با رمز «منه». ایشان به مطالب کتاب تقریبا ایمان و اذعان کامل دارد‌ و می‌خواهد کتاب به‌عنوان مقتل مستقلی شناخته شود؛ لذا می‌نویسد:‌ نقل و اقتباس از این کتاب بدون ذکر‌ مأخذ‌ جایز‌ نیست؛ زیرا می‌خواهم این کتاب به‌عنوان مقتلی مستقل و معروف شناخته‌ شود<ref>ر.ک: میرشریفی، سید علی، 1365، ص62</ref>
    |}
     
    </div>
    گر‌چه‌ کتاب مزبور، به نام مقتل است و مقتل معمولا به کتابی‌گفته می‌شود که در آن فقط محل کشته‌ شدن‌ و چگونگی‌ آن را می‌نویسند، ولی این کتاب شرح مستند و فشرده‌ای است‌ از زندگانی و مبارزات امام حسین(ع) که از تولد‌ حضرت‌ شروع‌ می‌شود و به قیام توابین، خروج مختار و مرگ یزید پایان‌ می‌پذیرد<ref>ر.ک: همان</ref>
     
    باب اول درباره مناقب و فضایل امام(ع)، ثواب گریه بر مصیبت آن‌ حضرت و همچنین پاداش لعن‌ بر‌ قاتلانش‌ و اخباری که در مورد آن جناب وارد شده است، می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص63</ref>
     
    باب دوم ماجرای بعد از مرگ معاویه، بیعت خواستن یزید، حرکت‌ حضرت‌ به مکه، فرستادن‌ مسلم(ع) به کوفه، ورود به کربلا و جریان شهادت آن‌ حضرت و هفتادودو‌ یار‌ باوفای ایشان را در خود جای داده است<ref>ر.ک: همان</ref>
     
    باب سوم شامل حوادث بعد از شهادت امام(ع) و غارت خیام، فرستادن اهل‌بیت(ع) به کوفه و از‌ کوفه‌ به شام و در آخر به مدینه می‌باشد<ref>ر.ک: همان</ref>
     
    باب چهارم در‌ مورد حوادثی است که بعد از شهادت حضرت‌ اتفاق افتاد؛ از قبیل گریه کردن آسمان و زمین و اهلشان، ضجه‌ ملائکه، نوحه‌سرایی‌ جن و ذکر مرثیه‌هایی که در رثای آن حضرت و یارانش سروده شده است<ref>ر.ک: همان</ref>
     
    باب پنجم، ذکر‌ فرزندان‌ و همسران امام(ع) و فضیلت‌ زیارت وی و ظلم و جور‌ خلفای‌ طاغوت‌ بر مرقد مطهرش را در خود جای داده و خاتمه در مورد توابین، خروج مختار، کشتن قاتلان امام(ع) و در آخر، مرگ خفت‌بار‌ یزید بن معاویه است<ref>ر.ک: همان</ref>


    در واقع اصل مقتل الحسین از باب دوم کتاب آغاز می‌‏شود که دربرگیرنده وقایع بعد از مرگ معاویه و سرپیچی امام(ع) از بیعت با یزید و خروج از مدینه است. نکته‏‌ای که اثر حاضر را در میان کتب مقتل ممتاز کرده است، یکی تبحر و مهارت و اشراف مؤلف بر کتب پیشینیان و اخبار و حدیث است، دیگری روحیه‌ی نقادانه او<ref>ر.ک: موسوی، سید ناصر، 1395</ref>


    كتاب نفس المهموم فى مصيبة سيدنا الحسين المظلوم نوشته محدث بزرگوار [[قمی، عباس|شيخ عباس قمى]] است.
    ویژگی مهم کتاب این است که خواننده با بررسی و مطالعه دقیق آن می‌تواند حداقل با مهم‏ترین مقاتلی که از قرن دوم هجری تا پایان قاجاریه نگارش یافته‏‌اند، آشنا شود و نمونه آرای هرکدام از این مقاتل را در یک موضوع مشخص ببیند<ref>ر.ک: همان</ref>


    ==محتوا==
    نویسنده هرگاه لازم دیده با صراحت به نقد نظرات علمای گذشته پرداخته است. وی در آغاز کتاب در بخش معرفی منابع، «مقتل الحسین» منسوب به [[ابومخنف، لوط بن یحیی|ابومخنف]] را بررسی و رد کرده است. دقت وی در نقد منابع به‌حدی است که گاهی در جزئیات یک حادثه اظهار نظر می‏‌کند؛ مثلاًدر جایی می‏‌نویسد: «سوار شدن مسلم بن عقیل را بر اسب قبل از شهادتش در کوفه، فقط [[ابن طاووس، علی بن موسی|سید بن طاووس]] و ابن نما حلی ذکر کرده‌‏اند و من سیمی بر آن نیافتم». در داستان دو طفل مسلم، نویسنده پس از نقل خبر، با صراحت می‏‌نویسد: «من این داستان را فقط به اعتماد [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|شیخ صدوق]] نقل کردم و الا چنین قصه‌‏ای با این کیفیت و تفصیل از نظر من بعید است»<ref>ر.ک: همان</ref>


    موضع نویسنده در مورد کتاب «[[روضة الشهداء]]» نیز مشخص است. وی در این خصوص به استادش [[نوری، حسین بن محمدتقی|محدث نوری]] اقتدا می‏‌کند و [[کاشفی، حسین|واعظ کاشفی]] نویسنده «[[روضة الشهداء]]» را متهم می‏‌کند که داستان‏هایی مثل عروسی حضرت قاسم، زعفر جنی و منصور ملک، ذوالجناح و برخی مطالب دیگر را از پیش خود ساخته و پرداخته است<ref>ر.ک: همان</ref>


    مؤلف بر شيوه معمول كتب مقتل، از ولادت امام حسين عليه السلام به اجمال سخن گفته و يك باب را به مناقب آن امام و همچنين ثواب گريه بر آن حضرت اختصاص داده است. بخش اصلى با مرگ معاويه و بيعت خواهى از امام آغاز شده و تا شهادت آن حضرت را در بردارد. باب سوم كتاب در باره حوادث پس از شهادت و اسارت اهل بيت و همچنين رويدادهاى زمين و آسمان است. باب آخر به موضوع توابين و مختار مى پردازد.
    ==وضعیت کتاب==
    این کتاب سابقا سه مرتبه چاپ شده بود که نسخه‌های خطی‌ بود، ولی اخیرا (در سال‌ 1364) با‌ کوشش و مقدمه احمد حسینی و تحقیق‌ آقای رضا‌ استادی‌ چاپ و به بازار عرضه شده است (کتاب حاضر)<ref>میرشریفی، سید علی، 1365، ص63</ref>


    [[قمی، عباس|شيخ عباس قمى]] در ادامه اين كتاب، رساله يا كتاب ديگرى مختصرتر از نفس المهموم با عنوان نفثة المصدور فيما يتجدد به حزن يوم العاشور آورده كه در واقع مستدرك كتاب پيشين است و پس از مقدمه اى چند سطرى وارد مطلب اصلى شده است. وى مى گويد اين وجيزه را براى الحاق به نفس المهموم نوشتم كه شامل چند فصل است. مؤلف بدون عنوان‌دهى به فصل هاى نفثة المصدور در باره موضوعات گوناگونى چون مناقب امام حسين عليه السلام، پيشينه مصائب پيامبر و على عليه السلام در اسلام و اشعار و مراثى اهل بيت و نصايحى به اهل منبر سخن گفته است.
    سه نفر این کتاب را به فارسی‌ ترجمه کرده‌اند که عبارتند از:
    # حاج‌ شیخ ابوالحسن‌ شعرانی به نام «دمع‌ السجوم»؛
    # سید باقر کمره‌ای، به نام «رموز الشهادة»؛
    # سید کریم امیری فیروزکوهی (ترجمه‌ ایشان‌ چاپ‌ نشده است)<ref>ر.ک: همان، ص62</ref>


    كتاب نفس المهموم مجموعه اى از گزارش هاى تاريخى و روايات مقاتل است كه محدث قمى با ذكر منبع، آنها را در كنار هم آورده و مقتلى نو پديد آورده است. مصادر وى فراوان و اعم از منابع دست اول و معتبر يا متاخر و ضعيف است. كتاب از اين حيث كه روايات مختلف را جمع آورى كرده قابل توجه است. اين مطالب گاه با اظهار نظر مؤلف همراه شده است.
    فهرست مطالب به‌همراه فهرست منابع و مآخذ کتاب، در انتهای آن آمده است.
    در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع<ref>رک: پاورقی، ص158</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص159</ref>


    ==منابع==
    ==پانویس==
    <references />


    ==منابع مقاله==
    # مقدمه و متن کتاب.
    #[[:noormags:25356|میرشریفی، سید علی، «سخنی در شناخت نفس المهموم»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله کیهان اندیشه، شماره 5، فروردین و اردیبهشت 1365 (2 صفحه، از 62 تا 63]].
    # [https://rasekhoon.net/article/show/162624/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9%20%D8%A7%D8%AE%D9%8A%D8%B1%20%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%20%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%20(%D9%86%D9%81%D8%B3%20%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%87%D9%85%D9%88%D9%85%20%D9%88%20%D9%81%D9%8A%D8%B6%20%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%85%D9%88%D8%B9)/ موسوی، سید ناصر، «منابع اخیر تاریخ عاشورا (نفس المهموم و فيض الدموع)؛ مقاله‌ای از حجت الله جودکی به همراه نقد مقاله»، برگرفته از پایگاه اطلاع رسانی راسخون]


    محدث قمى در اين كتاب از روايات ابو مخنف در [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]]، ارشاد مفيد، لهوف، مناقب ابن شهر آشوب، كتاب بحار، كتب رجال در باره ياران امام، مقاتل الطالبيين، كامل بهائى، معارف ابن قتيبه و بسيارى از منابع ديگر بهره برده است. ارجاعات كتاب به صورت امروزى در پاورقى قابل دسترسى است.


    {{سرور شهیدان}}


    == وابسته‌ها ==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    {{وابسته‌ها}}
    [[دمع السجوم: ترجمه کتاب نفس المهموم]]


    [[ترجمه نفس المهموم: در کربلا چه گذشت؟  (چاپ هشتم)]]
    [[دمع السجوم]]
    == پیوندها ==
     
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/1984 مطالعه کتاب نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم و يليه نفثة المصدور فيما يتجدد به حزن العاشور در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[ترجمه نفس المهموم؛ در کربلا چه گذشت]]
     
     
     
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    خط ۷۴: خط ۹۸:
    [[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]]
    [[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]]
    [[رده:حالات فردی]]
    [[رده:حالات فردی]]
    [[رده:حسین بن علی (ع)]]
    [[رده:امام حسین(ع)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۱۸

    نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم(ع)
    نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم
    پدیدآورانقمی، عباس
    عنوان‌های دیگرنفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم و يليه نفثة المصدور فيما يتجدد به حزن العاشور
    ناشرالمکتبة الحيدرية
    مکان نشرايران - قم
    سال نشر1421ق
    موضوعحسین بن علی(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. واقعه کربلا، 61ق.
    زبانعربی
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏41‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ق‎‏8‎‏ن‎‏7
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf
    برای دیگر کاربردها، نفس المهموم (ابهام‌‌زدایی) را ببینید.

    نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم(ع)، اثر شیخ عباس قمی، کتابی است پیرامون زندگی‌نامه و شهادت امام حسین(ع) که به زبان عربی و در سال 1335ق، نوشته شده است[۱]

    کتاب‌ «نفثة المصدور في ما يتجدد به حزن يوم العاشور»، اثر خود نویسنده که به‌منزله تکمله اثر حاضر می‌باشد نیز در پایان‌ کتاب چاپ و ضمیمه شده است.

    آنچه باعث اهمیت کتاب می‌شود، آن است که نویسنده برای نگارش این کتاب تقریباً تمامی مقاتل و کتب تاریخی گذشته را دیده است و در جزئی‏‌ترین حوادث مربوط به کربلا، آرای پیشینیان قبل از خود را با ذکر مآخذ آن می‌‏آورد و گاهی آنها را هم نقد می‏‌کند و هرجا که بر اساس نگرش اخباری خود اشکالی می‏‌بیند، با صراحت به تبیین و رد آن می‌‏پردازد[۲]

    اثر حاضر که با زحمات بسیار و تفحص و تتبع کم‌نظیر نویسنده به‌ رشته تحریر درآمده، خلأ ناشی از فقدان کتابی جامع و بیان‌کننده چهره واقعی و حقیقی‌ انقلاب‌ اسلامی امام حسین(ع) و حادثه خونبار کربلا را تا اندازه‌ای پر کرد[۳]

    ساختار

    کتاب با دو مقدمه از سید احمد حسینی و نویسنده آغاز و مطالب در پنج باب و یک خاتمه، تنظیم شده است.

    نویسنده، بیش از هیجده کتاب‌ مشهور معتبر‌ را مورد‌ استفاده قرار داده که در بین آنها کتب خطی هم‌ به‌ چشم می‌خورد. وی چنان با مهارت متون این کتب را گلچین و بعد تنظیم و تحریر نموده است که‌ در بدو نظر‌ توهم‌ می‌شود‌ کلیه مطالب از خود اوست‌[۴]

    گزارش محتوا

    در مقدمه نخست، به بیان زندگی‌نامه نویسنده پرداخته شده[۵] و مقدمه مؤلف، پیرامون ولادت باسعادت امام‌ حسین(ع) و اموری که در آن‌ زمان‌ واقع شده است، می‌باشد[۶]

    نویسنده از خود مطلبی ندارد، جز در بعضی‌ موارد با عنوان «أقول» و‌ توضیحاتی‌ در پاورقی با رمز «منه». ایشان به مطالب کتاب تقریبا ایمان و اذعان کامل دارد‌ و می‌خواهد کتاب به‌عنوان مقتل مستقلی شناخته شود؛ لذا می‌نویسد:‌ نقل و اقتباس از این کتاب بدون ذکر‌ مأخذ‌ جایز‌ نیست؛ زیرا می‌خواهم این کتاب به‌عنوان مقتلی مستقل و معروف شناخته‌ شود[۷]

    گر‌چه‌ کتاب مزبور، به نام مقتل است و مقتل معمولا به کتابی‌گفته می‌شود که در آن فقط محل کشته‌ شدن‌ و چگونگی‌ آن را می‌نویسند، ولی این کتاب شرح مستند و فشرده‌ای است‌ از زندگانی و مبارزات امام حسین(ع) که از تولد‌ حضرت‌ شروع‌ می‌شود و به قیام توابین، خروج مختار و مرگ یزید پایان‌ می‌پذیرد[۸]

    باب اول درباره مناقب و فضایل امام(ع)، ثواب گریه بر مصیبت آن‌ حضرت و همچنین پاداش لعن‌ بر‌ قاتلانش‌ و اخباری که در مورد آن جناب وارد شده است، می‌باشد[۹]

    باب دوم ماجرای بعد از مرگ معاویه، بیعت خواستن یزید، حرکت‌ حضرت‌ به مکه، فرستادن‌ مسلم(ع) به کوفه، ورود به کربلا و جریان شهادت آن‌ حضرت و هفتادودو‌ یار‌ باوفای ایشان را در خود جای داده است[۱۰]

    باب سوم شامل حوادث بعد از شهادت امام(ع) و غارت خیام، فرستادن اهل‌بیت(ع) به کوفه و از‌ کوفه‌ به شام و در آخر به مدینه می‌باشد[۱۱]

    باب چهارم در‌ مورد حوادثی است که بعد از شهادت حضرت‌ اتفاق افتاد؛ از قبیل گریه کردن آسمان و زمین و اهلشان، ضجه‌ ملائکه، نوحه‌سرایی‌ جن و ذکر مرثیه‌هایی که در رثای آن حضرت و یارانش سروده شده است[۱۲]

    باب پنجم، ذکر‌ فرزندان‌ و همسران امام(ع) و فضیلت‌ زیارت وی و ظلم و جور‌ خلفای‌ طاغوت‌ بر مرقد مطهرش را در خود جای داده و خاتمه در مورد توابین، خروج مختار، کشتن قاتلان امام(ع) و در آخر، مرگ خفت‌بار‌ یزید بن معاویه است[۱۳]

    در واقع اصل مقتل الحسین از باب دوم کتاب آغاز می‌‏شود که دربرگیرنده وقایع بعد از مرگ معاویه و سرپیچی امام(ع) از بیعت با یزید و خروج از مدینه است. نکته‏‌ای که اثر حاضر را در میان کتب مقتل ممتاز کرده است، یکی تبحر و مهارت و اشراف مؤلف بر کتب پیشینیان و اخبار و حدیث است، دیگری روحیه‌ی نقادانه او[۱۴]

    ویژگی مهم کتاب این است که خواننده با بررسی و مطالعه دقیق آن می‌تواند حداقل با مهم‏ترین مقاتلی که از قرن دوم هجری تا پایان قاجاریه نگارش یافته‏‌اند، آشنا شود و نمونه آرای هرکدام از این مقاتل را در یک موضوع مشخص ببیند[۱۵]

    نویسنده هرگاه لازم دیده با صراحت به نقد نظرات علمای گذشته پرداخته است. وی در آغاز کتاب در بخش معرفی منابع، «مقتل الحسین» منسوب به ابومخنف را بررسی و رد کرده است. دقت وی در نقد منابع به‌حدی است که گاهی در جزئیات یک حادثه اظهار نظر می‏‌کند؛ مثلاًدر جایی می‏‌نویسد: «سوار شدن مسلم بن عقیل را بر اسب قبل از شهادتش در کوفه، فقط سید بن طاووس و ابن نما حلی ذکر کرده‌‏اند و من سیمی بر آن نیافتم». در داستان دو طفل مسلم، نویسنده پس از نقل خبر، با صراحت می‏‌نویسد: «من این داستان را فقط به اعتماد شیخ صدوق نقل کردم و الا چنین قصه‌‏ای با این کیفیت و تفصیل از نظر من بعید است»[۱۶]

    موضع نویسنده در مورد کتاب «روضة الشهداء» نیز مشخص است. وی در این خصوص به استادش محدث نوری اقتدا می‏‌کند و واعظ کاشفی نویسنده «روضة الشهداء» را متهم می‏‌کند که داستان‏هایی مثل عروسی حضرت قاسم، زعفر جنی و منصور ملک، ذوالجناح و برخی مطالب دیگر را از پیش خود ساخته و پرداخته است[۱۷]

    وضعیت کتاب

    این کتاب سابقا سه مرتبه چاپ شده بود که نسخه‌های خطی‌ بود، ولی اخیرا (در سال‌ 1364) با‌ کوشش و مقدمه احمد حسینی و تحقیق‌ آقای رضا‌ استادی‌ چاپ و به بازار عرضه شده است (کتاب حاضر)[۱۸]

    سه نفر این کتاب را به فارسی‌ ترجمه کرده‌اند که عبارتند از:

    1. حاج‌ شیخ ابوالحسن‌ شعرانی به نام «دمع‌ السجوم»؛
    2. سید باقر کمره‌ای، به نام «رموز الشهادة»؛
    3. سید کریم امیری فیروزکوهی (ترجمه‌ ایشان‌ چاپ‌ نشده است)[۱۹]

    فهرست مطالب به‌همراه فهرست منابع و مآخذ کتاب، در انتهای آن آمده است. در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع[۲۰]، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است[۲۱]

    پانویس

    1. ↑ ر.ک: متن کتاب، ص552
    2. ↑ موسوی، سید ناصر، 1395
    3. ↑ ر.ک: میرشریفی، سید علی، 1365، ص62
    4. ↑ ر.ک: همان
    5. ↑ ر.ک: مقدمه، ص1-10
    6. ↑ ر.ک: همان، ص11-15
    7. ↑ ر.ک: میرشریفی، سید علی، 1365، ص62
    8. ↑ ر.ک: همان
    9. ↑ ر.ک: همان، ص63
    10. ↑ ر.ک: همان
    11. ↑ ر.ک: همان
    12. ↑ ر.ک: همان
    13. ↑ ر.ک: همان
    14. ↑ ر.ک: موسوی، سید ناصر، 1395
    15. ↑ ر.ک: همان
    16. ↑ ر.ک: همان
    17. ↑ ر.ک: همان
    18. ↑ میرشریفی، سید علی، 1365، ص63
    19. ↑ ر.ک: همان، ص62
    20. ↑ رک: پاورقی، ص158
    21. ↑ ر.ک: همان، ص159

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن کتاب.
    2. میرشریفی، سید علی، «سخنی در شناخت نفس المهموم»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله کیهان اندیشه، شماره 5، فروردین و اردیبهشت 1365 (2 صفحه، از 62 تا 63.
    3. موسوی، سید ناصر، «منابع اخیر تاریخ عاشورا (نفس المهموم و فيض الدموع)؛ مقاله‌ای از حجت الله جودکی به همراه نقد مقاله»، برگرفته از پایگاه اطلاع رسانی راسخون


    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=نفس_المهموم_في_مصيبة_سيدنا_الحسين_المظلوم&oldid=756022»