دیوان غزلیات و رباعیات فتاحی نیشابوری (سیبک): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'دیوان اشعار (ابهام زدایی)' به 'دیوان اشعار (ابهام‌زدایی)') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
'''دیوان غزلیات و رباعیات فتاحی نیشابوری (سیبک)''' مجموعه‌ای است مشتمل بر غزلیات، مقطعات و رباعیات مولانا یحیی سیبک فتاحی | {{کاربردهای دیگر|دیوان اشعار (ابهام‌زدایی)}} | ||
'''دیوان غزلیات و رباعیات فتاحی نیشابوری (سیبک)'''، مجموعه‌ای است مشتمل بر غزلیات، مقطعات و رباعیات مولانا [[سیبک نیشابوری، یحیی|یحیی سیبک فتاحی نیشابوری]]، از شاعران، نویسندگان و خطاطان معروف قرن نهم هجری که به اهتمام [[مهدی محقق]] و [[بستان شیرین، کبری|کبری بسان شیرین]]، به‌همراه واژه‌نامه‌ای در پایان، فراهم آمده است. | |||
آنچه باعث اهمیت کتاب می‌شود، آن است که با بررسی اشعار و غزلیات آن، می‌توان دریافت که شاعر آن، دارای خصوصیات سبک شخصی است و اشعارش | آنچه باعث اهمیت کتاب می‌شود، آن است که با بررسی اشعار و غزلیات آن، می‌توان دریافت که شاعر آن، دارای خصوصیات سبک شخصی است و اشعارش نشان‌دهنده این است که او، پایه‌گذار سبکی نو در ادب فارسی بوده و حتی بعضی او را «از جمله پایه‌گذاران سبک هندی» شمرده‌اند<ref>ر.ک: طباطبایی، اعظم‌السادات</ref>. | ||
صاحب سبک بودن این شاعر سبب گردیده که غزلیاتش ممتاز گردد و در دیوانش انواع آرایه‌های لفظی | صاحب سبک بودن این شاعر سبب گردیده که غزلیاتش ممتاز گردد و در دیوانش انواع آرایه‌های لفظی و معنوی و تلمیحات و... مشاهده می‌شود<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
طرز گفتار فتاحی بیش از همه، شبیه به شاعرانی چون امیرخسرو دهلوی و دیگر | طرز گفتار فتاحی بیش از همه، شبیه به شاعرانی چون [[امیرخسرو دهلوی]] و دیگر شاعران هندوستان است؛ به قول خود او، تیغ زبانش جوهر هندوستان دارد. با خواندن تنها چند غزل از دیوان فتاحی، می‌توان به شباهت سبکی اشعار وی و [[امیرخسرو دهلوی]] پی برد<ref>ر.ک: نجاریان محمدرضا؛ دهقان طرزجانی، محمداسماعیل، ص267</ref>. | ||
فتاحی برای تجسم معنی و نیز خیال‌انگیز شدن شعر خود، از گونه‌های مختلف تشبیه، از جمله مرکب، بلیغ، مضمر، تفضیل و... استفاده کرده است. در غزل فتاحی، پیچیدگی و کمال استعمال تشبیه، باعث تصویرسازی‌ها و مضمون‌آفرینی‌های دور از ذهن شده است که قدرت شاعر را در حوزه صور خیال، نمایان می‌سازد<ref>همان، ص268</ref>. | [[سیبک نیشابوری، یحیی|فتاحی]] برای تجسم معنی و نیز خیال‌انگیز شدن شعر خود، از گونه‌های مختلف تشبیه، از جمله مرکب، بلیغ، مضمر، تفضیل و... استفاده کرده است. در غزل فتاحی، پیچیدگی و کمال استعمال تشبیه، باعث تصویرسازی‌ها و مضمون‌آفرینی‌های دور از ذهن شده است که قدرت شاعر را در حوزه صور خیال، نمایان می‌سازد<ref>ر.ک: همان، ص268</ref>. | ||
در بررسی زبان شعری غزلیات فتاحی، وجود ترکیبات عامیانه، عبارت‌ها و وام‌گیری‌های ترکیبی از قرآن و زبان عربی، حائز اهمیت است. همچنین به دلیل آشنایی شاعر به علوم و فنون مختلف، اصطلاحات خاصی در کلامش دیده می‌شود که مربوط به همان دانش‌هاست. نیز می‌توان به بسامد کاربرد اصطلاحات عرفانی و تصوفی اشاره کرد. سخن فتاحی اگرچه در مواردی دارای تقعید است، ولی | در بررسی زبان شعری غزلیات فتاحی، وجود ترکیبات عامیانه، عبارت‌ها و وام‌گیری‌های ترکیبی از قرآن و زبان عربی، حائز اهمیت است. همچنین به دلیل آشنایی شاعر به علوم و فنون مختلف، اصطلاحات خاصی در کلامش دیده می‌شود که مربوط به همان دانش‌هاست. نیز می‌توان به بسامد کاربرد اصطلاحات عرفانی و تصوفی اشاره کرد. سخن فتاحی اگرچه در مواردی دارای تقعید است، ولی به‌ندرت به ابیاتی برمی‌خوریم که از لحاظ دستوری، مشکل داشته باشد و تنها عیب ابیات، جابه‌جا شدن بیش از حد ارکان دستوری است. در زبان فتاحی، پاره‌ای از ویژگی‌های سبک خراسانی چون رقص ضمیر، حذف شناسه، اتصال ضمیر به حرف اضافه و... دیده می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص283</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# نجاریان، محمدرضا؛ دهقان طرزجانی، | # [[:noormags:1389897| نجاریان، محمدرضا؛ دهقان طرزجانی، محمداسماعیل، «بررسی برون‌ساخت غزلیات فتاحی نیشابوری با نگاه سبک‌شناسانه»، پایگاه تخصصی مجلات نور، سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، پاییز 1395- شماره 33]]. | ||
https:// | # [https://edu.mehrnasir.ir/login/index.php طباطبایی، اعظم‌السادات، «نقد و تحلیل دیوان فتاحی نیشابوری»، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد - پژوهشکده ادبیات، 1392]. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]] | |||
[[رده:مقالات آبان 01 مکرمی]] | [[رده:مقالات آبان 01 مکرمی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده بهمن 01]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 مهرماه 1401]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۹
| دیوان غزلیات و رباعیات فتاحی نیشابوری (سیبک) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سیبک نیشابوری، یحیی (نویسنده)
محقق، مهدی (اهتمام) بستان شیرین، کبری (اهتمام) |
| عنوان‌های دیگر | دیوان غزلیات و رباعیات فتاحی نیشابوری (سیبک) از شاعران قرن نهم هجری |
| ناشر | سلسله انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1385ش |
| چاپ | یکم |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | د9 / 5844 PIR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
دیوان غزلیات و رباعیات فتاحی نیشابوری (سیبک)، مجموعه‌ای است مشتمل بر غزلیات، مقطعات و رباعیات مولانا یحیی سیبک فتاحی نیشابوری، از شاعران، نویسندگان و خطاطان معروف قرن نهم هجری که به اهتمام مهدی محقق و کبری بسان شیرین، به‌همراه واژه‌نامه‌ای در پایان، فراهم آمده است.
آنچه باعث اهمیت کتاب می‌شود، آن است که با بررسی اشعار و غزلیات آن، می‌توان دریافت که شاعر آن، دارای خصوصیات سبک شخصی است و اشعارش نشان‌دهنده این است که او، پایه‌گذار سبکی نو در ادب فارسی بوده و حتی بعضی او را «از جمله پایه‌گذاران سبک هندی» شمرده‌اند[۱].
صاحب سبک بودن این شاعر سبب گردیده که غزلیاتش ممتاز گردد و در دیوانش انواع آرایه‌های لفظی و معنوی و تلمیحات و... مشاهده می‌شود[۲].
طرز گفتار فتاحی بیش از همه، شبیه به شاعرانی چون امیرخسرو دهلوی و دیگر شاعران هندوستان است؛ به قول خود او، تیغ زبانش جوهر هندوستان دارد. با خواندن تنها چند غزل از دیوان فتاحی، می‌توان به شباهت سبکی اشعار وی و امیرخسرو دهلوی پی برد[۳].
فتاحی برای تجسم معنی و نیز خیال‌انگیز شدن شعر خود، از گونه‌های مختلف تشبیه، از جمله مرکب، بلیغ، مضمر، تفضیل و... استفاده کرده است. در غزل فتاحی، پیچیدگی و کمال استعمال تشبیه، باعث تصویرسازی‌ها و مضمون‌آفرینی‌های دور از ذهن شده است که قدرت شاعر را در حوزه صور خیال، نمایان می‌سازد[۴].
در بررسی زبان شعری غزلیات فتاحی، وجود ترکیبات عامیانه، عبارت‌ها و وام‌گیری‌های ترکیبی از قرآن و زبان عربی، حائز اهمیت است. همچنین به دلیل آشنایی شاعر به علوم و فنون مختلف، اصطلاحات خاصی در کلامش دیده می‌شود که مربوط به همان دانش‌هاست. نیز می‌توان به بسامد کاربرد اصطلاحات عرفانی و تصوفی اشاره کرد. سخن فتاحی اگرچه در مواردی دارای تقعید است، ولی به‌ندرت به ابیاتی برمی‌خوریم که از لحاظ دستوری، مشکل داشته باشد و تنها عیب ابیات، جابه‌جا شدن بیش از حد ارکان دستوری است. در زبان فتاحی، پاره‌ای از ویژگی‌های سبک خراسانی چون رقص ضمیر، حذف شناسه، اتصال ضمیر به حرف اضافه و... دیده می‌شود[۵].
پانویس
منابع مقاله
- نجاریان، محمدرضا؛ دهقان طرزجانی، محمداسماعیل، «بررسی برون‌ساخت غزلیات فتاحی نیشابوری با نگاه سبک‌شناسانه»، پایگاه تخصصی مجلات نور، سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، پاییز 1395- شماره 33.
- طباطبایی، اعظم‌السادات، «نقد و تحلیل دیوان فتاحی نیشابوری»، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد - پژوهشکده ادبیات، 1392.