حسن غزنوی، سید حسن بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ن ترین ' به 'ن‌ترین ') |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo"> | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR18561.jpg|بندانگشتی|]] | [[پرونده:NUR18561.jpg|بندانگشتی|بقعه سید حسن غزنوی در شهرستان جغتای در استان خراسان رضوی]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
</div> | </div> | ||
'''سید حسن غزنوی''' (متوفی حدود 548 تا 605ق) مشهور به سید اشرف یا اشرف، شاعر پارسی‌گوی و واعظ قرن ششم، از شاگردان [[محمدبن مسعود غزنوى|محمد بن مسعود غزنوى]]، صاحب [[دیوان سید حسن غزنوی ملقب به اشرف|دیوان سید حسن غزنوی]] | '''سید اشرف‌الدین ابومحمد حسن بن محمد حسینی غزنوی''' (متوفی حدود 548 تا 605ق)، مشهور به سید اشرف یا اشرف، شاعر پارسی‌گوی و واعظ قرن ششم، از شاگردان [[محمدبن مسعود غزنوى|محمد بن مسعود غزنوى]]، صاحب [[دیوان سید حسن غزنوی ملقب به اشرف|دیوان سید حسن غزنوی.]] | ||
او در روزگار خود از سخنوران و شاعران نامى بود و در مقام وعظ جاذبه و نفوذ بسيار داشت. كرامات گوناگون و ماجراهاى اغراق‌آميزى نيز به او نسبت داده‌اند. معاصرانش او را، | او در روزگار خود از سخنوران و شاعران نامى بود و در مقام وعظ جاذبه و نفوذ بسيار داشت. كرامات گوناگون و ماجراهاى اغراق‌آميزى نيز به او نسبت داده‌اند. معاصرانش او را، به‌احترام، سيد اشرف می‌ناميدند؛ ازاين‌رو در كتابهاى تاريخى و تذكره‌ها، از او با عنوان سيد اشرف و سيد حسن غزنوى ياد شده است<ref>بهاری، مریم</ref>. | ||
كنيه او را، به اختلاف، ابومحمد و ابوعلى و نام پدرش را محمد، ناصر و احمد گفته‌اند. | كنيه او را، به اختلاف، ابومحمد و ابوعلى و نام پدرش را محمد، ناصر و احمد گفته‌اند. | ||
== تحصیلات == | == تحصیلات == | ||
از عبارت [[بیهقی، علی بن زید|بيهقى]] در «[[لباب الأنساب والألقاب والأعقاب|لباب الأنساب]]» | از عبارت [[بیهقی، علی بن زید|بيهقى]] در «[[لباب الأنساب والألقاب والأعقاب|لباب الأنساب]]» برمی‌آيد كه در نيشابور با حسن غزنوى ملاقات كرده و از زبان خود او نام و نسبش را ابومحمد الحسن بن محمد الحسينى شنيده است<ref>همان</ref>. او در علوم حكمى از بهترين شاگردان [[محمد بن مسعود غزنوى]]، اديب و رياضی‌دان قرن ششم، بود. | ||
حكاياتى كه از زندگى حسن غزنوى | حكاياتى كه از زندگى حسن غزنوى به‌جا مانده است، وقايع زندگى او را از 511 تا 555 در برمی‌گيرد. در 511، وى قصيده‌اى به‌مناسبت جلوس بهرامشاه بن مسعود بن ابراهيم سرود و از آن پس مورد لطف خاص بهرامشاه قرار گرفت. در آن زمان، حسن ساكن غزنين بود و به وعظ اشتغال داشت. ظاهراً كثرت هواداران او وحشت بهرامشاه را برانگيخت و او شاعر را تهديد كرد. سيد حسن از غزنين خارج شد و به حج خانه خدا و زيارت حرم پیامبر(ص) رفت؛ دورانى را در غربت گذراند و اشعار بسيارى در اشتياق بازگشت به وطن سرود. ظاهراً بين سال‌هاى 543 و 548 نيز تبعيد شد؛ چون وقايعى كه از زندگى او نقل شده است، نشان می‌دهد قبل و بعد از اين سال‌ها در خراسان و مشرق ايران می‌زيسته است<ref>همان</ref>. | ||
== وفات == | == وفات == | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
== آثار == | == آثار == | ||
ديوان او شامل قصيده، غزل، ترجيع‌بند، | ديوان او شامل قصيده، غزل، ترجيع‌بند، تركيب‌بند، قطعه و رباعى است. همه قصايد و ترجيعات و بخشى از غزل‌هايش مديحه است<ref>همان</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
[[دیوان سید حسن غزنوی ملقب به اشرف]] | [[دیوان سید حسن غزنوی ملقب به اشرف]] | ||
[[ترجمه منظوم وصیت امام علی به امام حسین (علیهماالسلام)، ( | [[ترجمه منظوم وصیت امام علی به امام حسین (علیهماالسلام)، (کهن‌ترین ترجمه منظوم فارسی از کلام علوی)]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:مقالات اردیبهشت 01 مکرمی]] | [[رده:مقالات اردیبهشت 01 مکرمی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده خرداد 01]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد1401]] | [[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد1401]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۳۰
| نام | سید حسن غزنوی |
|---|---|
| نامهای دیگر | مشهور به سید اشرف یا اشرف |
| نام پدر | محمد یا ناصر یا احمد |
| متولد | 548ق |
| محل تولد | |
| رحلت | 605ق |
| اساتید | محمد بن مسعود غزنوى |
| برخی آثار | دیوان سید حسن غزنوی ملقب به اشرف |
| کد مؤلف | AUTHORCODE18561AUTHORCODE |
سید اشرف‌الدین ابومحمد حسن بن محمد حسینی غزنوی (متوفی حدود 548 تا 605ق)، مشهور به سید اشرف یا اشرف، شاعر پارسی‌گوی و واعظ قرن ششم، از شاگردان محمد بن مسعود غزنوى، صاحب دیوان سید حسن غزنوی.
او در روزگار خود از سخنوران و شاعران نامى بود و در مقام وعظ جاذبه و نفوذ بسيار داشت. كرامات گوناگون و ماجراهاى اغراق‌آميزى نيز به او نسبت داده‌اند. معاصرانش او را، به‌احترام، سيد اشرف می‌ناميدند؛ ازاين‌رو در كتابهاى تاريخى و تذكره‌ها، از او با عنوان سيد اشرف و سيد حسن غزنوى ياد شده است[۱].
كنيه او را، به اختلاف، ابومحمد و ابوعلى و نام پدرش را محمد، ناصر و احمد گفته‌اند.
تحصیلات
از عبارت بيهقى در «لباب الأنساب» برمی‌آيد كه در نيشابور با حسن غزنوى ملاقات كرده و از زبان خود او نام و نسبش را ابومحمد الحسن بن محمد الحسينى شنيده است[۲]. او در علوم حكمى از بهترين شاگردان محمد بن مسعود غزنوى، اديب و رياضی‌دان قرن ششم، بود.
حكاياتى كه از زندگى حسن غزنوى به‌جا مانده است، وقايع زندگى او را از 511 تا 555 در برمی‌گيرد. در 511، وى قصيده‌اى به‌مناسبت جلوس بهرامشاه بن مسعود بن ابراهيم سرود و از آن پس مورد لطف خاص بهرامشاه قرار گرفت. در آن زمان، حسن ساكن غزنين بود و به وعظ اشتغال داشت. ظاهراً كثرت هواداران او وحشت بهرامشاه را برانگيخت و او شاعر را تهديد كرد. سيد حسن از غزنين خارج شد و به حج خانه خدا و زيارت حرم پیامبر(ص) رفت؛ دورانى را در غربت گذراند و اشعار بسيارى در اشتياق بازگشت به وطن سرود. ظاهراً بين سال‌هاى 543 و 548 نيز تبعيد شد؛ چون وقايعى كه از زندگى او نقل شده است، نشان می‌دهد قبل و بعد از اين سال‌ها در خراسان و مشرق ايران می‌زيسته است[۳].
وفات
سال مرگ او را، به اختلاف، از 548 تا 605 ذكر كرده‌اند. مدرس رضوى آن را بين 555 و 557 دانسته است. گفته‌اند كه مقبره‌اش در قريه آزادوار جوين است[۴].
آثار
ديوان او شامل قصيده، غزل، ترجيع‌بند، تركيب‌بند، قطعه و رباعى است. همه قصايد و ترجيعات و بخشى از غزل‌هايش مديحه است[۵].
پانویس
منابع مقاله
بهاری، مریم، «دانشنامه جهان اسلام»، مدخل: سید حسن غزنوی