أصول علم الأصول: تفاوت میان نسخه‌ها

أصول علم الأصول
أصول علم الأصول
پدیدآوران	مؤسسة المنتظر لإحياء تراث آل‌الصدر (محقق) صدر، سید محمد (نویسنده)
ناشر	محبين
مکان نشر	ايران - قم
سال نشر	1433ق.
چاپ	چاپ اول
شابک	‎978-600-131-048-5
موضوع	اصول فقه شيعه
زبان	عربی
کد کنگره	‏‎‏/‎‏ص‎‏4‎‏الف‎‏6 / 159/8 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۵۴

أصول علم الأصول، اثر آیت‌الله شهید سید محمد صدر، کتابی است پیرامون معرفی علم اصول و تقسیم ابواب و موضوع آن و مبحث وضع که با تحقیق مؤسسه المنتظر(عج) به چاپ رسیده است.

ساختار

کتاب با مقدمه مقتدی صدر آغاز گردیده و پس از آن دو مقدمه از مؤسسه ذکر شده و سپس مطالب متن در یک مقدمه و چهار بخش کلی، ارائه شده است.

نویسنده در این کتاب، برخی از اشکالات، تألیفات و مقالات اصولیین متأخر در ترتیب و تقسیم ابواب علم اصول از جمله تقسیم آخوند خراسانی، علامه مظفر و شهید محمدباقر صدر را ذکر نموده و سپس، به مناقشه در آنها پرداخته و در نهایت، نظر مختار در ترتیب علم اصول را بیان نموده است.

گزارش محتوا

در مقدمه مقتدی صدر، به این موضوع اشاره گردیده است که نویسنده در این کتاب، به مناقشه با اساتید و علمای علم اصول پرداخته است^[۱].

در مقدمه اول مؤسسه، به ویژگی‌ها و خصوصیات و مباحث کتاب اشاره شده^[۲] و در مقدمه دوم مؤسسه به شرح زندگانی مؤلف و آثار و تصانیف وی و نیز به بیان روش محققان در تحقیق کتاب پرداخته شده است^[۳]

در مقدمه نویسنده، که وی آن را در رجب 1398ق، به‌عنوان مقدمه‌ای بر کتاب «المدخل إلی أصول الفقه الجعفري» اثر شیخ یوسف عمرو نگاشته بوده و اکنون توسط مؤسسه در صدر کتاب حاضر قرار گرفته، از تاریخ علم اصول، سخن به میان آمده است^[۴].

در بخش نخست، به‌منظور تعریف علم اصول، به بررسی تعریف مشهور از علم اصول^[۵] و مناقشات واردشده بر آن و نیز نقض تعریف مشهور به‌واسطه قواعد فقهی و پاسخ‌های متعدد از نقض مزبور پرداخته شده^[۶] و سپس ضمن ذکر تعریف محقق عراقی از علم اصول^[۷] و بررسی مناقشه آن^[۸]، تعریف مختار مؤلف، ارائه گردیده است^[۹].

در بخش دوم، به بحث پیرامون تقسیم ابواب علم اصول، بر اساس نظر آخوند خراسانی، با توجه به تقسیم‌بندی در کتاب«کفایه» و تقسیم علامه مظفر و شهید صدر پرداخته شده است^[۱۰].

در بخش سوم، از موضوع علم اصول سخن به میان آمده و به بحث پیرامون استحاله وجود موضوع برای علم اصول و نظر آیت‌الله خویی، شهید صدر، محقق عراقی، آیت‌الله نائینی و آخوند خراسانی در این رابطه پرداخته شده است^[۱۱].

در آخرین بخش، مباحث مربوط به دلالت وضعیه و حقیقت وضع، مطرح گردیده است^[۱۲].

از جمله ویژگی‌های کتاب، ذکر نظریه بیشتر مشاهیر علم اصول پیرامون مباحث مطرح‌شده و مناقشه و بررسی مفصل آنها می‌باشد.

وضعیت کتاب

از جمله اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته در کتاب، عبارتند از:

مقابله متن با نسخه خطی دست‌نویس مؤلف؛
تقویم، مراجعه و تصحیح متن، بر اساس قوانین و قواعد تحقیق و تصحیح؛
تقطیع متن و تنظیم فقرات آن به‌حسب اقتضای حال؛
تخریج آیات و احادیث از منابع و مجامع روایی معتبر و ضبط و تمییز آنها از سایر موارد؛
ارجاع نظریات و آرای مذکور در کتاب به صاحبان و مصادر اصلی آنها^[۱۳].

فهرست مصادر و منابع مورد استفاده محقق، به‌همراه فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع^[۱۴] و ذکر آیات، روایات و مطالبی که در متن بدان اشاره شده^[۱۵]، به توضیح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است^[۱۶].

پانویس

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها

أصول معتبرة

أصول الفقه (حسینی هاشمی)

أصول الاستنباط

أصول الشيعة لإستنباط أحکام الشريعة

أصول الفقه (اراکی)

أصول الفقه (تحقیق زارعی سبزواری)

أصول الفقه (طبع اسماعیلیان)

أصول الفقه (طبع جامعه مدرسین)

أصول الفقه (مظفر) همراه با شرح فارسی

أصول الفوائد الغروية في مسائل علم الأصول وفقاَ للنظريات الحديثة الدقيقة

أضواء و آراء: تعليقات علی كتابنا بحوث في علم الأصول

أضواء و آراء؛ تعليقات علی كتابنا بحوث في علم الأصول

[1] ر.ک: مقدمه مقتدی صدر، ص5-‌6

[2] ر.ک: مقدمه اول مؤسسه، ص7-‌8

[3] ر.ک: مقدمه دوم مؤسسه، ص9-27

[4] ر.ک: مقدمه نویسنده، ص31-51

[5] ر.ک: متن کتاب، ص56

[6] ر.ک: همان، ص68-87

[7] ر.ک: همان، ص88

[8] ر.ک: همان

[9] ر.ک: همان، ص90

[10] ر.ک: همان، ص104-109

[11] همان، ص119-‌150

[12] ر.ک: همان، ص161-‌185

[13] ر.ک: مقدمه دوم مؤسسه، ص27

[14] ر.ک: پاورقی، ص33

[15] ر.ک: همان، ص37

[16] ر.ک: همان، ص44

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 [[صدر، سید محمد]] (نویسنده)
 |زبان
-| زبان =عربي
+| زبان =عربی
 | کد کنگره =‏‎‏/‎‏ص‎‏4‎‏الف‎‏6 / 159/8 BP
-| موضوع = اصول فقه شيعه
+| موضوع =  اصول فقه شيعه
 |ناشر
 | ناشر =محبين
 | مکان نشر =ايران - قم
 | سال نشر =1433ق.
 | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE31328AUTOMATIONCODE
-| چاپ =چاپ  اول
+| چاپ =چاپ اول
 | شابک =978-600-131-048-5
 | تعداد جلد =
-| کتابخانۀ دیجیتال نور =
+| کتابخانۀ دیجیتال نور =31328
 | کتابخوان همراه نور =
 | کد پدیدآور =00188
@@ خط ۳۴: / خط ۳۳: @@
 ==گزارش محتوا==
-در مقدمه [[مقتدی صدر]]، به این موضوع اشاره گردیده است که نویسنده در این کتاب، به مناقشه با اساتید و علمای علم اصول پرداخته است<ref>ر.ک: مقدمه مقتدی صدر، ص5-‌6</ref>.
+در مقدمه [[مقتدی صدر]]، به این موضوع اشاره گردیده است که نویسنده در این کتاب، به مناقشه با اساتید و علمای علم اصول پرداخته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=5&viewType=pdf6 ر.ک: مقدمه مقتدی صدر، ص5-‌6]</ref>.
-در مقدمه اول مؤسسه، به ویژگی‌ها و خصوصیات و مباحث کتاب اشاره شده<ref>ر.ک: مقدمه اول مؤسسه، ص7-‌8</ref> و در مقدمه دوم مؤسسه به شرح زندگانی مؤلف و آثار و تصانیف وی و نیز به بیان روش محققان در تحقیق کتاب پرداخته شده است<ref>ر.ک: مقدمه دوم مؤسسه، ص9-27</ref>
+در مقدمه اول مؤسسه، به ویژگی‌ها و خصوصیات و مباحث کتاب اشاره شده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=7&viewType=pdf ر.ک: مقدمه اول مؤسسه، ص7-‌8]</ref> و در مقدمه دوم مؤسسه به شرح زندگانی مؤلف و آثار و تصانیف وی و نیز به بیان روش محققان در تحقیق کتاب پرداخته شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=9&viewType=pdf ر.ک: مقدمه دوم مؤسسه، ص9-27]</ref>
-در مقدمه نویسنده، که وی آن را در رجب 1398ق، به‌عنوان مقدمه‌ای بر کتاب «[[المدخل إلی أصول الفقه الجعفري]]» اثر شیخ [[یوسف عمرو]] نگاشته بوده و اکنون توسط مؤسسه در صدر کتاب حاضر قرار گرفته، از تاریخ علم اصول، سخن به میان آمده است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص31-51</ref>.
+در مقدمه نویسنده، که وی آن را در رجب 1398ق، به‌عنوان مقدمه‌ای بر کتاب «[[المدخل إلی أصول الفقه الجعفري]]» اثر شیخ [[یوسف عمرو]] نگاشته بوده و اکنون توسط مؤسسه در صدر کتاب حاضر قرار گرفته، از تاریخ علم اصول، سخن به میان آمده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=31&viewType=pdf ر.ک: مقدمه نویسنده، ص31-51]</ref>.
-در بخش نخست، به‌منظور تعریف علم اصول، به بررسی تعریف مشهور از علم اصول<ref>ر.ک: متن کتاب، ص56</ref> و مناقشات واردشده بر آن و نیز نقض تعریف مشهور به‌واسطه قواعد فقهی و پاسخ‌های متعدد از نقض مزبور پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص68-87</ref> و سپس ضمن ذکر تعریف محقق عراقی از علم اصول<ref>ر.ک: همان، ص88</ref> و بررسی مناقشه آن<ref>ر.ک: همان</ref>، تعریف مختار مؤلف، ارائه گردیده است<ref>ر.ک: همان، ص90</ref>.
+در بخش نخست، به‌منظور تعریف علم اصول، به بررسی تعریف مشهور از علم اصول<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=56&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص56]</ref> و مناقشات واردشده بر آن و نیز نقض تعریف مشهور به‌واسطه قواعد فقهی و پاسخ‌های متعدد از نقض مزبور پرداخته شده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=68&viewType=pdf ر.ک: همان، ص68-87]</ref> و سپس ضمن ذکر تعریف محقق عراقی از علم اصول<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=88&viewType=pdf ر.ک: همان، ص88]</ref> و بررسی مناقشه آن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=88&viewType=pdf ر.ک: همان]</ref>، تعریف مختار مؤلف، ارائه گردیده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=90&viewType=pdf ر.ک: همان، ص90]</ref>.
-در بخش دوم، به بحث پیرامون تقسیم ابواب علم اصول، بر اساس نظر آخوند خراسانی، با توجه به تقسیم‌بندی در کتاب«کفایه» و تقسیم علامه مظفر و شهید صدر پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص104-109</ref>.
+در بخش دوم، به بحث پیرامون تقسیم ابواب علم اصول، بر اساس نظر آخوند خراسانی، با توجه به تقسیم‌بندی در کتاب«کفایه» و تقسیم علامه مظفر و شهید صدر پرداخته شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=104&viewType=pdf ر.ک: همان، ص104-109]</ref>.
-در بخش سوم، از موضوع علم اصول سخن به میان آمده و به بحث پیرامون استحاله وجود موضوع برای علم اصول و نظر [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]]، [[صدر، سید محمدباقر|شهید صدر]]، [[عراقی، ضیاءالدین|محقق عراقی]]، [[نائینی، محمدحسین|آیت‌الله نائینی]] و [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] در این رابطه پرداخته شده است<ref>همان، ص119-‌150</ref>.
+در بخش سوم، از موضوع علم اصول سخن به میان آمده و به بحث پیرامون استحاله وجود موضوع برای علم اصول و نظر [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]]، [[صدر، سید محمدباقر|شهید صدر]]، [[عراقی، ضیاءالدین|محقق عراقی]]، [[نائینی، محمدحسین|آیت‌الله نائینی]] و [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] در این رابطه پرداخته شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=119&viewType=pdf همان، ص119-‌150]</ref>.
-در آخرین بخش، مباحث مربوط به دلالت وضعیه و حقیقت وضع، مطرح گردیده است<ref>ر.ک: همان، ص161-‌185</ref>.
+در آخرین بخش، مباحث مربوط به دلالت وضعیه و حقیقت وضع، مطرح گردیده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=161&viewType=pdf ر.ک: همان، ص161-‌185]</ref>.
 از جمله ویژگی‌های کتاب، ذکر نظریه بیشتر مشاهیر علم اصول پیرامون مباحث مطرح‌شده و مناقشه و بررسی مفصل آنها می‌باشد.
@@ خط ۵۶: / خط ۵۵: @@
 # تقطیع متن و تنظیم فقرات آن به‌حسب اقتضای حال؛
 # تخریج آیات و احادیث از منابع و مجامع روایی معتبر و ضبط و تمییز آنها از سایر موارد؛
-# ارجاع نظریات و آرای مذکور در کتاب به صاحبان و مصادر اصلی آنها<ref>ر.ک: مقدمه دوم مؤسسه، ص27</ref>.
+# ارجاع نظریات و آرای مذکور در کتاب به صاحبان و مصادر اصلی آنها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=27&viewType=pdf ر.ک: مقدمه دوم مؤسسه، ص27]</ref>.
-فهرست مصادر و منابع مورد استفاده محقق، به‌همراه فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص33</ref> و ذکر آیات، روایات و مطالبی که در متن بدان اشاره شده<ref>ر.ک: همان، ص37</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص44</ref>.
+فهرست مصادر و منابع مورد استفاده محقق، به‌همراه فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=33&viewType=pdf ر.ک: پاورقی، ص33]</ref> و ذکر آیات، روایات و مطالبی که در متن بدان اشاره شده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=37&viewType=pdf ر.ک: همان، ص37]</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/31328/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=44&viewType=pdf ر.ک: همان، ص44]</ref>.
 ==پانویس ==