زنجانی، فضل‌الله

زنجانی، فضل‌الله

نام	زنجانی، فضل‌الله
نام‎های دیگر	شیخ‌الاسلام زنجانی، فضل‌الله شیخ‌الاسلام زنجانی، فضل‌الله بن نصرالله
نام پدر	ميرزا نصرالله زنجانی
متولد	1264ش
محل تولد	زنجان
رحلت	1333 ش /1370ق
اساتید	ملا فتح‌الله شيخ‌الشريعه اصفهانى سيد محمدكاظم يزدى طباطبايى ميرزا محمدتقى شيرازى
برخی آثار	اوائل المقالات تاریخ العقیدة الشیعة و فرقها أوائل المقالات في المذاهب و المختارات
کد مؤلف	AUTHORCODE02672AUTHORCODE

برای دیگر کاربردها، زنجانی (ابهام‌زدایی) را ببینید.

برای دیگر کاربردها، شيخ‌الإسلام (ابهام زدایی) را ببینید.

ميرزا فضل‌الله زنجانى (1264- 1333ش)، معروف به «شيخ‌الاسلام» عالم رجالی، متکلم، مورخ، محدث

ولادت

در روز جمعه، بيست و سوم شوال 1302ق، در خانواده‌اى مذهبى، علمى و معنوى در شهر زنجان پا به عرصه هستى نهاد.

تحصیلات

وى پس از سپرى كردن دوران كودكى، شروع به تحصيل علوم اسلامی‌نمود و چون اجداد و نياكانش، در وادى علم و فقاهت قدم گذاشت و رنج‌هاى اين راه را به جان خريد.

او تحصيلات علوم ابتدايى را در زادگاهش طى نمود و ادبيات عرب، منطق، فقه، اصول، كلام و حكمت را از استادان همشهرى خود آموخت. ميرزا فضل‌الله در سال 1331ق، به‌همراه برادر كوچك‌ترش ميرزا ابوعبدالله، راهى عراق گرديد و هشت سال با او در آن سرزمينِ قدسى به كسب علوم آل محمد پرداخت. وى در سال 1339ق، به زنجان بازگشت و به خدمات علمى - دينى مشغول شد.

استادان

شيخ‌الاسلام در مقاطع مختلف، از برخى بزرگان و انديشمندان اسلامى بهره برده است كه هريك در زمان خويش شهره آفاق بودند.

استادان وى به ترتيبى كه در تراجم آمده بدين شرح است:

1. ميرزا عبدالمجيد زنجانى (وفات 1324ق)؛
2. ميرزا عبدالله كاوندى زنجانى (وفات 1329ق)؛
3. سيد محمدكاظم يزدى طباطبايى (1248 - 1337ق)؛
4. ملا فتح‌الله شيخ‌الشريعه اصفهانى (1266 - 1339ق)؛
5. ميرزا محمدتقى شيرازى (1285 - 1338ق)؛
6. ضياءالدين عراقى (1278 - 1361ق).

اجازات

وى براى ورود به قافله حاملان حديث و ناقلان روايت، از برخى بزرگان عالمان جهان تشيع و تسنن موفق به دريافت اجازه روايتى گرديد كه به اسامى آن‌ها اكتفا مى‌گردد:

1. سيد حسن صدركاظمى، به تاريخ 28 رجب 1339ق؛
2. سيد محمد فيروزآبادى؛
3. سيد ابوالحسن اصفهانى؛
4. سيد محمود آلوسى از عالمان محدث و معروف اهل سنت، به تاريخ 22 شعبان 1339ق.

برخى از دانشمندان اسلامى مانند آيات: سيد شهاب‌الدين مرعشى نجفى و شيخ موسى عباسى زنجانى، از معظم‌له اجازه نقل حديث دارند.

رحلت

سرانجام آيت‌الله ميرزا فضل‌الله زنجانى پس از پنجاه سال خدمت صادقانه و تلاش‌هاى دلسوزانه در جهت ارشاد مسلمانان در سال 1370ق، در تهران جان به جان‌آفرين تسليم نمود و به رحمت ايزدى پيوست. پيكر پاک اين عالم دانشمند به شهر مقدس قم منتقل گرديد و پس از تشييع بر دست‌هاى مردم مسلمان و اقامه نماز، در قبرستان نو به خاک سپرده شد.

آثار

1. رسالة أصالة الماهية؛
2. رسالة الماهيات في التحقيق؛
3. تاريخ علم الكلام في الإسلام؛
4. تاريخ مدينة زنجان و تراجم علماها و رواتها و مشاهير رجالها؛
5. التشيع في التاريخ، 3 جلد؛
6. تعليقه بر تعليقه «منهج المقال» بهبهانى؛
7. تعليقه بر «منهج المقال» استرآبادى؛
8. تعليقه بر «أوائل المقالات»؛
9. حاشيه بر «رسالة حدوث العالم»؛
10. حاشيه بر «شوارق الإلهام»، تأليف ملا عبدالرزاق لاهيجى؛
11. شرح منظومه ملا هادى سبزوارى؛
12. الردّ على الفلاسفة في الواحد البسيط؛
13. علم الكلام و تاريخه في الإسلام؛
14. الكُر و الجمع بين الروايات في تحديده؛
15. الواحد لا يصدر عنه إلاّ الواحد؛
16. نقود على «رسالة الحدوث»، تأليف ملا صدرا؛
17. متفرقات مختصرة و مطولة و تعاليق غير مدونة؛
18. تقريرات درس بعضى از استادان.

منابع مقاله

برگرفته از سايت دانشنامه اسلامى

وابسته‌ها

اوائل المقالات

تاریخ العقیدة الشیعة و فرقها

أوائل المقالات في المذاهب و المختارات