فن السيرة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - '== وابسته‌ها == ' به '==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} ')
جز (جایگزینی متن - ' :' به ': ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۸: خط ۸:
| زبان =  عربي
| زبان =  عربي
| کد کنگره = ‏‎‎‏ع‎‏2‎‏ف‎‏9 21 ‏CT‎‏  
| کد کنگره = ‏‎‎‏ع‎‏2‎‏ف‎‏9 21 ‏CT‎‏  
| موضوع = سرگذشت نامه نويسي  
| موضوع = سرگذشت‌نامه  نويسي  


| ناشر =عمان : دار الشروق  
| ناشر =عمان: دار الشروق  


لبنان - بيروت : دار صادر  
لبنان - بيروت: دار صادر  




| مکان نشر = عمان : دار الشروق  
| مکان نشر = عمان: دار الشروق  
لبنان - بيروت : دار صادر  
لبنان - بيروت: دار صادر  


| سال نشر = 1996م  
| سال نشر = 1996م  
خط ۲۴: خط ۲۴:
| شابک =  
| شابک =  
| تعداد جلد = 1
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 24458
| کتابخانۀ دیجیتال نور =14105
| کتابخوان همراه نور =14105
| کتابخوان همراه نور =14105
| کد پدیدآور =  
| کد پدیدآور =  
خط ۵۰: خط ۵۰:
در ادامه، سایر کتب تراجم در میان مسلمانان، از جمله «[[مغازی: تاریخ جنگهای پیامبر(ص) (ترجمه)|مغازی]]» [[واقدی، محمد بن عمر|واقدی]]، «[[أنساب الأشراف (5 جلدی)|أنساب الأشراف]]» [[بلاذری، احمد بن یحیی|بلاذری]]، «[[الروض الأنف في شرح السيرة النبوية لابن هشام|الروض الأنف]]»، «[[السيرة الحلبية]]»<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>، «سيرة الحسن البصري» [[بلاذری، احمد بن یحیی|بلاذری]]<ref>ر.ک: همان، ص19</ref>، «الرسائل الصغيرة»<ref>ر.ک: همان، ص20</ref> و «مثالب الوزيرين» [[ابوحیان توحیدی، علی بن محمد|ابوحیان]]<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>، «سيرة سيبويه المصري» [[ابن زولاق، حسن بن ابراهیم|ابن زولاق]]<ref>ر.ک: همان، ص24</ref> مورد بحث قرار گرفته است.
در ادامه، سایر کتب تراجم در میان مسلمانان، از جمله «[[مغازی: تاریخ جنگهای پیامبر(ص) (ترجمه)|مغازی]]» [[واقدی، محمد بن عمر|واقدی]]، «[[أنساب الأشراف (5 جلدی)|أنساب الأشراف]]» [[بلاذری، احمد بن یحیی|بلاذری]]، «[[الروض الأنف في شرح السيرة النبوية لابن هشام|الروض الأنف]]»، «[[السيرة الحلبية]]»<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>، «سيرة الحسن البصري» [[بلاذری، احمد بن یحیی|بلاذری]]<ref>ر.ک: همان، ص19</ref>، «الرسائل الصغيرة»<ref>ر.ک: همان، ص20</ref> و «مثالب الوزيرين» [[ابوحیان توحیدی، علی بن محمد|ابوحیان]]<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>، «سيرة سيبويه المصري» [[ابن زولاق، حسن بن ابراهیم|ابن زولاق]]<ref>ر.ک: همان، ص24</ref> مورد بحث قرار گرفته است.


در بخش دوم، ضمن مقایسه سیره‌نویسی در جهان اسلام با سیره‌نویسی در غرب، سیر تطور و تکامل سیره‌نویسی در جهان اسلام، از درج شرح‌حال‌های مختصر و جرح و تعدیل صرف، به‌سوی سیره‌نویسی فنی، مورد بحث و کنکاش قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص35</ref>. نویسنده، قرن هجدهم میلادی را به دلیل تمایل نویسندگانی همچون دکتر «جانسون» و «بوزول»، به دقت و امانت در امر سیره‌نویسی، «عصر نهضت» در تاریخ سیره‌نویسی انگلیسی نامیده و به بررسی شیوه کار ایشان، در موضوع شرح‌حال‌نویسی، پرداخته<ref>ر.ک: همان، ص38</ref> و سپس این موضوع را با بررسی شیوه کار نویسندگانی از غرب همچون «لیتون ستراتشی»<ref>ر.ک: همان، ص45</ref>، «اندریا موروا»<ref>ر.ک: همان، ص48</ref>، «ادموند بلندن»<ref>ر.ک: همان، ص50</ref> و «استیفان اتسفایج»<ref>ر.ک: همان، ص51</ref> و مقایسه آنها با نویسندگان مسلمانی همچون محمدحسین هیکل نویسنده کتاب «حياة محمد(ص)»<ref>ر.ک: همان، ص55</ref>، شفیق غربال<ref>ر.ک: همان</ref>، محمد سعید عریان نویسنده کتاب «حياة الرافعي»<ref>ر.ک: همان</ref>، عباس محمود عقاد نویسنده کتاب «عبقريات الإسلامية»<ref>ر.ک: همان</ref>، میخائیل نعیمه<ref>ر.ک: همان</ref> و علی ادهم نویسنده کتاب «منصور الأندلس»<ref>ر.ک: همان</ref>، پی گرفته است.
در بخش دوم، ضمن مقایسه سیره‌نویسی در جهان اسلام با سیره‌نویسی در غرب، سیر تطور و تکامل سیره‌نویسی در جهان اسلام، از درج شرح‌حال‌های مختصر و جرح و تعدیل صرف، به‌سوی سیره‌نویسی فنی، مورد بحث و کنکاش قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص35</ref>. نویسنده، قرن هجدهم میلادی را به دلیل تمایل نویسندگانی همچون دکتر «جانسون» و «بوزول»، به دقت و امانت در امر سیره‌نویسی، «عصر نهضت» در تاریخ سیره‌نویسی انگلیسی نامیده و به بررسی شیوه کار ایشان، در موضوع شرح‌حال‌نویسی، پرداخته<ref>ر.ک: همان، ص38</ref> و سپس این موضوع را با بررسی شیوه کار نویسندگانی از غرب همچون «لیتون ستراتشی»<ref>ر.ک: همان، ص45</ref>، «اندریا موروا»<ref>ر.ک: همان، ص48</ref>، «ادموند بلندن»<ref>ر.ک: همان، ص50</ref> و «استیفان اتسفایج»<ref>ر.ک: همان، ص51</ref> و مقایسه آنها با نویسندگان مسلمانی همچون محمدحسین هیکل نویسنده کتاب «حياة محمد(ص)»<ref>ر.ک: همان، ص55</ref>، شفیق غربال<ref>ر.ک: همان</ref>، محمد سعید عریان نویسنده کتاب «حياة الرافعي»<ref>ر.ک: همان</ref>، [[عقاد، عباس محمود|عباس محمود عقاد]] نویسنده کتاب «عبقريات الإسلامية»<ref>ر.ک: همان</ref>، میخائیل نعیمه<ref>ر.ک: همان</ref> و علی ادهم نویسنده کتاب «منصور الأندلس»<ref>ر.ک: همان</ref>، پی گرفته است.


مؤلف در بخش سوم، به بیان مرحله و درجه فنی و ویژگی‌های سیره‌نویسی فنی پرداخته است. وی مهم‌ترین مسائلی را که نویسنده در امر سیره‌نویسی باید بدان اهتمام داشته باشد، توجه به چگونگی نمو و تطور و تغییر شخصیت افراد در مراحل مختلف زندگی و نیز توجه به تأثیر رخدادهای گوناگون در آن، دانسته است<ref>ر.ک: همان، ص77</ref>.
مؤلف در بخش سوم، به بیان مرحله و درجه فنی و ویژگی‌های سیره‌نویسی فنی پرداخته است. وی مهم‌ترین مسائلی را که نویسنده در امر سیره‌نویسی باید بدان اهتمام داشته باشد، توجه به چگونگی نمو و تطور و تغییر شخصیت افراد در مراحل مختلف زندگی و نیز توجه به تأثیر رخدادهای گوناگون در آن، دانسته است<ref>ر.ک: همان، ص77</ref>.
خط ۷۶: خط ۷۶:


[[رده:سرگذشت‌نامه‌ها‎‏]]
[[رده:سرگذشت‌نامه‌ها‎‏]]
[[رده:خرداد(99)]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۹

فن السيرة، اثر احسان عباس، کتابی است در معرفی مبانی و زیرساخت‌های زندگی‌نامه‌نویسی، به زبان عربی.

فن السيرة
فن السيرة
پدیدآورانعباس، احسان (نويسنده)
ناشرعمان: دار الشروق لبنان - بيروت: دار صادر
مکان نشرعمان: دار الشروق لبنان - بيروت: دار صادر
سال نشر1996م
موضوعسرگذشت‌نامه نويسي
زبانعربي
تعداد جلد1
کد کنگره
‏‎‎‏ع‎‏2‎‏ف‎‏9 21 ‏CT‎‏
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

اهمیت کتاب

آنچه باعث اهمیت کتاب می‌گردد، این است که با مطالعه این اثر و آشنا شدن با زمینه‌های فکری و فرهنگی مختلف که در آن آمده، قادر خواهیم بود فرهنگ‌های دیگر را در درون فرهنگ خود، هضم و درباره آن‌ها، تأمل کنیم؛ تأملی که می‌تواند آغازگر تفکر و خلاقیت در حوزه زندگی‌نامه‌نویسی باشد[۱].

ساختار

کتاب با مقدمه مؤلف آغاز گردیده و مطالب در پنج بخش، سامان‌دهی شده است.

گزارش محتوا

زندگی‌نامه، نوشته‌ای است مربوط به شرح و توصیف رخدادها و روند زندگی یک فرد خاص. چنین نوشته‌ای درعین‌حال ما را با فکر، اندیشه و تجربه‌های آن انسان مشخص، آشنا می‌کند. مطالعه زندگی‌نامه، وسعت دید و تفکر و نیز اندیشه‌های انتقادی را به ارمغان می‌آورد. اثر حاضر، کتابی است که مخاطب را به‌طور دقیق و زیرساختی با مفهوم زندگی‌نامه آشنا می‌کند و نیز مسائل مربوط به آن را واشکافی کرده و به‌دقت و با تکیه بر اسناد معتبر و مختلف، تحلیل می‌نماید[۲].

نویسنده در این کتاب، به معرفی و توضیح درباره زندگی‌نامه‌های عربی و غربی، به‌موازات هم و به شکل مختصر، اما مفید پرداخته است. فن السيرة، باعث می‌شود که مخاطب با نوع تفکر زندگی‌نامه‌نویسان بزرگ و نیز برجسته‌ترین کتاب‌های نوشته‌شده در این زمینه، آشنایی یابد[۳].

نویسنده در مقدمه که آن را در سال 1965م، نوشته، به تعریف سیره و بیان نقش آن در فرهنگ، تمدن و ادب عرب، پرداخته است[۴].

در بخش نخست، به‌منظور بحث و بررسی تاریخ سیره‌نویسی در میان مسلمانان، ابتدا به بحث پیرامون تأثیر تاریخ در تمدن‌های کلاسیک یونانی، رومی و مصر باستان[۵] و نظریه‌های مختلف پیرامون فهم و فلسفه تاریخ، از جمله دیدگاه علمای بزرگی همچون ابن خلدون[۶]، سخاوی[۷]، ابن جوزی[۸] در این زمینه پرداخته شده و سپس، به کتاب‌هایی مانند «تاریخ دمشق» ابن عساکر، «تاریخ اصفهان» ابونعیم، «تاریخ بغداد» ابن خطیب اشاره گردیده است و این کتب، تراجم رجال معروف از علمای هر شهر، دانسته شده است[۹].

در ادامه، سایر کتب تراجم در میان مسلمانان، از جمله «مغازی» واقدی، «أنساب الأشراف» بلاذری، «الروض الأنف»، «السيرة الحلبية»[۱۰]، «سيرة الحسن البصري» بلاذری[۱۱]، «الرسائل الصغيرة»[۱۲] و «مثالب الوزيرين» ابوحیان[۱۳]، «سيرة سيبويه المصري» ابن زولاق[۱۴] مورد بحث قرار گرفته است.

در بخش دوم، ضمن مقایسه سیره‌نویسی در جهان اسلام با سیره‌نویسی در غرب، سیر تطور و تکامل سیره‌نویسی در جهان اسلام، از درج شرح‌حال‌های مختصر و جرح و تعدیل صرف، به‌سوی سیره‌نویسی فنی، مورد بحث و کنکاش قرار گرفته است[۱۵]. نویسنده، قرن هجدهم میلادی را به دلیل تمایل نویسندگانی همچون دکتر «جانسون» و «بوزول»، به دقت و امانت در امر سیره‌نویسی، «عصر نهضت» در تاریخ سیره‌نویسی انگلیسی نامیده و به بررسی شیوه کار ایشان، در موضوع شرح‌حال‌نویسی، پرداخته[۱۶] و سپس این موضوع را با بررسی شیوه کار نویسندگانی از غرب همچون «لیتون ستراتشی»[۱۷]، «اندریا موروا»[۱۸]، «ادموند بلندن»[۱۹] و «استیفان اتسفایج»[۲۰] و مقایسه آنها با نویسندگان مسلمانی همچون محمدحسین هیکل نویسنده کتاب «حياة محمد(ص)»[۲۱]، شفیق غربال[۲۲]، محمد سعید عریان نویسنده کتاب «حياة الرافعي»[۲۳]، عباس محمود عقاد نویسنده کتاب «عبقريات الإسلامية»[۲۴]، میخائیل نعیمه[۲۵] و علی ادهم نویسنده کتاب «منصور الأندلس»[۲۶]، پی گرفته است.

مؤلف در بخش سوم، به بیان مرحله و درجه فنی و ویژگی‌های سیره‌نویسی فنی پرداخته است. وی مهم‌ترین مسائلی را که نویسنده در امر سیره‌نویسی باید بدان اهتمام داشته باشد، توجه به چگونگی نمو و تطور و تغییر شخصیت افراد در مراحل مختلف زندگی و نیز توجه به تأثیر رخدادهای گوناگون در آن، دانسته است[۲۷].

در بخش چهارم، به‌صورت کلی، به موضوع شرح‌حال‌نویسی و ارائه اطلاعات شخصی که در اصطلاح، بدان روزمه‌نویسی گفته می‌شود، پرداخته شده[۲۸] و در بخش پنجم، این موضوع در ادبیات عرب، مورد بررسی قرار گرفته است[۲۹].

وضعیت کتاب

فهارس کتاب، شامل فهرست موضوعات، اعلام و منابع مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع[۳۰]، به درج لاتین اسامی و اعلامی که در متن ذکر گردیده، پرداخته شده است[۳۱].

پانویس

  1. ر.ک: رنجبر رفیع، سکینه
  2. ر.ک: همان
  3. ر.ک: همان
  4. ر.ک: مقدمه، ص5-‌8
  5. ر.ک: متن کتاب، ص9
  6. ر.ک: همان، ص12
  7. ر.ک: همان، ص12
  8. ر.ک: همان
  9. ر.ک: همان، ص15
  10. ر.ک: همان، ص17
  11. ر.ک: همان، ص19
  12. ر.ک: همان، ص20
  13. ر.ک: همان، ص21
  14. ر.ک: همان، ص24
  15. ر.ک: همان، ص35
  16. ر.ک: همان، ص38
  17. ر.ک: همان، ص45
  18. ر.ک: همان، ص48
  19. ر.ک: همان، ص50
  20. ر.ک: همان، ص51
  21. ر.ک: همان، ص55
  22. ر.ک: همان
  23. ر.ک: همان
  24. ر.ک: همان
  25. ر.ک: همان
  26. ر.ک: همان
  27. ر.ک: همان، ص77
  28. ر.ک: همان، ص91
  29. ر.ک: همان، ص111
  30. ر.ک: پاورقی، ص93
  31. ر.ک: همان، ص106

منابع مقاله

  1. مقدمه و متن کتاب.
  2. رنجبر رفیع، سکینه، «ترجمه کتاب فن السيرة، تألیف احسان عباس و نقد رویکرد تألیفی نویسنده به این فن»، پایان‌نامه، دولتی، ‌وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ‌دانشگاه محقق اردبیلی، ‌دانشکده ادبیات و علوم انسانی، 1393، کارشناسی ارشد،


وابسته‌ها