خمینی، سید مصطفی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - '[[ ' به '[[')
     
    (۷۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR00044.jpg|بندانگشتی|خمینی، مصطفی ]]
    [[پرونده:NUR00044.jpg|بندانگشتی|خمینی، مصطفی]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|خمینی، مصطفی
    ! نام!! data-type="authorName" |خمینی، مصطفی
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    |نام‎های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'|  
    | data-type="authorOtherNames" | حاج سید مصطفی خمینی
    Mostafa Khomeini
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |[[امام خمينى(ره)|امام خمينى]]
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|1309 هـ.ش یا 1930 م
    | data-type="authorbirthDate" |21 آذر سال 1309ش  یا 1930 م
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |قم
    |-
    |-
    |رحلت
    |شهادت
    |data-type='authorDeathDate'|1356 هـ.ش یا 1397 هـ.ق یا 1977 م
    | data-type="authorDeathDate" |یک‌شنبه 9 ذی‌القعده 1397ق برابر با  اول آبان سال 1356ش
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |[[امام خمینی]]
     
    [[محقق داماد، سید محمد|آیت‌الله سيد محمد محقق داماد]]
     
    [[حجت کوه‌کمری، محمد|آیت‌الله سيد حجت کوه‌کمرى]]
     
    [[خویی، ابوالقاسم|سيد ابوالقاسم خويى]]
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|
    | data-type="authorWritings" |[[کتاب البیع (للسید مصطفی الخمینی)]]
    |-class='articleCode'
     
    |کد مولف
    [[کتاب الصوم (للسید مصطفی الخمینی)]]
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE44AUTHORCODE
     
    [[کتاب الطهاره (للسید مصطفی الخمینی)]]
     
    [[مستند تحریر الوسیله]]
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00044AUTHORCODE
    |}
    |}
    </div>
    </div>


    '''سيد مصطفى خمينى''' (1309-1356ش)، مجتهد، از مبارزان دوران ستم‌شاهی، فرزند ارشد [[خمینی، سید روح‌الله|رهبر کبير انقلاب حضرت امام خمینی قدس‌سره]]، داماد [[حائری، مرتضی|آیت‌الله مرتضی حائری]]


    علامۀ مجاهد، شهيد آيت الله سيد مصطفى خمينى فرزند بزرگوار رهبر کبير انقلاب حضرت [[امام خمینی]] قدس سره در سال 1309 هجرى شمسى در شهر مقدس قم و در خانواده‌اى اهل علم و شريف و بزرگ به دنيا آمد.
    == ولادت ==
    در 21 آذر سال 1309ش در شهر مقدس قم و در خانواده‌اى اهل علم و شريف و بزرگ به دنيا آمد.


    او از سادات موسوى است و نسبش به امام موسى کاظم عليه السلام مى‌رسد.
    او از سادات موسوى است و نسبش به امام موسى کاظم‌ عليه‌السلام مى‌رسد.


    پدرش نام او را محمد نهاد و لقبش را مصطفى و کنيه‌اش را ابو الحسن قرار داد که بعدا به نام مصطفى مشهور شد.
    پدرش نام او را محمد نهاد و لقبش را مصطفى و کنيه‌اش را ابوالحسن قرار داد که بعدا به نام مصطفى مشهور شد.


    ==خاندان==
    ==خاندان==
    [[پرونده: مجموعه آثار امام خمینی (‌قدس‌سره) نسخه 3.png|بندانگشتی|265px| ‏[[نرم‌افزار مجموعه آثار امام خمینی (‌قدس‌سره) نسخه 3]]]]
    پدرش [[خمینی، سید روح‌الله|سيد روح الله مصطفوى]]، مشهور به [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]]، مجدد اسلام و حيات بخش شريعت مقدس رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله‌و‌سلم در قرن اخير بود که دوست و دشمن به ستايش او پرداخته و به کمالات و مقامات معنوى او معترفند.


    مادر تقيه و فاضله‌اش فرزند [[ثقفی تهرانی، محمد|آیت‌الله ميرزا محمد ثقفى]]، صاحب کتاب «[[روان جاوید در تفسیر قرآن مجید|روان جاويد]]» در تفسير قرآن و «[[غرر العوائد من درر الفوائد]]» در علم اصول است.


    پدرش سيد روح الله مصطفوى، مشهور به امام خمينى، مجدد اسلام و حيات بخش شريعت مقدس رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم در قرن اخير بود که دوست و دشمن به ستايش او پرداخته و به کمالات و مقامات معنوى او معترفند.
    [[طهرانی، ابوالفضل بن ابوالقاسم|آیت‌الله ميرزا ابوالفضل تهرانى]]، صاحب کتاب «[[شفاء الصدور في شرح زيارة العاشور|شفاء الصدور فی شرح زيارة عاشوراء]]» نيز، جد مادرى اوست.
     
    مادر تقيه و فاضله‌اش فرزند آيت الله ميرزا محمد ثقفى، صاحب کتاب «روان جاويد» در تفسير قرآن و «غرر العوائد من درر الفوائد» در علم اصول است.


    آيت الله ميرزا ابو الفضل تهرانى، صاحب کتاب «شفاء الصدور فیشرح زيارة عاشوراء» نيز، جد مادرى اوست.
    جد بزرگش نيز [[کلانتری نوری، ابوالقاسم|آیت‌الله ميرزا ابوالقاسم کلانتر]] است. او تقريرات درس [[شيخ انصارى]] را با نام «[[مطارح الأنظار (طبع جدید)|مطارح الأنظار]]» نوشته است و سيد مصطفى از وى به «جد مقرر من» تعبير مى‌کند.
     
    جد بزرگش نيز آيت الله ميرزا ابو القاسم کلانتر است. او تقريرات درس شيخ انصارى را با نام «مطارح الأنظار» نوشته است و سيد مصطفى از وى به «جد مقرر من» تعبير مى‌کند.


    ==رؤياى صادقه==
    ==رؤياى صادقه==


    قبل از تولد سيد مصطفى، مادر وى حضرت فاطمۀ زهرا سلام‌الله‌عليها را در خواب ديد که در باغ زيبايى نشسته و امام حسين‌ عليه‌السلام را در حالى که کودکى خردسال است در آغوش دارد.


    قبل از تولد سيد مصطفى،مادر وى حضرت فاطمۀ زهرا سلام الله عليها را در خواب ديد که در باغ زيبايى نشسته و امام حسين عليه السلام را در حالى که کودکى خردسال است در آغوش دارد.
    تعبير خواب آن بود که خداوند به او پسرى عنايت خواهد کرد. فرزند بزرگوارى که همچون جد بزرگوارش امام حسين‌ عليه‌السلام به شهادت خواهد رسيد و خون او موجب سرنگونى ستمگران و گردن‌کشان و پرچمى براى مجاهدان راه حق و فضيلت و مستضعفان خواهد شد.
     
    تعبير خواب آن بود که خداوند به او پسرى عنايت خواهد کرد. فرزند بزرگوارى که همچون جد بزرگوارش امام حسين عليه السلام به شهادت خواهد رسيد و خون او موجب سرنگونى ستمگران و گردن‌کشان و پرچمى براى مجاهدان راه حق و فضيلت و مستضعفان خواهد شد.


    ==تحصيلات علمى==
    ==تحصيلات علمى==


    تحصيلات شهيد سيد مصطفى خمينى از شهر مقدس قم آغاز شد. او شش سال در مدارس جديد به فراگيرى علوم ابتدايى پرداخت. سپس تحصيل در حوزۀ علميّۀ قم را آغاز کرد.
    تحصيلات شهيد سيد مصطفى خمينى از شهر مقدس قم آغاز شد. او شش سال در مدارس جديد به فراگيرى علوم ابتدايى پرداخت. سپس تحصيل در حوزۀ علميّۀ قم را آغاز کرد.


    سيد مصطفى در 17 سالگى به درخواست پدرش ملبس به لباس مقدس روحانيت شد.
    سيد مصطفى در 17 سالگى به درخواست پدرش ملبس به لباس مقدس روحانیت شد.


    وى در علوم ادبيات به سرعت پيش رفت و در آن علم صاحب نظر شد. نظريات او در برابر بزرگان ادبيات را مى‌توان در کتاب ارزشمندش به نام «تفسير القرآن الکريم» مشاهده نمود.
    وى در علوم ادبيات به سرعت پيش رفت و در آن علم صاحب نظر شد. نظريات او در برابر بزرگان ادبيات را مى‌توان در کتاب ارزشمندش به نام «تفسير القرآن الکريم» مشاهده نمود.
    خط ۶۸: خط ۸۰:


    ==مقام و منزلت علمى==
    ==مقام و منزلت علمى==


    هنوز 33 سال از عمر او نگذشته بود که درس خارج اصول خود را در حوزۀ علميّۀ قم آغاز کرد و طلاب حوزه را از دانش وسيع خود بهره‌مند ساخت. وى بعد از تبعيد به عراق، دورۀ دوم درس خارج اصول خود را در حوزۀ علميّۀ نجف اشرف آغاز نمود.
    هنوز 33 سال از عمر او نگذشته بود که درس خارج اصول خود را در حوزۀ علميّۀ قم آغاز کرد و طلاب حوزه را از دانش وسيع خود بهره‌مند ساخت. وى بعد از تبعيد به عراق، دورۀ دوم درس خارج اصول خود را در حوزۀ علميّۀ نجف اشرف آغاز نمود.


    آيت الله سيد مصطفى خمينى در آن درس به بحث مفصل و عميق مباحث اصولى و نقد و بررسى آراء و نظريات محققين پرداخت و نظريات و تحقيقات نو و استوار خود را مطرح ساخت که همگى دلالت بر مقام و منزلت علمى آن شهيد بزرگوار داشت.
    آیت‌الله سيد مصطفى خمينى در آن درس به بحث مفصل و عميق مباحث اصولى و نقد و بررسى آراء و نظريات محققین پرداخت و نظريات و تحقيقات نو و استوار خود را مطرح ساخت که همگى دلالت بر مقام و منزلت علمى آن شهيد بزرگوار داشت.


    علاوه بر آن، وى درس خارج فقه و تفسيرى نيز آغاز نمود که در عمق و گستردگى و ارزش مباحث، مورد توجه علما و محققين بزرگ حوزۀ علميّۀ نجف قرار گرفت.
    علاوه بر آن، وى درس خارج فقه و تفسيرى نيز آغاز نمود که در عمق و گستردگى و ارزش مباحث، مورد توجه علما و محققین بزرگ حوزۀ علميّۀ نجف قرار گرفت.


    در مقام آيت الله سيد مصطفى خمينى همين بس که حضرت امام خمينى دربارۀ او مى‌فرمايد: «مصطفى اميد آيندۀ اسلام بود.»
    در مقام آیت‌الله سيد مصطفى خمينى همين بس که حضرت [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]] دربارۀ او مى‌فرمايد: «مصطفى اميد آيندۀ اسلام بود.»


    ==اخلاق و عبادت==
    ==اخلاق و عبادت==


    عوامل وراثتى و خانواده و اجتماع نقش بزرگى در شخصيت انسان دارد.
    عوامل وراثتى و خانواده و اجتماع نقش بزرگى در شخصيت انسان دارد.


    مخصوصا شخصيتى مانند سيد مصطفى که از نسل رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم و در خانۀ اسطورۀ تقوا و شهامت در اين عصر يعنى امام خمينى تربيت شده بود. در خانواده‌اى اهل علم، تقوا، زهد و هدايت که شبهايش با نور عبادت و انقطاع الى الله مى‌درخشيد و روزهايش با علم و جهاد و اهميت به امور اسلام و مسلمين سپرى مى‌شد.
    مخصوصاً شخصيتى مانند سيد مصطفى که از نسل رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله‌و‌سلم و در خانۀ اسطورۀ تقوا و شهامت در اين عصر يعنى [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]] تربيت شده بود. در خانواده‌اى اهل علم، تقوا، زهد و هدايت که شبهايش با نور عبادت و انقطاع الى الله مى‌درخشيد و روزهايش با علم و جهاد و اهميت به امور اسلام و مسلمين سپرى مى‌شد.


    ==اساتيد==
    ==اساتيد==


    آیت‌الله سيد مصطفى خمينى از محضر علماى بزرگى در دوران خود بهره برد مانند:


    آيت الله سيد مصطفى خمينى از محضر علماى بزرگى در دوران خود بهره برد مانند:
    {{ستون-شروع|2}}
    # پدر بزرگوارشان [[امام خمینی]]
    # پدر بزرگوارشان [[امام خمینی]]
    # [[بروجردی، حسین|حضرت آيت الله بروجردى]]
    # [[بروجردی، حسین|حضرت آیت‌الله بروجردى]]
    # [[محقق داماد، محمد|آيت الله سيد محمد محقق داماد]]
    # [[محقق داماد، سید محمد|آیت‌الله سيد محمد محقق داماد]]
    # [[حجت کوه‌کمری، محمد|آيت الله سيد حجت کوه‌کمرى]]
    # [[حجت کوه‌کمری، محمد|آیت‌الله سيد حجت کوه‌کمرى]]
    # آيت الله سيد ابو الحسن رفيعى قزوينى
    # آیت‌الله سيد ابوالحسن رفيعى قزوينى
    # آيت الله حکيم
    # [[حکیم، سید محسن|آیت‌الله حکيم]]
    # آيت الله شاهرودى
    # آیت‌الله شاهرودى
    # آيت الله سيد ابو القاسم خويى
    # آیت‌الله [[خویی، ابوالقاسم|سيد ابوالقاسم خويى]]
    {{پایان}}


    ==تأليفات==
    ==جهاد و شهادت==


    آیت‌الله سيد مصطفى خمينى، [[خمینی، سید روح‌الله|نائب پدر]] و بازوى تواناى او بود.


    از آيت الله سيد مصطفى خمينى تأليفات ارزشمندى به يادگار مانده از جمله:
    هنگامى که [[امام خمینی]] در 15 خرداد سال 1342 دستگير شد، او به ادامۀ راه پدر و هدايت انقلاب پرداخت تا آنکه حکومت ستمگر شاه او را نيز دستگير و زندانى کرد و پس از تبعيد به ترکيه، همراه پدرش به عراق تبعيد نمود.


    1 - تحريرات فیالأصول
    سيد مصطفى خمينى در سال‌هاى تبعيد خود در عراق همواره يار و پشتيبان پدر و بازوى توانمند او براى هدايت انقلاب بود تا آنکه رژيم شاهنشاهى براى ضربه زدن به [[خمینی، سید روح‌الله|حضرت امام]]، در روز یک‌شنبه 9 ذی‌القعده 1397ق برابر با  اول آبان سال 1356ش آن بزرگوار را در سن 47 سالگى به شهادت رساند.


    2 - مستند تحرير الوسيلة
    پیکر سید مصطفی، پس از تشییع و اقامه نماز توسط [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]]، در اتاق کوچک در ضلع شرقی ایوان طلای حرم [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنین(ع)]] و در کنار قبر [[اصفهانی، محمدحسین|محمدحسین غروی اصفهانی (کمپانی)]]، به خاک سپردند. [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] شهادت ایشان را از الطاف خفیه الهی دانست.


    3 - تفسير القرآن الکريم
    خون اين سيد بزرگوار هم همچون خون سيدالشهداء جوشيد و کاخ ستمگران را واژگون ساخت. شهادت او نقطۀ اوج انقلاب اسلامى ايران گرديد و عاقبت در 22 بهمن 1357 يعنى يکسال بعد انقلاب اسلامى به ثمر نشست و اين است معناى سخن [[خمینی، سید روح‌الله|حضرت امام]] که فرمودند:


    4 - تعليقات على الحکمة المتعالية
    «شهادت مصطفى از الطاف خفيۀ الهى بود.»


    5 - تحرير العروة الوثقى
    ==آثار==


    6 - تعليقة على العروة الوثقى


    7 - دروس الأعلام و نقدها
    از آیت‌الله سيد مصطفى خمينى تأليفات ارزشمندى به يادگار مانده از جمله:


    8 - العوائد و الفوائد
    {{ستون-شروع|2}}
     
    #تحريرات فی الأصول
    9 - ولاية الفقيه
    #مستند تحرير الوسيلة
     
    #تفسير القرآن الکريم
    10 - الطهارة
    #تعليقات على الحکمة المتعالية
     
    #تحرير العروة الوثقى
    11 - الواجبات فیالصلاة
    #تعليقة على العروة الوثقى
     
    #دروس الأعلام و نقدها
    12 - الخلل فیالصلاة
    #العوائد و الفوائد
     
    #ولاية الفقيه
    13 - الصوم
    #الطهارة
     
    #الواجبات في الصلاة
    14 - کتاب البيع
    #الخلل فی الصلاة
     
    #الصوم
    15 - کتاب الخيارات
    #کتاب البيع
    #کتاب الخيارات
    {{پایان}}


    و تأليفات فراوان ديگرى که در حملۀ دژخيمان شاه به منزل وى به غارت رفت.
    و تأليفات فراوان ديگرى که در حملۀ دژخيمان شاه به منزل وى به غارت رفت.


    ==جهاد و شهادت==
    {{آثار امام خمینی}}
     
    {{مفسران شیعه}}
     
    {{الگو:شهیدان}}
    آيت الله سيد مصطفى خمينى نائب پدر و بازوى تواناى او بود.


    هنگامى که [[امام خمینی]] در 15 خرداد سال 1342 دستگير شد، او به ادامۀ راه پدر و هدايت انقلاب پرداخت تا آنکه حکومت ستمگر شاه او را نيز دستگير و زندانى کرد و پس از تبعيد به ترکيه، همراه پدرش به عراق تبعيد نمود.
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    سيد مصطفى خمينى در سال‌هاى تبعيد خود در عراق همواره يار و پشتيبان پدر و بازوى توانمند او براى هدايت انقلاب بود تا آنکه رژيم شاهنشاهى براى ضربه زدن به حضرت امام، در سال 1356 شمسى آن بزرگوار را در سن 47 سالگى به شهادت رساند.
    [[نرم‌افزار مجموعه آثار امام خمینی (‌قدس‌سره) نسخه 3]]
     
    خون اين سيد بزرگوار هم همچون خون سيد الشهداء جوشيد و کاخ ستمگران را واژگون ساخت. شهادت او نقطۀ اوج انقلاب اسلامى ايران گرديد و عاقبت در 22 بهمن 1357 يعنى يکسال بعد انقلاب اسلامى به ثمر نشست و اين است معناى سخن حضرت امام که فرمودند:
     
    «شهادت مصطفى از الطاف خفيۀ الهى بود.»


    [[تحریر العروة الوثقی]]


    == وابسته‌ها ==
    [[ولاية الفقيه، العوائد و الفوائد، دروس الأعلام و نقدها]]
    [[تحریر العروة الوثقی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: شارح


    [[الخلل فی الصلاه (للسید مصطفی الخمینی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الخلل في الصلاة (للسيد مصطفی الخميني)]]  


    [[الخیارات (للسید مصطفی الخمینی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[كتاب الخيارات]]  


    [[کتاب البیع (للسید مصطفی الخمینی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کتاب البیع (للسید مصطفی الخمینی)]]  


    [[کتاب الصوم (للسید مصطفی الخمینی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کتاب الصوم (للسید مصطفی الخمینی)]]  


    [[کتاب الطهاره (للسید مصطفی الخمینی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کتاب الطهاره (للسید مصطفی الخمینی)]]  


    [[مستند تحریر الوسیله]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مستند تحریر الوسیله]]  


    [[الواجبات فی الصلاه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الواجبات في الصلاة]]  


    [[تعلیقة علی العروة الوثقی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تعلیقة علی العروة الوثقی]]  


    [[تحریرات فی الأصول]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تحریرات فی الأصول]]  


    [[تفسیر القرآن الکریم (مصطفی خمینی )]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تفسیر القرآن الکریم (مصطفی خمینی)]]  


    [[تعليقات علی الحکمة المتعالية (صدرالدين شيرازي)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تعليقات علی الحکمة المتعالية (صدرالدين شیرازی)]]  


    [[تفسير القرآن الکريم تفسير علمي، فلسفي، عرفاني، فقهی و ادبي]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تفسير القرآن الکريم تفسير علمي، فلسفي، عرفاني، فقهی و ادبي]]  


    [[أسرار ملکوتية و أشراقات عرفانية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أسرار ملکوتية و أشراقات عرفانية]]  


    [[ثلاث رسائل: ولاية الفقيه، العوائد و الفوائد، دروس الأعلام و نقدها]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ثلاث رسائل: ولاية الفقيه، العوائد و الفوائد، دروس الأعلام و نقدها]]  






    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:شاگردان امام خمینی]]
    [[رده: شاگردان آیت‌الله سید محمد محقق داماد]]
    [[رده:مفسران شیعه]]
    [[رده:شهیدان]]
    [[رده:درگذشتگان ۱۳۵۶]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۰۰

    خمینی، مصطفی
    نام خمینی، مصطفی
    نام‎های دیگر حاج سید مصطفی خمینی

    Mostafa Khomeini

    نام پدر امام خمينى
    متولد 21 آذر سال 1309ش یا 1930 م
    محل تولد قم
    شهادت یک‌شنبه 9 ذی‌القعده 1397ق برابر با اول آبان سال 1356ش
    اساتید امام خمینی

    آیت‌الله سيد محمد محقق داماد

    آیت‌الله سيد حجت کوه‌کمرى

    سيد ابوالقاسم خويى

    برخی آثار کتاب البیع (للسید مصطفی الخمینی)

    کتاب الصوم (للسید مصطفی الخمینی)

    کتاب الطهاره (للسید مصطفی الخمینی)

    مستند تحریر الوسیله

    کد مؤلف AUTHORCODE00044AUTHORCODE

    سيد مصطفى خمينى (1309-1356ش)، مجتهد، از مبارزان دوران ستم‌شاهی، فرزند ارشد رهبر کبير انقلاب حضرت امام خمینی قدس‌سره، داماد آیت‌الله مرتضی حائری

    ولادت

    در 21 آذر سال 1309ش در شهر مقدس قم و در خانواده‌اى اهل علم و شريف و بزرگ به دنيا آمد.

    او از سادات موسوى است و نسبش به امام موسى کاظم‌ عليه‌السلام مى‌رسد.

    پدرش نام او را محمد نهاد و لقبش را مصطفى و کنيه‌اش را ابوالحسن قرار داد که بعدا به نام مصطفى مشهور شد.

    خاندان

    پدرش سيد روح الله مصطفوى، مشهور به امام خمينى، مجدد اسلام و حيات بخش شريعت مقدس رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله‌و‌سلم در قرن اخير بود که دوست و دشمن به ستايش او پرداخته و به کمالات و مقامات معنوى او معترفند.

    مادر تقيه و فاضله‌اش فرزند آیت‌الله ميرزا محمد ثقفى، صاحب کتاب «روان جاويد» در تفسير قرآن و «غرر العوائد من درر الفوائد» در علم اصول است.

    آیت‌الله ميرزا ابوالفضل تهرانى، صاحب کتاب «شفاء الصدور فی شرح زيارة عاشوراء» نيز، جد مادرى اوست.

    جد بزرگش نيز آیت‌الله ميرزا ابوالقاسم کلانتر است. او تقريرات درس شيخ انصارى را با نام «مطارح الأنظار» نوشته است و سيد مصطفى از وى به «جد مقرر من» تعبير مى‌کند.

    رؤياى صادقه

    قبل از تولد سيد مصطفى، مادر وى حضرت فاطمۀ زهرا سلام‌الله‌عليها را در خواب ديد که در باغ زيبايى نشسته و امام حسين‌ عليه‌السلام را در حالى که کودکى خردسال است در آغوش دارد.

    تعبير خواب آن بود که خداوند به او پسرى عنايت خواهد کرد. فرزند بزرگوارى که همچون جد بزرگوارش امام حسين‌ عليه‌السلام به شهادت خواهد رسيد و خون او موجب سرنگونى ستمگران و گردن‌کشان و پرچمى براى مجاهدان راه حق و فضيلت و مستضعفان خواهد شد.

    تحصيلات علمى

    تحصيلات شهيد سيد مصطفى خمينى از شهر مقدس قم آغاز شد. او شش سال در مدارس جديد به فراگيرى علوم ابتدايى پرداخت. سپس تحصيل در حوزۀ علميّۀ قم را آغاز کرد.

    سيد مصطفى در 17 سالگى به درخواست پدرش ملبس به لباس مقدس روحانیت شد.

    وى در علوم ادبيات به سرعت پيش رفت و در آن علم صاحب نظر شد. نظريات او در برابر بزرگان ادبيات را مى‌توان در کتاب ارزشمندش به نام «تفسير القرآن الکريم» مشاهده نمود.

    پس از آن، شروع به فراگيرى علوم ديگر حوزه مانند: فقه، اصول، رجال، حديث، فلسفه و عرفان کرد و در مدت کوتاهى در همۀ آنها به مراتب عالى رسيد.

    مقام و منزلت علمى

    هنوز 33 سال از عمر او نگذشته بود که درس خارج اصول خود را در حوزۀ علميّۀ قم آغاز کرد و طلاب حوزه را از دانش وسيع خود بهره‌مند ساخت. وى بعد از تبعيد به عراق، دورۀ دوم درس خارج اصول خود را در حوزۀ علميّۀ نجف اشرف آغاز نمود.

    آیت‌الله سيد مصطفى خمينى در آن درس به بحث مفصل و عميق مباحث اصولى و نقد و بررسى آراء و نظريات محققین پرداخت و نظريات و تحقيقات نو و استوار خود را مطرح ساخت که همگى دلالت بر مقام و منزلت علمى آن شهيد بزرگوار داشت.

    علاوه بر آن، وى درس خارج فقه و تفسيرى نيز آغاز نمود که در عمق و گستردگى و ارزش مباحث، مورد توجه علما و محققین بزرگ حوزۀ علميّۀ نجف قرار گرفت.

    در مقام آیت‌الله سيد مصطفى خمينى همين بس که حضرت امام خمينى دربارۀ او مى‌فرمايد: «مصطفى اميد آيندۀ اسلام بود.»

    اخلاق و عبادت

    عوامل وراثتى و خانواده و اجتماع نقش بزرگى در شخصيت انسان دارد.

    مخصوصاً شخصيتى مانند سيد مصطفى که از نسل رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله‌و‌سلم و در خانۀ اسطورۀ تقوا و شهامت در اين عصر يعنى امام خمينى تربيت شده بود. در خانواده‌اى اهل علم، تقوا، زهد و هدايت که شبهايش با نور عبادت و انقطاع الى الله مى‌درخشيد و روزهايش با علم و جهاد و اهميت به امور اسلام و مسلمين سپرى مى‌شد.

    اساتيد

    آیت‌الله سيد مصطفى خمينى از محضر علماى بزرگى در دوران خود بهره برد مانند:

    1. پدر بزرگوارشان امام خمینی
    2. حضرت آیت‌الله بروجردى
    3. آیت‌الله سيد محمد محقق داماد
    4. آیت‌الله سيد حجت کوه‌کمرى
    5. آیت‌الله سيد ابوالحسن رفيعى قزوينى
    6. آیت‌الله حکيم
    7. آیت‌الله شاهرودى
    8. آیت‌الله سيد ابوالقاسم خويى

    جهاد و شهادت

    آیت‌الله سيد مصطفى خمينى، نائب پدر و بازوى تواناى او بود.

    هنگامى که امام خمینی در 15 خرداد سال 1342 دستگير شد، او به ادامۀ راه پدر و هدايت انقلاب پرداخت تا آنکه حکومت ستمگر شاه او را نيز دستگير و زندانى کرد و پس از تبعيد به ترکيه، همراه پدرش به عراق تبعيد نمود.

    سيد مصطفى خمينى در سال‌هاى تبعيد خود در عراق همواره يار و پشتيبان پدر و بازوى توانمند او براى هدايت انقلاب بود تا آنکه رژيم شاهنشاهى براى ضربه زدن به حضرت امام، در روز یک‌شنبه 9 ذی‌القعده 1397ق برابر با اول آبان سال 1356ش آن بزرگوار را در سن 47 سالگى به شهادت رساند.

    پیکر سید مصطفی، پس از تشییع و اقامه نماز توسط آیت‌الله خویی، در اتاق کوچک در ضلع شرقی ایوان طلای حرم امیرالمؤمنین(ع) و در کنار قبر محمدحسین غروی اصفهانی (کمپانی)، به خاک سپردند. امام خمینی(ره) شهادت ایشان را از الطاف خفیه الهی دانست.

    خون اين سيد بزرگوار هم همچون خون سيدالشهداء جوشيد و کاخ ستمگران را واژگون ساخت. شهادت او نقطۀ اوج انقلاب اسلامى ايران گرديد و عاقبت در 22 بهمن 1357 يعنى يکسال بعد انقلاب اسلامى به ثمر نشست و اين است معناى سخن حضرت امام که فرمودند:

    «شهادت مصطفى از الطاف خفيۀ الهى بود.»

    آثار

    از آیت‌الله سيد مصطفى خمينى تأليفات ارزشمندى به يادگار مانده از جمله:

    1. تحريرات فی الأصول
    2. مستند تحرير الوسيلة
    3. تفسير القرآن الکريم
    4. تعليقات على الحکمة المتعالية
    5. تحرير العروة الوثقى
    6. تعليقة على العروة الوثقى
    7. دروس الأعلام و نقدها
    8. العوائد و الفوائد
    9. ولاية الفقيه
    10. الطهارة
    11. الواجبات في الصلاة
    12. الخلل فی الصلاة
    13. الصوم
    14. کتاب البيع
    15. کتاب الخيارات

    و تأليفات فراوان ديگرى که در حملۀ دژخيمان شاه به منزل وى به غارت رفت.

    وابسته‌ها