أخبار نيل مصر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'اي ' به 'ای ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '= ' به '=') |
||
| (۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوان =أخبار نیل مصر | | عنوان =أخبار نیل مصر | ||
| عنوان‌های دیگر =کتاب اخبار نیل مصر | | عنوان‌های دیگر =کتاب اخبار نیل مصر | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[مصطفی، لبیبه ابراهیم]] (محقق) | [[مصطفی، لبیبه ابراهیم]] (محقق) | ||
[[محمد، نعمات عباس]] (محقق) | [[محمد، نعمات عباس]] (محقق) | ||
[[اقفهسی، احمد بن عمادالدین]] (نویسنده) | |||
[[ | |||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =DT 115 /الف7الف3 | | کد کنگره =DT 115 /الف7الف3 | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
اهرام | اهرام | ||
رود نیل | رود نیل | ||
رود نیل، دره | رود نیل، دره | ||
مصر - آثار تاریخی | مصر - آثار تاریخی | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
دار الکتب و الوثائق القومیة، الإدارة المرکزیة للمراکز العلمیة، مرکز تحقیق التراث | دار الکتب و الوثائق القومیة، الإدارة المرکزیة للمراکز العلمیة، مرکز تحقیق التراث | ||
| مکان نشر =قاهره - مصر | | مکان نشر =قاهره - مصر | ||
| سال نشر = 1427 ق | | سال نشر =1427 ق | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10122AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10122AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| شابک =977-18-0444-8 | | شابک =977-18-0444-8 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =10122 | ||
| کتابخوان همراه نور =10122 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''اخبار نیل مصر''' تألیف [[اقفهسی، احمد بن عمادالدین|شهاب‌الدین بن عماد اقفهسى]] متوفى 808ق، به زبان عربى است. نویسنده در این کتاب به بیان فضیلت "نیل" و مطالب پیرامون آن؛ مانند سرچشمه، منابع و محل‌هاى جریان آن پرداخته است. کتاب از نوع جغرافیاى اقلیمى است واهمیت آن بدین جهت است که مؤلف آن اکثر نوشته‌هاى جغرافى‌دانان و مورخین و فقهاى گذشته درباره نیل را از مصادر مختلف گردآورى و بعضى را با بعض دیگر مقایسه و مطالب مختلف درباره این رود را در کتاب واحدى جمع نموده است. | |||
'''اخبار | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
در مطلع اثر اهمیت موضوع " | در مطلع اثر اهمیت موضوع "نیل" و سابقه آن در فرهنگ مصر و پس از آن مقدمه محقق و مؤلف آمده است. متن کتاب در دو بخش تنظیم شده است که بخش اول مختصر و بخش بعد به شیوه "فصل فصل"، در 10 فصل ارائه شده است. ملحقات کتاب، مشتمل بر هفت نقشه تاریخی و فهرست‌ها نیز در پایان کتاب آمده است. تحقیقاتی خوبی که از سوی محققین انجام شده است، به صورت پاورقی آمده که علاوه بر ذکر منابع، ابهامات کتاب را نیز بر طرف کرده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
دکتر [[مصطفی، لبیبه ابراهیم|ابراهیم مصطفى]]، در مقدمه کتاب تاریخچه‌اى از پیشینه نگارش جغرافیاى نیل را ذکر کرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=35&viewType=html ر.ک: مقدمه، ص35]</ref> که چکیده آن به این شرح است: از آنجا که رود نیل سبب مواریث و عمران و آبادى مصر بوده است، همواره مورد اهتمام مصریان قرار داشته است. از جمله مشهورترین دانشمندان مصری یونانی که به تحقیق درباره نیل و منابع آن پرداخته است، "بطلمیوس" جغرافى‌دان است. نوشته‌های جغرافیایی او تمام نقاط عالم را شامل می‌شود. وی نقشه‌های فراوانی نیز از نیل ترسیم کرده است. نوشته‌ها و نقشه‌های او تا اواسط قرن شانزدهم یا عصر نهضت جدید، بزرگترین مرجع مطالعات جغرافیای عمومی بود. وی از مجرای نیل وصف دقیقی نمود و عرب نیز کتاب او را ترجمه کرد و مطالب فراوانی به آن افزود؛ اما آنها درباره عظمت‌های نیل کمتر نوشتند و مطالبی را هم که به نوشته‌های بطلمیوس افزودند، صحیح نبوده و مشتمل بر اساطیر و خرافات است. | |||
در فصل اول، ابتدا | در فصل اول، ابتدا آیاتی که به رود نیل تفسیر شده و روایاتی که در فضیلت رود نیل صادر شده، به تفصیل آمده است. مسعودی در مروج‌الذهب و منابع دیگر به مقدار جریان آب در رود نیل که به 16 ذرع مى‌رسیده و خراج سلطان را تأمین مى‌کرده است، اشاره کرده‌اند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=47&viewType=html ر.ک: همان، ص47]</ref>. در سرزمین مصر انبیای عظیم الشأنی مدفون هستند که نویسنده به آن افتخار کرده است. این فصل، با ذکر موجودات عجیب این سرزمین به اتمام مى‌رسد. | ||
فصل دوم با بحثی درباره سرمنشأ رود | فصل دوم با بحثی درباره سرمنشأ رود نیل و مکان‌هایی که در آن جاری می‌شود و علت سبزی این رود آغاز شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=57&viewType=html ر.ک: همان، ص 57]</ref>. نکته‌ای که اشاره به آن لازم است، این است که نویسنده بنا داشته است که در کنار مطالب مربوط به نیل، به جاذبه‌ها و عجایب مصر اشاره کند. از جمله این شگفتى‌ها، اهرام مصر است که ویژگى‌های آنها و چگونگی ساخت این آثار و... آمده است. | ||
نویسنده در سطور اولیه فصل اول کتاب، | نویسنده در سطور اولیه فصل اول کتاب، روایتی از پیامبر اکرم(ص) به نقل از ابوهریره ذکر کرده بود که در آن چهار رود سیحون، جیحون و فرات و نیل، نهرهاى بهشتی نامیده شده بود<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=37&viewType=html ر.ک: همان، ص37]</ref>. با توجه به اینکه از رود نیل بحث شد، نویسنده فصلی را نیز به این سه رود اختصاص مى‌دهد. | ||
مطالب | مطالب دیگری نیز در ضمن فصولی آورده شده است که اگر چه ارتباط کاملی با عنوان کتاب ندارند؛ به عنوان مثال در آخر فصل دوم، بحثی فقهی درباره کراهت و یا عدم کراهت طهارت با برخی آب‌ها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=86&viewType=html ر.ک: همان، ص 86]</ref>؛ مانند زمزم آمده است که بهتر بود، در این نوشتار طرح نمى‌شد. | ||
== | ==وضعیت کتاب== | ||
تحقیقاتی خوبی از سوی محققین - [[مصطفی، لبیبه ابراهیم|لبیبة ابراهیم مصطفی]] و [[محمد، نعمات عباس|نعمات عباس محمد]] - به صورت پاورقی آمده که علاوه بر ذکر منابع، ابهامات کتاب را نیز بر طرف کرده است. دو نسخه خطی اثر نیز توسط محققین مقابله شده است و اختلافات ذکر شده است. | |||
==فهرست‌های کتاب== | ==فهرست‌های کتاب== | ||
# اعلام<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=109&viewType=html ر.ک: همان، ص109]</ref>. | |||
# امم و شعوب و قبائل و فرق و جماعات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=113&viewType=html ر.ک: همان، ص113]</ref>. | |||
# اماکن و شهرها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=115&viewType=html ر.ک: همان، ص115]</ref>. | |||
# -الفاظ اصطلاحی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=119&viewType=html ر.ک: همان، ص119]</ref>. | |||
# اسامى کتب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=125&viewType=html ر.ک: همان، ص125]</ref>. | |||
# آیات قرآنی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=127&viewType=html ر.ک: همان، ص127]</ref>. | |||
# احادیث<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=129&viewType=html ر.ک: همان، ص129]</ref>. | |||
# مصادر و مراجع تحقیق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=131&viewType=html ر.ک: همان، ص131]</ref>. | |||
# موضوعات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10122?pageNumber=143&viewType=html ر.ک: همان، ص143]</ref>. | |||
==پانويس == | |||
<references /> | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن کتاب | مقدمه و متن کتاب | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[فضائل مصر المحروسة]] | |||
[[الروضة المأنوسة في أخبار مصر المحروسة]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:تاریخ]] | |||
[[رده:تاریخ آفریقا]] | |||
[[رده:بهمن (1400)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۲۹
| أخبار نیل مصر | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مصطفی، لبیبه ابراهیم (محقق)
محمد، نعمات عباس (محقق) اقفهسی، احمد بن عمادالدین (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | کتاب اخبار نیل مصر |
| ناشر | دار الکتب و الوثائق القومیة، الإدارة المرکزیة للمراکز العلمیة، مرکز تحقیق التراث |
| مکان نشر | قاهره - مصر |
| سال نشر | 1427 ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | 977-18-0444-8 |
| موضوع | اهرام
رود نیل رود نیل، دره مصر - آثار تاریخی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DT 115 /الف7الف3 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اخبار نیل مصر تألیف شهاب‌الدین بن عماد اقفهسى متوفى 808ق، به زبان عربى است. نویسنده در این کتاب به بیان فضیلت "نیل" و مطالب پیرامون آن؛ مانند سرچشمه، منابع و محل‌هاى جریان آن پرداخته است. کتاب از نوع جغرافیاى اقلیمى است واهمیت آن بدین جهت است که مؤلف آن اکثر نوشته‌هاى جغرافى‌دانان و مورخین و فقهاى گذشته درباره نیل را از مصادر مختلف گردآورى و بعضى را با بعض دیگر مقایسه و مطالب مختلف درباره این رود را در کتاب واحدى جمع نموده است.
ساختار
در مطلع اثر اهمیت موضوع "نیل" و سابقه آن در فرهنگ مصر و پس از آن مقدمه محقق و مؤلف آمده است. متن کتاب در دو بخش تنظیم شده است که بخش اول مختصر و بخش بعد به شیوه "فصل فصل"، در 10 فصل ارائه شده است. ملحقات کتاب، مشتمل بر هفت نقشه تاریخی و فهرست‌ها نیز در پایان کتاب آمده است. تحقیقاتی خوبی که از سوی محققین انجام شده است، به صورت پاورقی آمده که علاوه بر ذکر منابع، ابهامات کتاب را نیز بر طرف کرده است.
گزارش محتوا
دکتر ابراهیم مصطفى، در مقدمه کتاب تاریخچه‌اى از پیشینه نگارش جغرافیاى نیل را ذکر کرده است[۱] که چکیده آن به این شرح است: از آنجا که رود نیل سبب مواریث و عمران و آبادى مصر بوده است، همواره مورد اهتمام مصریان قرار داشته است. از جمله مشهورترین دانشمندان مصری یونانی که به تحقیق درباره نیل و منابع آن پرداخته است، "بطلمیوس" جغرافى‌دان است. نوشته‌های جغرافیایی او تمام نقاط عالم را شامل می‌شود. وی نقشه‌های فراوانی نیز از نیل ترسیم کرده است. نوشته‌ها و نقشه‌های او تا اواسط قرن شانزدهم یا عصر نهضت جدید، بزرگترین مرجع مطالعات جغرافیای عمومی بود. وی از مجرای نیل وصف دقیقی نمود و عرب نیز کتاب او را ترجمه کرد و مطالب فراوانی به آن افزود؛ اما آنها درباره عظمت‌های نیل کمتر نوشتند و مطالبی را هم که به نوشته‌های بطلمیوس افزودند، صحیح نبوده و مشتمل بر اساطیر و خرافات است.
در فصل اول، ابتدا آیاتی که به رود نیل تفسیر شده و روایاتی که در فضیلت رود نیل صادر شده، به تفصیل آمده است. مسعودی در مروج‌الذهب و منابع دیگر به مقدار جریان آب در رود نیل که به 16 ذرع مى‌رسیده و خراج سلطان را تأمین مى‌کرده است، اشاره کرده‌اند[۲]. در سرزمین مصر انبیای عظیم الشأنی مدفون هستند که نویسنده به آن افتخار کرده است. این فصل، با ذکر موجودات عجیب این سرزمین به اتمام مى‌رسد.
فصل دوم با بحثی درباره سرمنشأ رود نیل و مکان‌هایی که در آن جاری می‌شود و علت سبزی این رود آغاز شده است[۳]. نکته‌ای که اشاره به آن لازم است، این است که نویسنده بنا داشته است که در کنار مطالب مربوط به نیل، به جاذبه‌ها و عجایب مصر اشاره کند. از جمله این شگفتى‌ها، اهرام مصر است که ویژگى‌های آنها و چگونگی ساخت این آثار و... آمده است.
نویسنده در سطور اولیه فصل اول کتاب، روایتی از پیامبر اکرم(ص) به نقل از ابوهریره ذکر کرده بود که در آن چهار رود سیحون، جیحون و فرات و نیل، نهرهاى بهشتی نامیده شده بود[۴]. با توجه به اینکه از رود نیل بحث شد، نویسنده فصلی را نیز به این سه رود اختصاص مى‌دهد.
مطالب دیگری نیز در ضمن فصولی آورده شده است که اگر چه ارتباط کاملی با عنوان کتاب ندارند؛ به عنوان مثال در آخر فصل دوم، بحثی فقهی درباره کراهت و یا عدم کراهت طهارت با برخی آب‌ها[۵]؛ مانند زمزم آمده است که بهتر بود، در این نوشتار طرح نمى‌شد.
وضعیت کتاب
تحقیقاتی خوبی از سوی محققین - لبیبة ابراهیم مصطفی و نعمات عباس محمد - به صورت پاورقی آمده که علاوه بر ذکر منابع، ابهامات کتاب را نیز بر طرف کرده است. دو نسخه خطی اثر نیز توسط محققین مقابله شده است و اختلافات ذکر شده است.
فهرست‌های کتاب
- اعلام[۶].
- امم و شعوب و قبائل و فرق و جماعات[۷].
- اماکن و شهرها[۸].
- -الفاظ اصطلاحی[۹].
- اسامى کتب[۱۰].
- آیات قرآنی[۱۱].
- احادیث[۱۲].
- مصادر و مراجع تحقیق[۱۳].
- موضوعات[۱۴].
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب