کروسینسکی، یوداش تادیوش: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۲۳

يوداش تاديوش كروسينسكى (1675-1755م)، کشیش، جهانگرد لهستانی

كروسینسكی، یوداش تادیوش

نام	كروسینسكی، یوداش تادیوش
نام‌های دیگر	کروسینسکی، جوداز ک‍روزی‍ن‍س‍ک‍ی‌، ی‍وداس‌ ت‍ادئ‍وس‌ ک‍روس‍ی‍ن‍س‍ک‍ی‌، ت‍ادئ‍وی‍ودا ک‍روس‍ی‍ن‍س‍ک‍ی‌، ی‍وداس‌ ت‍ادئ‍وس‌
نام پدر
متولد	6 مه 1675م
محل تولد	لهستان،
رحلت	22 اوت سال 1755م
اساتید
برخی آثار	سفرنامه كروسینسكى‏: یادداشتهای كشیش لهستانی عصر صفوی (1725 - 1770) ده سفرنامه
کد مؤلف	AUTHORCODE07249AUTHORCODE

ولادت

در برزيك، واقع در شمال شرقى كراكوى لهستان، در ششم مه 1675م. در یک خانواده نجیب‌زاده متولد شد.

تحصیلات

در آغاز جوانى، زبان‌هاى شرقى را ياد گرفت.

او در سنین جوانی در 1707م با هيئت‌هاى عازم به‌عنوان مبلغ فرقه ژزوئیت به ایران آمد. ژزوئیتها فرقه‌ای مذهبی وابسته به کلیسای کاتولیک هستند که با نامهای یسوعی‌ها، به معنی سربازان مسیح و پیاده‌نظام پاپ منیز در تاریخ مشهورند. کروسینسکی مدت هجده سال در ایران اقامت کرد که این اقامت طولانی، فرصت بسیار خوبی برای آشنایی با جامعه ایران و اوضاع سیاسی آن در اختیار وی قرار داد. او که کشیشی تیزبین بود با تسلط بر زبان‌ فارسی، اطلاعات گسترده‌ای در مورد اوضاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ایران در سال‌های واپسین حکومت صفویه به دست آورد. بنابراین، نوشته‌های او را می‌توان یکی از کامل‌ترین و دقیق‌ترین گزارش‌هایی دانست که ناظران اروپایی در مورد ایران عصر صفوی ارائه داده‌اند.

کروسینسکی فقط مبلغ مذهبی نبود، بلکه مدتی نیز در مقام یکی از اعضای هیئت سیاسی کشور فرانسه با دولت ایران وارد مذاکره شد. این مذاکرات راه او را به دربار ایران باز کرد و باعث شد که از وقایع دربار و مسائل پشت پرده سیاست در ایران نیز اطلاع پیدا کند. چنین امتیازی برای سایر سیاحان اروپایی به‌ندرت فراهم می‌شد.

ورود وى به ايران در زمان سلطنت سلطان حسين صفوى بود و در سال‌هاى آخر اقامتش در ايران رياست هيئت ژوزئيت‌ها اصفهان را به عهده داشت. سفرنامه او به ويژه از اين جهت حايز اهميت است كه در محاصره اصفهان در حمله دوم محمود افغان به ايران، خود شاهد بسيارى از اتفاقات اين حمله بوده است و به عنوان پزشک در اردوى محمود نيز رفت و آمد داشته و ناظر موقعيت متخاصمين نيز بوده است.^[۱]

كروسينسكى در هيئت مبلغان مذهبى لياقت و شايستگى خاصى از خود نشان داد و در 1720م دادستان هيئت شد. شهرت و صداقت وى در سمت دادستانى و تسلط او به زبان‌هاى مختلف، به حدى بود كه به زودى به عنوان مترجم و منشى، با نماينده پاپ كلمنت يازدهم و امپراطور فرانسه، لوئى چهاردهم، جهت حل مشكلات هيئت مبلغان كاپوچى عازم تفليس و گنجه شد. اين مأموريت در همان سال به خوبى پايان يافت. به تدريج كه بر طول اقامت كروسينسكى اضافه مى‌شد، بر اعتبار وى نيز در دربار صفوى افزوده مى‌گرديد كه اين امر بر اعتبار سفرنامه و يادداشت‌هاى وى مى‌افزايد. اواخر دوره اقامت وى در پايتخت صفوى، مصادف با حمله محمود به اصفهان و بالاخره سقوط سلسله صفوى و دوره اقتدار محمود و حكومت اشرف بود.

کروسینسکی پس از سقوط اصفهان با افغان‌ها وارد شهر شد و تا دومین سال حکومت اشرف در آنجا بود. تا اینکه اشرف در اواخر سال ۱۷۲۵ م سفیری به نام عبدالعزیز به دربار عثمانی اعزام کرد.^[۲]

كروسينسكى به همراه هيئتى ايرانى در اواخر بهار 1725م از طريق تركيه عازم اروپا شد. وى پس از ورود به تركيه در زمستان 1726م، به سمت كشيش يكى از شاهزادگان فرانسيس راكوشى در رودستوف مشغول به كار شد. اقامت چند ساله وى در رودستوف، به وى مجال پايان دادن خاطرات و يادداشت‌هاى دوره اقامت در ايران را داد.

كروسينسكى تا سال 1728م در رودستوف به‌سربرد اما پس از آن‌كه به لهستان مراجعت كرد و ساير مشاهدات خود در ايران را به رشته تحرير درآورد،

وفات

در 22 اوت سال 1755م در شهر كامى‌نيك در سن هشتاد و يك سالگى درگذشت.^[۳]

پانويس

↑ ر.ک: سفرنامه كروسينسكى، دنبلی، عبدالرزاق، صص8-12
↑ ر.ک: محتشمی، مهرنوش، رادیو فرهنگ
↑ ر.ک: سفرنامه كروسينسكى، دنبلی، عبدالرزاق، ص8

منابع مقاله

«سفرنامه كروسينسكى يادداشت‌هاى كشيش لهستانى عصر صفوى، ترجمه عبدالرزاق دنبلى (مفتون)، با مقدمه، تصحیح و حواشی مریم میر احمدی، انتشارات توس، چاپ اول، 1363
ر.ک: محتشمی، مهرنوش، رادیو فرهنگ

وابسته‌ها

سفرنامه كروسینسكى: یادداشتهای كشیش لهستانی عصر صفوی (1725 - 1770)

ده سفرنامه

[1] ر.ک: سفرنامه كروسينسكى، دنبلی، عبدالرزاق، صص8-12

[2] ر.ک: محتشمی، مهرنوش، رادیو فرهنگ

[3] ر.ک: سفرنامه كروسينسكى، دنبلی، عبدالرزاق، ص8

[۱]

[۲]

[۳]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+<div class="wikiInfo">
 [[پرونده:NUR07249.jpg|بندانگشتی|كروسینسكی، یوداش تادیوش]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
-! نام!! data-type='authorName'|كروسینسكی، یوداش تادیوش
+! نام!! data-type="authorName" |كروسینسكی، یوداش تادیوش
 |-
 |نام‌های دیگر
-|data-type='authorOtherNames'| کروسینسکی، جوداز
+| data-type="authorOtherNames" | کروسینسکی، جوداز
 ک‍روزی‍ن‍س‍ک‍ی‌، ی‍وداس‌ ت‍ادئ‍وس‌
@@ خط ۱۵: / خط ۱۵: @@
 |-
 |نام پدر
-|data-type='authorfatherName'|
+| data-type="authorfatherName" |
 |-
 |متولد
-|data-type='authorbirthDate'|1675 م
+| data-type="authorbirthDate" |6 مه 1675م
 |-
 |محل تولد
-|data-type='authorBirthPlace'|
+| data-type="authorBirthPlace" |لهستان،
 |-
 |رحلت
-|data-type='authorDeathDate'|1756 م
+| data-type="authorDeathDate" |22 اوت سال 1755م
 |-
 |اساتید
-|data-type='authorTeachers'|
+| data-type="authorTeachers" |
 |-
 |برخی آثار
-|data-type='authorWritings'|[[سفرنامه كروسینسكى‏: یادداشتهای كشیش لهستانی عصر صفوی (1725 - 1770)]]
+| data-type="authorWritings" |[[سفرنامه كروسینسكى‏: یادداشتهای كشیش لهستانی عصر صفوی (1725 - 1770)]]
 [[ده سفرنامه]]
-|-class='articleCode'
+|- class="articleCode"
 |کد مؤلف
-|data-type='authorCode'|AUTHORCODE07249AUTHORCODE
+| data-type="authorCode" |AUTHORCODE07249AUTHORCODE
 |}
 </div>
-'''يوداش تاديوش كروسينسكى''' در برزيك، واقع در شمال شرقى كراكوى لهستان، در ششم مه 1675م متولد شد. در آغاز جوانى، زبان‌هاى شرقى را ياد گرفت و پس از گرويدن به آئين ژوزئيت‌ها (كاتوليك) در 1707م به هيئت‌هاى عازم ايران پيوست.
+'''يوداش تاديوش كروسينسكى''' (1675-1755م)، کشیش، جهانگرد لهستانی
-ورود وى به ايران در زمان سلطنت سلطان حسين صفوى بود و در سال‌هاى آخر اقامتش در ايران رياست هيئت ژوزئيت‌ها اصفهان را به عهده داشت. سفرنامه او به ويژه از اين جهت حايز اهميت است كه در محاصره اصفهان در حمله دوم محمود افغان به ايران، خود شاهد بسيارى از اتفاقات اين حمله بوده است و به عنوان پزشک در اردوى محمود نيز رفت و آمد داشته و ناظر موقعيت متخاصمين نيز بوده است.
+== ولادت ==
+در برزيك، واقع در شمال شرقى كراكوى لهستان، در ششم مه 1675م. در یک خانواده نجیب‌زاده متولد شد.
+== تحصیلات ==
+در آغاز جوانى، زبان‌هاى شرقى را ياد گرفت.
+او در سنین جوانی در 1707م با هيئت‌هاى عازم به‌عنوان مبلغ فرقه ژزوئیت به ایران آمد. ژزوئیتها فرقه‌ای مذهبی وابسته به کلیسای کاتولیک هستند که با نامهای یسوعی‌ها، به معنی سربازان مسیح و پیاده‌نظام پاپ منیز در تاریخ مشهورند. کروسینسکی مدت هجده سال در ایران اقامت کرد که این اقامت طولانی، فرصت بسیار خوبی برای آشنایی با جامعه ایران و اوضاع سیاسی آن در اختیار وی قرار داد. او که کشیشی تیزبین بود با تسلط بر زبان‌ فارسی، اطلاعات گسترده‌ای در مورد اوضاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ایران در سال‌های واپسین حکومت صفویه به دست آورد. بنابراین، نوشته‌های او را می‌توان یکی از کامل‌ترین و دقیق‌ترین گزارش‌هایی دانست که ناظران اروپایی در مورد ایران عصر صفوی ارائه داده‌اند.
+کروسینسکی فقط مبلغ مذهبی نبود، بلکه مدتی نیز در مقام یکی از اعضای هیئت سیاسی کشور فرانسه با دولت ایران وارد مذاکره شد. این مذاکرات راه او را به دربار ایران باز کرد و باعث شد که از وقایع دربار و مسائل پشت پرده سیاست در ایران نیز اطلاع پیدا کند. چنین امتیازی برای سایر سیاحان اروپایی به‌ندرت فراهم می‌شد.
+ورود وى به ايران در زمان سلطنت سلطان حسين صفوى بود و در سال‌هاى آخر اقامتش در ايران رياست هيئت ژوزئيت‌ها اصفهان را به عهده داشت. سفرنامه او به ويژه از اين جهت حايز اهميت است كه در محاصره اصفهان در حمله دوم محمود افغان به ايران، خود شاهد بسيارى از اتفاقات اين حمله بوده است و به عنوان پزشک در اردوى محمود نيز رفت و آمد داشته و ناظر موقعيت متخاصمين نيز بوده است.<ref>ر.ک: سفرنامه كروسينسكى، دنبلی، عبدالرزاق، صص8-12</ref>
 كروسينسكى در هيئت مبلغان مذهبى لياقت و شايستگى خاصى از خود نشان داد و در 1720م دادستان هيئت شد. شهرت و صداقت وى در سمت دادستانى و تسلط او به زبان‌هاى مختلف، به حدى بود كه به زودى به عنوان مترجم و منشى، با نماينده پاپ كلمنت يازدهم و امپراطور فرانسه، لوئى چهاردهم، جهت حل مشكلات هيئت مبلغان كاپوچى عازم تفليس و گنجه شد. اين مأموريت در همان سال به خوبى پايان يافت. به تدريج كه بر طول اقامت كروسينسكى اضافه مى‌شد، بر اعتبار وى نيز در دربار صفوى افزوده مى‌گرديد كه اين امر بر اعتبار سفرنامه و يادداشت‌هاى وى مى‌افزايد. اواخر دوره اقامت وى در پايتخت صفوى، مصادف با حمله محمود به اصفهان و بالاخره سقوط سلسله صفوى و دوره اقتدار محمود و حكومت اشرف بود.
+کروسینسکی پس از سقوط اصفهان با افغان‌ها وارد شهر شد و تا دومین سال حکومت اشرف در آنجا بود. تا اینکه اشرف در اواخر سال ۱۷۲۵ م سفیری به نام عبدالعزیز به دربار عثمانی اعزام کرد.<ref>[http://radiofarhang.ir/NewsDetails/?m=060001&n=256001 ر.ک: محتشمی، مهرنوش، رادیو فرهنگ]</ref>
 كروسينسكى به همراه هيئتى ايرانى در اواخر بهار 1725م از طريق تركيه عازم اروپا شد. وى پس از ورود به تركيه در زمستان 1726م، به سمت كشيش يكى از شاهزادگان فرانسيس راكوشى در رودستوف مشغول به كار شد. اقامت چند ساله وى در رودستوف، به وى مجال پايان دادن خاطرات و يادداشت‌هاى دوره اقامت در ايران را داد.
-كروسينسكى تا سال 1728م در رودستوف به‌سربرد اما پس از آن‌كه به لهستان مراجعت كرد و ساير مشاهدات خود در ايران را به رشته تحرير درآورد، در 22 مه سال 1755م در شهر كامى‌نيك در سن هشتاد و يك سالگى درگذشت.
+كروسينسكى تا سال 1728م در رودستوف به‌سربرد اما پس از آن‌كه به لهستان مراجعت كرد و ساير مشاهدات خود در ايران را به رشته تحرير درآورد،
+== وفات ==
+در 22 اوت سال 1755م در شهر كامى‌نيك در سن هشتاد و يك سالگى درگذشت.<ref>ر.ک: سفرنامه كروسينسكى، دنبلی، عبدالرزاق، ص8</ref>
+==پانويس ==
+<references />
 ==منابع مقاله==
+#«سفرنامه كروسينسكى يادداشت‌هاى كشيش لهستانى عصر صفوى،  ترجمه عبدالرزاق دنبلى (مفتون)، با مقدمه، تصحیح و حواشی مریم میر احمدی، انتشارات توس، چاپ اول، 1363
+#[http://radiofarhang.ir/NewsDetails/?m=060001&n=256001 ر.ک: محتشمی، مهرنوش، رادیو فرهنگ]
-«سفرنامه كروسينسكى يادداشت‌هاى كشيش لهستانى عصر صفوى (/1275 1707) ترجمه عبدالرزاق دنبلى (مفتون)، انتشارات كوس، ص8».
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
-== وابسته‌ها ==
 [[سفرنامه كروسینسكى: یادداشتهای كشیش لهستانی عصر صفوی (1725 - 1770)]]
@@ خط ۶۱: / خط ۸۰: @@
 [[رده:زندگی‌نامه]]
+[[رده:آذر(1400)]]
+[[رده:خاورشناسان]]