نهاية الإقدام في علم الكلام: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (A-esmaili@noornet.net صفحهٔ نهاية الأقدام في علم الکلام را به نهاية الأقدام في علم الكلام منتقل کرد)
    جز (جایگزینی متن - 'نهاية الإقدام (ابهام زدایی)' به 'نهاية الإقدام (ابهام‌زدایی)')
     
    (۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR03364J1.jpg|بندانگشتی|نهایه الاقدام فی علم الکلام]]
    | تصویر =NUR03364J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =نهایه الاقدام فی علم الکلام
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =
    |-
    | پدیدآوران =  
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|نهایه الاقدام فی علم الکلام
    [[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]] (نویسنده)
    |-
    |نام های دیگر کتاب
    |data-type='otherBookNames'|
    |-
    |پدیدآورندگان
    |data-type='authors'|[[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]] (نويسنده)


    [[مزیدی، احمد فرید]] (محقق)
    [[مزیدی، احمد فرید]] (محقق)
    |-
    | زبان =عربی
    |زبان  
    | کد کنگره =
    |data-type='language'|عربی
    | موضوع =
    |-
    |کد کنگره  
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|
    |-
    |موضوع  
    |data-type='subject'|
    |-
    |ناشر
    |data-type='publisher'|دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
    |-
    |مکان نشر
    |data-type='publishPlace'|بیروت - لبنان
    |-
    |سال نشر
    |data-type='publishYear'| 1425 هـ.ق
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE3364AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


    | ناشر =
    دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علي بيضون
    | مکان نشر =بیروت - لبنان
    | سال نشر = 1425 ق


    == معرفى اجمالى ==
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03364AUTOMATIONCODE
    | چاپ =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =03364
    | کتابخوان همراه نور =03364
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}
    {{کاربردهای دیگر|نهاية الإقدام (ابهام‌زدایی)}}
    '''نهاية الإقدام في علم الكلام'''، تألیف [[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|ابوالفتح محمد بن عبدالكريم شهرستانى]]، كتابى كلامى در مورد بعضى از مسائل اصول دين؛ همچون توحيد نبوت و عصمت، در قرن ششم، به زبان عربى نگاشته شده است. این کتاب، از جمله آثاری است كه بسيارى از اهل علم، حواشى آثارشان را از اين كتاب أخذ كرده‌اند.




    "نهايه الأقدام فى علم الكلام"، تاليف ابوالفتح محمد بن عبدالكريم شهرستانى، كتابى كلامى در مورد بعضى از مسائل اصول دين؛ همچون توحيد  نبوت و عصمت، در قرن ششم، به زبان عربى نگاشته شده است.
    تعليق، تخريج و توثيق اين كتاب به همراه ضبط نص و اصلاح آن توسط آقاى [[مزیدی، احمد فرید|احمد فريد مزيدى]] انجام گرفته است. اين كتاب قبل از اين در اروپا و سپس در مصر چاپ شده است.


    از جمله كتبى است كه بسيارى از اهل علم، حواشى كتب شان را از اين كتاب أخذ كرده‌اند.
    در ذیل این اثر دو کتاب به نام‌های «[[لباب المحصل في أصول‌الدين|لباب المحصل في أصول‌الدين]]» و «[[الإشاره إلی مذهب أهل‌الحق|الإشارة إلی مذهب أهل الحق]]» آمده که به صورت جداگانه معرفی شده است.


    تعليق، تخريج و توثيق اين كتاب به همراه ضبط نص و اصلاح آن توسط آقاى احمد فريد مزيدى انجام گرفته است. اين كتاب قبل از اين در اروپا و سپس در مصر چاپ شده است.
    == ساختار==


    == ساختار و گزارش محتوا ==


    كتاب حاضر با مقدمه‌اى از آقاى [[مزیدی، احمد فرید|احمد فريدى]] در جامعه الازهر قاهره آغاز گرديده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/3 مقدمه کتاب؛ ص3]</ref>، سپس ترجمه‌اى از مؤلف<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/5 مقدمه کتاب؛ ص5]</ref> و بعد از آن اصل كتاب شروع شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/7 متن کتاب؛ ص7]</ref>


    كتاب حاضر با مقدمه‌اى از آقاى احمد فريدى در جامعه الازهر قاهره آغاز گرديده، سپس ترجمه‌اى از مولف و بعد از آن اصل كتاب شروع شده است. سبك نگارش اين كتاب چنين است كه با آوردن اقوال مختلف و سپس رد يا تاييد آن قول، با استفاده از برهان به شرح و توضيح مطالب خويش پرداخته است. اين كتاب داراى 20 عنوان كه از آن به قاعده تعبير كرده است، تشكيل يافته است. قاعده اول درباره حدوث عالم و بيان استحاله حوادثى كه اولى براى آنها نيست و همچنين استحاله وجود اجسامى كه تناهى مكانى ندارند، مى‌باشد. در ابواب بعدى اين كتاب مباحثى در توحيد و ابطال مذهب تعطيل و بحثى پيرامون احوال مطرح شده است. منظور از حال، طبق گفته مولف چيزى نيست كه برايش بتوان تعريف حقيقى ذكر كرد، بلكه ضابطه‌اى براى تقسيم دارد كه آن را به ما يعلل و ما لايعلل تقسيم مى‌كند، و منظور از ما يعلل احكامى است كه براى معانى كه قائم به ذات هستند و ما لايعلل، صفاتى هستند كه احكام براى آن معانى واقع نمى‌شوند.
    سبک نگارش اين كتاب چنين است كه با آوردن اقوال مختلف و سپس رد يا تاييد آن قول، با استفاده از برهان به شرح و توضيح مطالب خويش پرداخته است. اين كتاب داراى 20 عنوان كه از آن به قاعده تعبير كرده است، تشكيل يافته است.  


    از مباحث فلسفى چون معدوم و اين كه آيا معدوم شئ است يا نه و در هيولا و رد بر كسانى كه هيولا را بدون صورت وجود اثبات كرده‌اند و همچنين در علم و اراده ازلى الهى بحث شده است. از حقيقت كلام انسانى و نطق نفسانى سخن به ميان آمده است. چون نويسنده اين كتاب از اهل تسنن مى‌باشد، طبق قاعده آنان از ادله عقلى و نقلى در مورد رؤيت خدا، بابى را آورده كه بيشتر اشاره به اثبات رؤيت روى داستان حضرت موسى(ع) است كه مى‌فرمود: "رب أرنى أنظر إليك".
    ==گزارش محتوا==


    از حسن و قبح عقلى و ابطال غرض و علت براى افعال الهى و معناى توفيق و شكر و أجل و رزق مطالبى را بيان داشته است. در مورد نفى غرض و علت براى خدا، مى‌گويد: اگر خدا بخواهد در افعال خود غرضى داشته باشد، بايستى عاملى روى خدا تأثير بگذارد كه آن فعل را انجام دهد، حال چه آن عامل براى خداوند نفعى داشته باشد و چه نداشته باشد، در هر صورت خدا نفع و ضررى قبول نمى‌كند و هيچ عاملى نمى‌تواند روى او تأثير بگذارد.
    قاعده اول درباره حدوث عالم و بيان استحاله حوادثى كه اولى براى آنها نيست و همچنين استحاله وجود اجسامى كه تناهى مكانى ندارند، مى‌باشد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/9 همان؛ ص9]</ref>


    قاعده نوزدهم كتاب در اثبات نبوت و تحقيق معجزات و وجوب عصمت انبياء مى‌باشد و قاعده آخر خاص اثبات نبوت پيامبر اسلام مى‌باشد.
    در ابواب بعدى اين كتاب مباحثى در توحيد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/56 مقدمه کتاب؛ ص56]</ref> و ابطال مذهب تعطيل<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/74 همان؛ ص74]</ref> و بحثى پيرامون احوال<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/79 همان؛ ص79]</ref> مطرح شده است. منظور از حال، طبق گفته مؤلف چيزى نيست كه برایش بتوان تعريف حقيقى ذكر كرد، بلكه ضابطه‌اى براى تقسيم دارد كه آن را به ما يعلل و ما لايعلل تقسيم مى‌كند، و منظور از ما يعلل احكامى است كه براى معانى كه قائم به ذات هستند و ما لايعلل، صفاتى هستند كه احكام براى آن معانى واقع نمى‌شوند.


    از مباحث فلسفى چون معدوم و اين كه آيا معدوم شئ است يا نه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/89 همان؛ ص89]</ref> و در هيولا و رد بر كسانى كه هيولا را بدون صورت وجود اثبات كرده‌اند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/89 همان؛ ص89]</ref> و همچنين در علم و اراده ازلى الهى بحث شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/136 همان؛ ص136]</ref> از حقيقت كلام انسانى و نطق نفسانى سخن به ميان آمده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/180 همان؛ ص180]</ref> چون نویسنده اين كتاب از اهل تسنن مى‌باشد، طبق قاعده آنان از ادله عقلى و نقلى در مورد رؤيت خدا، بابى را آورده كه بيشتر اشاره به اثبات رؤيت روى داستان حضرت موسى(ع) است كه مى‌فرمود: "رب أرنى أنظر إليك".<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/206 همان؛ ص206]</ref>
    از حسن و قبح عقلى<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/208 متن کتاب؛ ص208]</ref> و ابطال غرض و علت براى افعال الهى<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/222 همان؛ ص222]</ref> و معناى توفيق و شكر و أجل و رزق مطالبى را بيان داشته است. در مورد نفى غرض و علت براى خدا، مى‌گويد: اگر خدا بخواهد در افعال خود غرضى داشته باشد، بايستى عاملى روى خدا تأثير بگذارد كه آن فعل را انجام دهد، حال چه آن عامل براى خداوند نفعى داشته باشد و چه نداشته باشد، در هر صورت خدا نفع و ضررى قبول نمى‌كند و هيچ عاملى نمى‌تواند روى او تأثير بگذارد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/222 همان؛ ص222]</ref>
    قاعده نوزدهم كتاب در اثبات نبوت و تحقيق معجزات و وجوب عصمت انبياء مى‌باشد و قاعده آخر خاص اثبات نبوت پيامبر اسلام مى‌باشد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4971/1/233 همان؛ ص233]</ref>
    ==پانویس ==
    <references/>
    ==منابع مقاله==
    مقدمه و متن کتاب.
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/4971 مطالعه کتاب نهایه الاقدام فی علم الکلام در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]




    [[رده:کتاب‌شناسی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۱۴

    نهایه الاقدام فی علم الکلام
    نهاية الإقدام في علم الكلام
    پدیدآورانشهرستانی، محمد بن عبدالکریم (نویسنده) مزیدی، احمد فرید (محقق)
    ناشردار الکتب العلمیة، منشورات محمد علي بيضون
    مکان نشربیروت - لبنان
    سال نشر1425 ق
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf
    برای دیگر کاربردها، نهاية الإقدام (ابهام‌زدایی) را ببینید.

    نهاية الإقدام في علم الكلام، تألیف ابوالفتح محمد بن عبدالكريم شهرستانى، كتابى كلامى در مورد بعضى از مسائل اصول دين؛ همچون توحيد نبوت و عصمت، در قرن ششم، به زبان عربى نگاشته شده است. این کتاب، از جمله آثاری است كه بسيارى از اهل علم، حواشى آثارشان را از اين كتاب أخذ كرده‌اند.


    تعليق، تخريج و توثيق اين كتاب به همراه ضبط نص و اصلاح آن توسط آقاى احمد فريد مزيدى انجام گرفته است. اين كتاب قبل از اين در اروپا و سپس در مصر چاپ شده است.

    در ذیل این اثر دو کتاب به نام‌های «لباب المحصل في أصول‌الدين» و «الإشارة إلی مذهب أهل الحق» آمده که به صورت جداگانه معرفی شده است.

    ساختار

    كتاب حاضر با مقدمه‌اى از آقاى احمد فريدى در جامعه الازهر قاهره آغاز گرديده[۱]، سپس ترجمه‌اى از مؤلف[۲] و بعد از آن اصل كتاب شروع شده است.[۳]

    سبک نگارش اين كتاب چنين است كه با آوردن اقوال مختلف و سپس رد يا تاييد آن قول، با استفاده از برهان به شرح و توضيح مطالب خويش پرداخته است. اين كتاب داراى 20 عنوان كه از آن به قاعده تعبير كرده است، تشكيل يافته است.

    گزارش محتوا

    قاعده اول درباره حدوث عالم و بيان استحاله حوادثى كه اولى براى آنها نيست و همچنين استحاله وجود اجسامى كه تناهى مكانى ندارند، مى‌باشد.[۴]

    در ابواب بعدى اين كتاب مباحثى در توحيد[۵] و ابطال مذهب تعطيل[۶] و بحثى پيرامون احوال[۷] مطرح شده است. منظور از حال، طبق گفته مؤلف چيزى نيست كه برایش بتوان تعريف حقيقى ذكر كرد، بلكه ضابطه‌اى براى تقسيم دارد كه آن را به ما يعلل و ما لايعلل تقسيم مى‌كند، و منظور از ما يعلل احكامى است كه براى معانى كه قائم به ذات هستند و ما لايعلل، صفاتى هستند كه احكام براى آن معانى واقع نمى‌شوند.

    از مباحث فلسفى چون معدوم و اين كه آيا معدوم شئ است يا نه[۸] و در هيولا و رد بر كسانى كه هيولا را بدون صورت وجود اثبات كرده‌اند[۹] و همچنين در علم و اراده ازلى الهى بحث شده است.[۱۰] از حقيقت كلام انسانى و نطق نفسانى سخن به ميان آمده است.[۱۱] چون نویسنده اين كتاب از اهل تسنن مى‌باشد، طبق قاعده آنان از ادله عقلى و نقلى در مورد رؤيت خدا، بابى را آورده كه بيشتر اشاره به اثبات رؤيت روى داستان حضرت موسى(ع) است كه مى‌فرمود: "رب أرنى أنظر إليك".[۱۲]

    از حسن و قبح عقلى[۱۳] و ابطال غرض و علت براى افعال الهى[۱۴] و معناى توفيق و شكر و أجل و رزق مطالبى را بيان داشته است. در مورد نفى غرض و علت براى خدا، مى‌گويد: اگر خدا بخواهد در افعال خود غرضى داشته باشد، بايستى عاملى روى خدا تأثير بگذارد كه آن فعل را انجام دهد، حال چه آن عامل براى خداوند نفعى داشته باشد و چه نداشته باشد، در هر صورت خدا نفع و ضررى قبول نمى‌كند و هيچ عاملى نمى‌تواند روى او تأثير بگذارد.[۱۵]

    قاعده نوزدهم كتاب در اثبات نبوت و تحقيق معجزات و وجوب عصمت انبياء مى‌باشد و قاعده آخر خاص اثبات نبوت پيامبر اسلام مى‌باشد.[۱۶]

    پانویس

    1. ↑ مقدمه کتاب؛ ص3
    2. ↑ مقدمه کتاب؛ ص5
    3. ↑ متن کتاب؛ ص7
    4. ↑ همان؛ ص9
    5. ↑ مقدمه کتاب؛ ص56
    6. ↑ همان؛ ص74
    7. ↑ همان؛ ص79
    8. ↑ همان؛ ص89
    9. ↑ همان؛ ص89
    10. ↑ همان؛ ص136
    11. ↑ همان؛ ص180
    12. ↑ همان؛ ص206
    13. ↑ متن کتاب؛ ص208
    14. ↑ همان؛ ص222
    15. ↑ همان؛ ص222
    16. ↑ همان؛ ص233

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=نهاية_الإقدام_في_علم_الكلام&oldid=755983»